Дәрістің тематикалық жоспары

Азақстан Республикасының білім және ғылым Министрлігі

Азақ гуманитарлық заң университеті

 

«БЕКІТЕМІН»

Экономика, бизнес және әлеуметтік ғылымдар Жоғары мектебінің

Проректор-директор м.а. т.ғ.к., доцент Л.К. Мукатаева

_____________________________

Ж.

 

ПӘНДЕРДІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

 

«Экология және тұрақты даму» пәні бойынша

 

5В050900 - Қаржы, 5В050700 – Менеджмент, 5В050800 - Есеп және аудит

 

мамандықтарының студенттеріне арналған

 

 

Экономика, бизнес және әлеуметтік ғылымдар Жоғары мектебі

Гуманитарлық және жаратылыстану пәндер кафедрасы

 

 

 

Астана - 2011ж.

Пәннің оқу-әдістемелік кешенін гуманитарлық және жаратылыстану пәндері кафедрасының аға оқытушысы Алиева А.Я. дайындады.

 

Гуманитарлық және жаратылыстану пәндері кафедра отырысында талқыланды

 

Хаттама № ____ «_____» ____________________________ ___________ж.

 

Кафедра меңгерушісі Құсайынова Ж.Д.

______________ «_____» ___________________________ ___________ ж.

 

Экономика, бизнес және әлеуметтік ғылымдар Жоғары мектебінің Кеңесімен келісілген.

 

Хаттама № ____ «_____» ____________________________ ___________ж.

 

 

Төраға т.ғ.к., доцент Л.К. Мукатаева

 

__________________ «_____» _______________________ ___________ж.

 

Азақ гуманитарлық заң университеті

ЭКОНОМИКА, БИЗНЕС ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ҒЫЛЫМДАР ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ

ГУМАНИТАРЛЫҚ ЖӘНЕ ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ПӘНДЕР КАФЕДРАСЫ

 

«БЕКІТЕМІН»

Экономика, бизнес және әлеуметтік ғылымдар Жоғары мектебінің

Проректор-директор м.а.

т.ғ.к., доцент Л.К. Мукатаева

_____________________________

Ж.

 

ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ

(syllabus)

 

Пәннің атауы: «Экология және тұрақты даму»

 

 

5В050900 - Қаржы, 5В050700 – Менеджмент, 5В050800 - Есеп және аудит

 

 

Оқу нысаны: күндізгі бөлім

 

Барлығы - 2 кредит

 

Курс - 1 Семестр — 1,2

 

Дәрістер - 20 сағат

 

Практикалық, семинар - 6 сағат

 

Лабораториялық практикум- 4 сағат

 

СӨЖ - 30 сағат

 

СОӨЖ - 30 сағат

 

Емтихан - 1,2 семестр

 

Жалпы көлемі – 90 сағат

 

А С Т А Н А – 2011 ж.

 

Пәндердің оқу- әдістемелік кешеннің

мазмұны

 

1. Пәннің типтік оқу бағдарламасы (егер пән таңдау компоненті бойынша болса, онда пәннің оқу бағдарламасы)………......………………………......

2. Студенттер үшін пәннің оқу бағдарламасы (syllabus)..…………...........

Пәннің сипаттамасы, автор туралы мәлімет, пәннің постреквизиттері, пререквизиттері..............................................................................................

Пәнді оқытудағы дәрістердің тақырыптық жоспары әдістемелік нұсқаулармен...............................................................................................

Пәнді оқытудағы семинар (семинар (практикалық) сабақтардың жоспары) тақырыптық жоспары әдістемелік нұсқаулармен..........…………………………………………………….…….…

Пәнді оқытудағы СОӨЖ тапсырмаларын тапсыру және орындау графигі әдістемелік нұсқаулармен.......................……………………………

Пәнді оқытудағы СӨЖ тапсырмаларын тапсыру және орындау графигі әдістемелік нұсқаулармен ……………………………......................

Әдебиеттер тізімі ………………………………………………….…......

Глоссарий...............................................................................................

Білімдер бағалау жалпы шкаласы……….................................................

3. Пәннің оқу-әдістемелік картамен қамтамасыз етілуі.........…………...........

4. Дәріс комплексі (дәріс тезистері, әдебиеттер тізімі)………….............................................................................

5. Пән бойынша сабақ түрлерін өткізудегі әдістемелік нұсқаулар............................…………………………………………………….......

6. Студенттердің өзіндік жұмыс үшін материалдар: үй тапсырмасының тескттерін теру, өзін өзі бақылау материалдары, рефераттар және т.б.......................................................................................................................

7. Студенттердің оқу жетістіктерін бағалау және бақылау материалдары (жазбаша, тест сұрақтары, өздік дайындалу үшін сұрақтар тізімі, емтихан сұрақтары және т.б.)…………….................................................……….......

8. Оқытудың техникалық құралдары, демонстрациялық материалдардың тізімі (плакатар, слайдтар және т.б., бағдарламалық и және мультимедиялық қамтылуы........................................

 

К ІРІСПЕ

 

Курс оқытушысы: Алиева Айман Яхияевна аға оқытушы, Гуманитарлық және жаратылыстану кафедрасының аға окытушысы. 413 каб.

Ғылыми қызығушылығы: экология, өсімдіктердің экологиясы.

Оқу пәнiнiң деректемелерi: Экология және тұрақты даму пәнінің мақсаты студенттерде қоршаған ортаға және өз денсаулығына ұқыптылықпен қарау сезімін қалыптастыру. Мұндай көзқарас болашақ жоғары білімді мамандардың экологиялық тұрғыдан сауатты шешімдер қабылдап, сол арқылы биосфераның тұрақты дамуына көмектесуіне септігін тигізеді.

Пререквизиттер

Қазіргі экологиялық білім: ботаника, зоология, генетика, география, геология, физика, химия, математика сияқты ғылымдармен бірге оқылады.

Постреквизиттер

“ Экология және тұрақты даму” пәні студенттердің келешекте «экологиялық құқұқ», «халықаралық экологиялық құқұқ», пәндерін жақсы игеруге алдынала дайындайды. Бұл - оның вуздың көптеген пәндермен тығыз байланысты екенін көрсетеді.

Пәннің оқытудағы міндеттер:

- тірі ағзалардың, әртүрлі деңгейде ұйымдастырылған экожүйелердің, бүкіл биосфераның қызмет атқаруының негізгі заңдылықтарын және олардың тұрақтылығын оқып білу;

- биосфера компоненттерінің өзара әсерлесу заңдылықтары және адамның шаруашылық әрекеттерінің, әсіресе табиғатты қарқынды пайдалану кезіндегі салдарлары туралы білімдерді қалыптастыру;

- әртүрлі мемлекеттердегі және Қазақстан Республикасындағы тұрақты дамудың тұжырымдамалары, стратегиясы және практикалық міндеттері туралы түсініктерді қалыптастыру;

- студенттердің экологияның, қоршаған ортаның қорғаудың және тұрақты дамудың күрделі және шиелініскен мәселелерін талқылауда ауқымды кешенді, объективті және шығармашылық көзқарасын қалыптатыру.

Пәнді оқыту нәтижесінде студеттер білуі тиіс:

- тірі ағзалардың тіршілік ортасымен қарым-қатынастарының жалпы заңдылықтарын;

- тірі ағзалардың кеңестікке таралуын және сандинамикасын, қауымдастықтардың құрылымымен динамикасын;

- энегияның тірі жүйелер арқылы ағап өтуі және заттар айналымының заңдылықтарын, экологиялық жүйелердіңжәне бүкіл биосфераның қызмет атқару заңдылықтарын;

- табиғатты қорғау мен табиғатты ұтымды пайдаланудың негізгі принциптерін.

 

Дәрістің тематикалық жоспары

№ п/п	Тақырып (сағат)	Дәрістің мақсаты мен жоспары	Негізгі сұрақтар
	Экологияға кіріспе. 1.Экологияның мақсат-міндеттері және әдістері. 2.Экологияның басқа ғылымдармен байланысы. 3.Экологияның бөлімдері (1 сағат)	Студенттерді экология ғылымымен таныстыру. Аутэкология, демэкология, синэкология, глобалдық экология.	Экология ғылымы туралы түсінік. Экологияның негізгі түсініктері мен бөлімдері. Экологияның мақсаты мен міндеті және зерттейтін проблемалары. Тұрақты даму түсінігі
	Даралар экологиясы. 1.Ағзалар және олардың қоректенуі. 2. Экологиялық факторлар эәне оның классификациясы 3. Ю.Либихтің минимум заңы. В.Шелфордтың толеранттық заңы. (1 сағат)	Экология заңдарымен танысу. Экологиялық факторлардың түрлерін қарастыру.	Биологиялық жүйелердің ұйымдастырылу деңгейлері. Экология заңдары. Фактор туралы түсінік. Факторлар классификациясы. Ю.Либихтің минимум заңы. В.Шелфордтың толеранттық заңы. Стенобиоттық және эвриобионттық организмдер.Қоршаған ортаның экологиялық сиымдылығы.
	Популяциялар экологиясы 1.Популяцияның динамикалық сипаттамалары. 2. Популяцияның динамикалық сипаттамалары. (1 сағат)	Популяция туралы түсінік. Популяция санының реттелуі. Популяция тығыздығына тәуелді және тәуелсіз факторлар.	Популяцияның статистикалық сипаттамалары. Популяцияның динамикалық сипаттамалары. Популяция санының экспотенциалдық және логистикалық өсуі. Популяция сананың реттелуі. Популяция тығыздығына тәуелді және тәуелсіз факторлар.
	Қауымдастықтар экологиясы 1.Биоценоз туралы түсінік. 2.Биогеоценоз туралы түссінік 3.Экологиялық жүйе туралы түсінік (1 сағат)	Биоценоз, биогеоценоз, экожүйе ұғымдарының ерекшеліктерін қарастыру.	Биоценоз туралы түсінік. Экологиялық жүйе туралы түсінік. Экожүйе концепциясы. Экологиялық жүйедегі қоректену типтері. Экожүйе гомеостазы.
	Экожүйедегі түр аралас байланыстың негізгі көріністері. 1.Түр арасындағы байланыс көріністері (нейтрализм, комменсализм, протокооперация, мутуализм, жыртқыштық, паразитизм). 2.Экологиялық қуыс. 3.Экожүйедегі энергия ағыны және химиялық элементтердің айналымы. (1 сағат)	Түрлер арасындағы бәсекелестік – қауымдастықтын түрлік құрылымын қалыптастырудың негізгі механизмі екендігін түсіндіру.	Түр арасындағы байланыс көріністері (нейтрализм, комменсализм, протокооперация, мутуализм, жыртқыштық, паразитизм). Г.Ф. Гаузе принципі. Линдеман заңы. Экологиялық қуыс.Экожүйедегі энергия ағыны және химиялық элементтердің айналымы.
	Биоценоздың трофикалық құрылымы. 1. Биоценоздің трофикалық құрылымы. 2. Қоректік тізбектер және трофикалық деңгейлер. Қоректік торлар 3. Экожүйелердің табиғи дамуы..(1 сағат)	Экожүйеде қоректену тізбегі және трофикалық саты ұғымдарын түсіндіру.	Термодинамиканың бірінші және екінші бастамалары. Линдеманның энергия тасымалының 1% және 10% ережелері. Биоценоздің трофикалық құрылымы. Қоректік тізбектер және трофикалық деңгейлер. Қоректік торлар. Экологиялық пирамидалар. Экожүйелердің өнімділігі. Экожүйелердің табиғи дамуы. Экожүйелердің тұрақтылығының негізгі көрсеткіштері.
	В.И. Вернадскийдің биосфера және ноосфера ілімі 1. Биосфера тұжырымдамасының қалыптасуы. В.И. Вернадскийдің биосфера және ноосфера туралы ілімі. компоненттері. 2. Тірі зат тұжырымдамасы. 3. В.И. Вернадскийдің негізгі биохимиялық заңдары. (1 сағат)	Босфераның қасиеттерін, ноосфера ұғымы туралы түсінік алу.	Биосфера тұжырымдамасының қалыптасуы. В.И. Вернадскийдің биосфера және ноосфера туралы ілімі. компоненттері. Тірі зат тұжырымдамасы. Адамның экожүйедегі орны. Биосферадағы заттар айналымы. Әлемдік биохимиялық циклдар. В.И. Вернадскийдің негізгі биохимиялық заңдары. Қазіргі биосфера. Өндірістің дамуы және қоршаған ортаға түсетін салмақтың артуы.
	Тұрақты даму концепциясы (тұжырымдамасы). 1. Тұрақты даму факторлары. Экологиялық фактор. Экономикалық фактор. Әлеуметтік фактор. 2. Тұрақты даму стратегиясымен принциптері. Тұрақты даму деңгейлері. 3. Тұрақты дамудың ғылыми теориясын жасау жолындағы халықаралық ұйымдардың қызметі (1 сағат)	Тұрақты даму тұжырымдамасы туралы түсінік алу.	Тұрақты даму ұғымының пайда болу тарихы. Рим клубы. Қоршаған орта жөніндегі бірінші конференцияның Декларациясы. Рио де Жанейро және Йоханесбургте өткен Дүниежүзілік саммиттер. Тұрақты даму факторлары. Экологиялық фактор. Экономикалық фактор. Әлеуметтік фактор. Тұрақты даму стратегиясымен принциптері. Тұрақты даму деңгейлері. Тұрақты дамуды қамтамасыз ету жолындағы халықаралық ынмақтастық. Тұрақты дамудың ғылыми теориясын жасау жолындағы халықаралық ұйымдардың қызметі.
	Тұрақты дамудың бірден-бір аспектіліренің бірі табиғи ресурстар және оларды тиімді пайдалану. 1. Жердің табиғи ресурстарының сипаттамалары. 2. Биологиялық ресурстар және азық түлік қауіпсіздігі. Табиғатты қорғау. Табиғатты ұтымды пайдалану. 3. Экологиялық тұрғыдан таза альтернативті энергия еөздерін пайдалану экожүйелермен қоғамның тұрақты дамуының маңызды құрамдас бөлігі. (1 сағат)	Жердің табиғи ресурстарын сипаттау: атмосферада, гидросферада, литосферада.	Жердің табиғи ресурстарының сипаттамалары. Табиғи ресурстардың классификациясы. Биологиялық ресурстар және азық түлік қауіпсіздігі. Табиғатты қорғау. Табиғатты ұтымды пайдалану. Экологиялық тұрғыдан таза альтернативті энергия еөздерін пайдалану экожүйелермен қоғамның тұрақты дамуының маңызды құрамдас бөлігі.
	Биосферада тұрақсыздықтың пайда болуының антропогендік факторлары. 1. Қоршаған ортаға түсетін антропогендік салмақтың өркениет түрлерінің олардың олардың даму сатыларына байланысты жіктелуі. 2. Табиғат пен қоғам қарым-қатынасының тарихы: негізгі кезеңдері (биогенді, аграрлы, өндірістік, ақпараттық). (1 сағат)	Қоғамның дамуына байланысты қоршаған ортаға антропогенді әсер туралы түсінік қалыптастыру.	Қоршаған ортаға түсетін антропогендік салмақтың өркениет түрлерінің олардың олардың даму сатыларына байланысты жіктелуі. Табиғат пен қоғам қарым-қатынасының тарихы: негізгі кезеңдері (биогенді, аграрлы, өндірістік, ақпараттық).
	Биосфераның тұрақсыздығының туындауына антропогендік факторлардың әсері 1. Климаттың өзгеруі. Озон қабатының проблемасы. Қышқылды жаңбырлар 2. Атмосфералық ауаның ластануының экологиялық зардаптары. 3. Атмосфераны қорғау. (1 сағат)	Глобалды проблема себептерін анықтау. Атмосфера туралы түсінік алу. Атмосфералық ауа құрамы және оның негізгі компоненттерінің экологиялық маңызы.	Климаттың өзгеруі. Озон қабатының проблемасы. Қышқылды жаңбырлар. Атмосфералық ауаның ластануының экологиялық зардаптары. Атмосфераны қорғау.Экологиялық таза альтернативті энергияны пайдалану
	Биосфераның тұрақсыздығының туындауына антропогендік факторлардың әсері 1. Судың жалпы қасиеттері және кұрамы 2. Су ресурстарын пайдалану. Суды тазарту жолдары. 3.Суды тазарту әдістері(1 сағат)	Гидросфера туралы түсінік алу, гидросфераны тазарту жолдарын қарастыру.	Судың жалпы қасиеттері және кұрамы. Су ресурстарын пайдалану. Суды тазарту жолдары. Әлемдік мұхиттың ластануы. Гидросфераны қорғау.
	Биосфераның тұрақсыздығының туындауына антропогендік факторлардың әсері 1.Ауыл шаруашылығымен өнеркәсіптің қарқынды дамуына байланысты пайда болған экологиялық проблемалар. 2. Қоршаған ортаның физикалық биологиялық химиялық ластануы және олардың экологиялық генетикалық зардаптары. (1 сағат)	Литосфера туралы түсінік алу, литосфераны тазарту жолдарын қарастыру.	Ауыл шаруашылығымен өнеркәсіптің қарқынды дамуына байланысты пайда болған экологиялық проблемалар. Қоршаған ортаның физикалық биологиялық химиялық ластануы және олардың экологиялық генетикалық зардаптары. Жер ресурстары және олардың маңызы. Топырақты ластаушы және аздырушы көздер. Жер ресурстарын қорғау.
	Қазіргі заманның әлеуметтік-экологиялық проблемалары және тұрақты даму 1. Халық санының өсуі және оның сапалық көрсеткіштерінің өзгеру. 2. Кедейлік және табыстың әділетсіз бөлінуі. (1 сағат)	Әлеуметтік-экологиялық дағдарыс және тұрақты даму жолдарын қарастыру.	Әлеуметтік-экологиялық дағдарыс және тұрақты даму. Халық санының өсуі және оның сапалық көрсеткіштерінің өзгеру. Туылым мөлшеріне әсер ететінтфакторлар. Отбасын жоспарлау әдістері.Урбанизация проблемалары. Кедейлік және табыстың әділетсіз бөлінуі.
	Қазіргі заманның әлеуметтік-экологиялық проблемалары және тұрақты даму 1.Энергетикалық дағдарыс проблемалары және олардың шешілу жолдары 2. Әлемдік азық-түлік проблемасы, шешу жолдары. 3. Жер генофондының өзгеруі. (1 сағат)	Әлеуметтік-экологиялық дағдарыс және тұрақты даму жолдарын қарастыру.	Энергетикалық дағдарыс проблемалары және олардың шешілу жолдары. Әлемдік азық-түлік проблемасы, шешу жолдары. Ресурстық дағдарыс себептерімен салдарлары шешілу жолдары. Жер генофондының өзгеруі. Ортаның жалпы агрессивтілігінің артылуы. Тірі организмдерге көрсетілітін әсерлердің жаңа түрлері.
	Қазіргі заманның әлеуметтік-экологиялық проблемалары және тұрақты даму 1.Соғыстар және лаңкестіктің экологиялық зардаптары. 2.Әскери өнеркәсіптік кешен және тіршілік ету ортасы. (1 сағат)	Әлеуметтік-экологиялық дағдарыс және тұрақты даму жолдарын қарастыру.	Соғыстар және лаңкестіктің экологиялық зардаптары. Әскери өнеркәсіптік кешен және тіршілік ету ортасы.
	Қоршаған ортаны қорғаудың біәр формасы қорғалатын территориялар 1. Ерекше қорғалатын табиғи территориялар. 2. Қызыл кітап және оның биологиялық әралуандылықты сақтаудағы рөлі 3. Экологиялық білім және экологиялық сауаттылықтың адамзаттың тұрақты дамуының қамтамасыз ететін рөлі. (1 сағат)	Қоршаған ортаның қорғау принциптері мен әдістерімен таныстыру.	Ерекше қорғалатын табиғи территориялар. Генетиқалық әралуандылықты қорғау. Биосфералық резерваттар. Қызыл кітап және оның биологиялық әралуандылықты сақтаудағы рөлі. Табиғатты ұтымды пайдаланумен қоршаған ортаны қорғаудың теориялық негіздерін құру тұрақты дамуға көшудің міндетті шарттарының бірі. Экологиялық білім және экологиялық сауаттылықтың адамзаттың тұрақты дамуының қамтамасыз ететін рөлі.
	Қазақстан Республикасының тұрақты дамуының өзекті экологиялық проблемалары. 1 Қазақстан Республикасының табиғи ортасын тұрақсыздандыру процесстері себептерімен салдары 2. Арал аймағының әлеуметтік-экологиялық проблемалары. 3. ҚР территориясындағы Семей ядролық сынақ алаңы және өзге де полигондар. (1 сағат)	Қазақстанның экологиялық проблемаларын қарастыру, оларды шешу жолдары.	Қазақстан Республикасының табиғи ортасын тұрақсыздандыру процесстері себептерімен салдары. Арал аймағының әлеуметтік-экологиялық проблемалары. Ядролық сынақтардың адамзатқа тигізетін зардаптары. ҚР территориясындағы Семей ядролық сынақ алаңы және өзге де полигондар. Ядролық қаруға қарсы Невада-Семей қозғаласы.
	Коршаған ортаны бағалаудың тәсілдері. 1.Қоршаған ортаның күйін бағалаудың әдістерімен критериялары. 2.. Химиялық физикалық биологиялық мониторинг. (1 сағат)	Экологиялық мониторинг ұғымын түсіндіру.	Қоршаған ортаның күйін бағалаудың әдістерімен критериялары. Экологиялық мониторинг, оны ұйымдастыру принциптері. Химиялық физикалық биологиялық мониторинг. Қазақстан Республикасындағы қоршаған ортаны қорғау саласындағы заңдары.
	Қазақстан Республикасының тұрақты дамуын қамтамасыз ету. Экодаму мәселелері. 1. Қазақстан Республикасындағы халыққа экологиялық білім және тәрбие беру. 2. Тұрақты даму стратегиясы және Қазақстанның тұрақты дамуын қамтамасыз ету механизмдері. (1 сағ)	Тұрақты даму тұжырымдамасымен таныстыру.	Қазақстан Республикасындағы халыққа экологиялық білім және тәрбие беру. Тұрақты даму тұжырымдамасы. Тұрақты даму стратегиясы және Қазақстанның тұрақты дамуын қамтамасыз ету механизмдері.
	Барлығы		20 сағат

Семинар тақырыптарының жоспары
№	Тақырыптар ж/е сағаттарының көлемі	Ауызша сұрау. Проблемалық сұрақтардың тапсырмаларын шешу	Жазбаша сұрау (тест б/ша сұрау, бақылау жұмыстары, карточкамен жұмыс, баяндамалар, рефераттар, үй жұмыстары ж/е т.б.)	Қазіргі оқыту әдістерін еңгізу, оқыту процесінде инновациялық технологияны пайдалану	Монографиялық әдебиетті оқыту
1.	Экологияға кіріспе. Экологияның құрылымы және тәсілдері. (1 сағат)	Ауызша сұрау: экологияның мақсаттары мен міндеттері; экология ғылымының классификациясы; экологиялық жетістіктерді пайдалану; экология ғылымының даму тарихы. Тұрақты қоғам моделінің сипаттамасы.	«Экология және тұрақты даму» пәні бойынша картотека дайындау.	Интернетті пайдалану	Прохоров Б.Б Экология человека: учебник. 6-е изд., перераб. и доп. Изд-Academia 2011; Асқарова Ұ.Б. Экология және қоршаған ортаны қорғау: Оқу құралы. 90б. Алм. 2004. Бродский А.К. Жалпы экологияның қысқаша курсы. 192б. Алм. 1997. Дәрібаев Ж.Е. Экология: оқулық. 2005.
2.	Негізгі тіршілік орталары, олардың сипаттамасы. (1 сағат)	Тіршілік ортасы. Ю.Одум бойынша экологиялық факторлар классификациясы. Шектеуші факторлар. Қоршаған орта өзгерістеріне бейімделу. Ағзаға температураның әсері. Жарық және оның тіршілікке қажеттілігі. Судың маңызы.	Конспект. тест б/ша сұрау, бақылау жұмыстары, карточкамен жұмыс	Интернетті пайдалану	Үпәшева Е.М. Табиғатты пайдалану және қоршаған ортаны қорғау. 2006.
3.	Экологиялық факторлардың түрлерін қарастыру. (1 сағат)	Экологиялық факторлардың түрлерін қарастыру. Ауаның физикалық факторлары. Ауаның химиялық факторлары. Биогендік заттар экологиялық фактор ретінде. Биогендік макроэлементтер мен микроэлементтер. Эдафиктік (топырақтық) факторлар, олардың өсімдіктерге әсері. Топырақ құрамы мен жер қабатының құрылымы.	Жер қабаты құрылымын сызу. тест б/ша сұрау, бақылау жұмыстары, карточкамен жұмыс	Интернетті пайдалану	Асқарова Ұ.Б. Экология және қоршаған ортаны қорғау: Оқу құралы. 90б. Алм. 2004. Баешев А. Экология және таза су проблемалары. 2003. Экология /Т.С. Оспанова, Г.Т. Бозшатаева/ - Алматы, Экономикс 2002г.
4.	Популяция – түрдің тіршілік ету формасы (көрінісі) ретінде, оның сипаттамасы. (1 сағат)	Популяцияның статистикалық сипаттамалары. Популяцияның динамикалық сипаттамалары. Өмір мерзімі, оның ұзақтылығы. Популяция тығыздығы.	Карточкамен жұмыс істеу. Ауызша жауап. Тестпен жұмыс істеу. Топқа бөлініп жұмыс істеу. тест б/ша сұрау, бақылау жұмыстары, карточкамен жұмыс	Интернетті пайдалану	Бродский А.К. Жалпы экологияның қысқаша курсы. 192б. Алм. 1997. Дәрібаев Ж.Е. Экология: оқулық. 2005. Баешев А. Экология және таза су проблемалары. 2003. Экология /Т.С. Оспанова, Г.Т. Бозшатаева/ - Алматы, Экономикс 2002г.
5.	Қалдықтарды есепке алу және кәдеге жарату. (1 сағат)	1. Қалдықтар туралы ұғым және 2. олардың классификациясы. Қалдықтардың сақтауы.3. Қоймаларды орналастыратын орындарын таңдау. 4 Радиоактивтi қалдықтарды орналастыруы.Қоймаларды ұйымдастыруда қауiпсiздiк талаптары 5. Өнеркәсiптiң экологиялық қауiпсiздiгiн жоғарылатудың перспективалы әдiстерi, әр түрлi қатты қалдықтарының тазартуы жолдары.	Доклад дайындау. Дөңгелек стол.	Интернетті пайдалану	Асқарова Ұ.Б. Экология және қоршаған ортаны қорғау: Оқу құралы. 90б. Алм. 2004. Бродский А.К. Жалпы экологияның қысқаша курсы. 192б. Алм. 1997. Дәрібаев Ж.Е. Экология: оқулық. 2005. Прохоров Б.Б Экология человека: учебник. 6-е изд., перераб. и доп. Изд-Academia 2011 Баешев А. Экология және таза су проблемалары. 2003. Экология /Т.С. Оспанова, Г.Т. Бозшатаева/ - Алматы, Экономикс 2002г.
	Озонның мәселесi (1 сағат)	1. Атмосферадағы озон және оның қозғалысы деген не. 2. Озон қабатын жойатын заттар 3. Озон қабатын қорғайтын әдiстер.	Доклад дайындау. Дөңгелек стол.	Интернетті пайдалану	Баешев А. Экология және таза су проблемалары. 2003. Экология /Т.С. Оспанова, Г.Т. Бозшатаева/ - Алматы, Экономикс 2002г
	Барлығы				6 сағат