Несеп-жыныстық жүйе» модулі

Бүйректегі фильтрация бұзылысының себебіне жатады: //

шумақша мембраналарының бүлінуімен//

түтікшелердегі ферменттік ақаулықтар//

генле ілмегінің төменгі бөлігінің бүлінуі//

түтікшелер эпителийінің десквамациясы//

бір бүйректің болмауымен

***

Қылтамырлар қабырғаларындағы гидростатикалық қысымның төмендеуінің нәтижесінде фильтрацияның азаюы осы кезде дамиды://

зәрдің бөлінуіне зәр шығару жолдарындағы кедергінің болуында//

артериялық қысымның 80 мм сын.бағ. төмен болуында//

гемоконцентрацияда//

гиперпротеинемияда//

гиперволемияда

***

Бүйректе шумақша фильтрациясының азаюы осы кезде байқалады://

организмнен зәр шығарылуының күшеюінде//

организмнен натрий шығарылуының күшеюінде//

қандағы азоттық катаболиттердің кідіруінде//

айқын протеинурияда//

гиповолемияда

***

Бүйректе шумақтық сүзілудің жоғарылауы осы кезде байқалады://

қандағы онкотикалық қысымның төмендеуінен //

қызмет атқаратын нефрондар санының көбеюінен//

қандағы гидростатикалық қысымның азаюынан//

симпатикалық әсерлердің азаюынан//

зәр шығарылуының бұзылуынан

***

Бүйректегі зәрді концентрациялау қабілетінің төмендеуі аталады://

никтурия//

полиурия//

гипостенурия//

протеинурия//

полаккиурия

***

Науқас 20 жаста, көлік апаты болған жерден клиникаға жеткізілді. Кеудесі мен іш қуысы көптеп жарақаттанған. Есі шатасқан. Терісі бозғылт, жабысқақ суық термен жабылған. Жүректің жиырылу жиілігі – минутына 120 рет, артериялық қысым – 70/30 мм сын.бағ. Тәуліктік диурез - 30 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы - 1,020, нәруыздың мөлшері – 0,99 г/л. Науқаста зәрдің қандай сандық және сапалық өзгерістері дамыған?://

олигурия, гиперстенурия //

олигурия, гипостенурия //

олигурия, протеинурия //

анурия, протеинурия //

анурия, изостенурия

***

Шумақшалық протеинурия дамиды://

қан сарысуында парапротеиндердің жиналуымен//

нәруыздардың реабсорбция үдерісінің бұзылуымен//

түтікшелік эпителий жасушалары бөлінуінің артуымен//

барлық нәруыздарға шумақшалардың өткізгіштігінің артуынан//

нефронның жоғары бөлімінде аномальді нәруыздардың түзілуімен

***

Зәр шығару жүйесінің дерті кезіндегі кері сорылудың бұзылыстары осы кезде дамиды://

нефрон шумақшаларының бүлінулері//

бүйрекішілік қысымның төмендеуі//

түтікшелердің дистрофиялық өзгерісі//

Шумлян-Баумен капсуласы мембранасының бүлінуі//

капилярлар шумақшасындағы гидростатикалық қысымның жоғарылауы

***

Науқас 22 жаста, жіті тонзиллитпен ауырғаннан кейін 2 апта өткен соң денесінде жайылған ісіну пайда болды. Тәуліктік диурез – 400 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы – 1,020, нәруыз – 1,5 г/л. Зәрдегі шөгіндіні микроскоппен зерттегенде көру алаңында анықталды: лейкоциттер – 2-4, эритроциттер – 25–28, гиалинді цилиндрлер – 0-1. Науқаста зәрлік синдром қандай қандай симптомдармен байқалады?//

анурия, гиперстенурия, гематурия//

олигурия, протеинурия, гематурия //

олигурия, лейкоцитурия, гематурия//

олигурия, гипостенурия, протеинурия //

олигурия, лейкоцитурия, цилиндрурия

***

Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігіне шалдыққан науқастың күндізгі диурезге қарағанда түнгі диурездің арақатынасы 1:1-ге тең. Науқаста бүйрек патологиясының қандай біртектес түрі дамыды?://

олигурия//

полиурия//

никтурия//

гематурия//

глюкозурия

***

1-ші типті қантты диабетпен ауыратын науқастың зәр анализін тексергенде анықталды: тәуліктік диурез – 2800 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы – 1,039, зәрдегі глюкоза. Науқаста бүйрек патологиясының қандай біртектес түрі дамыды?://

антидиурез//

сулы диурез//

осмостық диурез//

бүйрек жеткіліксіздігі//

диабеттік гломерулосклероз

***

Бүйректің өзіндік тіні мен тостағанша-түбекшелік аппаратының жаппай зақымдануымен көрінетін арнайы емес инфекциялық-қабынулық ауруды атайды://

пиелонефрит//

бүйрек амилоидозы//

бүйрек поликистозы//

гломерулонефрит//

липоидты нефроз

***

Пиелонефрит дамуының патогенезінде факторы ретінде маңызды://

шумақшалардың иммунды қабынуы//

уродинамиканың органикалық немесе функциялық бұзылуы//

комплемент-байланыстырушы бүйрекке қарсы антиденелердің түзілуі//

шумақша антигендеріне аутоантиденелердің түзілуі//

эндогенді токсиндердің түзілуі

***

Обструктивті уропатиялардың патогенезінде маңызды орын алады://

зәр шығарудың (пассажының) бұзылуы//

бүйректің экскреторлық емес қызметінің бұзылуы//

шумақтық фильтрация жылдамдығының азаюы//

зәрдің қоюландыру үдерісінің бұзылуы//

түтікшелерде секреция үдерісінің бұзылуы

***

Обструкциялық уропатияларға тән болып саналады://

тубулоинтерстициальді тіннің ремоделденуі//

шумақтық мембрананың өткізгіштігінің артуы//

қызмет атқаратын нефрондардың тез арада азаюы//

иммундық кешендермен шумақтардың зақымдалуы //

түтікшелер эпителиінің тасымалдау қызметтерінің күшеюі

***

Обструкциялық уропатияларда бүйректің склероздануын туындататын патогенетикалық факторларға жатады://

тостағаншада қысым төмендеуіне//

коллаген түзілуінің тежелуі//

бүйрекішілік қанағыстың редукциясын//

иммундық агрессия механизмдерінің тежелуін//

қызмет атқаратын нефрондардың саны өсуін

***

11 жастағы жасөспірім егулерден кейін 10 күн өткен соң әлсіздік, бетінің ісінуі, басының айналуына шағымданады. Артериялық қысым – 150/95 мм сын.бағ. Диурез – 750 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы – 1,028, ақуыз – 1,6 г/л. Зәр шөгіндісінің микроскопиясында: өзгерген эритроциттер - 30–40 көру аймағында, лейкоциттер – 6-8 көру аймағында, гиалинді және эритроцитарлы цилиндрлер көп емес. Көрсетілген клиникалық-лабораториялық белгілер зәр шығару жүйесі дертінің қандай біртектес түріне тән?://

жіті цистит//

бүйрек амилоидозы//

липоидты нефроз//

жіті пиелонефрит//

жіті гломерулонефрит

***

Жіті гломерулонефрит кезінде осының жаппай зақымдауымен сипатталады://

бүйректің аралық тінінің//

бүйректің түтікшелік аппаратының//

бүйректің шумақшалық аппаратының//

төменгі зәр шығару жолдарының//

бүйректің тостағанша-түбекшелік аппаратының

***

Иммундық кешендердің әсерінен жіті гломерулонефрит кезінде байқалады://

шумақшаларда қанағыс пен фильтрацияның күшеюі//

қабыну медиаторларының бөлінуінің тоқтауы//

қанның жергілікті тамырішілік гиперкоагуляциясы//

қанның ұюы жүйесінің белсенуінің баяулауы//

шумақшалардың өткізгіштігінің азаюы

***

Жіті гломерулонефритпен ауыратын науқастың зәр тұнбасының микроскопиясында байқалатын тән өзгерістер://

гематурия, пиурия//

гематурия, изостенурия//

гематурия, протеинурия//

лейкоцитурия, бактериурия//

лейкоцитурия, цилиндрурия/

***

Жіті гломерулонефрит кезідегі ісінудің дамуы осының азаюымен байланысты://

альдестеронның бөлінуінің//

шумақшалардың фильтрациясының//

қанның онкотикалық қысымының//

капиллярлық-тіндік өткізгіштіктің//

су мен натрийдің түтікшелік кері сорылуының//

***

Жіті гломерулонефрит кезінде ісінулік синдромның даму механизмі осымен байланысты://

түтікшелердің бүлінуімен//

жүйелік капилляритпен//

веналардағы гидростатикалық қысымның жоғарылауымен//

бүйрек тініндегі онкотикалық қысымның төмендеуімен//

бүйректегі лимфа тамырларының функциясының бұзылуымен

***

Нефротоксикалық гломерулонефрит – бұл шумақшалардың базальдық мембраналарының бүлінуі://

олардың антигендеріне қарсы түзілген антиденелерімен//

олардың антигендеріне түзілген сенсибилизацияланған лимфациттермен//

қан айналымындағы антиген антидене кешінімен//

белсендірілген комплементпен//

фагоциттермен

Диффузиялы созылмалы гломерулонефритке тән болып саналады://

апоптоз процестерінің тежелуі//

комплемент жүйесінің тежелуі//

бүйрек паренхимасының іріңді қабынуы//

мезангиальді жасушалардың пролиферациясының тежелуі//

бүйректік шумақтардың фиброздық тінмен орын алмасуы

***

Жоғары протеинурия, анемия, гипоальбуминемия, диспротеинемия, гиперлипидимия, жайылған ісінулер, зәрдің салыстырмалы тығыздығының жоғарылауы, липидурия, балауыз тәрізді цилиндрлердің пайда болуы осының көрінісі болып саналады://

зәрлік сидромның//

нефритикалық сидромның//

нефротикалық сидромның//

жіті бүйректік жеткіліксіздігі сидромының//

созылмалы бүйректік жеткіліксіздігі сидромының

***

Нефротикалық синдром кезінде шумақтық сүзілудегі өткізгіштіктің жоғарылауы осымен байланысты://

базальді мембрананың қалыңдауымен//

Шумлян – Боумен капсуласының дистрофиялық өзгерісімен//

базальді мембрана және подоциттердің кіші өсінділерінің деструкциясымен//

шумақшада қылтамырлар қабырғасының электрлік зарядының жоғарылауымен//

шумақшаларда сиалогликопротеин мөлшерінің жоғарылауымен

***

Нефроздық синдром кезіндегі ісінулер осының нәтижесінде дамиды://

капиллярлар өткізгіштігінің артуының//

қандағы осмостық қысымның төмендеуінің//

қандағы онкотикалық қысымның төмендеуінің//

бүйректегі тінішілік қысымның жоғарылауының//

гидростатикалық қысымның жоғарылауының

***

Нефротикалық синдром кезінде протеинурия дамуының негізінде осы механизм жатыр://

шумақтық//

Бөлінулік//

протеинуриялық толу//

тубулярлық//

гистуриялық

***

Біріншілікті нефротикалық синдром осы кезде дамиды://

бүйректік артериялар мен веналардың тромбозында//

созылмалы гломерулонефритте//

жүкті әйелдердің нефропатиясында//

сарысулық ауруларда//

липоидты нефрозда

***

Екіншілікті нефротикалық синдром осы кезде дамиды://

бүйрек амилоидозында//

липоидты нефрозда//

ошақты гломерулосклерозда//

мембраналық гломерулонефритте//

қатерлі өспелерде//

мембраналық- пролиферативті гломерулонефритте

***

Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің патогенезінде маңызды рөлді атқарады://

афферентті артериолалар вазодилатациясы//

түтікшелерде эпителий апоптозының тежелуі//

ренин-ангиотензинді жүйелердің белсенділігінің тежелуі//

бүлінген өзекшелер арқылы интерстицияға фильтраттардың жиналуы//

шумақтардың дәнекер тінмен орын алмасуы

***

Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің преренальді себептерінің дамуы осыған әкеледі://

бүйрек паренхимасының біріншілікті зақымдануына//

түтікшелік некроздың ілкі дамуында//

жіті бүйректік қанайналымның бұзылыстарына//

зәр шығару жолдарынан зәрдің ағып кетуінің бұзылуы//

зәрдің жіті кідіруінде

***

Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің ренальді себептері болып саналады://

жіті гломерулонефрит//

несепағардың стриктурасы//

жіті сусыздану//

бүйректас ауруы//

жарақаттық шок//

***

Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің бүйректен кейінгі себебі болып саналады://

коллапс//

миокард инфаркты//

несепағардың жіті таспен бітелуі//

диффузды гломерулонефрит//

уремиялық кома

***

Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің преренальді түрінің патогенезінің негізгі тізбегі болып саналады://

бүйректік қанағыстың жылдамдауы//

бүйректің қыртысты қабатындағы артериолалар дилятациясы//

бүйректің қыртысты қабатында ишемия және гипоксияның дамуы қылтамырлар эндотелийінің диффузды бүлінуі//

бүйректің милы қабатындағы қанмен қамтамасыз етуінің азаюы//

***

Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің бүйрек алды себептері болып саналады://

кардиогенді шок//

жіті гломерулонефрит//

бүйрек тас ауруы//

бүйректің ісіктік аурулары//

бүйрек түтікшелеріндегі ферменттердің тұқымқуалайтын ақаулықтары

***

Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің преренальді түрінде байқалады://

ренин-ангиотензин-альдостеронды жүйелердің белсенуінің тежелуі//

шумақшаларда тиімді фильтрациялық қысымның төмендеуі//

бүйректің қыртысты затындағы бүйректік қанағыстың жылдамдауы//

бүйрек шумақтарының иммунды-қабынулық өзгерістері//

шумақтық сүзілудің жылдамдығының жоғарылауы

***

Жіті бүйректік жеткіліксіздігі дамуындағы ренальді себептерін туындатады://

бүйрек паринхимасының біріншілікті зақымдануы//

бүйрек шумақшасының жіті склероздануы//

зәр шығару жолдарынан зәрдің ағып кетуінің бұзылуы//

бүйректік қанайналымның жіті бұзылуы//

зәрдің жіті кідіруінде

***

Операция барысында науқасқа қан тобы сәйкес келмейтін қан құйылды. Науқастың жағдайы ауыр, есінен таныған, аяқ-қолдарының құрысулық дірілі байқалалды. Қан талдамасында: анемия, тура емес билирубиннің жоғарылауынан гипербилирубинемия дамыған, қалдық азоттың көбеюінен гиперазотемия, мочевина, креатинин анықталған. Тәуліктік диурез – 200 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы – 1,009–1,012. Науқаста зәр шығару жүйесінің қызметі бұзылыстарының қандай біртектес түрі дамыған?//

созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі //

жіті бүйрек жеткіліксіздігі//

нефротикалық синдром//

нефритикалық синдром//

зәрлік синдром

***

Науқас 13ж, 24 жаста, өзін өзі өлтіру мақсатымен сулемамен уыттанғаннан кейін ауыр жағдайда ауруханаға жеткізілді. 3 тәулік өткен соң науқаста құсу, құрысулар, жүрек ырғағының бұзылуы байқалды, өкпе ісінуі дамыды, артериялық қысымы жоғарылады. Қанның талдамасында калий, мочевина, креатинин, қалдық азоттың мөлшері жоғарылаған. Тәуліктік диурез – 80 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы 1,010-1,012. Тиімді емдеу шараларын жүргізгенде науқаста бүйрек дертінің біртектес түрінің қандай сатысы дамуы мүмкін?//

ЖБЖ-ның бастапқы сатысы //

ЖБЖ-ның полиуриялық сатысы//

ЖБЖ-ның олиго-ануриялық сатысы//

СБЖ-нің сауығу сатысы//

СБЖ-нің уремиялық сатысы

***

Бүйректік артериялық гипертензия дамуының патогенетикалық факторы саналады://

айналымдағы қан көлемінің артуымен бірге натрий мен судың кідіруі//

қантамырлар қабырғаларының прессорлық агенттерге сезімталдығының азаюы//

альдостерон мен вазопрессин өндірілуінің азаюы//

бүйректегі депрессорлық жүйелердің белсенуі//

азот тотығы түзілуінің жоғарылауы

***

Созылмалы бүйректік жеткіліксіздігіне тән болып саналады://

бүлінген нефрондар регенерациясының күшеюі//

гипертрофияланған өзекшелер санының көбеюі//

бүйректегі шумақтардың гипертрофиясынан бүйрек көлемінің ұлғаюы бүйректің көлемінің кішіреюі және бүрісуі//

бүлінбеген қызмет атқаратын нефрондарға жүктеменің аз болуы//

***

Созылмалы бүйректік жеткіліксіздігінің негізгі иммундық емес тетігі болып саналады://

қызмет атқаратын нефрондарға жүктеменің аз болуы//

калликреин-кининді жүйелердің белсенділігінің тежелуі//

бүлінбеген нефрондардың теңгерілген гиперфильтрациясы//

шумақтың базальді мембрансы антигендеріне аутоантиденелердің өндірілуі//

оттегінің бос радикалдары және цитокиндер түзілуінің азаюы

***

Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігінің бірінші сатысында дамиды://

уремиялық токсиндердің жиналуы//

бүлінген шумақшалардың регенерациясы//

бүйрекішілік қысымның жоғарылауы//

диурездің тәулігіне 100 мл-ге дейін азаюы//

шумақшалық фильтрацияның 50%-ға дейін азаюы//

***

Уремияның дамуы кезінде қызмет атқаратын нефрондардың саны азаяды://

нефрондардың 80%//

нефрондардың 70%//

нефрондардың 50%//

нефрондардың 30%//

10% және одан төмен

***

Созылмалы бүйректік жеткіліксіздігіне тән болып саналады://

қыртысты қабатта артериолалардың айқын тарылуы//

бүйректің қызметі жойылуының жылдам өршуі//

дерттік үрдістің қайтымды болуы//

түтікшеішілік сұйықтықта натрий мөлшерінің көбеюі//

нефрондардың біртіндеп өлуі және олардың дәнекер тінмен алмасуы

***

Созылмалы бүйректік жеткіліксіздігі кезінде дамитын азотемияның негізгі ақпараттық компоненті болып саналады://

мочевина және креатинин//

гипо- және диспротеинемия//

метаболизмдік ацидоз//

креатинин және гипокалиемия//

гипофосфатемия және гипокальцемия

***

Нефро- және уролитиаз дамуының экзогенді факторы болып саналады://

В₆ дәруменінің өте көп болуы//

тағамда нәруыздың артығымен болуы//

құрамында кальцийі аз тағамды қолдану//

кальций тұздары жиналған суды тұрақты қолдану//

гтперпаратиреоидизм

***

Бүйрек тас ауруларындағы уратты тастардың түзілуі осыған әкеледі://

зәрдің рН-ның жоғарылауы//

аммониогенез үдерісінің белсенуі//

зәрде кальций мөлшерінің артуы//

қанның сары суындағы зәр қышқылы мөлшерінің жоғарылауы//

бүйректе лимон қышқылы бөлінуінің бұзылуы//

***

Тұздардың ерігіштігінің төмендеуі және тастардың түзілуі осыған әкеледі://

зәрде мукопротеидтердің азаюына//

зәрде солюбилизаторлардың азаюына//

организмнің жалпы гипергидратациясы

зәрде кешен түзушілердің жоғарылауына//

зәрде кристаллизациялауды тежегіштердің жоғарылауына//

***

Амилоидозға тән://

В-лимфоциттердің көбеюі //

Т-лимфоциттердің көбеюі//

қан сарысуында аномальді нәруыздардың жиналуы//

Т-супрессорлардың В-лимфоциттерге әсер етуінің күшеюі//

плазмоциттерде В-лимфоциттердің трансформациясының бұзылуы

***

Амилоидоздың уремиялық сатысына тән болып саналады://

нефротикалық синдромның дамуы

шумақтардың қыртысты затында амилоидтың пайда болуы//

түтікше гипертрофиясымен бүйрек көлемінің бірден ұлғаюы//

айқын гиперазотемиямен бүйректің көлемінің кішіреюі//

өзекшелер мен жинағыш түтікшелерде амилоид жиналуымен//

***

Бүйрек үсті безі қыртысының торлық аймағындағы ісіктер осыны артығымен өндіреді://

кортизол мен альдостеронды//

андрогендер мен эстрогендерді//

окситоцин мен вазопрессинді//

соматотропин мен лютропинді//

адреналин мен норадреналинді

***

Анорхизм сипатталады://

айқын вирилизациямен//

аталық бездің ұлғаюымен//

аталық бездің қосалқыларының гипертрофиясымен//

шәует шығатын түтіктеріндегі веналардың кеңеюі//

ерлердің жыныстық гормондарының азаюымен

***

Ер балада туылғаннан аталық безінің болмауы, аталық безінің қосалқысы және шәует шығатын түтіктері жетілмеген. Жыныс жүйесіндегі осы ақаудың дамуы қалай аталады?://

гипоспадия//

вирилизация//

крипторхизм//

евнухоидизм//

гермафродитизм

***

Әйелдердегі гетеросексуалды адреногениталды синдром осыны туындатады://

пептидтік ойық жаралардың пайда болуын//

маскулинизация, вирилизация//

ерте жыныстық жетілуге//

аналық бездің гипертрофиясына//

естің нашарлауына

***

Ерлердің гипогонадизмі сипатталады://

аталық бездің гиперфункциясымен//

ерте маскулинизациямен//

жыныстық потенцияның күшеюімен//

аталық бездің секреторлық гипофункциясымен//

ерте екіншілікті жыныстық белгілердің жетілуімен//

***

Гипоспадия – бұл туа пайда болған ақаулық, осы кезде байқалады://

зәр шығару түтігінің төменгі қабырғасы дамуындағы ақау//

еркектердің жыныс бездері қызметінің төмендеуі//

аталық бездің веналарының варикозды кеңеюі//

жоғарғы зәр жолдарының аномалиясы//

аталық ұрық безінің ұмаға түспей қалуы

***

Жетілген организмнің ұрпақ өрбіте қабілетінің болмауы аталады://

климакс//

бедеулік//

евнухоидизмом//

гипогонадизмом//

гермафродитизмом

***

Науқас 27 жаста, ауыр жарақаттың салдарынан хирургиялық кастрация жасалынды, осының нәтижесінде аталық безінің екеуінде алып тастады. Объективті: терісі босаңсыған, бұлшық еті нашар дамыған, бұлшық еттік күші төмендеген. Бетінде, қолтық астында, денесінде шаштары жоқ, гинекомастия байқалады. Тері асты-майлы қабаты жақсы дамыған, бірақ таралуы біркелкі емес: майлардың жиналуы көбінесе іш аймағында, санында, сүт бездерінде байқалған. Науқастың қанында қандай гормондардың мөлшері анықталған және бұл гормондар қалай өзгерген?//

тестостеронның азаюы//

лютеиндеуші гормонның азаюы//

фолликуланы ынталандырушы гормонның азаюы//

эстрогендердің көбеюі//

андрогендердің көбеюі