Упрощенная HTML-версия
К полной версии
Содержание
Стр. 26
Стр. 28
Қазақстанның ашық кітапханасы
Жастай берген арбаның тырс-тырс дыбысы жүрегіме тиеді. Шын-ақ тізесінен айрылып
кеткенім бе?
Жоқ, аға қайда жүрсем де, қасыңда болармын. Жоқ апа, мен сені ұмытпаймын. Әр күн
басымды жастыққа салғанда сені ойлап жатып ұйықтап кетермін. Сондықтан түсімде де
сені көрермін..
Ақ Жайық жүзі сұрланып, қамыс арасының сылдыры молайып кетіп еді, күз болып қалған
екен. Күн қабағын жиі-жиі түйіп, теңіз дем алысы салқындап кетті. Көк орай ойпаңдар
қоңыр тартып, адыр төбелер арықтаған түйедей, жалаңаш, құбақай тартып, жансыз сұлап
жатқандай көрінеді. Шөккен түйенің еркешіне ұқсаған құбақай-қоңыр тебе бастарында
өлімтік басына қонғандай, айналасына тұнжырай қарап, жалғыз-жалғыз қара құстар отыр.
Даланы билеп алған жалғыз үн, күн сайын қатая түскен күзгі желдің уілі ғана.
Сұрғылт аспан астары жыртылып, кір мақталары салбырап кеткен көрпеге де ұқсап кетеді.
Жалба-жұлба сұрша бұлттар төмен жүр. Жазғы, айқын кек түсінен айрылған аспан кейде
үсті-басын қар басып қалған тауға да ұқсап кетеді. Теңіз бетін буалдыр бір тұман басып,
теңіз суы қара-қошқыл тартып, қорғасындай ауыр сезіледі.
Жарқын жазбен амалсыз қоштасқан жұрт, енді күзге орайлас сұр киініп, адам реңдері де
қуаң тарта бастады. Мария апай да жазғы балпаң басудан айрылып, теңіз жаққа иығын
тосып, жүзін ыққа қарай бұрып аяқтарын тез-тез басады.
Үлкен бөлменің сынған бір-екі кезінен күздің суық үні соғып тұр. Азынаған суық желдер
ауылда қасқырды еске салушы еді, балалар үйінде ашық-тесікті тез қымтап, пешке
жағатын отынды ойла деп тұрғандай. Ересек балалар жұмысқа кеткен. Үйде қалған ұсақ
балалар қатар тұрған төсектердің үстіне үйме-жүйме боп отырып алып, ойға келгенді
айтып, таласып жатырмыз:
—
Қасқа адамның ақылы кеп бола ма, сақалы ұзын адамның ақылы кеп бола ма?
Адамның ақылы шашына жау болатындай-ақ біразымыз:
—
Ақылы кеп а дам қасқа болады, оған таласпа! — дейміз.
Қозыға қалай ұрыссын? — деп, бастығымызды тағы жерге апарып тастаймыз. Бірақ осы
атын бұрмалау сияқты күнәсыз қалжақтан басқа обал да жасамаймыз.
Бухгалтерді біз сирек көреміз. Жұмасына бірер сағатқа екі-үш рет қана көрінеді де, басқа
күндерде ол бұл Мадейра жоламайды. Келгенде қақпадан кіре. бере сөйлеп, ылғи асығыс,
жанталас жүреді. Үйге кіретін жұмысы жоқтай, бастықпен ылғи қорада кеңесіп тұрады...
—
Әнеугі он бес кубометр ағаштан айрылдық... Кірпішті төртінші тоқсанда беретін
болды... Ақша болатын болса, комбинаттың біраз қаңылтырын қағып кетуге болар еді.
Тағы бір отыз балаға ақша сұрасақ қайтер? —деп, бір келгенде бір жылдық жұмыс ала
келеді де, енді айналғаныңша асыға басып қақпадан шығып бара жатады.
Осындай елеулі-ақ кемшілігі бола тұрса да бухгалтер темекі тартуға шебер... Темекі
түтінін екі ұртын ішіне сора тартып, жұтып жібергендей болады. Содан кейін, тұнық бір
дауыспен:
—
Менің бұл жетіде тағы да қолым босамайды...— дегенде, алдында тұрған
бастықтың бет-аузына лып-лып еткізіп түтін атып тұрғандай болады. Балалар үйінің «быт-
быт-быт» деп тұратын кішкене ғана электр станциясы бар. Бухгалтер Лазарь
