Материалдық әл-ауқат.

Халықтың жан басына ЖІӨ, АҚШ долл.. Дерек көзі: EconomistIntelligenceUnit

Денсаулық.

Күтілетін өмірдің ұзақтығы, жылдар. Дереккөзі: Халықтың хат алысулар бюросы, АҚШ.

Саяси тұрақтылық және қауіпсіздік.

Тұрақтылықтың және қауіпсіздіктің саяси рейтингтері. Дереккөзі: Economist Intelligence Unit.

Отбасылық өмір.

Ажырасулар саны (1 000 халыққа). Дереккөздері: БҰҰ; Евромонитор (Euromonitor).

Оғамдық өмір.

Бағалау 1, егер елдегі жоғары діни ұйымдардың келудің немесе кәсіподақ мүшелегі; ноль – егер өзгеше болған жағдайда. Дереккөздері: Халықаралық еңбек ұйымы (MLO); WorldValuesSurvey.

Климат және география.

Ендік, барынша жылы және барынша суық елдерді ажырату үшін.

Дереккөзі: ОББ WorldFactbook.

Жұмыспен қамтылу.

Жұмыссыздық деңгейі, %. Дереккөздері: EconomistIntelligenceUnit; Халықаралық еңбек ұйымы (MLO).

Саяси еркіндік.

Саяси және азаматтық еркіндіктер индекстердің орташа саны. Масштабы 1-ден (абсолютті еркін) 7 (еркін емес). Дерек көзі: FreedomHouse.

Жыныстар теңдігі

Орташа ерлердің және әйелдердің табысының қатынасы, соңғы қолжетімді деректер. Дерек көзі: БҰҰАдамның дамуы туралы есебі

 

Сондай-ақ, көптеген өзге де ауыспалы мәндер зерттелді, бірақ түбінде олар осы көп шамалы құрылымға елеулі әсер еткен жоқ.

Мұндай ауыспалылар мыналар болды: білім деңгейі, ЖІӨ өсуінің қарқыны және табыстар теңсіздігі (Джинни Коэффициенті). Зертетеулер білім мен өмірдің қанағаттандырылуы арасындағы біршама корреляцияны анықтады, алайда, білім адамдардың табыстарына және денсаулығына әсер етеді, бұл мысалы, саяси еркіндік дәрежесі сияқты басқа да ауыспалыларға қатысты болуы мүмкін. Халықаралық еңбек ұйымының жуырдағы есебі білімділік деңгейі жұмыс орындары адамдардың қажеттіліктірне және ұмтылыстарына сәйкес келмеген жағдайларды әл-ауқатпен іс жүзінде кері пропорционалды байланыста екендігін анықтады.

 

3.6. Mercer компаниясының өмір сапасы бойынша рейтингі[44]

Өмірсүрудің үздік шарттарын анықтау мақсатында елдер және қалалардың рейтингін жүргізуді Mercer компаниясы – ғаламдық ауқымда адам ресурстарын орналастырумен айналысатын халықаралық HR-компания жүзеге асырады. Компания ресми жариялағандай елдердің барынша маңызды ресурсы – олардың адамдары, сондықтан олардың денсаулығын, байлығын және өнімділігін ілгерілету қажет.

«Өмір сапасы» Mercer тексеру тұжырымдамасына сәйкес жалпы қабылданған «өмір сапасы» санатынан ерекшеленеді. Өмір сапасы субъективтік бағалаумен немесе өзінің жеке жағдайы және нақты осы жердегі жағдайлар туралы пікірмен байланысты болжайды, ал Mercer өмір сапасының анықтамасы объективтік, бейтарап және араласпайтын бағалауға негізделеді. Жалпы, жүйенің мақсаты тартымды шетелдік жұмыс күші үшін өмір сапасын өлшеуді білдіреді.

Дістеме

Зерттеу әдістемесі 10 негізгі санатқа топтастырылған 39 өлшемге негізделеді. Жүйе өмір сапасының жалпы индексінде оның мәнін көрсету үшін әрбір санатты өлшейді. Яғни шетелдік мамандар үшін өмір сүрудің әрбір нақты орнының тартымдылық дәрежесі, қабылдаушы елдің немесе қаланың саяси, әлеуметтік-экономикалық және экологиялық факторларының өзара іс-әрекетіндегі факторинг бағаланады.

Mercer рейтингін есептеу нүктесі ретінде Нью-Йорк қаласы қабылданады, қалған қалалар оған қатысты ранжирленеді.

Төменде Mercer қолданатын санаттар мен өлшемдер келтірілген:

Саяси және әлеуметтік орта

· Басқа да елдермен қатыныстар;

· Ішкі тұрақтылық;

· Қылмыс;

· Құқық қолдану;

· Келудің және кетудің оңайлығы.

Экономикалық орта

· Валюталар айырбастау ережелері;

· Банктік қызмет көрсету.

Леуметтік-мәдени орта

· Жеке еркіндіктерді шектеу;

· БАҚ және цензура.

Медицина және денсаулық

· Аурухана қызметін көрсету;

· Медикаменттермен жабдықтау;

· Жұқпалы ауруалар;

· Ауыз судың жарамдылығы;

· Ағын сулар;

· Қоқыс шығару;

· Ауаның ластануы;

· Қауіпті жануарлар және жәндіктер.

Мектептер және білім

· Мектептер

Табиғиорта

· Климат;

· Табиғи апаттар есебі.

Коммуналдық қызметтер және көлік

· Электр қуаты;

· Су құбыры суының қол жетімділігі;

· Телефон орнату;

· Почта;

· Қоғамдық көлік;

· Жолдағы кептелістер;

· Авиакөлік.

Демалыс

· Мейрамханалардың әралуандығы;

· Театрлық және музыкалық көріністер;

· Кинотеатрлар;

· Спорт және ойын-сауық іс-шаралары.

Тауарларды тұтыну

· Ет және балық;

· Жеміс-жидектер және көкөністер;

· Күнделікті пайдалану заттары;

· Алкогольды ішімдіктер;

· Автомобильдер.

Тұрғын үй

· Тұрғын үй;

· Тұрмыстық техника және жиһаз;

· Үйге қызмет көрсетужәне жөндеу.