Курстық жұмысқа тапсырмалар
Курстық жұмыстың тапсырмалары 50 нұсқаға бөлінген. Тапсырма нұсқасы сынақ кітапшасының соңғы екі саны бойынша алынады. Мысалы, бірнеше студенттің шифры 127, 177 немесе 03, 353 болсын. Бірінші екі студент 27 /77-50=27/ нұсқасын, келесі екі студент 3 /53-50=3/ нұсқасын орындайды.
Курстық жұмыстың бастапқы берілгені технологиялық құрал-жабдықтар мен электрқабылдағыштар (2 кесте) орналасқан цехтың жоспары (2-9 суретті қара). Өнеркәсіп орнының жоспары төменде келтірілген бір цехы үшін схемалар мен электр желісінің электрлік құрал-жабдықтарын таңдап, есептеулер мен келесі жұмыстарды жүргізу қажет.
1 Электрқабылдағыштардың қорек көздерін белгілеу қажет (күштік шкафтар, таратушы шиналар).
2 Цех үшін қорек көздері бойынша күштік жүктемені, жарықтандыру және есептік жүктемесін қолдану, максимум коэффициенттерін пайдаланып есептеу керек.
3 Цехтің қоректену және тарату тораптарының схемасын таңдау керек.
4 Трансформаторлардың саны мен қуатын, цехтік қосалқы станцияның орналасу орнын таңдау қажет.
5 Цех торабының сымдарының, кабельдері мен шиналарының қимасын және маркасын анықтау қажет.
6 Электрлік аппараттарды таңдап, сақтандырғыштар мен автоматтардағы өтетеін токты есептеу керек.
7 Цехтің күштік электрлік торабының жоспарын сызу қажет.
8 Цехтің күштік қоректендіру және тарату тораптарының схемасын сымдардың, кабельдердің қимасын, өшіру және қорңаныс аппараттары мен электрқабылдағыштардың параметрлерін көрсете отырып сызу қажет.
9 Цехтің 1 кВ дейінгі күштік қоректендіру және тарату тораптарының бірсызықты схемасында тораптың, қорғаныс аппараттарының, КТП – дан қашықтағы қуаттты электр қозғалқышына дейінгі нөлдік сымның параметрлерін, есептік және пиктік токтарды көрсету керек.
10 Белгіленген К1, К2 және К3 нүктелерінде үш -, екі - және бірфазалы қысқа тұйықталу токтарын анықтау керек. Қысқа тұйықталудың қуатын трансформатордың жоғарғы жағында 100¸150 МВА шамасында етіп шартты түрде алу қажет. Бірфазалы қысқа тұйықталуды екі рет есептеу керек: трансформатордың D/Uо - 11 схемасында U/Uо - 12 схемасында.
11 Таңдап алынған автоматтар мен сақтандырғыштардың сөндіру қабілеттілігін тексеру керек.
Бастапқы мәліметтер
Кесте 1. Цехтағы электрқабылдағыштардың тізімі
| №№ по плану | Наименование оборудования | Установлен. мощность, кВт | Коэффициенты | |
| КИ | Cosφ | |||
| 1,2 | Зубошлифовальный | 10,25 | 0,2 | 0,65 |
| 3,4 | Радиально-сверильный | 18,27 | 0,12 | 0,5 |
| 6,7 | Токарно-карусельный | 37,5 | 0,2 | 0,65 |
| 5,8,9 | Токарно-винторезный | 8,1 | 0,2 | 0,65 |
| 10,11,13,16 | Пресс | 0,65 | 0,8 | |
| 14,19,20 | Обдирочно-точильный | 2,2 | 0,12 | 0,5 |
| 17,22 | Кран с ПВ 25% | 12,85 | 0,2 | 0,6 |
| 12,21,25 | Распиловочный | 28,15 | 0,45 | 0,65 |
| 23,24,20,27,28 | Токарно-карусельный | 23,5 | 0,2 | 0,65 |
| 15,30 | Горизонтально-фрезерный | 10,2 | 0,2 | 0,65 |
| 18,32,33 | Вентилятор-калорифер | 0,35 | 0,5 | |
| Машина шовной сварки с ПВ 25% | 0,65 | 0,8 | ||
| Установка высокой частоты | 0,7 | 0,8 | ||
| 26,29 | Продольно-строгальный | 43,5 | 0,2 | 0,65 |
Механикалық - құрастыру цехының электрлік жүктемелерін есептеу
Электрлік жүктемені есептеу 2-ші кестеде жүргізіледі. Бұл кесте қорек көзінің жекелеген түйіндерінің күштік және де ТҚ шиналары жүктемелерін есептеу үшін қолданылады. Паспорттық қуаты киловаттпен ПВ ¹ 100% деп көрсетілген электрқабылдағыштар үшін
Pн=Pуст· 
, кВт (1.1)
1) Кран с ПВ=25% үшін;
кВт;
2) Машина шовной сварки с ПВ 25% үшін;
кВт;
Есептеуді жүргізу мен 2-ші кестені толтыру реті:
1. 1-інші бағанаға цех жоспарына сәйкес технологиялық құрылғылардың рет саны жазылады;
2. 2-нші бағанаға электрқабылдағыштар топтары және қорек түйіндерінің атаулары жазылады;
3. 3-інші бағанаға электрқабылдағыштар саны жазылады;
4. 4-інші бағанаға электрқабылдағыштардың сәйкес тобы үшін жазылады: электрқабылдағыштардың қуаты тең болғанда – бір электрқабылдағыштың номиналды орнатылған қуаты киловаттпен, әртүрлі қуатты электрқабылдағыштар болғанда – топтағы электрқабылдағыштардың ең төменгі және сызықша арқылы ең жоғарғы номиналды қуаты жазылады;
5. 5-інші бағанаға берілген топтың электрқабылдағыштарының ПВ=100% – ға келтірілген қосынды орнатылған қуаты киловаттпен жазылады.
6. 6-ншы бағанаға қолданылу коэффициенті жазылады [Ә. 1];
7. 7-нші бағананың алымына қуат коэффициенті (
), бөліміне соған сәйкес 
жазылады [Ә. 1];
8. 8-інші бағанда электроқабылдағыштың әрбір топшаға арналған ең көп жүктелген аусымдағы орташа активті жүктемесі төмендегі формула бойынша есептеледі:
Рсм = КИ · РН, кВт (1.2)
9. 9-ыншы бағанаға электроқабылдағыштың әрбір топшаға арналған ең көп жүктелген аусымдағы орташа реактивті жүктемесі төмендегі формула бойынша есептеледі:
Qсм=Рсм·tgφ, кВар (1.3)
10. 12-нші бағанада бір топқа тән 
мәнін есептейміз.
11. 13-нші бағанада созылмалы есептелінетін ток (Iдл) төмендегі формула бойынша есептелінеді:
, А (1.4)
12. Қоректендіргіштің түйіндегі қорытынды жүктемесін анықтау үшін, есептелінген түйіндегі А тобындағы электроқабылдағыштың қолдану коэффициентіннің орташа мәнін есептеу керек. Ол үшін:
а) 2-бағанада “қорытынды” сөзін ерекше көрсетіп, 3, 6, 8-12 және 14-17 бағаналар бойынша қорытынды жүргізілгеді;
б) алынған мәліметтерден есептелінген түйін бойынша пайдаланылатын коэффициентінің орташа өлшемді мәні анықталады. Мысалы: ШРА-1 үшін
(1.5)
Алынған нәтижені 6-ншы бағанадағы қорытынды қатарына жазып қояды.
13. Сонан соң электроқабылдағыштың тиімді санын nэ санап алу қажет, берілген қоректендіргіштің есептелінетін түйін үшін 10-ыншы бағана (5 және 12 бағаналар nэ анықтау үшін көмекші болып табылады). Бұл тәсіл nэ анықтаудағы келесі ықшамдалған қолдануға ұсынады:
– n≤3 болған кезде, электроқабылдағыштың эффективтілік саны олардың фактілік санына тең етіп алынады: nэ=n;
– n>3 және топтық коэффициенті Ки>0,2 болған кезде, электроқабылдағыштың эффектілік саны мына формула бойынша анықталады. Мысалы: ШРА-1 үшін
(1.6)
14. 11-інші бағана Км максимальды коэффициент электроқабылдағыштың nэ және орта өлшенген Ки, эффектілік санына байланысты кестемен анықталады [Ә. 1];
15. 14-інші бағана түйіннің күштік электроқабылдағышынан максимальды активті жарты сағаттың жүктемесі:
Рм = Км ∙ Рсм , кВт (1.7)
16. 15-інші бағана түйіннің күштік электроқабылдағышының максимальды реактивті жарты сағатты жүктемесі мынаған тең етіп қабылданады:
– n ≤ 10 болғанда, Qм =1,1∙∑Qсм, (1.8)
– n >10 болғанда, Qм =∑Qсм, (1.9)
17. 16-ншы бағана максимальды толық жүктемесі төмендегі формула бойынша анықталады:
, кВА (1.10)
18. 17-інші бағана үш фазалық ток үшін, есептелінетін максималды ток:
, А (1.11)
