Буынды сипаттаушы қандай анатомиялық құрылым?

СЕМЕЙДІҢ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

АНАТОМИЯ ЖӘНЕ ГИСТОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ

ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН

ДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

(Эндокринді және тірек-қимыл модулі)

Мамандығы: Жалпы медицина

Пән:анатомия-2

Кафедра: анатомия және гистология

Жоғарғы негіздік медициналық білім, курс: 3

Тақырып: №6 Эндокринді, тірек-қимыл және тері, тері қосалқылары модулі бойынша қортынды сабақ

 

 

Құрастырушылар:

Оқытушы Есболатова Г.М.

Семей – 2009 ж.

 

1. Тақырып: Эндокринді және тірек-қимыл аппараты модулі бойынша қортынды сабақ

Сабақ мақсаты

Студент білу тиіс

- Сүйек қосылыстарының түрлерін

- Буын құрылысын

- Тұлға буындарындағы қозғалыс түрлері, биомеханикасы

- Қол-аяқ буындарындағы қозғалыс түрлері, биомеханикасы

- Эндокринді бездердің жіктелуін

- Эндокринді бездердің құрылысын, топографиясын және қызметін

- Эндокринді бездердің жас ерекшеліктерін

- Гипофиз бен бүйрек үсті бездің дамуын

- Гипофиз бен бүйрек үсті бездің құрылысын, топографиясын

- Гипофиз бен бүйрек үсті бездің қанмен жабдықталуын

- Қалқанша және қалқанша жанындағы бездердің құрылысын

- Қалқанша және қалқанша жанындағы бездердің топографиясын

- Қалқанша және қалқанша жанындағы бездердің қанмен жабдықталуын

Студент көрсете білу тиіс

- Сүйек қосылыстарының негізгі түрлерін көрсетіңіз

- Буынның негізгі компоненттерін көрсетіңіз

- Буынның қосымша компоненттерін көрсетіңіз

- Эндокринді бездер құрылысының бөлшектерін көрсету

- Дене аймақтары мен қаңқаға эндокринді бездердің проекциясын көрсету

- Эндокринді бездердің, оларды қоршаған құрылымдар мен қатынасын көрсету

- Гипофиз бен бүйрек үсті бездің құрылысын көрсету

- Гипофиз бен бүйрек үсті бездің дене аймақтары мен скелетке проекциясын көрсету

- Гипофиз бен бүйрек үсті бездің қан тамырларын көрсету

- Қалқанша және қалқанша жанындағы бездердің құрылыс детальдарын көрсету

- Қалқанша және қалқанша жанындағы бездердің дене аймақтары мен скелетке проекциясын көрсету

- Қалқанша және қалқанша жанындағы бездердің қан тамырларын көрсету

3. Рубеждік бақылауға дайындық сұрақтары:

1. Сүйек қосылыстарының негізгі түрлері

2. Буынның негізгі және қосымша компоненті

3. Тұлға буындарының биомеханикасы

4. Қол-аяқ буындарының биомеханикасы

5. Дамуына сәйкес эндокринді бездердің жіктелуі

6. Бала жасындағылардың эндокринді бездердің құрылысы және топографиясы

7. Әртүрлі жас кезіндегі эндокринді бездердің функциялары

8. Эндокринді бездердің қанмен жабдықталуы және нервтенуі жастың ерекшеліктері

9. Гипофиздің дамуы

10. Гипофиздің бөліктерінің құрылыс ерекшелігі топографиясы, қанмен жабдықталуы

11. бүйрек үсті бездің дамуы

12. бүйрек үсті бездің құрылысы,топографиясы

13. бүйрек үсті бездің қанмен жабдықталуы

14. Қалқанша және қалқанша жанындағы бездердің құрылысы

15. Қалқанша және қалқанша жанындағы бездердің топографиясы

16. 3. Қалқанша және қалқанша жанындағы бездердің қанмен жабдықталуы

 

Рубеждік бақылауға дайындық тест сұрақтары:

Буынды сипаттаушы қандай анатомиялық құрылым?

§ Буын қуысы

§ Байламдар

§ Буындық шеміршек

§ Синовиалды сұйықтық (синови)

1. Омыртқа бағаныш ортаңғы жазықтықтан бүйір жаққа әкетуін тежеуші қандай анатомиялық құрылым?

1. Артқы байлық байлам

2. Сары байламдар

3. Доға тәрізді буындар капсуласы

4. Көлденең аралық байламдар

1. Омыртқа бағаны айналуын тежейтін қандай анатомиялық құрылым?

1. Омыртқа аралық дискінің фиброздық сақинасы

2. Сары байламдар

3. Алдыңғы байлық байлам

4. Артқы байлық байлам

1. Шынтақ буынына тиісті анатомиялық құрылымды көрсет?

1. Шаршы байлам

2. Кәрі жіліктің сақиналы байламы

3. Кәрі жіліктің жанама байламы

4. Буындық диск

1. Омыртқа бағанының ең қозғалмалы бөлімін көрсет

a. Жоғарғы кеуде бөлімі

b. Төменгі кеуде бөлімі

c. Бел бөлімі

d. Мойын бөлімі

1. Кәрі жілік – білезік буынына жататын анатомиялық құрылымды көрсет?

a. Бұршақ тәрізді сүйек

b. Басты сүйек

c. Буындық диск

d. Қайық тәрізді сүйек

1. Қабырға – көлденең өсінді буыны қандай (құрылысы) буынға жатады?

1. Күрделі буын

2. Үйлесімді буын

3. Қарапайым буын

4. Кешенді буын

1. Қолдың қандай буындары кешендіге жатады?

1. Шынтақ буыны

2. Төс – бұғана буыны

3. Проксималды кәрі жілік – шынтақ буыны

4. Дисталді кәрі жілік – шынтақ буыны

1. Қолдың қандай буындары шығар (блок) тәріздіге жатады?

1. Тоқпан – кәрі жілік буынына

2. Проксималды кәрі жілік – шынтақ буыны

3. Тоқпан – шынтақ жілік буынына

4. Бунақтар аралық буындар

1. Қолдың қандай буындары жалпақ буынға жатады?

1. Білезік – алақан сүйектер буындары (II – IV) саусақтары

2. Бас бармақтың білезік – алақан буына

3. Төс – бұғана буыны

4. Кәрі жілік – білезік буыны

1. Төс – бұғана буыны (құрылысы бойынша) қандай буынға жатады?

1. Қарапайым буын

2. Күрделі буын

3. Үйлесімді буын

4. Кешенді буын

1. Төс – бұғана буыны (формасы бойынша) қандай буынға жатады?

1. Шар тәрізді

2. Шығыр (блок) тәрізді

3. Ер тәрізді

4. Цилиндр тәрізді

1. Төс – бұғана буынында қандай қозғалыстар болады?

1. Бұғананы көтеріп, түсіру

2. Бұғананың жоғары және артқы қозғалысы

3. Бұғананың медиалды жәнелатералды бағытта қозғалуы

4. Шеңберлі қозғалыс

1. Иық буыны құрылысы бойынша қандай буынға жатады?

1. Күрделі буын

2. Қарапайым буын

3. Үйлесімді буын

4. Кешенді буын

1. Иық буыны формасы бойынша қандай буынға жатады?

1. Шар тәрізді

2. Ер тәрізді

3. Айдаршық тәрізді

4. Цилиндр тәрізді

1. Иық буынында қандай байламдар бар?

1. Құстұмсық – акромион байламы

2. Құстұмсық – бұғана байламы

3. Жауырынның төменгі көлденең байламы

4. Құстұмсық – тоқпан жілік байламы

1. Иық буынында қандай қозғалыстар болады?

1. Әкелу + әкету

2. Бүгу + жазу

3. Иықтың айналуы

4. Шеңберлі қозғалыс

1. Шынтақ буыны құрылысы бойынша қандай буынға жатады?

1. Қарапайым буын

2. Күрделі буын

3. Үйлесімді буын

4. Кешенді буын

1. Шынтақ буынына қандай байламдар жатады?

1. Кәрі жілік – жанама байлам

2. Шынтақтың коллатералды байламы

3. Кәрі жіліктің сақиналы байламы

4. Шаршы байлам

1. Шынтақ буынында қандай қозғалыстар болады?

1. Әкелу + әкету (тоқпан жілікті)

2. Бүгу + жазу (білекті)

3. Кәрі жілікті айналдыру

4. Шеңберлі қозғалыс

1. Кәрі жілік – білезік буынын түзуде қандай құрылымдар қатысады?

1. Кәрі жілік

2. Буындық диск

3. Жарты айлы сүйек

4. Қайық тәрізді сүйек

1. Кәрі жілік – білезік буынын түзуде қандай қозғалыстар мүмкін?

1. Кәрі жілікті айналдыру

2. Шынтақ жілікті айналдыру

3. Бүгу + жазу

4. Әкелу + әкету

1. Ұршық буынында ең мықты байлам қайсы?

1. Қасаға – ортан жілік байламы

2. Шонданай – ортан жілік байламы

3. Ортан жілік басының байламы

4. Мықын – ортан жілік байламы

1. Ұршық буыны формасы бойынша қандай буынға жатады?

1. Шар тәрізді

2. Шығыр (блок) тәрізді

3. Ер тәрізді

4. Эллипс тәрізді

1. Ұршық буынындағы буын іші байламын көрсет?

1. Мықын – ортан жілік буыны

2. Дөңгелек (шеңберлі) аймақ

3. Ұршық ойығының көлденең байламы

4. Ортан жілік басының байламы

1. Ұршық буынындағы буын іші байламын көрсет?

1. Шонданай – ортан жілік байламы

2. Ортан жілік басының байламы

3. Ұршық ойығының көлденең байламы

4. Қасаға – ортан жілік байламы

1. Ұршық буынында қандай қозғалыстар болады?

1. Шеңберлі

2. Ортан жілік басының айналмалы қозғаласы

3. Бүгу + жазу

4. Әкелу + әкету

1. Тізе буынын түзуде қандай сүйектер қатысады?

1. Кіші жіліншік

2. Асықты жілік

3. Ортан жілік

4. Тізе тобығы

1. Тізе буынында қандай қозғалыстар болады?

1. Шеңберлі

2. Айналу

3. Бүгу + жазу

4. Әкелу + әкету

1. Тізе буынындағы буын іші байламын көрсет?

1. Тақымның доға тәрізді байламы

2. Тақымның қиғаш байламы

3. Тізенің көлденең байламы

4. менискілер

1. Тізе буынындағы байламдарды көрсет?

1. Тақымның қиғаш байламы

2. Алдыңғы крест тәрізді байламы

3. Артқы крест тәрізді байламы

4. Тізенің көлденең байламы

1. Тізе буынындағы буын сыртындағы байламын көрсет?

1. Көлденең байлам

2. Тақымның қиғаш байламы

3. Артқы крест тәрізді байламы

4. Тақымның доға тәрізді байламы

1. Тізе буынының Синовиалды қапшығын көрсет

1. Тізе тобығының үстіңгі қапшыға

2. Тізе тобығының астыңғы қапшыға

3. Тоқым алды тері асты қапшыға

4. Тігінші бұлшықеті сіңірінің астындағы қапшық

1. Тізе буынындағы крест тәрізді байламдар қандай функция атқарады?

1. Бүгуді тежейді

2. Жазуды тежейді

3. Ішке айналдыруды тежеп шектейді

4. Сыртқа айналдыруды тежеп шектейді

1. Сирақ – асық буынын қандай сүйектер құрады?

1. Өкше сүйек

2. Асықты жілік

3. Кіші жіліншік

4. Асық сүйек

1. Сирақ – асық буынында қандай қозғалыстар болуы мүмкін?

1. Шеңберлі

2. Айналу

3. Бүгу + жазу

4. Әкелу + әкету

1) Эндокринді бездерді сиппаттайтын анатомиялық ерекшелікті көрсет

a. Шығару өзектерінің болуы

b. Шығару өзектерінің болмауы

c. Эндокринді бездердің секреті қанға енеді

d. Эндокринді бездердің секреті қуысты ішкі ағзаларға енеді

2) Шығу тегі (дамуына) байланысты эндокринді бездер тпотарын көрсет

a. Бранхногенді топ

b. Эктозермалды топ

c. Эктодермалды топ

d. Неврогенді топ

3) Брахиогенді топқа жататын эндокринді безді көрсет

a. Ұйқы безі

b. Жыныс бездің интерстийиялық жасушалары

c. Томпақ безі

d. Қалқанша жанындағы бездер

4) Мезодермалды эндокринді безді көрсет

a. Бүйрек үсті бездің қыртыс заты

b. Ұйқы безідің эндокринді бөлігі

c. гипофиз

d. Бүйрек үсті бездің милы заты

5) Эндодермалды безді көрсет

a. Қалқанша безі

b. Айырша без

c. Бүйрек үсті бездің милы заты

d. Бүйрек үсті бездің қыртыс заты

6) Эктодермалды безді көрсет

a. Гипофиз

b. Парагангли

c. Эпифиз

d. Ұйқы без

7) Неврогенді топқа жататын безді көрсет

a. Қалқанша безі

b. Эпифиз

c. Гипофиз

d. Бүйрек үсті безі

8) Мезодермалды безге біреуінен басқалары жатады

a. Қалқанша безі

b. Аналық без

c. Аталық без

d. Бүйрек үсті безі

9) Нәрестенің қалқанша безінің топографиясының ерекшелігін көрсет

a. Бездің қылтасы кеңірдектің 1- шеміршегі деңгейінде орналасады

b. Бездің қылтасы кеңірдектің 2-3- шеміршегі деңгейінде орналасады

c. Бездің қылтасы кеңірдектің 4- шеміршегі деңгейінде орналасады

d. Бездің қылтасы кеңірдектің 5- шеміршегі деңгейінде орналасады

10) Гипофиздің жас ерекшелігін көрсет

a. гипофиз салмағы туған кезіне жетеді

 

 

гипофиз салмағы 2 жасқа келгенде жетеді

b. гипофиз салмағы 10 жасқа келгенде жетеді

c. гипофиз салмағы 20 жасқа келгенде жетеді

11) Айырша бездің жастық ерекщелігін көрсет

a. Тимустың қыртыс заты туғаннан кейін басымды

b. Тимустың милы заты туғаннан кейін басымды

c. Қыртыс және милы заты 10 жаста бірдей болады

d. 50 жастан кейін май ұлпасы 90 пайызды құрайды

12) Гипофиздің орналасуын көрсет

a. Бассүйектің алдыңғы шұңқыры

b. Бассүйектің ортаңғы шұңқыры

c. Бассүйектің артқы шұңқыры

d. Бассүйектің сыртқы негізі

13) Гипофиздің, оны қоршаған түзілістермен байланысын көрсет

a. Түрік ершігінде орналасқан

b. Бассүйек қуысынан қатты қабықпен бөлінген

c. Гипоталамуспен құйғыш арқылы қосылған

d. Алдыңғы және ортаңғы бассүйек шұңқыры шекарасында орналасқан

14) гипофиз үлестерін көрсет

a. алдыңғы

b. артқы

c. ортаңғы

d. төменгі

15) Алдыңғы үлестің бөлігін көрсет

a. Дисталды

b. Аралық

c. Төмпелік

d. Төмпелік үсті бөлік

16) Бүйрек үсті бездің қыртыс затының құрам бөлігін көрсет

a. Шұмақшалы аймақ

b. Торлы аймақ

c. Орталық аймақ

d. Без қылтасы

17) Гипофиздің қандай бөлігінде соматотропты гормон бөлінеді

a. Алдыңғы үлесте

b. артқы үлесте

c. Аралық бөлікте

d. төменгі үлесте

18) Гипофиздің артқы үлесінің бөлігін көрсет

a. Нервті бөлік

b. Аралық бөлік

c. Құйғыш

d. Төмпелік бөлік

19) Гипофиз салмағы қандай жаста максимум болады?

a. 5 жаста

b. 10 жаста

c. 15 жаста

d. 20 жаста

20) Гипофиздің қанмен жабдықталу бастамасын көрсет

а. Сыртқы ұйқы артериясы

б. ішкі ұйқы артериясы

с. Омыртқа артериясы

d. артериялық шеңбер тамырлары

21) Бүйрек үсті бездің қанмен жабдықталуы

a. Төменгі көкет артериясы

b. Іш қолқасы

c. Бүйрек артериясы

d. Барлығы

22) Сол бүйрек үсті безден веноздық қан ағу жолын көрсет

a. Оң бүйрек венасына

b. Сол бүйрек венасына

c. Қақпа венасына

d. Төменгі қуыс венаға

23) Оң бүйрек үсті безден веноздық қан ағу жолын көрсет

a. Оң бүйрек венасына

b. Сол бүйрек венасына

c. Төменгі қуыс венаға

d. Төменгі шажырқай венаға

24) Бүйрек үсті бездің нервтену бастамасын көрсет

a. Кезбе нерв

b. Құрсақ өрімі

c. Төменгі шажырқай өрімі

d. Құрсақ асты өрімі

 

25). Қалқанша бездің құрам бөлігін көрсет

1. Қылтасы
2. Басы
3. Оң үлесі
4. Пирамидалық үлесі

26. Қалқанша без алдындағы бұлшық етті көрсет

a. Төс – бұған – емізік бұлшық еті

b. Төс – тіласты бұлшық еті

c. Жауырын - тіласты бұлшық еті

d. Қалқанша - тіласты бұлшық еті

27. Қалқанша без қылтасының орналасу деңгейін көрсет

e. Көмейдің жүзік тәрізді шеміршегі деңгейінде

f. Кеңірдіктің 1 – шеміршегі деңгейінде

g. Кеңірдіктің 2 - 3 – шеміршегі деңгейінде

h. Кеңірдіктің 4 – шеміршегі деңгейінде

28. Қалқанша бездің бүйір беті немен жанасып жатыр

i. Жұтқыншақпен

j. өңешпен

k. ішкі ұйқы артериясымен

l. жоғарғы қуыс венасымен

29. Қалқанша бездің ең жоғарғы массасы қандай жаста болатынын көрсет

m. 50 – 55 жаста

n. 10

o. 30

p. 1 – 2 жаста

30. Қалқанша бездің капсуласы қандай органмен қосылған

q. Көмей

r. өңеш

s. кеңірдек

t. жұтқыншақ

31.Қалқанша бездің қанмен жабдықталуын көрсет

u. Жоғарғы қалқанша артериясы

v. Төменгі қалқанша артериясы

w. Ең төменгі қалқанша артериясы

x. Жоғарлаған жұтқыншақ артериясы

32.Қалқанша безден веноздық қан ағу жолын көрсет

y. Сыртқы мойындырық венасына

z. Ішкі мойындырық венасына

aa. Қолтық венасына

bb. Жұтқыншақ веналарына

33. Қалқанша безден лимфа ағу жолын көрсет

cc. Төс жанындағы лимфа түйініне

dd. Кеңірдек жанындағы лимфа түйініне

ee. Көмей алдындағы лимфа түйініне

ff. Бронхөкпелік лимфа түйіндеріне

34.Қалқанша бездің нервтенуін көрсет

gg. Жоғарғы көмей нерві

hh. Төменгі көмей нерві

ii. Симпатикалық сабаудың кеуделік түйіндері

jj. Симпатикалық сабаудың мойын түйіндері

35.Қалқанша жанындағы бездің орналасуын көрсет

kk. Қалқанша бездің үлесінің алдыңғы бетінде

ll. Көмей артында

mm. Қалқанша без үстінде

nn. Қалқанша без бөліктерінің артқы бетінде

36. Қалқанша жанындағы бездердің қанмен жабдықталуын көрсет

oo. Жоғарғы қалқанша артериясы

pp. Төменгі қалқанша артериясы

qq. Өңеш артериясы

rr. Кеңірдек артериясы

37.Қалқанша жанындағы бездер санын көрсет

ss. 2

tt. 1

uu. 4

vv. 3

38.Қандай жаста қалқанша жанындағы бездер массасы тұрақталады

ww. 5 жаста

xx. 10 жаста

yy. 20 жаста

zz. 40 жаста