СӨж орындау бойынша Әдістемелік нҰсҚаулар

ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАР

№	Тақырыптар атауы	Әдебиет	Сағат саны	қолданылатын демонстрациялық материал және техникалық жабдықтар
дәр.	сем.	СОӨЖ	СӨЖ
1-2	Психодиагностика мазмұнының көрінісі	Ә - 1,2,3,4,5, 6,7,8.	2 с.	4 с.	8 с.	8 с.	презентация, мультимедиялық кешен сызбалары
	Психодиагностиканың даму тарихы	Ә - 1,2,3,4,5, 6,7,8; 9; 10.	1 с.	2 с.	8 с.	8 с.	презентация, мультимедиялық кешен сызбалары
4-6	Психодиагностикалық әдістердің сапасын бағалау мен танымал түрлері	Ә-2,4,5,6,7,8, 9,11, 12,13.	3 с.	6 с.	8 с.	8 с.	Оқу-көрнекілік құралдар
7-8	Жеке-психологиялық және жекелік қасиеттердің диагностикасы	Ә-2,4,5,6,7,8, 9,11, 12,13.	2 с.	4 с.	8 с.	8 с.	Оқу-көрнекілік құралдар
9-12	Жас ерекшелік психодиагностикасы	Ә-2,4,5,6,7,8, 9,11, 12,13.	4 с.	8 с.	8 с.	8 с.	Оқу-көрнекілік құралдар
13-15	Кәсіби психодиагностика	Ә-2,4,5,6,7,8, 9,11, 12,13.	3 с	6 с.	5 с.	5 с.	Оқу-көрнекілік құралдар
Барлығы:

ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ

Дәріс курсы

апта	тақырып	мазмұны
1-2	Психодиагностика мазмұнының көрінісі	Жоспар: 1. «Психологиялық диагностика» ұғымы. Психодиагностика пәні мен мақсаты. 2. Психодиагностиканың шешу амалдары. 3. Психодиагностика және аралас зерттеу бағыттары: дифференциалды психология, психометрия, психологиялық бағалау. 4. Психодиагностиканы қолдану салалары және олардың негізгі міндеттері. 5. Психодиагностиканы қолданумен байланысатын жағдайлар.
	Психодиагностиканың даму тарихы	Жоспар: 1. Психодиагностика тарихы және ғылыми қалыптасуы. 2. Психодиагностиканың эксперименталды психология саласында құрылуы (В. Вундт, Ф.Гальтон, Г. Эбингауз және т.б.). 3. Психологиялық тестілеудің шығуы. ХХ ғ. психодиагностиканың даму тарихы. 4. 50-60 жылдары психологиялық зерттеу әдістерін ұйымдастыру. 5. Психологиялық-педагогикалық диагностикаға Л.С. Выготскийдің қосқан үлесі. 6. Д. В. Элькониннің жеке адам тұлғасын зерттеуге генетикалық жолы. 7. Психодиагностиканың қазіргі даму тарихы. Психодиагностиканың мәселелері мен оны шешу жолдары. Психологиялық қызметті құру жөніндегі маңыздылығы.
4-6	Психодиагностикалық әдістердің сапасын бағалау мен танымал түрлері	Жоспар: 1. Психодиагностикалық әдістердің жалпы мазмұны. Психодиагностикалық әдістердің анықталу түсінігі. 2. Психодиагностикалық әдістерге қойылатын талаптар. 3. Тест- психодиагностиканың негізгі инструменті. 4. Тестің түрлері. 5. Проективті әдістердің анықтамасы. 6. Диагностика нәтижесінің сапасына тән валидтілік. Валидтіліктің түрлері. 7. Әдістің тұрақтылығын көрсететін, процедура өлшемін көрсететін нақты сенімділік.Сенімділікті анықтау жолдары. Сенімділік пен валидтіліктің өзара байланысы. 8. Тестік нормалар және оның репрезентативтілігін тексеру. Тесті құрастырудың негізгі кезеңдері. Тесті стандарттау түсінігі. 9. Шет елдерден тестерді бейімдеу. Шет елдердің зерттеу әдістерін таңдауымызға сәйкес бейімдеу.
7-8	Жеке-психологиялық және жекелік қасиеттердің диагностикасы	Жоспар: 1. Жалпы және арнаулы мүмкіндіктер жайлы түсінік. С.Л. Рубинштейн, Б.М. Теплов теориялары. 2. Мүмкіндіктердің факторлы теориялары (Ч. Спирмен, Дж.Гилфорд, Л.Терстоун). 3. Психодиагностикалық мүмкіндіктерді қолдану облыстары (білім беру жүйесі, кәсіби таңдау). Мүмкіндіктер тесті. 4. Интеллект түсінігі және интеллектуалды коэфициент. Интеллект деңгейіне әсер етуші факторлар: тұқым қуалаушылық, жыныстық ерекшеліктер, тамақтану, әлеуметтік- мәдени орта, білім алу және т.б 5. Интеллект анықтаушы маңызды кейбір тестер. Креативті және шығармашылық ойлауды диагностикалау мәселелері. 6. Жеке қасиеттерді психодиагностикалық зерттеу саласы. Сұрақтама-тестер, оның түрлері, сұрақ түрі және нәтижелер көрсеткіші. 7. Өзіндік бағалау, мінез, эмоция,ерік-жігер сферасы, тұлға аралық қатынастар диагностикасы. 8. Кең тараған әдістемелер түрлері: ММРІ және Люшердің көп түстік тесті, 16 ҒР Кеттел тесті. Сурет салу техникасы.
9-12	Жас ерекшелік психодиагностикасы	Жоспар: 1. Мектепке дейінгі жастағы балалар психодиагностикасының ерекшеліктері. 2. Мектепке дейінгі балалардың танымдық процесстерін анықтау әдістері. 3. Тұлғалық және тұлға аралық қатынастарының психодиагностикасы. 4. Баланың мектепке дайындығын анықтау жіне даму деңгейін анықтау әдістері. 5. Бастауыш сынып және орта буынды оқушылардың ерекшеліктерін диагностикалау. 6. Жеткіншек және бозбалалық жас кезеңдері диагностикасы.
13-15	Кәсіби психодиагностика	Жоспар: 1. Кәсіби іс-әрекеттерде психикалық процестердің көрінісі мен зерттеу әдістері. 2. Жұмысқа икемділіктің темпераментпен байланысы. 3. Арнаулы психологиялық типке адамның тәуелділігін анықтауға арналған тестер. 4. ДДО - Дифференциалды диагностикалық сұрақтама (Е.Л. Климов), Холланд сұрақтамасы.
СЕМИНАРЛЫҚ САБАҚТАР
1-2	Ғылым және практикалық қызмет ретіндегі психодиагностика	Жоспар: 1. Психодиагностика туралы жалпы ұғым. Ғылыми психодиагностика және психодиагностикалық практика. 2. Психодиагностика мақсаты және міндеттері. 3. Психологиялық білім жүйесіндегі психодиагностика орны. 4. Психодиагностиканы қолданумен байланысатын жағдайлар. 5. Психодиагностиканы қолдану салалары және оның негізгі міндеттері. 6. Психодиагностикалық процесс туралы ұғым. 7. Психодиагностика объекті және оның құрылымы. Психодиагностика күйі. 8. Психодиагностикалық құралдар. 9. Психологиялық диагноз. Психологиялық диагноз деңгейлері. 10. Тұлға ерекшелігінің диагностикасы және «даралықты өлшеу» туралы.
	Психодиагностиканың даму тарихы	Жоспар: 1. Психодиагностиканың алғы тарихы. 2. Тестерді қолдану тарихы. 3. Проективті тестерді қолдану тарихы. 4. Контент-талдауды қолдану тарихы. 5. Ресейдегі психодиагностика тарихы.
4-6	Психодиагностикалық ақпарат алудың психометриялық негіздері	Жоспар: 1. Психометрия туралыұғымжәне оны қолданусалалары. 2. Шкала типтері. 3. Белгілердібөлу. Параметрлердібөлу. 4. Жарамдылықжәнежарамдылықтүрлері. 5. Тест беріктілігіұғымы. 6. Дискриминативтілік. 7. Тест дұрыстығы. Тест стандартизациясы. 8. Стандартизация жәненормалар. 9. Норма түрлері. 10. Іріктеутуралыұғым.
7-8	Жеке-психологиялық және жекелік қасиеттердің диагностикасы	Жоспар: 1. Жалпы және арнаулы мүмкіндіктер жайлы түсінік. С.Л. Рубинштейн, Б.М. Теплов теориялары. 2. Қабілеттердің факторлы теориялары (Ч. Спирмен, Дж.Гилфорд, Л.Терстоун). 3. Психодиагностикалық мүмкіндіктерді қолдану салалары (білім беру жүйесі, кәсіби таңдау). Қабілеттер тесті. 4. Интеллект түсінігі және интеллектуалды коэфициент. Интеллект деңгейіне әсер етуші факторлар: тұқым қуалаушылық, жыныстық ерекшеліктер, тамақтану, әлеуметтік- мәдени орта, білім алу және т.б 5. Интеллект анықтаушы маңызды кейбір тестер. Креативті және шығармашылық ойлауды диагностикалау мәселелері. 6. Жеке қасиеттерді психодиагностикалық зерттеу саласы. Сұрақтама-тестер, оның түрлері, сұрақ түрі және нәтижелер көрсеткіші. 7. Өзіндік бағалау, мінез, эмоция,ерік-жігер сферасы, тұлға аралық қатынастар диагностикасы. 8. Кең тараған әдістемелер түрлері: ММРІ және Люшердің көп түстік тесті, 16 ҒР Кеттел тесті. Сурет салу техникасы.
9-10	Жеке сұрақтамаларды құру мәселелері	Жоспар: 1. Жеке сұрақтамалар үшін сұрақтарды тұжырымдау (бекіту). Тапсырмаларды тұжырымдауға арналған ережелер. 2. Жетістік тестерін құру мәселелері. 3. Сыналушы психологикасы. 4. Тапсырмалардың логика-семантикалық класификациясы. Тақырыптық репрезентативтілік. Тапсырмалалар қиындықтары. 5. Психодиагностикалық әдістерді жобалау. Объективті тестер таксономиясы. 6. Тестерді жобалау кезеңдері. Жауаптарды бағалау негізіне жататын параметрлер.
	Кейбір психодиагностикалық әдістемелердің беріктілігн арттыру жолдары	Жоспар: 1. Байқау деректерінің беріктілігін арттыру жолдары. 2. Құжаттық деректер беріктілігін арттыру жолдары. Контент-анализбен алынатын ақпарат беріктілігін қамтамасыз ету тәсілдері. 3. Сұрақтама және сұхбат көмегімен алынатын ақпарат беріктілігін арттыру. Сұрақтама лексикасы. 4. Сыналушы статусы. Сұрақтарды құрастыру және жауапты интерпретациялау. сауалнама сынамасы.
12-13	Психодиагностиканың әдіснамалық негіздері	Жоспар: 1. Психодиагностикалық деректер алудың әдіснамалық негіздері. 2. Клиент және психолог тұрғысынан психодиагностикалық ақпарат алу. 3. Психологиялық портрет құрылымы. 4. Психодиагност жұмысынан психологиялық ақпарат алу. 5. Психодиагностикалық көмек көрсетуде психодиагностикалық деректерді қолдану ерекшеліктері. 6. Психодиагностың практикалық қызметтерінің тиімділігі критериялары.
14-15	Білім беру жүйесінің психодиагностикасы	Жоспар: 1. Оқыту жүйесінің тиімділігі диагностикасы. 2. Білім беруді басқаруды психологиялық-педагогикалық диагностикалау. 3. Топтық динамика және басшылық. Коммуникация және шешім қабылдау. 4. Мұғалімді аттестациялау әдістемелері. 5. Мектепке даярлықты диагностикалау.

СОӨЖ тапсырмалары

апта	тақырып	әдебиет	тапсырма мазмұны
1-2	Ғылым және практикалық қызмет ретіндегі психодиагностика	Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20.	1) Тақырып бойынша логикалық сызба, кестелер құрыңыз. 2)Негізгі ұғымдарға (психодиагностика, психодиагностикалық тексеру, психодиагностикалық зерттеу, проективті әдістер, тест, контент-анализ, психологиялық кеңес беру, проблемалық ситуация, норма, тест стандартизациясы, кәсіби-этикалық норма, психологиялық диагноз) анықтама беріңіз.
3-4	Психодиагностика әдістері, оның класификациясы	Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20.	1) Тақырып бойынша логикалық сызба, кестелер құрыңыз. 2) Негізгі ұғымдарға (әдіс, әдістеме, әдіснама, жарамдылық, беріктілік, репрезентативтілік, психодиагностикалық профиль, интеллект тесті, жетістік тесті, қабілет тесті, стандартталған сұрақ-жауап, еркін сұрақ-жауап, биографиялық әдіс, интроспекция әдісі, эмпатиялық тыңдау).
5-6	Психодиагностикалық ақпарат алудың психометриялық негіздері	Ә-1,5,6,7, 8,9	1) Тақырып бойынша логикалық сызба, кестелер құрыңыз. 2) Негізгі ұғымдарға (психометрия, шкала, өлшеу, іріктеу, жалған шкала, Роршах тесті, ТАТ, Кэттел тесті, ММРІ, Амтхауэр тесті,).
6-7	Темперамент және мінез психодиагностикасы	Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20.	Сызба-кесте құру 1. Темперамент, темпераменттің қазіргі концепциялары. 2. Темпераменталдық индекстер және типтер. 3. Мінез психодиагностикасы.
8-9	Қажеттілік-мотивациялық сфераны және өзіндік басқаруды диагностикалау	Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20; 22; 25.	Мәлімет дайындау: 1. Мотивация психологиясы. Қажеттерді және мотивтерді диагностикалау. 2. Жетістік мотивациясын өлшеу. 3. Талаптану деңгейін диагностикалу. 4. Юмористік фразалар тесті.
10-12	Тұлғаның интеллектуалды - танымдық сферасын, қабілетін бағалау	Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20; 22; 25.	Мәлімет дайындау: Шкала Стэнфорд-Бине. Векслер шкаласы. Түйсіну және қабылдауды зерттеу. Зейін және есті зерттеу. Ойлау және қиялды зерттеу. Қабілеттің психологиялық диагностикасы. Амтхауэр тесті. «Штур» тесті.
13-15	Тұлғаның әрекеттік-практикалық сферасы диагностикасы	Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20; 22; 25.	Мәлімет дайындау: Өмірлік және кәсіби өзіндік анықтау диагностикасы. Профессиограмма және профессия психограммасы. Кәсіби қызығулар және бейімділіктер.

СӨЖ ОРЫНДАУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

Зіндік жұмыс – аудиториядан тыс уақыттағы студенттің жеке танымдық іс-әрекеті. СӨЖ студент бойында негізгі және қосымша оқу материалының тиімді меңгерілуіне мүмкіндік жасайды.

Өзіндік жұмыстың мақсаты – зерттелінетін пәннің мағынасын толық және терең меңгеру.

СӨЖ жүргізу үрдісінде келесі педагогикалық құралдарды қолдануға болады: топтық және жеке тапсырмалар; іскерлік ойындар; пікірталас; ауызша сұрақтама; тренингтер; тестілеу.

Әрбір студент өз бетімен дайындалу кезінде СӨЖ барлық сұрақтарын орындауға, тапсырмаларды шешуге және сабақтарға дайындалуға міндетті.

СӨЖ дайындалу кезінде берілген сұрақтар бойынша теориялық материалдарға қысқаша тезистер түрінде жазбаша жұмыстарды орындау қажет.

Реферат, баяндама, аннотация түріндегі мәлімттер жазбаша орындалып, қорғалады.

 

СӨЖ ТАПСЫРМАЛАРЫ

№	Тақырып,, тапсырма, өзіндік жұмыс түрлері	сағат саны	әдебиет	тапсыру мерзімі апта	тапсыру формасы
	Интеллект және интеллектуалды қабілеттерге диагностика жүргізу: 1) Р.Амтхауэрдің интеллект құрылымы тесті; 2) Рене Кеттелдің мәдени-еркін интеллект тесті; 3) Джон Равеннің «Прогрессивті матрица» интеллект тесті.		Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20; 22; 25.	1-5	Диагностика жүргізу
	Тұлға диагностикасы 1) К.Г.Юнг сұрақтамасы; 2) Д.Кейрстің тұлғаның әлеуметтік типін анықтауға бағытталған тесті; 3) Р.Кеттелдің 16 PF тест-сұрақтамасы.		Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20; 22; 25.	6-9 апта	Диагностика жүргізу
	Тұлға диагностикасы 1) Жай-күйдің диагностикасы әдістемелері – САН әдістемесі. 2) ММРІ әдістемесі. 3) Мен кіммін? Дембо-Рубинштейн әдістемесі. 4) Спилбергер-Ханин мазасыздық тесті. 5) Тейлордың мазасыздық тесті. 6) «Студенттер мазасыздығы» әдістемесі (Е.П. Ильин. Эмоции и чувства. СПб, 2013 стр-566-567). 7) Табысқа жету мотивациясы мен сәтсіздіктен қашу мотивациясын зерттеуге арналған Т.Элерстің тест-сұрақтамасы. 8) «Агрессивті мінез-құлық» әдістемесі (Е.П. Ильин., П.А. Ковалев). 9) Лиридің тұлғааралық қатынастарға диагностика әдістемесі.		Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20; 22; 25.	10-13 апта	Диагностика жүргізу
	«Суретті проективті әдістемелер»: 1) «Автопортрет» әдістемесі; 2) «Тіршілікте жоқ жануар» әдістемесі; 3) «Үй, ағаш, адам». 4) Люшердің түрлі түсті тесті.		Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20; 22; 25.	14-15 апта	Диагностика жүргізу
	Тұлғаның эмоциялық-сезімдік өрісі: 1) Эмоциялық күйлердің басымдығын анықтау әдістемесі (Е.П. Ильин. Эмоции и чувства. СПб, 2013 стр-534-537). 2) Стресске төзімділік әдістемесі. 3) Эмпатияны зерттеу әдістемесі.		Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20; 22; 25.
	Тұлғаның қажеттілік-мотивациялық сферасын зерттеу әдістері 1) ЖОО оқу мотивациясын зерттеу әдістемесі (Т.И. Ильина). 2) Студенттердің оқу іс-әрекеті мотивтерін зерттеу әдістемесі М.М. Калашникова бейімдеген). 3) Мамандық таңдау мотивтерін анықтау әдістемесі (Е.М. Павлютенков). 4) Сәтсіздіктен қашу мотивациясы (Т.Элерс). 5) Табыстылыққа мотивация әдістемесі (Т.Элерс). 6) Табыстылық және сәтсіздіктен қорқу әдістемесі (А.А.Реан).		Ә-1,5,6,7, 8,9; 10; 13; 14; 17;20; 22; 25.
	БАРЛЫҒЫ:

Реферат тақырыптары

Психодиагностиканың психометриялық негіздері: тестерді құрастырудың негізгі кезеңдері.

Интеллекті өлшеу.

Бір жастағы балаларды психологиялық-педагогикалық зерттеу.

Ерте сәбилік шақтағы балаларды психологиялық-педагогикалық зерттеу.

Бастауыш мектеп жасындағы балаларды психологиялық-педагогикалық зерттеу.

Дамуында бұзылыстары бар жеткіншектерді психологиялық-педагогикалық зерттеу.

Дамуында бұзылыстары бар балаларды психологиялық-педагогикалық зерттеу жүйесінде психологиялық кеңес беруді ұйымдастыру және кеңес беру мазмұны.

Білім беру саласындағы психологтың консультативтік қызметі.

Топтарға диагностика жүргізу ерекшеліктері.

Жеке психологиялық тексеруді жүргізу.

Білім беру саласындағы психологтың консультативті – диагностикалық қызметінің ереукшеліктері.

Психологиялық тестілеу және тест түрлері.