Тақырыбы: «Жалпы этиология.

Сыртқы ортаның ауру тудыратын факторларының адам организміне әсері»

1. Этиология осыны зерттейтін ілім://

ауру ағымының түрлерін//

ауру дамуының сатылары мен кезеңдерін//

ауру дамуының механизмдерін//

аурудың жіктелуі мен номенклатурасын //

ауру пайда болуының себебі мен жағдайларын

***

2. Тоқтаусыз құйып жауған жаңбырдың астында қалғаннан кейін науқаста 3 күн өткен соң, оң жақ төменгі бөлігінің пневмониясы дамыды. Бұл жағдайда аурудың себебі болып саналады://

суық өтіп кету//

инфекциялық фактор//

өкпеде газ алмасуының бұзылыстары//

организм реактивтілігінің төмендеуі//

қабынулық ауруларға тұқым қуалайтын бейімділігі

***

3. Сәулеленуге ұшыраған егеуқұйрықтың құрсақ қуысына E.coli. енгізілгеннен кейін перитонит дамыған. Бұл кездегі ауру дамуына ықпал ететін маңызды жағдайды атаңыз://

стресс//

E. coli//

иондаушы радиация//

инфекцияларға тұқымқуалаушылықты бейімділік//

организмнің иммунитеттік факторларының тежелуі

***

4. Аурудың спецификалық белгілері осыған байланысты://

аурудың себептеріне//

организм конституциясына//

организм реактивтілігіне//

организм тұқым қуалайтына//

аурудың дамуын туындататын жағдайларға

***

5. Аурудың механикалық себептеріне жатады://

жоғары барометрлік қысым//

ауру туындататын микроорганизмдер//

иондаушы сәулелену//

төменгі температура//

жаншылу

***

6. Аурудың физикалық себептеріне жатады://

соғылу//

вирустар//

үдемелі жылдамдық//

жануарлардың уы//

ауыр металдар

***

7. Ятрогенді ауруларды шақырады://

экстремальді факторлардың әсері//

науқастың теріс тәртібі//

медицина қызметкерлерінің қызметін дұрыс атқармау//

өндірістегі қолайсыз факторлар//

экологиялық факторлар

***

8. Этиотропты ем – бұл емдік шаралар, осыған бағытталған://

организм реактивтілігін күшейту//

зақымдану механизмдерін тоқтату//

организмдегі адаптивті процесстерді белсендіру//

организмге себептік факторлардың әсерін тоқтату//

организмге ауру себептерінің әсер етуін болдырмау

***

9. Өндірісте техника қауіпсіздігін сақтау шаралары, емнің келесі түріне жатады://

этиотропты емге//

патогенездік емге//

симптоматикалық емге//

этиотропты алдын алуға//

патогенездік алдын алуға

***

10. Жүрек бұлшықеті арқылы электр тогінің өтуі кезінде, ең алдымен дамиды://

тыныстың тоқтауы//

қарыншалардың фибрилляциясы//

тыныс бұлшықеттерінің тарылуы//

коронарлық қанағыстың күшеюі//

кезбе нервтің тонусының төмендеуі

***

11. Токтың электрохимиялық әсері осы түрінде көрінеді://

жасуша мембраналарының поляризациясы//

нерв рецепторлары және өткізгіштіктерінің қозуы//

қаңқалық бұлшықеттер құрысуының пайда болуы//

катехоламиндердің шығарылуы//

ток белгілерінің болуы

***

12. Гипотермияның орын толтыру сатысында жылу шығарудың азаюы байланысты://

тер бөлудің азаюымен//

тыныс жиілігінің жоғарылауымен//

шеткі тамырлардың босаңсуымен//

жылуды реттегіш бұлшықет дірілімен//

тотығу мен фосфорилдену үдерістерінің күшеюімен

***

13. Жиырылусыз өтетін термогенездің мәнінде жылу пайда болуының жоғарылауы жатыр – ол байланысты://

тер бөлудің азаюымен//

тері тамырларының босаңсуына//

перспирация үдерістерінің жоғарылауы//

бұлшықеттердің жиырылуы мен тонусының күшеюіне//

тотығу – тотықсыздану үдерістерінің белсендірілуіне

***

14. Гипотермияның декомпенсациялық сатысында болатын жағдайды көрсетіңіз://

тері тамырлары жиырылады//

бұлшықет дірілі пайда болады//

дене температурасы төмендеуді//

алмасу үрдерістері күшейеді//

оттегіні пайдалану артады

***

15. Суық тигізіп ауырғанда іске қосылатын бастапқы тетікті көрсетіңіз://

тамыр қимылдатқыш рефлекстер//

физикалық термореттеу тетіктерінің бұзылыстары//

жоғары тыныс жолдарына микроорганизмдердің енуі//

гуморальды иммунитет белсенділігінің төмендеуі//

иммундық жетіспеушілік

***

16. Гипертермияның декомпенсациялық сатысы сипатталады://

қалтырау//

бұлшықет дірілі//

жылудың шығарылуының азаюы//

қан тұтқырлығының төмендеу//

дене температурасының жоғарылауы

***

17. Науқас ұзақ уақыт бас киімсіз жағалауда жүргеннен кейін, жалпы әлсіздік, бас айналуы, бас ауруы, қалтырау, құсу пайда болған. Дене температурасы 39,8 ^°C. Стероидты емес қабынуға қарсы дәрілер және бас ауруын қойдыратын дәрілер нәтиже бермеген. 2 сағаттан соң жағдайы нашарлап, науқас естен танып қалған. Науқаста дамыған патологияны атаңыз://

қызба//

гипертермия//

жылулық соққы//

күн соққысы//

күйіктік ауру

***

18. Күйіктік шоктың дамуында негізгі патогенездік фактор болып табылады://

гипергидратация//

иммунды серпілістер//

инфекционды фактор//

ақуыз алмасуының бұзылыстары//

ОЖЖ-гі шектен тыс ауырсынулық афферентті импульсация

***

19. Тау және биіктік ауруларындағы декомпрессиялық симптомдарды атаңыз://

ішектердегі ауаның сығылуынан іш ауруы пайда болады//

маңдай қуыстары ауадан ұлғайып ауру сезімін тудырады//

құлақ ішіндегі дабыл жарғағы қысылғандықтан құлақ ауруы//

газдардың сатурациясынан ойлау қабілетінің нашарлауы және депрессия дамуы //

тері тамырларында эмболия дамуының салдарынан терінің мәрмәр түсті болуы

***

20. Альпинист тауға шығу барысында 6500 м биіктікте естен танып қалған. Маска арқылы оттегі бергенде жағдайы жақсарды. Осы жағдай дамуының себебін атаңыз://

гипобария//

гипотремия

гипобариялық гипоксия//

нормобариялық гипоксия//

ультракүлгіндік сәулелену

***

21. Гипербарияның негізгі симптомдарының себебін атаңыз://

гипоксия//

сатурация//

десатурация//

гиперкапния//

организм сұйықтарының қайнау нүктесінің төмендеуі

***

22. Иондайтын сәулелердің әсеріне өте тұрақты ағзаны атаңыз://

тимус//

жүйке жүйесі//

тамырлардың эндотелиі//

қан түзуші тіндер//

 

терінің эпителиі

***

23. Жедел сәуле ауруының сүйек - кеміктік түріне тән://

ішек эпителиінің жойылуы//

тамыр тонусының бұзылыстары//

қан түзу жүйесінің зақымдануы//

паринхиматозды ағзалардың зақымдануы//

ауыр гемодинамикалық бұзылыстар дамуы

***

24. Сәуле ауруының нағыз қызған кезеңіне тән://

лейкоцитоз, эритроцитоз, тромбоцитоз//

лейкоцитоз, анемия, тромбоцитоз//

лейкопения, анемия, тромбоцитоз//

лейкопения, анемия, тромбоцитопения//

лейкопения, қанда бласты жасушалардың пайда болуы

***

25. Сәуле ауруындағы геморрагиялық синдромның дамуы байланысты://

лейкоциттер санының жоғарылауына//

эритроцититер санының жоғарылауына//

тромбоциттердің азаюына//

антикоагуляндтардың азаюына//

плазминнің азаюына

***

26. Аурудың ішкі себептеріне жатады://

климат//

дұрыс тамақтану//

иондаушы сәуле//

дерттік тұқымқуалаушылық//

барометрлік қысымның жоғарлауы

***

27. Аурудың пайда болуын туындататын сыртқы жағдайларға жатады://

конституция//

тұқымқуалаушылық//

салауатты өмір салты//

организмнің резистенттілігі//

жұмыс пен демалыс тәртібін сақтамауы

***

28. Аурудың дамуына ықпал ететін ішкі жағдайларды атаңыз://

ерте балалық шақ//

дұрыс тамақтанбау//

тұрмыс жағдайының нашар болуы//

кәсіби зияндықтар//

ортаның қолайсыз ықпалдарының әсері

***

29. Этиотропты емге жатады:

қызуды басатын дәрілер//

вирусқа қарсы дәрілер//

һспелерге қарсы дәрілер //

тырысуға қарсы дәрілер//

қабынуға қарсы дәрілер

***

30. Полиэтиологияны ұғым ретінде нені сипаттау үшін пайдаланады//
туберкулезді//
қабынуды//
сәулелік ауруды//
термиялық күйікті//
қол аяқтың сынуын

***

Тақырыбы: «Алкоголизм, наркомания, токсикоманиялардың пато-физиологиялық аспектілері»

1. Алкоголизм- бұл://

ауру//

патологиялық құбылыс//

патологиялық процесс//

патологиялық реакция//

патологиялық жағдай

***

2. Алкоголизм кезіндегі өзгерген реактивтілік синдромының көрінісі://

алкогольдік деменция//

маскүнемдікке мезілегіш құштарлық//

маскүнемдікке физикалық құштарлық//

спирттік сусындарға төзімділіктің бұзылуы//

ішкен алкоголдің мөлшрін бақылай алмауы

***

3. Алкоголизмнің соңғы (декомпенсацияланған) сатысы сипатталады://

алкогольге толеранттылықтың жоғарылауымен//

алкогольге сезімталдықтың бұрмалануымен//

ең алғаш абстиненттік синдромның туындауымен//

ОЖЖ және ішкі ағзалардың органикалық бүліністерімен//

ОЖЖ және ішкі ағзалардың қызметінің бұзылыстарымен ***

4. Алкоголизм кезіндегі нәруыз алмасуы бұзылыстарының көріністері://

қанда аммиактың жиналуы//

қанда нәруыздар мөлшерінің артуы//

нейрондарда нәруыз түзілуінің белсендірілуі//

аминопуриндер алмасуының тежелуі//

протеолиздік процесстердің тежелуі

***

5. Алкогольді қабылдағандағы уытты әсерді шақыратын негізгі фактор: //

фенол//

аммиак//

ацетальдегид//

тотығулық өнімдер//

орта молекулалық масса

***

6. Депрессиялық компонентпен және ОЖЖ тежелуімен өтетін, масаюдың екінші фазасында байқалады://

ацетальдегидтің концентрациясының төмендеуі//

ОЖЖ норадреналиннің концентрациясының төмендеуі//

мида серотониннің деңгейінің жоғарылауы//

мида ацетилхолиннің деңгейінің жоғарылауы//

мида липидтердің асқын тотығу өнімдерінің артуы

***

7. Алкоголизм кезінде байқалады://

бауырда майдың жиналуы//

гипервитаминоздар//

қанда натрий мөлшерінің артуы//

қанда глюкозаның жоғарылауы//

нәруыздар өндірілуінің белсенуі

***

8. Алкогольдің әсерінен мембраналардың селдіреуі (флюодизациясы) осыған алып келеді://

мембрана өткізгіштігінің жоғарылауына//

иондардың мембрана арқылы тасымалдануының жасқсаруына //

мембранадағы липидтердің реттелуіне және тұрақталуына //

калий-натрий насостық қызметтің жылдамдауына//

протеолиздік процесстердің артуына

***

9. Наркомания және токсикоманияның дамуына ықпал ететін әлеуметтік факторларға жатады://

адамның стрессорлық ықпалдарға бейімделу қабілеті//

тұқым қуалаушылыққа бейімділік//

өмірінің материалдық деңгейінің төмендігі//

патологиялық конституция//

зат алмасу ерекшелігі

***

10. Наркоманияның бастапқы сатысында дамиды://

тұлғалық деградация//

организмнің есірткіге бейімделуі//

абстиненттік синдромның қалыптасуы//

ішкі ағзалардың органикалық зақымдануы//

қабылдаған заттектерге сезімталдықтың төмендеуі

***

Тақырыбы: «Жалпы патогенез. Организм реактивтілігінің патологиядағы рөлі»

1. Патогенез - бұл://

аурудың даму механизмін зерттейді//

ауру дамуының себептерін зерттейді//

ауру дамуының жағдайларын зерттейді//

аурудың даму сатыларын зерттейді//

аурудың аяқталуын зерттейді

***

2. Патогенездің бастапқы тізбегіне жатады://

түрлі деңгейдегі біріншілік бүліністер//

себеп-салдарлың арақатынастар//

патологиялық процесстің қалыптасуы//

патологиялық процесстің тұрақтылығын//

қорғаныстық-орын толтырушы механизмдер

***

3. Субмолекулалық деңгейдегі бүліністердің мысалы ретінде қарастырылады://

ішкі секреция бездері қызметтерінің жойылуы//

радиацияның әсерінен атомдар мен молекулалардың қозуы//

коллагеноздардағы дәнекер тіндердің бүлінуі//

мес жасушалардың дегрануляциясы//

митохондриялардың зақымдалуы

***

4. Патогенездің негізгі тізбегі деп, осыған қажетті процессті атайды://

аурудың құрылымдық көріністерінің қызметтікке алмасуына//

аурудың бейспецификалық даму механизмдерінің спецификалыққа алмасуына//

саногенездік механизмдердің іске асырылуына//

себеп-салдарлың арақатынастардың алмасуына//

патогенездің басқа тізбектерінің іске асырылуына

***

5. Жіті қансыраудың патогенезінің бастапқы тізбегі болып табылады://

жүректің минуттық көлемінің азаюы//

айналымдағы қан көлемінің төмендеуі//

айналымдағы қан көлемінің жоғарылауы//

қанағыстың соққылық сиымдылығының артуы//

систолалық лақтырыстың жоғарлауы

***

6. Патогенездің басты тізбегін анықтау қажет://

аурудың себептерін жою үшін//

зақымдаушы медиаторларға ықпал ету үшін//

салдарлық бүлінулерге ықпал ету үшін//

ауыр субъективті сезімдерді жою үшін//

себеп-салдарлық арақатынастардың тізбектерін үзу үшін

***

7. Қансырау кезінде оттегі тасымалдануының қиындауы жүректің жұмысының нашарлауына алып келеді, бұл оттегі тасымалдануын одан сайын қиындатады. Бұл осының мысалы: //

процесстердің генерализациясында//
патогенездің басты тізбегі//
кері айналып соғу шеңберінің//
патогенездегі спецификалық және бейспецификалық механизмдердің//

патогенездегі жергілікті және жалпы процесстердің арақатынастарының
***

8. Күшті ауыру сезімі (өтте-тас ауруы, тіс ауруы кезіндегі) артериялық қысымның құбылуын, жүрек қағысының, тыныс алудың өзгеруін туындатады – бұл осының мысалы://

патогенездің басты тізбегінің//

патогенездің кері айналып соғу шеңберінің//

патогенездің себеп-салдарлық арақатынастарының//

патогенездегі жергілікті және жалпы процесстердің арақатынастарының//

патогенездегі спецификалық және бейспецификалық механизмдердің

***

9. Аурудың механизмдерін үйрену үшін каузальді патогенез осыны оқып білудің негізінде жатыр деп болжайды://

морфологияны//

функцияның бұзылыстарын//

организм реактивтілігі мен резистенттілігін//

организмнің конституциясы мен тұқым қуалаушылығын//

организмге әсер ететін себеп пен жағдайдың

 

***

10. Организмнің шұғыл қорғаныстық-орын толықтыратын механизмдеріне жатады://

жөтел//

фагоцитоз//

антиденелердің өндірілуі//

тіндердің гипертрофиясы//

тіндердің гиперплазиясы

***

11. Салыстырмалы тұрғыда тұрақты қорғаныстық-орын толықтыратын механизмдерге жатады://

құсу//

түшкіру//

көзден жас ағу//

ағзалардың гипертрофиясы//

жылу реттелуінің жоғары деңгейге көтерілуі

***

12. Тұрақты қорғаныстық-орын толықтыратын механизмдерге жатады://

сілекейдің ағуы//

ағзалардың гиперплазиясы//

катехоламиндердің шығарылуы//

реактивті лейкоцитоз//

зақымданған ағзаның қордағы мүмкіндіктерінің іске қосылуы

***

13. Патогенездік емнің негізінде осыған әсер ету маңызды://

аурудың себебіне//

аурудың симптомына //

организм реактивтілігі//

ауру патогенезінің негізгі тізбегіне//

аурудың спецификалық көріністеріне

***

14. Патогенездік емге жатады://

вирустарға қарсы ем//

бактерияларға қарсы ем //

паразиттерге қарсы терапия//

құрттарға қарсы ем//

қабынуға қарсы терапия

***

15. Патогенездік алдын алу шараларына жатады://

жол жүру ережелері//

тұмау кезінде маска киіп жүру//

инфекциясы бар науқастарды оқшаулау//

өндірітегі техника қауіпсіздігі//

дене шынықтыру мен спортпен айналысу

***

16.. Патогенездік алдын алу шараларына жатады://

профилактикалық екпелер//

қорғаныстық киімді пайдалану//

дезинфекциялау//

радиация кезінде радиопротекторларды пайдалану//

шыбын-шіркейлерді жою (ішек инфекциясын алдын алу ретінде)

***

17. Реактивтілік- бұл организмнің осындай қасиеті://

өз тіршілігін өзгерте алуы//

ішкі ортаның әсерлеріне жауап қайтара алуы//

қоршаған орта әсерлеріне тіршілігін өзгертпей жауап беру қасиеті//

сыртқы ортаның әсерлеріне қарсы тұра алуы//

қоршаған орта әсерлеріне тіршілігін өзгерте отырып жауап беру қасиеті

***

18. Филогенездік деңгейі бойынша реактивтіліктің жалпы түріне жатады://

түрлік//

топтық//

спецификалық//

даралық//

физиологиялық

***

19. Балалық шақтағы патологиялардың онтогенездік ерекшеліктеріне жатады://

симптоматиканың болмауы//

аурудың созылмалы ағымы//

ауру сезімінің нақты жерде орналасуы//

зақымдануға генерализацияланған реакция//

түрлі ағзаларда патологиялардың көп болуы

***

20. Ерлерде осының дамуына бейімділік бар://

депрессия//

атеросклероз//

өтте тас байлану ауруы//

темір тапшылықты анемия//

диффузды токсикалық зоб

***

21. Қарт адамдар жастарға қарағанда, инфекцияларға, атеросклероз дамуына, өспелерге өте сезімтал. Бұл мысалы://

түрлік реактивтіліктің//

топтық реактивтіліктің//

биологиялық реактивтіліктің//

спецификалық реактивтіліктің//

даралық реактивтіліктің

***

22. Қаны 1 топқа жататын адамдарда асқазанның ойық жара ауруының жиі кездесуі осы ерекшеліктермен байланысты://

түрлік реактивтіліктің//

топтық реактивтіліктің//

биологиялық реактивтіліктің//

даралық реактивтіліктің//

бейспецификалық реактивтіліктің

***

23. Тұмаудың қоздырғышы барлығының организмінде бола тұра, кейбір адамдарда тұмау өте ауыр өтеді, басқасында жеңіл, ал үшіншілері мүлдем ауырмайды. Бұл мысалы://

түрлік реактивтіліктің//

топтық реактивтіліктің//

жас шамасына байланысты реактивтіліктің//

спецификалық реактивтіліктің//

даралық реактивтіліктің

***

24. Патологиялық спецификалық реактивтіліктің мысалы болып табылады://

аллергия//

иммунитет//

фагоцитоз//

наркоз кезіндегі реактивтіліктің өзгеруі//

жарақаттық шок кезіндегі реактивтіліктің өзгеруі

***

25. Спецификалық реактивтіліктің көрсеткіші болып табылады://

қозымдылық//

төзімділік//

тітіркенгіштік//

сезімталдық//

антидене түзілуінің қарқындауы

***

26. Бейспецификалық патологиялық реактивтіліктің мысалы болып табылады://

аллергия//

аутоиммундық аурулар//

эпилепсия кезіндегі реактивтілік//

иммундық тапшылықты жағдайлар//

зақымдаушы ықпалдарға антидене түзілуінің жоғарылауы

***

27. Бейспецификалық реактивтіліктің көрсеткіші болып табылады://

тітіркенгіштік//

фагоцитоздың белсенділігі//

комплемент жүйесінің белсенділігі//

антидене түзілуінің қарқындауы//

антиген-антидене кешендерінің түзілуі

***

28. Конституциялық реактивтілікке байланысты патологияға жатады://

жарақат//

диатездер//

инфекциялар//

өспелердің өсуі//

венерологиялық аурулар

***

29. Енжар резистенттіліктің мысалы болып табылады://

қабыну кезіндегі лейкоцитоз//

уларды бейтараптау процессі//

антиденелердің түзілуі//

сүйек тіні//

фагоцитоз

***

30. Белсенді резистенттіліктің мысалы болып табылады://

жәндіктердің қатты қабықтары//

сілемейлі қабықтар//

фагоцитоз//

сүйек//

тері

***

Тақырыбы: «Тұқымқуалаушылықтың патологиядағы рөлі»

1. Тұқым қуалайтын ауру – бұл://

құрсақ ішінде туындайтын ауру//

флогогендердің әсерінен дамитын ауру//

протоонкогеннің зақымдануына байланысты дамитын ауру//

негізінде фенотип бұзылыстары бар ауру//

генетикалық аппараттың бүлінуіне байланысты дамитын ауру

***

2. Аутосомды-доминантты түрде тұқымқуалайтын ауру://

гемофилия А //

Даун ауруы //

ахондроплазия//

фенилкетонурия//

Шерешевский-Тернер синдромы

***

3. Моногендік ауруға жатады: //

подагра//

алыстан көрмеушілік//

гемофилияның B түрі//

Клайнфельтер синдромы//

атопиялық бронх демікпесі

***

4. Құрылымдық геннің мутациясы осының дамуының негізінде жатыр://
альбинизмнің//
алкаптонурияның//
Даун ауруының//
фенилкетонурияның//
орақ тәрізді-жасушалық анемияның

***

5. Тұқымқуалайтын энзимопатиялар осының патогенезінің негізінде жатыр://

гендік мутациялардың//

кариотиптің өзгеруінің//

хромосомалар құрылымы өзгеруінің//

хромосомалар саны өзгеруінің //

бір хромосома деңгейіндегі аберрациялардың

***

6. Бидл-Татумның гипотезасы бойынша моногенді аурулар түсіндіріледі://

ферменттердің, нәруыздардың сапалық өзгерістерімен//

ферменттердің, гормондардың сапалық өзгерістерімен //

энзимдердің, нәруыздардың сандық өзгерістерімен// /

нәруыз-тасмалдаушылардың құрылымдық өзгерістерімен//

ДНК репарациясының құрылымдық өзгерістерімен ***

7. Альбинизм кезінде осы ферменттің түзілуі бұзылады://

гидролазалар//

тирозиназалар//

миелопероксидазалар

фенилаланингидроксилазалар//

гомогентизин қышқылының оксидазалары

***

8. Тұқымқуалайтын энзимопатиялардың ішінде микроцефалия, ақыл-естің кем болуы, гиперрефлексия және құрысулардың дамуы осыған тән://

фенилкетонурияға//

алкаптонурияға//

галактоземияға//

гликогеноздарға//

альбинизмге//

***

9. Репарациялық ферменттердің гендерінің мутациясымен байланысты дамитын тұқымқуалайтын ауруларға жатады://

орақ тәрізді-жасушалық анемия//

пигменттік ксеродерма//

Даун синдромы//

А гемофилия //

альбинизм

***

10. Тұқымқуалаушылықтың аутосомно-доминантты түрі көбінесе осындай өзгерістердің негізінде жатқан тұқымқуалайтын ауруларға тән://

аутомутагендердің пайда болуы//

ферменттер түзілуінің бұзылуы//

құрылымдық нәруыздар түзілуінің бұзылуы//

ДНҚ репарациясы ферменттерінің белсенуінің тежелуі//

бейспецификалық қызмет атқаратыннәруыздар түзілуінің бұзылуы

***

11. Хромосомдық ауруларға жатады:

Клайнфельтер синдромы//

фенилкетонурия//

алкаптонурия//

альбинизм//

гемофилия

***

12. Аутосомдық 21 жұп бойынша трисомияда осы синдром дамиды://

Патау//

Даун //

Х-трисомия//

Клайнфельтер//

Шерешевский – Тернер

***

13. Туа біткен тұқымқуаламайтын ауруларға жатады://

альбинизм//

А гемофилиясы //

алкаптонурия//

фенилкетонурия//

нәрестенің сифилисі

***

14. Мультифакторлы аурулар тобына жатады://

альбинизм//

гемофилия//

муковисцидоз//

ахондроплазия//

асқазанның ойық жарасы

***

15. Физикалық мутагендік факторларға жатады://

вирустар//

электр тоғы//

ультра күлгін сәулелер//

төмен барометрлік қысым//

биіктіктегі кіші үдемелі жылдамдықтар

***

16. Эндогендік мутагендерге жатады://

бос радикалдар//

алкилдеуші агенттер//

ультра күлгін сәулелер//

иондаушы радиациялар//

микроорганизмдердің антигендері

***

17. Науқастың дене бітімі астениялық, бойы ұзын, біріншілік және екіншілік жыныс белгілері жетілмеген, ақылы кем. Кариотипі 22А ХХУ. Жыныстық хроматин бар. Бұл белгілер тән://

Даун синдромына//

Эдвардс синдромына//

Клайнфельтер синдромына//

Мысықша мияулау синдромына//

Шерешевский-Тернер синдромына

***

18. Науқас әйел 35 жаста, бойы 100 см. Мойны қысқа, шүйдесінен иығына дейінгі терісі қатпарланған, кеуде қуысы деформацияланған. Бедеулік, екіншілік жыныс белгілері жетілмеген. Кариотипі 44А Х0. Жыныстық хроматин жоқ. Бұл белгілер тән://

Шерешевский Тернер синдромына//

Клайнфельтер синдромына//

Х-трисомия синдромына//

Даун синдромына//

Патау синдромына

***

19. Жасуша ядросындағы жыныстық хроматиннің екі спираль тәрізді үйіндісі (Барр денешігі) байқалады://

Х трисомия синдромында //
Клайнфельтер синдромында//
Шерешевский-Тернер синдромында //
балардағы Даун ауруында//

қыздардағы Даун ауруында
***

20. Тұқымқуалайтын аурулардың пренатальді диагностикасының ең жиі таралған әдісіне жатады:

фетоскопия//

науқасты диспансеризациялау//

ультрадыбыстық зерттеу//

егіздік әдіспен тексеру//

генеалогиялық шежірені құрастыру

***

 

Тақырыбы: «Жасуша зақымдануы. Зақымдануларға организмнің жалпы реакциясы»

1. Генетикалық бағдарламаның өзгеруі салдарынан жасушаның зақымдануы байқалады://

қалыпты гендердің репрессиясында//

ДНҚ репарация гендерінің экспрессиясында //

патологиялық гендердің тежелуі кезінде//

субклеткалық органеллалар өзгергенде//

тотығу және фосфорилдену ажырауында

***

2. Жасуша зақымдануының эндогендік себептеріне жатады://

вирустар//

иммундық кешендер//

механикалық ықпалдар//

ауыр металлдар тұздары//

электромагниттік толқындар

***

3. Жасуша ісінуінің патогенезінде маңызды://

Na/К - АТФ-аза активтілігінің төмендеуі//

липидтердің асқын тотығу процестерінің тежелуі//

жасуша ішіндегі осмостық қысымның төмендеуі//

цитозольді нәруыздың гидрофильдігінің азаюы//

Са2-АТФ-аза активтілігінің жоғарылауы

***

4. Жасушалар зақымдалуының бейспецификалық көріністеріне жатады://

сорбциялық қасиеттерінің әлсіреуі //

цитохромоксидаза белсенділігінің төмендеуі //

ферменттік белсенділігінің төмендеуі //

паранекроз, сорбциялық қасиеттерінің күшеюі //

цитоплазманың бояғыштармен байланысу қабілетінің төмендеуі

***

5. Созылмалы жасуша зақымдануының тұрақты бейімделу сатысында байқалады://

жасушаның генетикалық аппаратының активациясы//

қалған құрылымдардың қызметтерінің жоғарылауы//

жасуша құрылымының гипертрофиясы, гиперплазиясы//

РНҚ, нәруыздар және АТФ түзілуінің тежелуі//

жасушаның дистрофиясы және өлімі

***

6. Жасушада иондалған кальцийдің тым артық жиналуынан қорғайды://

ядро//

лизосома//

рибосома//

цитоплазмалық мембрана//

саркоплазмалық ретикулум

***

7. Липидтердің асқын тотығуының белсендірілуі ықпал етеді://

Д- гипервитаминозға//

каталаза белсенділігінің артуына//

өзгерімді валенттілігі бар металлдардың жоғарылауына//

супероксиддисмутаза белсенділігінің артуына//

альфа-токоферролдың артуына

***

8. Мембраналардағы липидтердің асқын тотығуының салдарынан- осының жоғарылауы байқалады://

липидтердің гидрофобтығының

мембрана өткізгіштігінің

мембрана байланыстырушы рецепторлар қызметінің

жасуша ішіндегі калий мөлшерінің

жасуша сыртындағы кальций мөлшерінің

***

9. Жасушаның ишемиялық зақымдануларында байқалады://

Са-АТФаза активтілігінің жоғарылауы //

Nа/К-АТФаза активтілігінің төмендеуі//

жасушада Са иондары концентрациясының азаюы //

липидтердің асқын тотығу процесінің тежелуі//

фосфолипаза А2 тежелуі

***

10. Жасушалар мембараналарының өткізгіштігінің артуы әкеледі: //

жасушалардан натрийдің шығуына//

жасуша ішілік калийдің жоғарылауына//

жасуша ішілік кальцийдің азаюына//

жасуша ішілік оттегінің жоғарылауына//

жасушалардан ферментетрдің шығуына және гиперферментемияға

***

11. Жасушаның ишемиялық зақымдануы кезіндегі жасуша ішілік метаболизмнің компенсаторлық өзгерістеріне жатады://

креатинфосфаттың мобилизациялануы//

анаэробты гликолиз процесінің тежелуі//

лизосомалық ферменттердің активациясы //

митохондрияларда тотығу және фосфорилдену ажырауында//

аденилді нуклеотидтердің катаболизмдік өнімдерінің жиналуы

***

12. Жасушалардың осы ықпалмен зақымданғанында белоктардың (нәруздардың) және белоктық-липидтік кешендердің денатурациясы байқалады: //

химиялық фактормен//

психогендік фактормен//

термиялық фактормен//

механикалық фактормен//

биологиялық фактормен

***

13. Жіті жасуша зақымдануының бірінші сатысын атаңыз://

некроз//

некробиоз//

паранекроз//

жасушаның бейспецификалық реакциясы//

біріншілікті спецификалық әсер ету

***

14. Жасушалардың генетикалық (тұқымқуалайтын) аппаратының спецификалық зақымдалуын шақырады://

жоғары температура //

биологиялық факторлар //

иондаушы сәулеленулер //

механикалық зақымданулар //

төмен барометрлік қысым

***

15. Цианидті калиймен жасуша зақымдануының спецификалық көрінісіне жатады://

майлардың асқын тотығуның активациясы//

генетикалық аппараттардың зақымданулары//

мембрана фосфолипидтерінің деструкциясы //

нәруыздық құрылымдардың денатурациясы//

цитохромоксидазаның блокадасы

***

16. Жасуша зақымдануының липидтік механизмдеріне жатады://

мембраналық фосфолипазалардың белсендірілуі //

липидтердің асқын тотығу процесстерінің тежелуі //

майда еритін антиоксиданттардың көптеп түзілуі //

бос радикалдардың түзілуінің төмендеуі //

жасуша ішілік кальцийдің жиналуы

***

17. Ядроның бүрісуі аталады://

некроз //

пикноз //

аутолиз //

парабиоз //

кариорексис

***

18. Некроздың апоптоздан айырмашылығы://

қабынулық реакцияның дамуы//

клиникалық көріністердің болмауы//

гидролиздік ферменттердің тежелуі//

жасушада дистрофиялық өзгерістер болмауы//

құрамында хроматин бар фрагменттердің түзілуі

***

19. Жасуша зақымдануы кезіндегі қорғаныстық механизмдерге жатады: //

липидтердің асқын тотығу процесстерінің белсендірілуі//

антиоксиданттық жүйелердің белсендірілуі//

мембраналық фосфолипаза белсендірілуі//

комплемент жүйесінің белсендірілуі//

протеолиз жүйесінің белсендірілуі

***

20. Жедел фаза жауабының негізгі медиаторы болып табылады: //

лизоцим//

пропердин//

комплемент//

интерферон//

интерлейкин-1

***

21. Жедел фаза жауабы нәруыздарының функцияларының біріне жатады://

липидтердің асқын тотығу процестерін белсендіру //

антиоксиданттық жүйелерді белсендіру //

фагоцитозды тежеу//

апоптозды тежеу//

жасушаны бұзу

***

22. Стресс-реакцияларға тән://

гипотермия //

лимфалық тіндердің гиперплазиясы //

артериялық қысымның төмендеуі //

қанда глюкокортикоидтар мөлшерінің азаюы //

айыршабез және лимфа түйіндерінің атрофиясы

 

***

23. Жалпы адаптациялық синдромының іске асыру механизмдері осының өндірілуі жоғарылауымен байланысты: //

глюкокортикоидтардың//

вазопрессиннің//

андрогендердің//

альдостеронның//

эстрогендердің

***

24. Жалпы адаптациялық синдромының бірінші сатысындағы – үрей (дабыл) реакциясына тән: //

бүйрекүсті безі қыртысының қызметінің әлсіреуі//

лимфа түйіндері көлемінің ұлғаюы//

бүйрекүсті безінің милы қабатының белсендірілуі//

бүйрекүсті безі қыртысының гипертрофиясы//

айыршабездің көлемінің ұлғаюы

***

25. Жалпы адаптациялық синдромның үшінші сатысы аталады: //

адаптация//

апаттық//

қалжырау//

шокқа қарсы//

төзімділік

***

26. Стреске бейімделудің негізгі механизмдеріне жатады://

адренергиялық жүйенің белсендірілуі//

опиоидергиялық жүйенің белсендірілуі //

симпато-адреналдық жүйенің белсендірілуі //

ГАМК-ергиялық жүйенің тежелуі//

серотонинергиялық жүйенің тежелуі

***

27. Шоктың эректильдік (қызбаланыстық) сатысына тән://

эндотоксемия //

қимыл қозғалыстың және сөйлеу қабілетінің тежелуі //

брадикардия және артериялық гипотензия //

антиноцицепциялық жүйенің тежелуі //

симпатоадреналды жүйенің қозуы

***

28. Жарақаттық шоктың патогенезінің негізгі механизмі болып табылады://

микроциркуляцияның бұзылуы //

қанайналымның орталықтануы //

симпато-адреналды жүйенің тежелуі //

гипоталамус-гипофиз-бүйрекүсті бездері жүйесінің белсендірілуі //

күшті ауыру сезімді серпіндердің миға көптеп түсуі

***

29. Шок кезіндегі қанайналым орталықтануының негізгі механизмі осымен байланысты://

симпатикалық жүйке жүйесінің белсендірілуімен //

альфа- және бета -адреноблокаторларының тежелуімен //

гипоталамо-гипофизарлы- бүйрекүсті бездері жүйесінің тежелуімен //

вазоконстрикциялық әсері бар заттектер құрамының төмендеуімен //

құрсақ қуысындағы ағзаларға қанның жинақталуы

***

30. Зат алмасу мен микроциркуляцияның шок-спецификалық бұзылыстарына жатады://

пре- және посткапиллярлардың жиырылуы //

эритроциттердің агрегациясының әлсіреуі //

биологиялық тотығу процесстерінің күшеюі //

вазоактивті заттектер түзілуінің тежелуі //

тамыр өткізгіштігінің төмендеуі //

***

Тақырыбы: «Апоптоз патофизиологиясы»

1. Апоптоз байқалады://

тіндердің өліеттенуінде//

некроздык жасуша лизиске ушырағанда//

оттегінің белсенді түрлерімен жасушаның бүлінуінде//

жасушаның зақымдаушы факторларға бейімделуі кезінде//

бүлінген жасушалардың деструкциясы кезінде

***

2. Апоптоздың некроздан айырмашылығы://

гомеостазды физиологиялық реттеуші компонент//

бүлінген жасушалардың деструкциясының бір түрі//

жасушаның патологиялық өлімінің бір варианты//

жасушаның гетеролиздік ыдырау механизмi//

ыдыраған жасушаның аутолиздік механизмi

***

3. Апоптозға тән://

агрессиялық факторлардың әсерінен туындайды//

АТФ-тың мөлшеріне тәуелсіз дамиды//

жасуша ядросының өлуінсіз цитоплазманың өлуі//

өлген жасушалардың бөлшектерін фагоцитоздау//

қабынулық реакцияның дамуы

***

4. Апоптоздың көрінісіне жатады://

ядроның көлемінің ұлғаюы//

хроматиннің конденсациясы//

лизосома мембранасының жыртылуы//

цитоплазманың ісінуі//

жасушалардың гипергидратациясы

***

5. Апоптоз кезінде ядроның бөлшектенуі осының дамуын туындатады://

апоптоздық денешіктердің түзілуі//

ДНК-ның нуклеосомдық бөлшектенуінің көбеюі //

нуклеосома аралык ядролық ДНК-ның реттелген дегидратациясы//

сыртқы мембрананың жыртылуы//

хроматиннің көбеюi

***

6. Апоптоздық денешіктер бұл://

ядросы кариорексиске ұшыраған жасуша//

апоптоздың бастапқы сатысына енген жасушалар//

аяқталмаған фагоцитоздан қалған жасуша қалдықтары//

үзiлген жеке нуклеосомалық бөлшектер//

органелла, цитоплазма, хроматин қалдықтары бар жасуша фрагменті

***

7. Апоптоздың соңғы нәтижесі саналады://

жасушалардың ыдырауы//

жасушалардың жыртылуы//

жасушалардың ісінуі//

жасушалардың өліеттенуі//

жасушалардың фрагментациялануы//

***

8. Терминалды нақтылану жағдайында жетілмеген апоптоздық жасушаның мысалы://

зақымдану кезінде жасушалардың өлуі//

өзiнiң функциясын атқарған жасушалардың өлуi//

эмбриональді даму барысындағы жасушалардың өлуі//

иммундық жауаптың қалыптасуынан кейінгі лимфоциттерді жою//

патологиялық жағдайлар кезiнде жасушалардың таңдамалы өлуi

***

9. Апоптозға қарсы гендерге жатады://

p53//

Bid //

Bad//

Bax//

Bcl-2

***

10. Апоптоз механизмдерінің белсенуі осы кезде байқалады://

нейродегенеративті ауруларда//

қатерлі ауруларда//

аутоиммунды ауруларда//

вирустық инфекцияларда//

р 53 генінің белсенуінде

***

Тақырыбы: «Шеткі қанайналым және микроциркуляция бұзылыстары»

1. Артериялық гиперемияның себептері: //

тамырларға гистаминнің әсері//

тамырлардың атеросклерозы//

тамырлардың тромбозы//

тамырлардың эмболиясы//

ангиоспазм

***

2. Артериялық гиперемия осының әсерінен дамиды: //

допаминнің//

вазопрессиннің//

альдостеронның//

ацетилхолиннің//

норадреналиннің

***

3. Артериялық гиперемия дамуының негізгі механизмдеріне жатады: //

тамырды кеңейтетін нервтер тонусының төмендеуі//

тамыр тарылтатын нервтер тонусының төмендеуі//

вазодилатациялық әсері бар заттектердің мөлшерінің азаюы//

вазоконстрикторлық әсері бар заттектердің мөлшері жоғары болуы//

тамырларды тарылтатын нервтердің тонусының жоғарылауы

***

4. Артериялық гиперемия патогенезінің басты тізбегі: //

венулалардың жиырылуы //

веналардың кеңеюі//

артериолалардың жиырылуы//

артериолалардың кеңеюі//

қылтамырлардың кеңеюі

***

5. Нейротониялық механизм бойынша артериялық гиперемия дамиды://

артериолалардың қабырғаларына симпатикалық әсердің күшеюінен//

артериолалардағы миоциттердің β-адренорецепторларының тітіркенуінен//

артериолалардағы миоциттердің β-адренорецепторларының тітіркенуінен //

артериолалардың қабырғаларына парасимпатикалық әсердің тежелуінен//

артериолалардың бұлшық еттік тонусының спонтанды төмендеуінен

***

6. Артериялық гиперемиялардың белгісі: //

тіннің температурасының жоғарылауы//

қанағыстың баяулауы//

тіннің тығыздығының төмендеуі//

тіннің бозаруы//

цианоз

***

7. Қантты диабеттің 1 типімен ауыратын науқастың көз түбін тексергенде микротамырлардың қалыңдауы, микроаневризмалар, тамыр қабырғаларында микротромбтар, микрогеморрагиялар анықталды. Науқаста микроциркуляция бұзылысының қайсы типтік түрі байқалады://

васкулярлық бұзылыстар//

интраваскулярлық бұзылыстар //

экстраваскулярлық бұзылыстар //

қанның реологиялық қасиетінің бұзылыстары //

интерстициалық сұйықтықтың периваскулярлық тасымалдануының өзгеруі

***

8. Артериялық гиперемиялардың жағымсыз салдарына жатады: //

сладж-феномені//

тіндердің гипоксиясы//

ағзаның гипотрофиясы//

инфекциялардың жайылып кетуі//

дәнекер тіннің өсуі

***

9. Веналық гиперемиялардың себебі болуы мүмкін: //

ангиоспаз//

веналардың өспемен қысылуы//

артериялардың тромбпен бітелуі//

ацетилхолиннің тамырларға әсері//

тіннің қоректі заттектерге мұқтаждығының артуы

***

10. Веналық гиперемия осы кезде дамиды: //

симпатоадреналды жүйе белсендірілгенде//

тіннің оттегіге мұқтаждығы артқанда//

тамырлардың альфа-адренорецепторлары қозғанда//

тіндерде аденозин көптеп жиналғанда//

веналар қақпаларының жеткіліксіздігінде

***

11. Веналық гиперемия патогенезінің негізгі тізбегін көрсетіңіз: //

қанағыстың көлемдік жылдамдығының артуы//

ағзаға қанның ағып келуінің жоғарылауы//

артерия-веналық шунттардың ашылуы//

қан ағып кетуінің қиындауы//

ангиоспазм

***

12. Жүрек жеткіліксіздігі дамыған науқаста аяқтарының цианозы және ісінуі байқалады. Терісі салқын. Микроциркуляциясын тексергенде қанағыстың тікелей және көлемдік жылдамдығы баяулаған. Науқаста перифериялық қанайналым бұзылысының қайсы типтік түрі дамыған://

артериялық гиперемия//

веналық гиперемия//

тромбоз//

ишемия//

сладж

***

13. Веналық гиперемия кезіндегі тіндердің түсінің көкшіл тартуы осының мөлшерінің жоғарылауымен байланысты: //

метгемоглобиннің//

оксигемоглобиннің//

карбгемоглобиннің//

дезоксигемоглобиннің//

карбоксигемоглобиннің

***

14. Ұзақ веналық іркілудің салдары: //

ишемия//

атеросклероз//

зат алмасудың күшеюі//

жергілікті иммунитеттің белсендірілуі//

дәнекер тіндердің өсіп кетуі

***

15. Науқас ауарайы салқындаған кезде саусақтарының ұйып қалатынына және қатты ауыратынына шағымданады. Осындай ұстамалар кезінде саусақтарының түсі бозарып суып кетеді және сезімталдығы бұзылады. Науқаста дамыған перифериялық қанайналым бұзылысының түрін атаңыз://

артериялықгиперемия//

веналық гиперемия//

тромбоз//

ишемия//

стаз

***

16. Компрессиялық ишемия дамиды: //

ангиоспазм кезінде//

атеросклероз кезінде//

артериялардың майлы эмболиясы кезінде//

артериялар тромбпен бітелгенде//

артериялар бөгде затпен қысылғанда

***

17. Айқын асцит дамыған науқасқа құрсақ қуысындағы сұйықтықты алу үшін пункция жасалған. Бұл шараның 15-інші минутында 5 л сұйықтықты алғаннан кейін науқас бас айналуына, әлсіздікке және жүрегінің айнуына шағымданады. Тағы 1,5 л сұйықтықты шығарғанда науқас есінен танып қалды. Осы жағдайдың негізінде перифериялық қанайналым бұзылысының қайсы типтік түрі жатыр://

мидың артериялық гиперемиясы //

мидың веналық гиперемиясы //

мидың ишемиясы //

мидың тромбозы//

эмболия

***

18. Ангиоспазмдық ишемия дамиды: //

артериялардың атеросклерозында//

артериялар эмболмен бітелгенде//

артериялардың тромбоэмболиясында//

артериялар бөгде затпен қысылғанда//

тамыр тарылтатын нервтер тітіркенгенде

***

19. Қысқа уақытты ишемиядан кейінгі миокард тінінің реперфузиясының ерте салдары://

ошақты некроз//

гликолиздің күшеюі//

гипоксияны жою//

дәнекер тіннің өсуі//

реперфузия аймағында ишемия дамуы

***

20. Ишемия кезіндегі қанайналым бұзылыстарының орнын толықтыру осының есебінен іске асырылады: //

артерия веналық анастомоздардың//

коллатералдық қанайналымның//

анаэробты гликолиз тежелуінің//

жасушаларда инозин және аденозин жойылуының//

сарколеммалық Са²-АҮФазаның тежелуінің

***

21.. Ишемияның жағымсыз салдары: //

инфаркт

ағзадағы веналық іркілу//

реперфузия//

артериялық гиперемия//

гликолиздің тежелуі

***

22. Ишемиялық стаз дамуы мүмкін: //

веналар қысылғанда//

артериялардың тарылуы болғанда//

веналар тромпен бітелгенде//

тіндерге күшті қышқылдар әсер еткенде//

қанның реологиялық қасиеті бұзылғанда

***

23. Нағыз капиллярлық стаз кезіндегі эритроциттердің агрегациялануына ықпал етеді://

қанда ірі дисперсті нәруыздардың концентрациясының жоғарылауы //

эритроциттердің беткейлік зарядының жоғарылауы//

қанда ұсақ дисперсті нәруыздардың жоғарылауы //

глобулиндердің концентрациясының төмендеуі //

гемодилюция

***

24. Ұзақ болған стаздың нәтижесінде дамуы мүмкін: //

тіндердің некрозы//

артериялық гиперемия//

ағзаның қызметінің күшеюі//

ағзада қанағыстың күшеюі//

тамырдың өткізгіштігінің артуы

***

25. Эндотелий зақымданғандағы тромб түзілуінің жоғарылауы эндотелийде осының өндірілуінің төмендеуімен байланысты: //

адреналиннің//

серотониннің//

А₂ тромбоксанның//

простациклиннің//

тромбоциттердің агрегациясы факторының

***

26. Ауалық эмболия осы зақымданғанда дамуы мүмкін://

қақпақшалық вена//

бүйрек веналары//

сан веналары//

кубитальді веналар//

бұғана асты веналар

***

27. Тромбтың салдары://

некроз//

инфаркт//

гангрена//

қанның іркілуі//

сепсистік ыдырау

***

28. Ұшақпен 10000 м биіктікке көтерілгенде кабинаның герметизациясы бұзылған, ұшқыш маска арқылы дем алғанымен жағдайы нашарлап шұғыл қонуға мәжбүр болған. Оттегімен тыныс алудың тиімсіз болуы байланысты://

мида ишемия дамуымен//

газдық эмболия дамуымен //

мида артериялық гиперемия дамуымен//

ауалық эмболия дамуымен //

тромбоэмболия дамуымен

***