Білім беру саласындағы жаңа технология түрлері

Технология - шеберлік туралы ғылым деген ұғымды білдіретін грек сөзі. Педагогикалық технологияға әдіскер ғалымдар мынадай анықтамалар береді: "Педагогикалық технология - оқытудың арнайы формаларын, әдістері мен тәсілдерін айқындайтын педагогика-психологиялық нұсқаулардың жиынтығы, педагогикалық процесті ұйымдастырудың әдістемелік аспабы (Б.Т.Лихачев)". " Оқыту технологиясы білім берудің тиімді жолдарын зерттейтін ғылым ретінде сипатталады. Сабақ процесінде белгілі бір технологияны қолдану арқылы мұғалім жоғары нәтижеге жетуді мақсат етеді. Бұл мұғалімнің шеберлігіне байланысты.

Ахмет Байтұрсынұлы: "Мұғалімнің қызметі оның білімінің, шеберлігінің керек орны өздігінен алатын тәжірибелі білімнің ұзақ жолы қысқару үшін, ол жолдан балалар қиналмай оқу үшін, керек білімін кешікпей кезінде алып отыру үшін, балаға жұмысты әліне шағындап беру мен бетін белгілеген мақсатқа түзеп отыру... Мектептің жаны -мұғалім. Мұғалім қандай болса, мектебі һэм сондай болмақшы...»- деген екен.

Дебат технологиясы. Карл Поппердің дебат технологиясы тілдік тұлғаның дамуына көмектеседі. Бұл технология оқушының шығармашылық белсенділігін арттырады, сонымен бірге зерттеушілік, ізденушілік қасиеттері қалыптасады. Компьютерлік технология. Қазақ тілі сабағында компьютерді пайдалану оқушының сабаққа деген қызығушылығын арттырады. Нашар оқитын оқушының өзі компьютермен жұмыс істеуге қызығады. Топтастыру технологиясы. Әдіскер В.К.Дьяченконың пікірінше, топтастыра оқыту оқыту тәсіліне қатысты. Бұл технология өз ішінен сыныптық сабақ ұйымы, лекция-семинарлық жүйе, белл-ланкастерлік жүйе, зертханалық-топталған әдіс, сызба әдісі, трамп әдісі болып сараланады. Ужымдық оқыту технологшсы. Бұл технологияның негізгі әдісі - тапсырмамен алмасу. Ең бірінші алты-жеті адамнан тұратын топ құрылады. Мұғалім әр топқа дайындаған тапсырмаларын таратады. Әр топ мүшесіне жеке-жеке тапсырмалар беріледі. Оқушылар бір-бірімен тапсырма алмасады. Дамыта оқыту технологиясы. Бұл технологияда баланың ізденушілік, зерттеушілік әрекетін ұйымдастыру басты назарда болады. Ол үшін оқушы осы уақытқа дейін өзінің алған білімінің жеткіліксіз екендігін сезінетіндей болуы қажет. Содан барып оның білім алуға деген ынтасы мен қызығушылығы артады.

Қорыта келгенде, жаңа педагогикалық технология ұғымы тың, белгісіз, жаңа оқыту амалдары, іс-әрекеттерінен ізденуді, яғни, білім мен тәрбие берудегі ғылымның нәтижеге қол жеткізуі, жаңа ізденістерін оңтайлы пайдалану, сол арқылы жоғары көрсеткіштерге жеткізу деген сөз.

 

Пайдаланылатын әдебиеттер тізімі

Негізгі әдебиеттер

1. Оразбаева Ф.Ш., Рахметова Р.С. Қазақ тілін оқыту әдістемесі. – Алматы: Print- S, 2005. - 170 бет.

2. Бейсенбайқызы 3. Қазақ тілін модульдік технология негізінде оқыту. -
Алматы: ЖШС Жания-Полиграф, 2006. -174 б.

3. Нұржан Ж. Қазақ тілін оқыту технологиясы. Әдістемелік оқу құралы.– Алматы: Ғылым, 2003. - 146 бет.

4. Әбдікәрімова Т., Әбдіғалиева Т., Шәймерденова К. Қазақ тілін оқыту әдістемесі (Практикалық және лабораториялық жұмыстар).- Алматы: Ана тілі, 1999. - 232 бет

5. Әбілқаев А. Қазақ тілін оқыту әдістемесі.- Алматы: Санат, 1995. -120б.

6. Исабаев Ә. Қазақ тілін оқытудың дидактикалық негіздері. -Алматы: Қазақ университеті.1993. -159 б.

7. Әлімжанов Д., Ы.Маманов. Қазақ тілін оқыту методикасы.-Алматы: Мектеп,1965.-248.

8. Рахметова С. Қазақ тілін оқыту методикасы. - Алматы: Ана тілі, 1991.-184 б.

9. Қазыбаев С. Қазақ тілі методикасы.- Алматы: Рауан, 1990. -112 б.

Осымша әдебиеттер

10. Рахметова С. Бастауыш класта оқушылардың тілін дамытудың ғылыми-әдістемелік негіздері. - Алматы, 1994. - 434 б.

11. Жапбаров А. Қазақ тілі стилистикасын оқыту методикасының негіздері. -Алматы, 1991.-160 б.

12. Жапбаров А. Қазақ тілін оқыту арқылы тіл дамытудың әдіснамалық, әдістемелік негізі. - Алматы, 2004. - 376 б.

13. Құрманова Н.Ж. Сын есімді оқыту барысында тіл дамыту әдістемесі. -Ақтөбе, 1999.-125 б.

14. Құрманова Н.Ж. Қазақ мектептерінде сөз тіркесі синтаксисін дамыта оқыту технологиясының ғылыми-әдістемелік негіздері: П.ғ.д-ры. дәрежесін алу үшін дайындалған дисс. авторефераты. -Алматы, 2004. - 57 б.

15. Құрманова Н.Ж. Сөз тіркесі синтаксисін дамыта оқыту технологиясы. -Алматы, 2004. -168 б.

16. Құрманова Н.Ж. Логиканы қазақ тілін оқытуда қолдану. -Алматы, 2004. -60 б.

17. Қазақстан Республикасы жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары. Жалпы орта білім.-Алматы, 2001.-36 б.

18. Қалиев Ғ. Исаев С. Қосымова Г. Дәулетбекова Ж. Бағдарламалар. Қазақ тілі әдебиеті. 8-9 сыныптар. - Алматы, 2004. - 36 б.

19. Қалиев Ғ. Исаев С. Қосымова Г. Дәулетбекова Ж. Бағдарламалар. Қазақ тілі. 5-7 сыныптар. -Алматы, 2003. - 35 б.

20. Выготский Л.С. Педагогическая психология. - М.: Педагогика, 1991. -480 с.

21. Выготский Л.С. Собрание сочинений в 6-и томах. - М.: Педагогика, 1982-1984г.г.

22. Эльконин Д.Б. Избранные психологические труды.-М.:Педагогика, 1989. -364 с.

23. Давыдов В.В. Виды обобщения в обучении. - М.:Педагогика, 1972. -432 с.

24. Занков Л.В. и др. Обучение и развитие. - М.: Педагогика, 1975. - 440 с.

25. Философский-энциклопедический словарь. - М.: Инфра-М, 1997.-576 с.

26. Жұмабаев М. Педагогика. - Алматы.: Рауан, 1993. - 112 б.

27. Мұқанов М.М. Ақыл-ой өрісі. - Алматы.: Қазақстан, 1980. - 171 б.

28. Жанпеисова М.М. Модульная технология обучения. - Алматы, 2004. -153 с.

29. Құрманова Н.Тойбазарова Н. Морфологияны дамыта оқытудың сабақтар жүйесі. - Алматы, 2006. - 70 б.

30. Алдамұратов Ә. Оқушылардың грамматикалық ұғымдарды меңгеру психологиясы. - Алматы, 1983. - 152 б.

31. Махмутов М. Мектепте проблемалық оқытуды ұйымдастыру. -Алматы, 1981.-247 б.

32. Қосымова Г. Құрманова Н. Қазақ тілі. 8-сынып. Әдістемелік нұсқау. -Алматы, 2004. - 96 б.

33. Балақаев М. Тіл мәдениеті және қазақ тілін оқыту. - Алматы: Мектеп, 1989. -98 б.

34. Айтбаев Ө. Қазақ терминологиясының дамуы мен қалыптасуы. -
Алматы: Ғылым, 1988. - 207 б.

35. Байтұрсынов А. Тіл тағылымы. -Алматы: Ана тілі, 1992. - 448 б.

36. Сыздықова Р. Емле және тыныс белгілері. - Алматы: Рауан, 1996. -
286 б.

37. Сыздықова Р. Қазақ тілінің анықтағышы. -Астана: Елорда, 2000. -532 б.

38. Шәкенов Ж. Мектепте қазақ тіліндегі күрделі сөздерді оқыту. -Алматы:
Мектеп, 1982.-94 6.

39. Аханов К., Кәтенбаева Б., Әбдіғалиева Т. 6-сыныпқа арналған «Қазақ
тілі» оқулығына методикалық нұсқауы. - Алмат: Рауан, 1990. -90 б.

40. Сыздықова Р. Тілдік норма және оның қалыптасуы. -Астана: Елорда,
2001.-2306.

41. Майғаранова Ж., Иманбаева С.Г. Мектептегі тәрбие теориясы мен
әдістемесі. - Алматы: Қазақ мемлекеттік қыздар педагогика институты.- 2006. -228 б.

42. Қазақ тілі. Энциклопедия. - Алматы: Қазақстан даму институты, 1998. -509 б.

43. Сабыров Т. Болашақ мұғалімдердің дидактикалық дайындығын жетілдіру. - Алматы: РБК, 1999. -83 б.

44. Рахметова С. Бастауыш сыныптарда окушылардың тілін үйрету (для русских школ). - Алматы: Рауан, 1997. -142 б.

45. Құрманова Н. Сөз тіркесін оқьпу барысында оқушылардың логикалық ойлау мәдениетін қалыптастыру әдістері мен тәсілдері. -Алматы, 1998. - 416 б.

46. Ысқақов А. Ана тілін оқытудың міндеттері. Қазақ тілі мұғалімдерінің іс-тәжірибесінен. - Алматы: Мектеп, 1972. -148 б.

47. Бегалиев Ғ. Бастауыш мектепте қазақ тілі методикасының мөселелері. - Алматы, 1970.

48. Сарыбаев Ш. Қазақ тілінің методикасының кейбір мәселелері. - Алматы, 1956. -99 б.

49. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Алматы: Ғылым, 1966.-360 б.

50. Тілешова С. Әдебиет сабақтарында жүргізілетін жазу жұмыстары (4-8 кл.). - Алматы: Мектеп, 1971. -116 б.

51. Мақпырұлы С. Қазақ әдебиетінен шығарма жұмыстары. - Алматы: Рауан 1996. - 72 б.

52. Кәтембаева Б.Ш. Тіл ұстарту жұмыстары бойынша методикалық нұсқау. -Алматы: Рауан, 1991. -102 б.

53. Абубәкірова С.Т. Текстпен жұмыс істеудің әдістемесі. -Алматы: Қазақ университеті,1993.

54. Нора Ньюкомб. Развитие личности ребенка. Москва, 2002. -640 с.

55. Сыздықова Р. Сөздер сөйлейді. Алматы, Санат, 1994.

56. Коменский Я.А. Ұлы дидактика.- Алматы: 1993. -13 б.

57. Алтынсарин Ы. Таңдамалы шығармалары. -Алматы: ҚазССР Ғылым Академ. баспасы, 1985. —415 б.

58. Бабанский Ю.К. Педагогика.-М., 1983.-608 с.

59. Бейсембаева З. Орыс мектептерінде қазақ тілін оқыту әдістемесі.- Алматы: Білім, 1993. -15 б.

60. Сүлейменова Ж. Қазақ тілін оқытудың кейбір мәселелері. -Алматы: Білім, 2001. -115 б.

61. Оразбаева Ф.Ш. Қазақ тілі. Дидактикалық матеиалдар 10-сынып жаратылыстану бағытына арналған. -Алматы, Мектеп, 2003.

62. Назарғалиева К.Н. 7-класта қазақ тілін меңгерту жолдарын жетілдіру мәселелері: Канд. Дисс.-Алматы, 1997. -39 б.

63. Панов Б.Т.Типы и структура уроков русского языка.-Москва: Просвещение, 1986.-154с.

64. Мұқанов М. Педагогикалық психология очерктері. -Алматы: ҚазМем.баспасы, 1962.

65. Сарыбаев Ш. Қазақ тілі методикасының кейбір мәселелері.1956.

66. Исабаев Қ. Мектепте фонетиканы оқыту. 1976.

67. Тұрғанов Қ. Мектепте фонетиканы оқыту. 1975.

68. Оразбаева Ф.Ш., Жанабілова А.К. Шығармашылық тапсырмалар арқылы тіл дамыту жұмыстары (6-7 сынып). -Алматы, 2004.

69. Аханов К., Б.Кәтенбаева, Т.Әбдіғалиева. 6-сыныптың Қазақ тілі оқулығына методикалық нұсқау. -Алматы; Рауан. 1990. -92 б.

70. Әбуханов Ғ. Қазак тілі. Лексика. Фонетика. Морфология. Синтаксис- Алматы: оқу пед.бас.,1960. -368 б.

71. Әміров тР., Ұ.Асылов, У.Жиенбаева. 4-класс. Қазақ тілі. -Алматы: Мектеп,1993.

72. Сыздықова Р. Сөз сазы. Сөзді дұрыс айту нормалары. А., Ғылым баспасы, 1983.

73. Ысқақов А., Б.Ш.Катенбаева, Т.Әбдіғалиева. 5-класс. Қазақ тілі. -Алматы: Рауан, 1992.-55 б.

74. Исаев С., К.Назарғалиева. Ж.Дәулетбекова. 6-сынып. Қазақ тілі.-Алматы: Атамұра, 2002.

75. Исаев. Г.Қосымова. Қазақ тілі. 7-сынып. Алматы, Атамұра, 2003.

76. Оразбаева Ф.Ш., Ахметов Ә., Жүнісбекова К. Қазіргі қазақ тіліне арналған жаттығулар. Фонетика, лексика. -Алматы, РБК. 1998.

77. Қосымова Г., Ж.Дәулетбекова. Қазақ тілі. 5-сынып. Алматы, Атамұра, 2001.

78. Оразбаева Ф.Ш., Қайырбекова А. Қазақ тілін оқыту әдістемесі. 2-сынып, орыс мектептеріне арналған. -Алматы, Атамұра, 2004.