Практикалық жұмыстың орындалу мысалы «Жалпы жарықтандыру есебі»
1. Бастапқы мәндер:
| Вариант | Өндірістік ғимарат | Ғимараттың габариттік өлшемдері, м: Ұз-ғы А (3) Ені В (4) Биіктігі Н (5) | Ең кіші объект айырмалауы, мм | Фонмен объект контрастылығы | Фон мінездемесі | Орта бойынша ғимарат мінездемесі | ||
| № | Есептеуіш орта, машиналық зал | 0,28 | орташа | ақшыл | Көп емес шаңдалу |
2. Жұмыс мақсаты:жарықтандырғыш қондырғының қажетті қуаттылығын, жұмыс орнында анықталған жарықты және берілген ғимаратта шырық пен шырақтағы шам санын анықтау
3. Жұмыс барысы:
3.1.Қарау жұмысының разрядын және подразрядын анықтаймыз, нормы освещённости на рабочем месте по 7.1. табл.бойынша жұмыс орнындағы жарықтандыру нормасы:
Қарау жұмысының мінездемесі – өте жоғары дәлдік
Разряд - 2
Подразряд – г
Комбинирленген жарықтылық– 1000 лк
Жалпы жарықтылық – En = 300 лк
3.2. (7.1.) формуласы бойынша шырақ санын N есептейміз:
N = S/ (L×M),
мұнда S – ғимарат ауданы, а = 90м; в = 24м.
S = а×в = 40 · 20 = 800 (м2).
L есептейміз– шырақ ортасыынң ара қашықтығы:
L = 1,75· Н,
L = 4 ·1,75 = 7 (м).
Параллельді қатар арасындағы ара қашықтықты есептейміз - М (7.2.) формула бойынша:
М ³ 0,6· Нр, мұнда Нр = Н
М ³ 0,6× 4 = 2,4 м. М=3 м деп қабылдаймыз
Берілген жағдайда:
N = 800/ (7×3) = 38,09, т.е.N = 40 (шт) қабылдаймыз.
3.3. (7.3.) формуласы бойынша есептеу жарық ағынын анықтаймыз:
![]() |
мұнда Z = 1,1; K = 1,5; En = 300
![]() |
(7.4.) формуласы бойынша ғимарат бойынша анықтаймыз:
i = (40· 20) / [4(40 + 20)]
i = 3,3
7.2.таблицасы бойынша шам жарық ағынын қолдану коэффициентін аламыз h = 0,4.
(7.3.) формула түр алады:
Фл.расч. = (300 · 800 · 1,1· 1,5) / (40 · 0.4) = 24750 (лм)
300 лк жарықтылық жасау ұшін қажет, бір шырақ жарық ағыны тең болу керек 24750 лм. 6.3.табл.бойынша ЛБ-80 шам таңдаймыз 5220 лм. жарық ағынынымен
24 750 лм жарықтылық жасау ұшін қажет, бір шырақта 4 шам ЛБ-80 (5220 лм).бір шырақта болу керек.
(7.5.) қатыныс бойынша шешім дұрыстығын тексереміз:
Ф л. расч. = (0,9 …1,2)·Фл.табл.,
мұнда Ф л.расч . – есептелу жарықтық ағын лм.; Ф л.табл . – жарықтық ағын, 7.3.таблицасы бойынша анықталған лм.
(7.5.)формуланы түрлендіреміз:
Ф л. расч / Фл.табл =(0,9 …1,2)
Берлілген жағдайда:
Ф л. расч / Фл.табл = 24751 / (5220 · 4) = 1.18, шартты бекітеді.
3.4. Қажетті қуаттылық, Вт, (7.6.)формула бойынша жарықтандырғаш қондырғыны анықтаймыз:
P = p·N·n,
мұнда р – шам қуаттылығы, Вт; N – шырақ саны, шт; n – шырақтағы шам саны.,
Берілген жағдайда:
P = 80 · 40 · 4 = 12800 Вт
Қорытынды: есептегіш ортаға берілген ғимаратқа 40 шырақ қажет, әрқайсысында 4 шамнан. Шамның типі және қуаттылығы: ЛБ-80. Общая Жалпы қажетті қуаттылық P = 12 800 Вт (12,8 кВт).
“Жалпы жарықтандыру есебі” тақырыбы бойынша практикалық жұмысқа тапсырма варианттары
Таблица 7.4.
| Вариант | Өндірістік ғимарат | Ғимараттың габариттік өлшемдері, м: Ұз-ғы А (3) Ені В (4) Биіктігі Н (5) (4) Высота Н (5) | Ең кіші объект айырмалауы, мм | Фонмен объект контрастылығы | Фон мінездемесі | Орта бойынша ғимарат мінездемесі | ||
| Есептеуіш орта, машиналық зал | 0,4 | аз | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Есептеуіш орта, машиналық зал | 0,45 | орташа | орташа | Көп емес шаңдалу | ||||
| Дисплейлық зал | 0,35 | аз | орташа | Көп емес шаңдалу | ||||
| Дисплейлық зал | 0,32 | үлкен | қара | Көп емес шаңдалу | ||||
| Ақпарат таратушы сақтау архиві | 0,5 | орташа | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| ЭВМ техникалық қызмет ету лабораториясы | 0,31 | орташа | орташа | Көп емес шаңдалу | ||||
| Аналитическалық лаборатория | 0,48 | орташа | орташа | Көп емес шаңдалу | ||||
| Оптикалық өндіріс; шихта дайындау учаскісі | 0,49 | үлкен | орташа | Көп шаңдалу | ||||
| Әйнек дәнекрлеу учаскісі | 0,5 | орташа | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Дайындамаларды алу механизирленген учаскісі | 0,5 | орташа | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Тегістейтін станок учаскісі | 0,4 | үлкен | ақшыл | Көп емес шаңдалу жоғары ылғылдылық | ||||
| Жылтыратқыш станок учаскісі | 0,38 | орташа | ақшыл | Көп емес шаңдалу, жоғары ылғылдылық | ||||
| Механикалық цех, металлкесетінстанок | 0,28 | орташа | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Прецизионды металлөңдейтін станок | 0,3 | орташа | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Прецизионды металлөңдейтін станок | 0,35 | үлкен | орташа | Көп емес шаңдалу | ||||
| ЧПУ станоктары | 0,2 | орташа | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Автоматтық желілер | 0,34 | үлкен | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Инструменталды цех | 0,18 | орташа | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Инструменталды цех | 0,23 | үлкен | орташа | Көп емес шаңдалу | ||||
| Құру учаскісі | 0,25 | үлкен | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Құру учаскісі | 0,28 | үлкен | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Баспалы плата өндірісі, гальваникалық цех: ванналар (травление, жуу, металлжабулар) | 0,45 | үлкен | орташа | Жоғары ылғалдылық Көп емес шаңдалу | ||||
| Металлжабу автоматтық желілер | 0,48 | орташа | орташа | Жоғары ылғалдылық Көп емес шаңдалу | ||||
| Өлшегіш-бақылағыш приборлар учаскісі | 0,46 | орташа | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Заттың сапасын визуальді бақылау ОТК-мен жұмыс орны | 0,2 | үлкен | ақшыл | Көп емес шаңдалу | ||||
| Дәнекерлеу учаскісі | 0,4 | орташа | ақшыл | Орташа шаңдалу | ||||
| Дәнекергленген қосылыс бақылау учаскісі | 0,35 | үлкен | орташа | Көп емес шаңдалу | ||||
| Импульсті-доғалы дәнекерлеу учаскісі | 0,4 | орташа | ақшыл | Орташа шаңдалу | ||||
| Автоматтандырылған қондырғы учаскісі | 0,45 | үлкен | орташа | Орташа шаңдалу | ||||
| Металлографиялық зерттеу лабораториясы | 0,49 | орташа | орташа | Көп емес шаңдалу |
Блиц тест:








