Бөлме микроклиматын анықтайтын параметрлерге: ауа температурасы (t,0С), тиісті дымқылдық (f, %), ауа қозғалысының жылдамдығы (v, м/с) және ауаның химиялық тазалығы жатады.
Бөлмедегі ауа параметрлерін сақтау – ауа алмасу мен кондициялау жүйелерінің басты жұмысы. Барлық вентиляция жүйелерінің негізгі есебі жақындатылған, әр түрлі коэффициент факторлар көмегімен есептелінеді. Өндіріс вентиляциясына әсер ететін әдістер жатады.
Есептеу формуласына коэффициент көп кірген сайын, көп фактор анықталып, айқын нәтиже береді. Бірақ таңдап қабылдаған коэффициент формулаларын бірнеше факторлы немесе соның ішіндегі мәндісін қолдануға болады.
Бұндай әдісті қолдану фактілі өндірісте есептелген, жобаланған және жөнделген вентиляция бастау алдында да, пайдалану процесінде де тексеріледі. Егерде керек көрсеткіштерден ауытқулар анықталып жатса, онда вентилятор өндірістілігінің өзгеруімен жоғалады.
Вентиляция жүйесінің есептелуі келесі тізбек бойынша жүргізіледі:
1 Бұрылыстармен, өту жолдарымен, жалюзилермен вентиляция желісінің схемасы сызылады, оларды бөліктерге бөліп және ауа өткізетін құбыр диаметрін таңдалады;
2 Айқын жылылықтың ауа ауыстыруын анықтаймыз:
(4.34)
мұндағы: – айқын жылылықтың бөлінуі, Вт;
– ортақ ауыстыру вентиляциясының бөлінетін және бөлмеге кіретін құрғақ ауаның жылу сыйымдылығы, ºС, ºС.
Айқын жылылықтың бөлінуі:
(4.34)
мұнда – аппаратурадан жылу бөліну;
– жарықтану көзінен жылу бөліну;
– адамдардан жылу бөліну;
– терезеден күн радиациясының түсуі.
Аппаратурадан жылу бөліну:
(4.35)
мұнда – қондыратын қуаттың қолдану коэфициенті;
– жүктеме коэффициенті;
– аппаратураның бір уақытта жұмыс істеу коэффициенті;
– жылы энергияға өткен кездегі бөлме ішіндегі ауа жылуының ассимилялық коэфиценті;
– барлық аппаратураның номиналды қуаты. Бағытталған есептеулерде барлық 4 коэффициент 0,25-ке тең.
Жарықтану кезіндегі жылу бөлінулер:
(4.36)
мұндағы – ауаға айналатын энергия есептеу санының коэффиценті, ;
– цехтағы жарықтану құрылғысының коэффиценті (әрқайсысы 40 Вт, 20 шам).
Адамдардан жылу бөліну:
(4.37)
мұнда – жұмысшы саны;
– бір адамның жылу жоғалтуы 80-116 Вт тең.
Терезеден күн радиациясының түсуі:
(4.38)
мұнда – терезе ауданы, м2;
– терезе саны;
– металлды түптеу үшін түзеткіш көптік ;
м2 терезе арқылы жылу түсу, Вт/м2.
Анық бөлінетін жылуды анықтаймыз:
Анық бөлінетін жылудың ауа алмастыруын анықтаймыз:
Вентилятордың өнімділігін табамыз:
(4.39)
онда: – қор коэффициент,
3 Құбырдың түзу учаскелеріндегі қысымның жоғалтуын есептейміз
(4.40)
мұндағы – құбыр кедергісін есептейтін коэффициент (темір құбырлары үшін );
– құбыр учакесінің үзындығы, м;
– ауа тығыздығы, ;
– ауа желісінің қарастырған учаскедегі ауаның орта жылдамдығы; вентиляторға қосылған учаскелерде ол 8-15 м/с, ал қашықтағыларға 1-4 м/с қабылдайды;
– құбырдың қабылданған диаметрі, .
,
,
,
,
,
4 Өткелде, тізеде, жалюзде жергілікті қысым жоғалуын есептейміз [2]:
(4.41)
мұндағы – ауаның жергілікті жоғалу коэффициенті.
Ауа өткізгіштің бұрылысындағы жоғалыстар:
,
,
,
.
Өткелдегі жоғалту:
,
.
Жалюздегі жоғалту:
Кіру: ;
Шығу: .
Сурет 4.4 – Вентиляция желісінің схемасы
Адам өмірінің қауіпсіздігі
Станциядағы құрылғы тұрған бөлмедегі ауа алмасуын есептеу
Бұл жерде біз диспечерлік бөлмедегі ыстық лас ауаны шығарып, ауа алмасуын және бір сағат мөлшердегі ауа алмасуын есептейміз. Бір сағат ішінде бөлмеге берілетін жылу көлемін есептейміз.
Ауа алмасуларда келесі теңдеулер арқылы жүргізіледі:
1. Жылу бөліну факторы бойынша берілетін ауаның талап ету санын анықтау. Оны келесі өрнек бойынша есептейміз:
Мұндағы -бөлмеге берілетін шығындық жылу;
-ауаның жылу сыйымдылығы,
;
-кететін ауа темпераьурасы,
- келетін ауа температурасы,
- шығарылатын ауа массасы,
Бөлмеге берілетін артық жылу былай табылады:
Мұндағы: - бөлмедегі құрылғыдан бөлінетін жылу
-жұмыс істеуші адамдардан бөлінетін жылу,
- күн радиациясымен берілетін жылу,
- қоршаған ортадан бөлінетін жылу,
және екеуінің мағанасы шамамен теңестіріледі, сондықтан артық жылу адамдар мен құрылғылар санына байланысты жасалады.
Жұмыс істеуші адамдардың денесінен бөлінетін жылу, төмендегі өрнекпен анықталады:
Мұндағы - бөлмедегі жұмыс істейтін адамдар, ;
-бір адамнан бөлінетін жылу,
- бір адамға жұтылатын жылу,
Осыдан табамыз:
Енді бөлмедегі құрылғылардан бөлінетін жылу санын есептейміз. Бөлмеде 5 дербес компьютер және Р5-10/1 құрылғысы орналасқан, әр компьютердің қуаты 230 Вт. Барлық компьютердің қуаты ты құрайды, және құрылғының қуаты 50 Вт. Бөлмелік техниканың барлық пайдалынатын қуаты 1,2кВт.
Бөлме құрылғыларынан бөлінетін жылулы келесі өрнекпен анықтаймыз:
;
Мұндағы 860-жылу эквиваленті 1кВт/сағ;
- қолданылатын қуат, ;
- бөлмеге өтетін жылу коэффициенті, .
Осыдан
Енді ауаның жылу кернеулігін төменгі өрнек бойынша анықтаймыз:
(4.5)
Мұндағы - бөлменің көлемі,
Осыдан барлық табылған мәндерді орнынақойсақ (4.5) өрнекпен мынаны аламыз:
;
Кесте бойынша онда ;
Берілетін ауаның талап ету санын анықтау. Оны келесі өрнек бойынша шығарамыз:
Еселік ауа ауысуын келесі өрнек бойынша табылады:
Мұндағы - берілетін ауаның талап ету саны, ;
-бөлменің көлемі,
Онда еселік ауа мынаған тең болады:
Біздің пайдаланылған конденционерлердің алмастыратын ауасы мынаған тең болады ты құрайды.