ОРҚЫТ АТА АТЫНДАҒЫ ҚЫЗЫЛОРДА МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Жаратылыстану факультеті
«Бекітілді»
Жаратылыстану факультетінің
Академиялық кеңесінде
№1 хаттама «___» _________ 2016 ж.
Жаратылыстану факультетінің деканы
__________________ Қосанов С.О.
СИЛЛАБУС (жұмыс оқу бағдарламасы)
Модуль14: «Физиологиялық және генетикалық үдерістер» | |
OF 3214 «Өсімдіктер физиологиясы» | |
Мамандығы | Биология |
Курс, семестр (күзгі немесе көктемгі) | ІІІ курс, 6 семестр (күзгі) |
Оқыту тілі | Қазақ |
Кредит саны | |
Пән статусы (міндетті, таңдау) | Таңдау |
Лектор (аты жөні, ғылыми дәрежесі, қызметі, телефондары мен электрондық поштасы) | аға оқытушы Оңғарбаева Г.Р. |
Практикалық сабақты беретін оқытушы (аты жөні, ғылыми дәрежесі, қызметі, телефондары мен электрондық поштасы) | Жаратылыстану ғылымдарының магистрі Байзулдаева Г.О. |
Сабақ өтетін дәрісхана, зертхана | 200, 201 |
Қызылорда 2016 ж
Жұмыс оқу бағдарламасы Қорқыт Ата атындағы ҚМУ Жаратылыстану факультетінің жұмыс оқу жоспарлары және оқу бағдарламалары комитеті мәжілісінде бекітілген оқу бағдарламасы негізінде жасалынды, хаттама №1 ''____'' ______2016ж
Жұмыс оқу бағдарламаны дайындағандар: аға оқытушы Оңғарбаева Г.Р. Жаратылыстану ғылымдарының магистрі Байзулдаева Г.О.
Жұмыс оқу бағдарламасы «Биология, география және химия» кафедрасының мәжілісінде талқыланды.
хаттама № 1 ''____'' ______2016ж.
Кафедра меңгерушісі,б.ғ.к., доцент: __________________ А.Т.Байкенжеева
Жұмыс оқу бағдарламасы Жаратылыстану факультетінің жұмыс оқу жоспарлары және оқу бағдарламалары комитеті мәжілісінде қаралып, бекітілді.
хаттама № ___ ''____'' ______2016ж.
Комитет төрағасы, а/ш.ғ.к,: _________________ С.О. Қосанов
ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
1. Пән туралы мәліметтер: Өсімдіктер физиологиясы өсімдік клеткасының физиологиясын, өсімдіктердің тіршілік әрекетінің жалпы заңдылықтарын оқытады. Өсімдіктердегі физиологиялық процестердің өзара және қоршаған орта жағдайларымен тығыз байланыстылығы туралы осы заманғы ғылыми жетістіктер негізінде студентерге түсінік береді. Адамзат игілігіне пайдаланылатын мәдени және табиғи өсімдіктердің өнімі мен сапасын арттыруға бағытталған шаралар жүйесінің теориялық негізі туралы білім береді. Сонымен бірге өсімдіктер физиологиясы жалпы тірі табиғатты танудағы негізгі ғылыми салалардың бірі.
2. Пререквизиттер: ботаника (өсімдіктер анатомиясы мен морфологиясы, өсімдіктер систематикасы), цитология, биохимия
3. Постреквизиттер: биотехнология
Пәннің қысқаша мазмұны
Өсімдіктер физиологиясы пәні Ботаника курсының (Өсімдіктер анатомиясы және морфологиясы және өсімдіктер систематикасы) ғылыми жалғасы іспеттес болып, өсімдіктер организмінде жүріп жататын процестерді ғылыми тұрғыдан түсіндіреді. Пәнде қаралатын негізгі мәселелер өсімдіктердің тіршілік ету барысында биологиялық жүйе құрудағы әртүрлі деңгейін, оның ішінде молекулалық және физиологиялық-биохимиялық үрдістерін қоршаған ортамен байланыста қарастырады.
Оқу жоспарының көшірмесі
Курс | Семестр | Кредит саны | лек | прак | Зертхан. сабақ. | БАОӨЖ | БАӨЖ | Барлығы | Бақылау түрі |
- | Емтихан (тест) |
І. ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
апта | Тақырыптың аталуы | Сағат саны |
1 модуль | ||
1-2 | Дәріс1. Кірспе. Өсімдіктер физиологиясы- өсімдіктер ағзасында жүріп жатқан процестер туралы ғылым 1.1 Пәннің мақсат- міндеттері, басқа ғылымдармен байланысы. Негізгі бағыттары 1.2 Өсімдіктер физиологиясының қысқаша даму тарихы | |
Практикалық сабақ | ||
Зертханалық сабақ 1. Өсімдік клеткасының физиологиясы № 1 жұмыс. Осмометр даярлау № 2 жұмыс. Клеткадағы осмос құбылысы. Плазмолиз және деплазмолиз № 3 жұмыс. Плазмолиздің түрлері | ||
БОӨЖ1. Өсімдік клеткасының физиологиясы 1.1 Өсімдік клеткасының химиялық құрамы 1.2 Өсімдік клеткасының жеке бөліктерінің құрылысы мен атқаратын қызметі. | ||
3-4 | Дәріс2. Клетканың жеке бөліктерінің құрылысы мен атқаратын қызметтері 2.1 Клетка өсімдік организмінің негізгі құрылымы мен физиологиялық бірлігі. 2.2 Клетка қабығы 2.3 Цитоплазма және оның органоидтары 2.4 Зат алмасу | |
Практикалық сабақ 2. | ||
Зертханалық сабақ 2 Өсімдік клеткасының физиологиясы № 1 Тургор құбылысы № 2 Тірі және өлі клетка цитоплазмасының клетка шырынын өткізуі № 3. К+ және Са+ иондарының плазмалеммадан өтуі. | ||
БОӨЖ2. Өсімдіктердің су режимі 2.1 Судың өсімдік тіршілігіндегі маңызы 2.2 Өсімдік клеткасындағы судың күйі 2.3 Өсімдіктердің суды сіңіруі 2.4 Судың өсімдік бойымен қозғалуы | ||
4-5 | Дәріс3. Өсімдіктердің су алмасу физиологиясы 3.1 Су балансы. Өсімдіктің суды сіңіруі 3.2 Судың өсімдік бойымен жылжуы 3.3 Транспирация құбылысы, өлшемдері 3.4 Өсімдіктің құрғақшылыққа төзімділігінің физологиясы 3.5 Өсімдіктердің әр түрлі экологиялық топтарының су режимі | |
Практикалық сабақ 3. | ||
Зертханалық сабақ 3.Өсімдіктердің су алмасуы № 1 жұмыс. Өсімдік тұқымдарының су сіңіруі № 2 жұмыс. Ерітінді концентрациясының өсімдік тұқымының өсуіне әсері. № 3 жұмыс. Гутация құбылысы | ||
БОӨЖ 3. Транспирация 3.1Транспирацияның өлшемдарі. 3.2 Әртүрлі экологиялық топтардағы өсімдіктердің су алмасу ерекшеліктері 3.3 Суармалы егіншіліктің физиологиялық негіздері |
6-7 | Дәріс 4. Фотосинтез 4.1 Организмдердің қоректену түрлері 4.2 Фотосинтездік аппарат 4.3 Фотосинтездің жарық сатысы 4.4 Фотосинтездің қараңғы сатысы | ||
Практикалық сабақ 4. | |||
Зертханалық сабақ 4. Өсімдіктердің су алмасуы № 1 жұмыс. Транспирация қарқындылығын салмақ әдісі арқылы анықтау №2 жұмыс. Транспирация қарқындылығының көлем әдісі арқылы анықтау | |||
БОӨЖ 4. Фотосинтез 4.1 Фотосинтез туралы ұғым. 4.2 Фотосинтез туралы ілімнің даму тарихы 4.3 Фотосинтез процесінің реттелуі | |||
7-8 | Дәріс 5. Өсімдіктердің тыныс алуы 5.1 Тыныс алу процесі. Өсімдіктердің аэробтық және анаэробтық тыныс алуы. 5.2 Тыныс алудың ферменттік жүйелері 5.3 Гликолиз 5.4 Кребс циклы 5.5 Тотығудың өзге де жолдары | ||
Практикалық сабақ 5. | |||
Зертханалық сабақ 5. Өсімдіктердің су алмасуы № 1-жұмыс. Жапырақты өсімдік өркенінің су жылдамдығын анықтаудың потометр әдісі. № 2-жұмыс Жапырақтың астыңғы және үстіңгі бетінің транспирациясын салыстыру (хлоркобальт әдісі) әдісі. | |||
БОӨЖ 5. Фотосинтез 5.1 Фотосинтез процесіне ішкі жағдайлардың әсері 5.2 Фотосинтезге сыртқы жағдайлардың әсері 5.3 Фотосинтез және түсім | |||
8-9 | Дәріс 6. Өсімдіктердің минералды қоректенуі 6.1 Өсімдіктердің минералдық қоректенуі туралы ілімнің дамуы. 6.2 Өсімдік ағзасына кіретін элементтер. 6.3 Өсімдік тіршілігіндегі Р-дың және S-тің физиологиялық мәні. 6.4 Металдардың (К+, Са++, Mg++) және микроэлементтердің физиологиялық ролі. | ||
Практикалық сабақ | |||
Зертханалық сабақ 6. Өсімдіктердің су алмасуы № 1-жұмыс.Устиьценің ашылып – жабылуын микроскоп арқылы бақылау. № 2-жұмыс.Устьице саңылауының мөлшерін инфильтрация (Молиш) әдісі арқылы анықтау. | |||
БОӨЖ 6. Өсімдіктің тыныс алуы 6.1 Тыныс алу және оның маңызы 6.2 Тыныс алу туралы ілімнің дамуы 6.3 Тыныс алу заттарының (субстраттарының) негізгі тотығу жолдары | |||
9-10 | Дәріс 7.Өсімдіктердің өсуі мен дамуы физиологиясы 7.1 Өсу және даму ұғымы 7.2 Клетканың өсу кезеңдері 7.3. Өсу кезеңділігі. Тыныштық күй. Тұқымның өнуі. 7.4. Өсу процесінің корреляциясы. | ||
Практикалық сабақ 7. | |||
Зертханалық сабақ 7 Фотосинтез № 1 жұмыс. Спирттегі пигменттер ерітіндісін алу. № 2 жұмыс. Каротинді ерітінді алу. | |||
БОӨЖ 7. Өсімдіктің тыныс алуы 7.1 Тыныс алу зат алмасу процестерін байпаныстырушы орталық 7.2 Тыныс алудың реттелуі 7.3 Тыныс алуға ішкі, сыртқы жағдайлардың әсері | |||
І Аралық бақылау | |||
2 модуль | |||
10-11 | Дәріс8.Өсімдіктердің өсуі мен дамуы физиологиясы 8.1. Өсу қозғалыстары. 8.2 Фитогормондар 8.3 Өсімдіктің дамуы. 8.4 Фотопериодизм. | ||
Практикалық сабақ 8. | |||
Зертханалық сабақ 8. Фотосинтез № 1 жұмыс. Адсорбтық тәсіл бойынша сорғыш қағазда пигменттерді бір-бірінен бөлу. № 2 жұмыс. Фотосинтез нәтижесінде крахмалдың түзілуі. | |||
БОӨЖ 8. Минералдық қоректену 8.1 Минералдық қоректену туралы ілімнің дамуы 8.2 Минералдық элементтердің өсімдіктегі мөлшері Минералды тыңайтқыштар, оларды қолдану тәсілдері | |||
12-13 | Дәріс9. Өсімдіктердің қолайсыз жағдайларға төзімділігі 8.1. Өсімдіктердің қолайсыз температуралық жағдайларға төзімділігі 8.2. Өсімдіктердің қуаңшылыққа төзімділігі 8.3. Өсімдіктердің топырақтың тұздылығына төзімділігі | ||
Практикалық сабақ 9. | |||
Зертханалық сабақ 9. Өсімдіктердің тыныс алуы № 1 жұмыс. Өніп келе жатқан өсімдік тұқымдарының оттегін сіңіруі № 2 жұмыс. Тыныс алу қарқындылығын СО2 мөлшерінің бөлінуі арқылы (Бойсен-Иенсен бойынша) анықтау | |||
БОӨЖ9. Өсімдіктердің өсуі мен даму физиологиясы 9.1 Өсу ұғымы, өсу кезеңдері 9.2 Өсімдіктің өсуіне байланысты қимыл- қозғалыстар Өсімдік гормондары мен табиғи басытқылар | |||
14-15 | Дәріс 10. Өсімдіктердің қолайсыз жағдайларға төзімділігі 10.1. Өсімдіктердің ортаның газдануына төзімділігі 10.2. Індетті (жұқпалы) аурулар және паразитизм туралы жалпы ұғым | ||
Практикалық сабақ 10. | |||
Зертханалық сабақ 10. Өсімдіктердің тыныс алуы № 1 жұмыс. Тұқымның өнуі кезінде тұқым құрамындағы құрғақ қосылыстың кемуі № 2 жұмыс. Майлы тұқымдардың тыныс алуы кезінде көмірсулардың алмасуы | |||
БОӨЖ 10. Өсімдіктердің өсуі мен даму физиологиясы 10.1 Өсімдік өмірі туралы ұғым 10.2 Өсімдіктердің көбею физиологиясы. Фотопериодизм 10.3 Өсімдіктердің вегетативті жолмен көбеюі Өсімдіктердің өсуі мен дамуына ішкі, сыртқы жағдайлардың әсері | |||
Midterm | Студент саны * 0,25сағат | |
Дәріс 11. | ||
Практикалық сабақ 11. | ||
Зертханалық сабақ11. Өсімдіктердің минералды қоректенуі № 1 жұмыс. Өсімдік күліне микрохимиялық анализ жасау № 2 жұмыс. Иондардың антагонизмі | ||
БОӨЖ 11. Өсімдіктердің қолайсыз жағдайларға төзімділігі 11.1 Өсімдіктердің ыстыққа төзімділігі 11.2 Өсімдіктердің салқынға төзімділігі 11.3 Өсімдіктердің аязға төзімділігі | ||
Дәріс 12.. | ||
Практикалық сабақ 12. | ||
Зертханалық сабақ 12. Өсімдіктің өсуі мен қозғалыстары № 1 жұмыс. Тамырдың өсу аймағын анықтау №2 жұмыс. Сабақтың өсу аймағын анықтау | ||
БОӨЖ 12. Өсімдіктердің қолайсыз жағдайларға төзімділігі 12.1 Өсімдіктердің қуаңшылыққа төзімділігі 12.2 Өсімдіктердің қуаңшылыққа төзімділігін арттыру жолдары | ||
Дәріс 13. | ||
Практикалық сабақ 13. | ||
Зертханалық сабақ 13. Өсімдіктің өсуі мен қозғалыстары № 1 жұмыс. Фототропизм № 2 жұмыс. Геотропизм № 3 жұмыс Гидротропизм | ||
БОӨЖ 13. Өсімдіктердің қолайсыз жағдайларға төзімділігі 13.1 Өсімдіктердің тұзға төзімділігі туралы ұғым 13.2 Тұздардың өсімдіктегі физиологиялық процестерге әсері | ||
Дәріс14. | ||
Практикалық сабақ 14. | ||
Зертханалық сабақ 14 Өсімдіктердің қолайсыз жағдайларға төзімділігі № 1 жұмыс. Қанттың цитоплазманың қорғаныштық қасиетіне әсері № 2 жұмыс. Өсімдіктің қызуға төзімділігін анықтау | ||
БОӨЖ 14. Өсімдіктердің қолайсыз жағдайларға төзімділігі 14.1 Өсімдіктердің радиацияға төзімділігі 14.2 Өсімдіктердің ортаның газдануына төзімділігі | ||
Дәріс 15. | ||
Практикалық сабақ 15. | ||
Зертханалық сабақ 15. Өсімдіктердің қолайсыз жағдайларға төзімділігі № 1 жұмыс. Жаралау арқылы бүршікті тыныштық қалыптан шығару № 2 жұмыс Тыныштық қалыпта тұрған және тыныштық қалыптан шыққан клеткалардың жағдайын (П.А.Генкель) бақылау. | ||
БОӨЖ 15. Өсімдіктердің індетті ауруларға төзімділігі 15.1 Індетті аурулар мен паразитизм туралы түсінік 15.2 Індеттенген өсімдіктегі физиологиялық өзгерістер 15.3 Өсімдіктің иммунитеті | ||
ІІ Аралық бақылау | ||
Емтихан | Студент саны * 0,25сағат | |
БАРЛЫҒЫ Лекция: Практика: Зертхана: БАОӨЖ: Midterm: Емтихан: | ||
ЕСКЕРТУ!
- Мамандықтар бойынша жұмыс оқу жоспарына және оқу үдерісінің кестелеріне сәйкес апта саны өзгеруі мүмкін. Ол жағдайда Midterm 1-ші және 2-аралық бақылау аралығында өткізілуі тиіс.
- Курс мазмұнын модуль санына бөлу пәннің ерекшелігіне және тақырыптарының бір-біріне сәйкестігіне байланысты болады
- Әрбір дәріс, практикалық/семинар, зертхана, БАОӨЖ бойынша балл Платонус бағдарламасына қойылып отырады.
Білім алушының сабақ түріне байланысты жұмыс уақытының бөлінісі
Жалпы сағаты | Академиялық сағат саны | ||||
Дәріс | Практикалық/ семинар | Зертханалық | БАОӨЖ | БАӨЖ | |