ның құрылысы мен қызметтері.

238. Фотосинтез процессі жүретін органоидты көрсетіңіз:// пластид

239. Қандай органоидтар жасушаның тіршілігіне зиянды улы заттарды сыртқы ортаға бөліп шығарады?// ГЖ

240. «Энергетикалық станция» деп қандай органоидты айтамыз? // митохондрий

241. Қандай қосындылар өсімдік жасушаларына тән?// крахмал

242. Төменде аталғандардың қайсысы трофикалык қосындысына жатады?//

243. Ядро мен цитозоль арасында иондар мен заттардың тасымалдауы өтеді://

244. Ұсақ молекулалар және иондар ядродан және ядро ішіне өтеді://

245. Митохондрийдің сыртқы және ішкі мембраналарының арасындағы кеңістік қалай аталады?// перимитохондриальдық

246. Жасушалық дем алу процессіндегі тотығу-тотықсыздану әрекеті қай жерде жүреді?// Гж, мит, лиз, цит, ЭПТ

247. Ядроның қоймалжын заты аталады://

248. Лизосомалар ферменттері жатады://

249. Цитохимиялық зерттеуде ыдырау ферменттерінің көп мөлшерде болуы анықталған. Бұл құбылыс қандай органеллалардың белсенділігін көрсетеді?//

250. Егеуқұйрықтың бауырының электронограммасында екі мембраналы кристы түзейтін сопақша тәрізді құрылым байқалған. Бұл қандай органелла?//

251. Қандай органеллалардың өзінің ақуыз синтездейтін жүйесі бар. Осы органеллаларды атаңыз?://

252. Адам жасушасында дене АТФ синтезінің үдірісі күшейеді. Осы үдіріс қайда жүреді?//

253. Адамның бауырының және бүйрегінің жасушаларында Н ₂ О ₂ ыдыратытын ферменттері бар бір мембраналы органеллалар қалай аталады? //

254. Плазмолеммамен байланысқан көптеген ұяшықтардан, каналшалардан, көпіршіктерден тұратын органелла қалай аталады?//

256. Лизосомалардың қалыптасуы қандай органелламен байланысты? //

257. Ақуыз бен липидтердің гликолизденуінің негізгі орны://

258. Жасушадан Голдьжи жиынтығын алып тастаған жағдайда жасушада қандай процесс бұзылады?//

259. Ядролық саңылау дегеніміз не?//

260. Белсенді ядролық импорт неше кезеңнен тұрады?//

261. Митохондриалды ДНҚ-ның ерекшеліктерін атаңыз://

262. Ядрошық ұйымдастырушысының өлшемі неге байланысты? //

263. Гольджи кешенінде жүретін биохимиялық процессті атаңыз? //1. протеогликандардың гольджи кешенінде гликолизденуі және жинақталуы 2.Манноза – 6- фосфатының жалғануы

264. Митохондрияларға тасымалдауға арнлаған акуыздарда бар://

265.Митохондрияға тасымалданатын ақуыздардың сигнальдық пептидтердің ерекшеліктері://

266. Митохондриялар бөлінеді://

267. Адамда пероксисомалармен байланысты синдром//

268. Митохондриялардың ішкі мембраналардың құрамында келесі ақуыз көп молшерде://

269. Фосфолипидтік биологиялық мембрана құрамына не кіреді? // азоттық негіз қалдығы(холин,несерин), фосфат тобы,глицеринннің атомдық спиртінің қалдықтары, пальметин қышқылы, олеин қышқылы

270. Биологиялық мембрананың құрамына кіреді: // амфильдік липидтер, интегралдық және шеткі(перифериялық) ақуыздар

271. Мембрана липидтерінің класстарын атаңыздар: //

272. Қандай ауру лизосомальды ферменттердің бұзылуымен байланысты?// мукополисахаридоза

273. Клеткалық мембараналрдың барлығы келесі заттардың кұрделі қоспасы://

274. Flip-flop майлардың секіруі – ол://

275. Құрамында гидрофильді және гидрофобты топтарының болуы молекулалардың қаситі аталады//

276. Мембрананың ішкі беті сыртқы бетіне қарағанда теріс зарядталған, оның себебі қандай заттың көп болуына байланысты?//

277. Кейбір майлардың биқабатта латеральды қозғалысы қандай?//

278. Шеткі ақуыздар мембранамен қалай байланасады?//

279. Монотопты трансмембраналық ақуызға мысал келтіріңіз?//

280. Кейбір мембраналық ақуыздар липидтік қосқабатқа көміртек арқылы фосфодиэфирлік байланыспен байланысады. Осы ақуыздар қандай мембраналық липидпен байланысады?//

281. Гольджи кешенінің мембранасының ферментті маркерін көрсетіңіз?//

282. Шеткі ақуыздар қай жерде синтезделеді?//

283. Қандай ауру сфинголипид алмасуының бұзылуымен байланысты?//

284. Жасушаның ауыр гликолипидтерді ыдыратуға қабілетсіздігінен туындаған ауру қалай аталады?//

285. Ақуызды-липидті мозайка типті мембрана моделін томенде аталған ғалымдардың қайсысы ұсынды?//

286. Мембрана ақуыздары мен липидтерінің синтезделген орнынан плазматикалық мембранаға тасымалдануы қалай жүреді?//

287. Мембраналық липидтердің қайдай түрі гидрофильді домен аймағындағы мембраналардың тығыздалуын қамтамасыз етеді?//

288. Ерекше ақпараттық молекулаларымен байланысып, жасушаға хабар беретін арнайы трансмембраналы ақуыздар қалай аталады?//

289. Эндоплазмалық тор мембранасының ферментін көрсетіңіз://

290. Мембрана _________ қосқабатынан және олармен әрекеттескен ________://

291. Қандай ауру сфинголипид алмасуының бұзылуымен байланысты?//

292. Ганглиозидтер алмасуының бұзылуы қандай аутосомно-рецессивтік ауруға әкеледі:// тея-сакса ауруы

293. Мембрананың созылмалы майысқақтық қасиетінің өзгеруінде маңызды рол атқаратды:

294. Келесі модельдің қайсысы жасушалық мембрананың қасиетіне сәйкес келеді?//

295. Эритроциттер цитоскелетінің бұзылуының нәтижесінде қандай тұқым қуалайтын ауытқу дамиды?

296. Серпантинді рецепторлардың трансмембраналы домендері мембрананы неше рет теседі//

297. Ұсақ молекулалардың липидті биқабаттан тасымалдануы жүреді://

298. Транслоказа арқылы екі заттың бір жаққа тасымалдануы аталады://

299. Қатты заттардың клеткадан тасымалдануы аталады://

300. Экзоцитоздің тұрі, клеткадан қатты заттардың жойылуы аталады://

301. Жеңілдеткен диффузияға қатысты ақуыз://

302. Мембрана арқылы жоғарғы концентрациядан төменгі концентрацияға қарай комексіз заттардың тасымалдану тәсілін көрсетіңіз://

303. Антипорт мехнизмің көрсетіңіз://

304. Арнайы тасымалдаушы ақуыздар арқылы концентрация градиенті бойынша заттардың тасымалдану тәсілін көрсетіңіз://

305. Қандай негізгі ақуыз актинді филаменттер құрамына кіреді?// актин

306. Қандай негізгі ақуыз микротүтікшелердің құрамына кіреді?//

307. Негізгі домені оралған спиральды домендерді құрастырылған цитоскелеттің компоненті қалай аталады

308. Аралық филаменттердің негізгі ақуызды атаңыз://

309. Қандай орталықта микротүтүкшелердің ұйымдасуы жүреді?// центросома

310. Цитоқаңқаның микротүтікшелер элементінің өсу жағы қалай аталады?// оң жақ

311. Жасушаралық байланыста адгезиялық әрекеттесуінде цитоқанқанның байланыс қызметін атқарады://

312. Микротүтікшілердің өң-жағына қозғалатын ақуыздар://

313.. Микротүтікшілердің теріс-жағына қозғалатын ақуыздар://

314. Қандай ақуыздар арқылы актин филаменттері бірлеседі?// актин бірлесу ақуыздар арқылы

315. Қалай және қандай ферменттің әсерінен цАМФ (сАМФ) түзіледі? // АТФ-тен адениклатциклаза ферментінің әсерімен

316. ц-ГМФ (сGMP) қалай түзіледі?// ГТФ-тен (GTP)

317. Жасушаішілік хабар берудің негізгі механизмдері неде?// фосфорилеу және дефосфорилеу

318. Қандай ферменттер хабар беру процесстерде негізгі қызмет атқарады?// киназалар мен фосфатазалар

319. Қандай ферменттер ақуыз молекулаларындағы фосфатты эфирлердің пайда болуын қамтамасыз етеді? // киназалар

320. Микроскоп арқылы зерттелген жасушада ядро қабықшасы ыдыраған, қысқа хромосомалар Х тәрізді болып жасушаның бойында тең орналасқан. Бұл бөлінудің қандай түрі?//

321. Митотикалық циклдің қай кезеңінде ақуыз тубулині түзіледі?//

322. Митоз кезінде бөліну жіпшесі түзеледі. Бөлінуге жіпшенін құрылымына кіретін клеткалық құрылымды атаңыз://

323. Клеткалық цикл кезінде бақылау объектісі – ол://

324. Жасушаның бөлінуін тоқтататын гендерді және апоптоз гендерін белсендендіретін қандай ақуыз?//

325. Митотикалық циклдың G2 кезеңінде ядрода ДНҚ саны қанша?// 4с

326. Дайындық кезеңінің ретін көрсетіңіз?// митоздан кейінгі, синтез, синтезден кейінгі

327. Бөліну кезеңін ретімен орналастырыңыз:// профаза, метафаза, анафаза, телофаза

328. Жасушалық цикл қандай кезеңдерден тұрады?// митотикалық, мамандану немесе арнайы қызмет атқару және тынысалу кезеңдері

329. Метафаза сатысына тән құбылысты көрсетіңіз://

330. Постсинтетикалық кезенге тән құбылысты көрсетіңіз://

331. Цитокинез – ол://

332. Митотикалық цикл қандай кезеңдерден тұрады?//

333. Жасушалық циклдың қандай фазасында кариотипті зерттеуге болады? метафаза

334. Профаза сатысына тән құбылысты көрсетіңіз:// Хромосомалардың коньюгациясы

335. Телофаза сатысына тән құбылысты көрсетіңіз://

336. Кариотипті зерттеу мақсатымен бөліну жіпшесін ерту үшін колхицин ертіндісімен өңдейді? Осы жағдайда митоздың қай сатысы тоқтатылады?//

337.Митоздан кейін өз бетімен екі еселенуге қабілетті бар органелланы көрсетіңіз://

338. Қатерлі ісік жасушаларына колхицин ертіндісімен әсер еткенде тубулин белогінің әсерін тежейді. Бұл жасушалық циклдің қандай кезеңін бұзады?//

339. Жасушаның бөлінуін қандай ақуыздар реттейді?//

340. Апоптоз дегеніміз-ол// генетикалық бағдарланған өлім

341. Сперматогенез – ол:// Аталық жыныс жасушалардың пайда болуы

342. Өсу сатысында аталық жыныс клеткалар аталады://

343. Көбею сатысында аталық жыныс клеткалар аталады://

344. Сперматогенез кезінде келесі сатыларды ажыратады://

345. ДНҚ синтезі мен хроматидтердің екі еселенуі бірінші мейотикалық бөлінуіден кейін өте ме?// өтпейді

346. Овогенез – ол :// аналык жыныс клеткалардын пайда болуы

347. Гаметогенезге анықтама беріңіз.// сперматозоидтары мен жұмыртқа клетка пайда болуы

348. Қандай құбылыс кроссинговерге тән?// рекомбинация, аллель гендермен алмасу

349. Хромосомалардың коньюгациясы мейоздың қай сатысында өтеді?// Бірінші бөлудің профаза сатысы

350. Профазаның қай сатысында кроссинговер байқалады?// пахитена

351.Овогенез кезінде келесі сатыларды ажыратады:// көбею,өсу

352. Көбею сатысында клеткалар бөлінеді://

353. Көбею сатысында аналық жыныс клеткалар аталады:// овогониялар

354. Ұрықтану нәтижесінде пайда болады:// зигота

355.Гаметогенезде клеткалар бөлінеді://

356. Моногибридті будандастыруда ата-анасы бір бірінен келесі белгі бойынша ажырайды

357. Гетерохросомалар дегенміз ол://

358. Аа, Аа, Аа, Аа генотипі бар ұрпақтардың ата-анасының генотипі:/

359. Қандай мақсатпен шежіре құрастырады?// патологияның тұқым қуалау сипаттамасын анықтау үшін белгінің т/қ типін анықтау, жанұядағы барлық мүщелер генотипімен туыстық анықтау үшін

360. Шежіре құрастырғанда ер адамды белгілейді:// төртбұрыш,квадрат

361. Шежіре құрастырғанда әйел адамды белгілейді:// дөңгелек

362. Шежіредегі сибсаларды анықтайтын таңбаны көрсетіңіз./ /

363. Шежіредегі некелесуді анықтайтын таңбаны көрсетіңіз//

364. Белгісіз генотипті анықтау үшін қандай шағылыстыру жүргізу керек?// рец белгі бойынша гомозиготалы ағзамен талдау шағылыстыру

365.Цитогенетикалық әдіс арқылы келесі ауруларды анықтауға болады://

366. Тортбұрыш таңбасымен шежіре құрастырғанда кімді белгілейді?//

367. Белгінің тұқым қуалаушылық табиғатын, тұқым қуалайтын варианты мен типін және шежірені талдау қандай әдістің мәні?// генеалогиялық

368. Фентоипі бойынша 3:1 ажырау байқалады://

369. Фентоипі бойынша 9:3:3:1 ажырау байқалады://

370. Гаметалардың бір типі түзеледі://

371. Гаметалардың екі типі түзеледі://

372. Гаметалардың төрт типі түзеледі://

373. Қандай мағынада «сибсалар» термині қолданылады?// жанұядағы балалар

374. Егер ата-анасының біреуі доминанты белгі бойынша гетерозиготалы, ал екіншісі рецессивті белгі бойынша гомозиготалы болса, бірінші ұрпақтарда доминантты белгі көрінеді://

375. Егер ата-анасының екеуде доминанты белгі бойынша гетерозиготалы болса, бірінші ұрпақтарда доминантты белгі көрінеді://

376. Шежірені талдау нені қамтамасыз етеді?// белгінің т/қ табиғатын анықтау үшін, т/қ вариантпен типін анықтау үшін және шежірені құрастыру оның талқылауында

377. Егіздерді салыстыру әдісі дегеніміз // егіздердегі генетикалық заңдылықтарды зерттеу

378. Цитогенетикалық әдістің мақсаты :// Жасуша хромосомаларын микроскоп арқылы зерттеу

379. Зат алмасу ауруларды анықтайды:// биохимиялық әдіс

380. Цитогенетикалық әдістін мәні:// организмнің кариотипін хромосомалардың сандық және сапалық өзгерістерін зерттеуге болады және хромосомалардың генетиикалық картасын құрастыруға болады

381. Адам тұқым қуалаушылығын зерттеу әдістерін ұсынған://

382. Зерттеу барысында адамның генетикалық объект ретіндегі артықшылығын көрсетініз// фенотиптің жоғарғы деңгейде зерттелуі

383. Адам тұқым қуалаушылығын зерттеудің генеалогиялық әдістін негізі:// Белгінің тұқым қуалаушылық табиғатын, тұқым қуалайтын варианты мен типін және шежірені талдау

384. Биохимиялық әдістін мақсаты:// Сапалы және санаулы тест-жүйелерді пайдаланып, солар арқылы бұзылған зат алмасу өнімдерінің мазмұнын анықтау

385. Төменде келтірілген инфекциялық аурулардың (туберкулез, полиомиелит)тұқым қуалаушылық бейімділігі қандай әдістер арқылы дәленденді?// егіздік

386. Г.Мендельдін зандарын қайта ашқан ғалымдар:// де Фриз, М.Корренс, Г. Чермак

387. Ата-аналардың қандай бастапқы генотипі дигибридті шағылыстыруға сәйкес келеді://

388. Тұқым қуалаудың қандай түріне полидактилияны (алтысаусақтылық) жатқызуға болады? аут-дом

389. Жанұяда ата-анасы екеуіде фенилкетонурия гені бойынша гомозиготалы, ауру

390. ОО генотипі келесі адам қан тобына тән://

391. АВ генотипі келесі адам қан тобына тән://

392. ВВ генотипі келесі адам қан тобына тән://

393. Фенотипте белгінін көріну дәрежесі – ол:// экспрессивтілік

394. Геннің пенетранттылық қасиеті дегеніміз- ол// геннің фенотиптік көріну жиілігі

395. Төменде келтірілгендердің қайсысы аллельді гендердің өзара әрекеттесуіне жатады: доминанттық, рецессивтік, кодоминанттылық, толық емес доминанттылық

396. Бірнеше белгінің бір генге тәуелденуі – ол//

397. Қарама-қарсы белгілерге мысал келтіріңіз. тұқым сары жасыл

398. Ата-аналардың қандай бастапқы генотипі моногибридті шағылыстыруға сәйкес келеді: ААхаа

399. Генетиканың ғылым ретінде туған жылын анықтаңыз: 1900

400. Белгінің кездесу жиілігі ол//

401. Бір аллельді емес геннің еінші генді тежеуі –ол//

402. Әр түрлі гендер бағалауымен дамитын белгінің бір қалыпты жағдаый аталады//

403. Жыныс клетканың символын анықтаныз//

404. Гетерозиготаны анықтаныз//

405. Қандай әрекеттесуде доминантты ген гомозиготалы жағдайға қарағанда

406. 1927 ж. Н.В.Тимофеев-Ресовский терминді ұсынды//

407. Кодоминанттылық дегеніміз ол//

408.Эпистаз - ол// Гендердің аллельді емес әрекеттесу түрі. бір генді аллельді емес генмен тежелуі

410. Қандай формула арқылы гамета типтерін анықтауға болады?// 2n

412. Гендердің аллельді емес әрекеттесу түрлерін атаңыз?// эффект жағдай эпистаз гипостаз комплиментар полимерия

413.Экспрессивтілік -ол:// фенотиптік белгінің байқалу дәрежесі

414. Комплементарлық әрекеттесуі – ол:/ екі немесе бірнеше аллельді емес гендердің бірін-бірі толықтырып жаңа белгіні жарыққа шығаруы

415. Плейотропия -ол// бірнеше белгілердің бір генмен байланыстылығы

416. Тіркесімді тұқым қуалайтын гендер дегеніміз не?// бір хромосамада орналасқан гендер, олар бірге тұқым қуалайды

417. Жыныстық хромосомалары бірдей және бір типті гамета түзілетін жынысты айтамыз// гомогаметалы

418. Қандай құбылысты кроссинговер дейміз?// гомологты хромосомалардың хроматидтері бөлшектерінің алмасуы

419. Келтірілгендердің қайсысы айел адамдағы тіркесімді топтар санына сәйкес келеді?//

420. әр түрлі жыныстық хромосомалары бар және екі типті гамета түзілетін жынысты айтамыз// гетерогаметалы

421. Келтірілгендердің қайсысы ер адамдағы тіркесімді топтар санына сәйкес келеді?// 24

422. Мейоз кезінде тіркес тобының бұзылуы байқалатын ұдіріс аталады://

423. Жыныспен тіркесімді белгілер дегеніміз не?// жынысты хромосомалар арқылы берілетін гендер

424. Голандрикалық белгіні көрсетіңіз:// құлақ қалқандарының жүнді болуы

425. Жыныс пен тіркесіп доминантты типі бойынша беріледі келесі ауру://

426. Адамдағы голандрикалық белгілер дегеніміз не?// у-хромосоманың х-хромасомаға ұқсас емес бөлігінде орналасатын, әкесінен ер балаларына ғана беріледі

427. Тұқым қуалаудың қандай типі Дюшен миопатиясына тән?// жыныспен тіркесіп рецессивті типі

428. Жыныспен тіркесіп рецессивті типі бойынша тұқым қаулайтын ауруды көрсетіңіз? дальтонизм