2.1 Тапсырма
Жоғарғы кернеулі үшфазалы жүйенің қуаттары Iн =5 A, Uн = 100 B дәлдік класы γР=0,5 арқылы екі ваттметр өлшенген. Өлшеу схемасында екі өлшеуіш трансформациялық коэффициенті Кт, дәлдік класы γт=0,5 болатын ток трансформаторлары және екі бір фазалы трансформациялық коэффициенті Кн, дәлдік класы γт=0,5 өлшеуіш кернеу трасформаторлары қолданылған. Ток трансформаторлары δ1 токтық және θ1 бұрыштық қателіктерге ие. Кернеу трансформаторлары δu кернеу бойынша және θu бұрыштық қателіктері бар. Қуаттың фактылық және нақтылы мәнін табу керек, егер ваттметрлер P1 және P2 көрсетсе. Өлшеу схемасын алу керек.
Бастапқы берілгендер
2.1.1 кесте
| Ваттметрлердің көрсетуі | Нұсқа, сынақ кітапшасының соңғы саны | |||||||||
| Р1, Вт | ||||||||||
| Р2, Вт |
2.1.2. кесте
| Трансформациялық коэффициент | Нұсқа, сынақ кітапшасының соңғысының алдыңғы саны | |||||||||
| КТ | ||||||||||
| КН |
2.1.3 кесте
| ТТ қателігі | Нұсқа, фамилияның бірінші әріпі | ||||||
| А Б Ю Я | В Г Щ Э | Д Е Ч Ш | Ж З Х Ц | И К У Ф | Л М С Т | Н О П Р | |
| δ1, % | -20 | -30 | -10 | -40 | |||
| θ1, мин |
2.1.4 кесте
| ТН қателігі | Нұсқа, есімнің бірінші әріпі | ||||||
| А Б Ю Я | В Г Щ Э | Д Е Ч Ш | Ж З Х Ц | И К У Ф | Л М С Т | Н О П Р | |
| δu, % | -40 | -30 | -20 | ||||
| θu, мин | -10 | -20 | -15 |
ОРЫНДАУҒА АРНАЛҒАН ҰСЫНЫСТАР
Ваттметрлермен өлшенген қуат
Р=Р1 + Р2.
Қуат коэффициенті мынаған тең:
cosφ = 
Желідегі фактылық қуат
РСФ = РКТ КН.
Желідегі нақтылы қуат мынаған тең:
РСД = 
,
мұндағы: δθ1 = 0,0291*(θ1-θU)* tg (30º+φ);
δθ2 = 0,0291*(θU - θ1) * tg (30º- φ);
2.2 Тапсырма
Пәтер абоненті тәуліктік электр энергиясының шығынын W1 N күн өлшеді.
Шығын бойынша берілгендер алдын ала W1 – WI + 1 интервал бойынша топтастырылған. Әрбір интервалға ni байқаулар түседі.
Қажет:
1 Интервал бойынша электр энергия шығынының таралу гистограммасын салу;
2 Статистикалық таралудың сандық сипаттамаларын табу;
3 Статистикалық таралудың ассметрия S k және эксцесс E x коэффициенттерін тауып қалыпты таралуға арналған коэффициенттерімен салыстыру;
4 Электр энергиясы шығынының ықтималды ауытқуын табу;
Бастапқы берілгендер
2.2 кесте
| Нұсқа, сынақ кітапшасының соңғы саны | Интервалдардағы байқаулар саны ni, (кВт.ч) | |||||||||
| 0-1 | 1-2 | 2-3 | 3-4 | 4-5 | 5-6 | 6-7 | 7-8 | 8-9 | 9-10 | |
| - | ||||||||||
| - | ||||||||||
| - | - | - | ||||||||
| - | ||||||||||
| - | - | |||||||||
| - |
ОРЫНДАУҒА АРНАЛҒАН ЖЕТЕКШІЛІК
1. Вентцель Е.С. Теория вероятностей. – М.: Высш.шк., 1999, с.127,136-141.
2. 
, мұндағы N 
;
;
; 
,
мұндағы μ3, μ4 – үшінші және төртінші орталық моменттер;
Е= 0,674 σw.
2.3 Тапсырма
Мәліметтерді берудің телеметрлік жүйесінің қуат түрлендіргіші тексеруден өткізілді.
Түрлендіргіш шкаланың бес 1...5 белгіленген нүктелерде тексерілген. Түрлендіргіштің PH номиналды қуаты және номиналды шығыс кернеу бар. Шкаланың әрбір нүктесінде шығыс кернеу Ui өлшенген.
Қажет:
1 тәжірибелік U = f(P) тәуелділікті анықтау;
2 өлшеу қателігін табу;
3 түрлендіргіштің фактылық дәлдік класын табу.
Бастапқы берілгендер
2.3.1 кесте. Нұсқалар және тексеріліп отырған шкаланың нүктелері бойынша Ui (B) түрлендіргіштің шығыстық кернеу
| Параметрлерi | Нұсқа, сынақ кітапшасының соңғы саны | ||||||||||
| ТП шкаласының нүктелері | 0,99 | 2,09 | 1,01 | 1,985 | 3,11 | 1,99 | 1,513 | 2,493 | 2,99 | 3,05 | |
| 1,95 | 4,15 | 2,015 | 3,993 | 6,13 | 3,995 | 3,017 | 4,998 | 5,985 | 6,08 | ||
| 3,05 | 6,13 | 3,017 | 6,002 | 9,17 | 5,997 | 4,52 | 7,546 | 8,87 | 9,15 | ||
| 4,1 | 8,15 | 4,019 | 8,012 | 12,21 | 8,1 | 6,03 | 10,05 | 11,825 | 12,14 | ||
| 5,17 | 10,14 | 5,021 | 10,015 | 15,29 | 10,11 | 7,54 | 12,517 | 14,14 | 15,17 | ||
| UH, В | 7,5 | 12,5 | |||||||||
| PH, Вт |
ОРЫНДАУҒА АРНАЛҒАН ЖЕТЕКШІЛІК
Түрлендіргіштің номиналды түрлендіру фунциясы мынандай
U = UHP/PH.
Реалды түрлендіру функциясын теңдеулер жүйелерін шешу арқылы аламыз
;
,
мұндағы i= 1...5.
Жүйені шешу нәтижесінде a, b коэффициенттерін және реалды түрлендіру функциясын аламыз,
U=aP+b.
Егер U-U айырымын анықтасақ, онда абсолютті қателіктің теңдеуін аламыз
∆U = α+βР.
Түрлендіргіштер үшін максималды салыстырмалы қателік (2.15) /1/, (4.5) /2/ түрінде жазылады.
Қателіктің аддитивтік құрамы мына формула бойынша табылады
с=(β+ α / РН)100.
Мультипликативті қателік мына формула бойынша анықталады
d=100α/ РН.
Алынған с және d мәндері қалыптанған (нормированный) мәндер қатарына /б.40,1/, /б.59.2/ келтірілуі керек.
ӘДЕБИЕТТЕР
1 Атамалян Э.Г. Приборы и методы измерения электрических величин. - М,: Высш.школа,1989.
2 Основы метрологии и электрические измерения. Под ред.Е.М. Душина. – Л.: Энергоатомиздат,1987.
