1. W tej lekcji prezentujemy czasowniki, które mają specyficzną łączliwość. Trzeba zapamiętać, które z nich łączą się z dopełniaczem (dorobić się domu z ogrodem, dorobić się fortuny), które z narzędnikiem (handlować serem, rybami), a które z przyimkami (zbić majątek na handlu, zaczynać od małego sklepu).
KONSTRUKCJE
1. Pamiętasz... (+ Acc.) Piotra Kubiaka?
2. Zrobić majątek na... (+ Loc.) handlu
Zbić fortunę na... (+ Loc.) handlu
| 3. Dorobić się... | (+ Gen.) hurtowni |
| 4. Handel... | (+ Instr.) kasetami wideo |
| Handlować... 5. Zaczynać od... | (+Instr.) artykułami biurowymi (+ Gen.) handlu |
ĆWICZENIA
ĆWICZENIE 1
Wstaw w odpowiedniej formie czasowniki: dorobić się", handlować" zaczynać"',
zrobić".
Państwo Antczakowie.............................. od handlu na bazarze. (Oni)................................
tam ubraniami i butami. Bardzo szybko................................... kilku hurtowni. Już po kilku
latach................................. majątek na handlu.
ĆWICZENIE 2
Ułóż zdania z podanych wyrazów, np. robi, z, Adam, interesy, Niemcami: Adam robi
interesy z Niemcami.
1. ma, interesów, do, Monika, głowę
2. 
strzał, będzie, w, to, dziesiątkę
3. 
od, zaczynali, małego, z, Kubiccy, sklepu, państwo, meblami
4. 
Tomczak, handlu, Piotr, majątek, na, zrobił
ĆWICZENIE 3
Słowa w nawiasie napisz w dopełniaczu, np. Zaczynamy od (kawa) kawy.
1. - Od czego zaczynamy spotkanie?
- Od (raportu, raportem, raporcie)................................... za zeszły kwartał.
2. Michał zaczął karierę od (stanowisko, stanowiskiem, stanowiska)....................................
sekretarza.
3. - Od czego zaczynacie impfftę?
- Od (kolacją, kolacji, kolację)......................................
4. Ela i Tomek zaczynali od (handlem, handlu, handlowi).................................... papierem.
5. - Od czego pani zacznie dzisiaj lekcję?
- Dzisiejszą lekcję zaczniemy od (powtórzenie, powtórzeniem, powtórzenia).................
6. Państwo Nowiccy zaczynali od (budką, budki, budkę)............................. na Stadionie
Dziesięciolecia.
ĆWICZENIE 4
Słowa w nawiasie napisz w dopełniaczu, np. Monika dorobiła się (sklep):; y
z meblami.
1. Patrycja i Tomek są bardzo młodzi, ale już dorobili się (własne mieszkanie).....................
2. Maciek pracuje już 10 lat, ale jeszcze nie dorobił się (samochód)...................................
3. Firma Metax" działa już 5 lat, ale nie dorobiła się (duże biuro).......................................
|
|
|
4. Michał jest bardzo energicznym i skutecznym biznesmenem. Dorobił się (willa z basenem)
ĆWICZENIE 5
Do tekstu wstaw brakujące przyimki z tabeli.
w, z (2x), od (2x), na (2x), do
Maciej i Agata zamierzają razem założyć firmę. Zastanawiają się właśnie, (1)........ czego
by zacząć. Może by tak zacząć (2)......... założenia szkoły językowej albo biura tłumaczeń,
mówi Agata. Maciek przypomina, że ich znajomi zbili majątek (3)....... handlu programami
komputerowymi. Ale ani Maciek ani Agata nie znają się (4)........ komputerach.
Agata zaproponowała, żeby otworzyli sklep (5)...... artykułami sportowymi. Maciek wo
lałby sklep (6)........ artykułami spożywczymi. Oboje wspólnicy mają głowę (7)......... intere
sów, więc ich wspólny biznes to na pewno będzie strzał (8)...... dziesiątkę.
ĆWICZENIE 6
Słowa w nawiasie napisz w narzędniku, np. Firma Kobo" handluje (mieszkania)
mieszkaniami.
1. - Czym zamierza handlować Paweł Anton?
- On zamierza handlować (chińska porcelana)...........................................................
2. Handel (papier).................................. jest bardzo dochodowy.
3. - Czym chciałaby handlować Beata?
- Ona chciałaby handlować (artykuły kosmetyczne)........................................................
4. Firma Argon" handluje (samochody).....................................................
5. Handel (polska wódka)................................................ jest bardzo intratny.
ĆWICZENIE 7
Słowa w nawiasie napisz w miejscowniku, np. Aneta zarobiła milion na (handel)
handlu kosmetykami.
1. - Czy wiesz, na czym Nowicki zbił fortunę?
- On zbił fortunę na (handel).................................. rybami.
2. -Jak myślisz, na czym Państwo Antosiakowie zbili majątek?
- Państwo Antosiakowie zbili majątek na (produkcja)...................................... słodyczy
3. - Czy słyszałeś, na czym firma Akson" zarobiła milion?
- Na (artykuły kosmetyczne)..........................................................
ĆWICZENIE 8
Wybierz właściwe formy nazwisk (Acc), np. Czy czekasz na (Markiem Piotrowskim,
Marka Piotrowskiego, Markowi Piotrowskiemu)?
1. Czy pamiętasz (Adama Kubiak, Adama Kubiaka, Adamem Kubiakiem)?
2. Czy znasz (Monika Pietrzak, Monikę Pietrzaka, Monikę Pietrzak)?
3. Czy przypominasz sobie (Ewę Kowalską, Ewą Kowalska, Ewą Kowalską)?
4. Czy lubisz (Tomek Dąbrowski, Tomkiem Dąbrowskim, Tomka Dąbrowskiego)?
ĆWICZENIE 9 Dokończ zdania.
1. Agnieszka i Michał zaczęli swój biznes......................
2. Państwo Rybałtowie zrobili majątek..........................
3. Tomek dorobił się.....................................................
4. Edyta ma sklep z.........................................................
|
|
|
5. Renata ma głowę.........................................................
6. Beata i Filip założyli firmę transportową. Był to strzał,
ĆWICZENIE 10
Napisz o swoich znajomych. Jaki mają biznes? Z kim robią interesy? Na czym zrobili
majątek? Czego się dorobili? Czy mają głowę do interesów?
WIADOMOŚCI GOSPODARCZE
GOSPODARKA SIĘ ROZPĘDZA
Kilka dni temu GUS podał dane o produkcji przemysłowej w październiku. Wzrosła bardziej, niż oczekiwali ekonomiści. Potem był zaskakująco wysoki wzrost żredniej pensji. A w piątek GUS ogłosił, że sprzedaż detaliczna w październiku była większa o 7,5 proc. Niż rok wcześniej. Analitycy spodziewali się, że będzie to mniej więcej 6 proc.
-Być może to efekt dużego wzrostu płac. W Polsce jest silna korelacja między zarobkami i wydatkami. Pieniądze są od razu wydawane na konsumcję mówi Katarzyna Zajdel- Kurowska, główna ekonomistka Citibanku Handlowego.
(Gazeta Wyborcza, 26.11.2005,s.32)
ĆWICZENIE 11
Poukładaj w kolejności zgodnej z tekstem. Pierwsze zdanie jest zaznaczone cyfrą 1.
_ mówi Katarzyna Zajdel-Kurowska, główna ekonomistka Citibanku Handlowego
_ Wzrosła bardziej, niż oczekiwali ekonomiści
_ A w piątek GUS ogłosił, że sprzedaż detaliczna w październiku była większa o 7,5 proc.
niż rok wcześniej
_ Pieniądze są od razu wydawane na konsumpcję _ Być może to efekt dużego wzrostu płac
1 Kilka dni temu GUS podał dane o produkcji przemysłowej w październiku _ Analitycy spodziewali się, że będzie to mniej więcej 6 proc. _ W Polsce jest silna korelacja między zarobkami i wydatkami _ Potem był zaskakująco wysoki wzrost średniej pensji
ĆWICZENIE 12
Połącz w pary fragmenty tekstu z obu kolumn, np. 1. Pieniądze są wydawane - D. na
konsumpcję.
1. Pieniądze są wydawane \^ A. niż oczekiwali ekonomiści
2. GUS podał dane ^^^ B. o 7,5 proc.
3. Wysoki wzrost ^\. C. Citibanku Handlowego
4. Sprzedaż detaliczna była większa ^^ D. na konsumpcję
5. Produkcja wzrosła bardziej E. o produkcji przemysłowej
6. Główna ekonomistka F. średniej pensji
ĆWICZENIE 13
Odpowiedz na pytania:
1. Czy w twoim kraju ludzie dużo wydają na konsumpcję?
2. Czy kiedy masz więcej pieniędzy, zaraz je wydajesz, czy raczej oszczędzasz?
3. Na co nie lubisz wydawać pieniędzy?
XIII. NEGOCJOWANIE CEN
Firma Karna" produkuje rury miedziane. Pani Monika Antosiakjest handlowcem. Jest bardzo energiczną osobą, lubi brać sprawy w swoje ręce. Będzie negocjować kontrakt na dostawę rur firmie Elbro", nowemu klientowi.
Przed negocjacjami dyrektor handlowy Elbro" Antoni Zając zadzwonił do Karny".
Zając: Jestem zainteresowany kupnem rur od państwa firmy. Chciałbym poznać ceny rur miedzianych.
Nowak: Proszę przesłać do nas faksem zapytanie ofertowe. Proszę podać gatunek, średnicę, długość, ilość danego towaru, jakim jesteście państwo zainteresowani. Handlowiec skontaktuje się z panem w sprawie omówienia warunków sprzedaży.
Zając: Jakie są warunki płatności w państwa firmie?
Nowak: Są dwie możliwości. Płatność to albo przedpłata w stu procentach, albo do trzydziestego każdego miesiąca, jeżeli pana firma jest ubezpieczona u naszego ubez-pieczyciela.
|
|
|
Po zapoznaniu się z ofertą.
|
Zając: Ceny, jakie państwo zaproponowaliście są za wysokie, nie mogę ich zaakceptować.
Monika: Proszę pana, taka jest sytuacja na rynku, nie możemy obniżyć tych cen.
Zając: Jakie warunki muszę spełnić, żeby dostać lepsze ceny?
Minika: Jeśli zamówi pan większą ilość towaru, możemy dać upust. Dobre ceny mamy zarezerwowane dla dużych klientów.
Zając: Czy to jest cena z transportem do Białego, czy bez?
Monika: Transport do Białego kosztuje 2000 zł,
nie jest wliczony w tę cenę.
Zając: Ale to strasznie drogo!
Monika: My gwarantujemy towar pierwszej ja-
kości po przystępnych cenach.
Zając: Nie dla wszystkich są to przystępne
ceny. _
Monika: Proszę wziąć pod uwagę falajze gwarantujemy również atesty i certyfikaty.
Zając: Czy możliwa byłaby jakaś' zniżka?
Monika: Musielibyśmy mieć pewność, że zamówi pan dużą ilość towaru.
Zając: Potrzebuję 1000 rur htl 23 i 1000 htp 34. Myślę, że możecie państwo zaproponować
nam lepsze warunki ze względu na perspektywę długofalowej współpracy.
Monika: No dobrze, w tym specjalnym przypadku moglibyśmy obniżyć 10 zł za sztukę.
Tylko nasz najlepszy klient ma taką cenę.
Zając: Dobrze, w takim razie umowa stoi.
SŁOWNICTWO OGOLNE
dany, -a, -z Adj. given
długofalowy, -a, -z Adj. long-term
gatunek m type
ilość/ amount
miedziany, -a, -e Adj. copper
przystępny, -a, -e Adj. accessible, affordable
rura/ pipe
sztuka/= pojedynczna rzecz) piece
średnica/ diameter
ubezpieczony, -a, -z Adj. insured
ubezpieczyciel w insurer
wliczony, -a, -e Adj. included
dostawa/ delivery
fiasko fiasco
handlowiec ra trader, salesperson
kupno n purchase
obniżać Imperf. (-am, -asz), obniżyć Perf. (-niżę, -niżysz) + Acc. dimisnish, decrease
płatność/ payment
prowadzić Imperf. (-adze, -adzisz) + Acc.
(np. prowadzić negocjacje, rozmowy) conduct
przedpłata/ advance payment
towar m commodity
ustalać Imperf. (-am, -asz), ustalić Perf. (-lc, -lisz) + Acc.
(np. ustalać warunki) establish, set, fix, determine
ustępstwo n concession
uzgadniać Imperf (-am, -asz), uzgodnić Perf (-nic, -nisz) + Acc.
(np. uzgadniać warunki) agree on something, arrange
warunek m (p/. warunki) (np. warunki kredytu) condition
zakończyć Perf (-czę, -czysz) + Acc. finish
zniżka/ reduction, cut, discouml
zrywać Imperf. (-am, -asz), zerwać Perf (-rwę, -rwiesz)
(np. zrywać negocjacje) break off
WYRAŻENIA I ZWROTY
brać sprawy w swoje ręce
zapytanie ofertowe
ze względu na...
ŁATWO ZAPAMIĘTASZ
atestu seal of approval
certyfikat m certificate
finalizować Imperf. (-żuję, -żujesz), sfinalizować Perf. (-żuję, -żujesz) + Acc.
(np. finalizować rozmowy) finalize, conclude
gwarantować Imperf, (-tuję, -tujesz), zagwarantować Perf. (-tuję, -tujesz) + Acc.
(np. gwarantować ubezpieczenie) guarantee
|
|
|
negocjacje//. negotiations
negocjacyjny, -a, -e Adj. negotiation
negocjator m negotiator
negocjować Imperf (-juję, -jujesz), wynegocjować Perf (-juję, -jujesz) + Acc.
(np. negocjować warunki umowy) negotiate renegocjować Imperf (-cjuję, -cjujesz) renegotiate
WYRAŻENIA I ZWROTY UŻYWANE W NEGOCJACJACH I ZWIĄZANE Z NIMI
Gra na czas.
Iść na ustępstwa.
Musi pan wziąć pod uwagę (+ Acc.) koszty transportu.
Negocjacje zakończyły się fiaskiem.
Nie jestem kompetentny/a, żeby podejmować takie decyzje.
Nie możemy zejść poniżej kosztów produkcji.
Nie możemy zgodzić się na... (+ Acc.)
Oczekujemy rabatu.
Spodziewamy się rabatu.
Stawiacie zbyt twarde warunki. Trudno nam je spełnić.
Strategie i taktyki negocjacyjne.
To nasze ostatnie słowo.
Umowa stoi. (język potoczny)
Upierać się przy swoim.
Zgoda, ale tylko pod warunkiem, że...
SFORMUŁOWANIA KATEGORYCZNE MNIEJ KATEGORYCZNE
Domagamy się zmiany warunków Chcielibyśmy zmienić warunki
Żądamy odpowiedzi Prosimy o odpowiedź
Chcemy rabatu Chcielibyśmy uzyskać rabat
Chcemy renegocjacji umowy Oczekujemy nowej umowy
Proponujemy nową umowę Spodziewamy się lepszych cen Liczymy na rabat
15 MINUT NA GRAMATYKĘ
1. Konstrukcja jestem zainteresowany/a" jest używana zamiast czasownika interesować się
w kontekście odpowiedzi na oferty, propozycje. Mówimy: Jestem zainteresowany/a tą
propozycją, ofertą, współpracą".
2. W konstrukcji Jeśli...", w kontekście, jaki prezentujemy w dialogu, używamy czasu
przyszłego czasownika dokonanego: Jeśli kupi pan...", Jeśli zamówi pan...", Jeśli zrobi
pan...
KONSTRUKCJE
1. Jestem zainteresowany/a... (+ Instr.) kupnem
2. Jeśli zamówi pan/pani większą ilość towaru, możemy dać upust.
3. Dopełniacz Im.: Chcemy renegocjować warunki dostaw naszych produktów.
4. To jest dobry biznesplan. Możemy go zrealizować.
To jest ciekawa oferta. Wybieramy ją.
To jest atrakcyjne biuro. Kupimy je.
To są twarde warunki. Trudno je spełnić.
5. Płatność do 30. (trzydziestego) każdego miesiąca.
Przed 30. (trzydziestym)
Między 30. a 34. (trzydziestym a trzydziestym czwartym) Po 30. (trzydziestym)
ĆWICZENIA
ĆWICZENIE 1
Połącz w pary następujące słowa z obu kolumn, np. 1. oferta - D. atrakcyjna.
| 1. oferta | A. ostatnie |
| 2. warunki | B. wysokie |
| 3. słowo | " C interesująca interesującainteresująca |
| 4. koszty | D. atrakcyjna |
| 5. propozycja | E. twarde |
ĆWICZENIE 2
Do słów w kolumnie podaj synonimy z ramki, np. 1. gatunek - rodzaj.
wliczony w cenę, zapytanie ofertowe, przedpłata, upust, długoterminowa,
rodzaj, towary
1. gatunek
2. długofalowa
3. zniżka
4. produkty
5. pisemne pytanie o cenę
6. w cenie
7. należność płacona z góry
ĆWICZENIE 3
Połącz zdania z dwóch kolumn, np. 1. Stawiacie zbyt twarde warunki - D trudno
nam je spełnić.
1. Stawiacie zbyt twarde warunki
2. Nie możemy zejść
3. Nie jestem kompetentny
4. Będę upierać się
5. Nie możemy zgodzić się na
6. To nasze
7. Zgoda,
8. Musi pan wziąć pod uwagę
A. ale tylko pod warunkiem, że...
B. przy swoim
C. rosnącą inflację
D. trudno nam je spełnić
E. poniżej kosztów produkcji
R. żeby podejmować takie decyzje G. tak wysokie ceny H. ostatnie słowo
ĆWICZENIE 4
Uzupełnij tabelę.
| CZASOWNIK | RZECZOWNIK (OSOBA) | |
| dostawa | dostarczać | dostawca |
| handel | ||
| ubezpieczenie | ||
| magazyn | ||
| import | ||
| eksport |
ĆWICZENIE 5
Słowa w nawiasie napisz w narzędniku (Instr.), np. Jestem zainteresowana (ten projekt) tym projektem.
1. Jestem zainteresowany (kupno)......................................................... państwa produktów.
2. Jesteśmy zainteresowani (współpraca).................................................... z państwa firmą.
|
|
|
3. Jestem zainteresowana (ta oferta)......................................................................................
4. Jesteśmy zainteresowani (ten kontrakt).............................................................................
ĆWICZENIE 6
Słowa w nawiasie napisz w odpowiedniej formie, np. Chcemy (renegocjacja) renegocjacji umowy.
1. Żądamy (zmiana)................................ warunków dostaw.
2. Chcemy (upust)............................ ze względu na perspektywę długofalowej współpracy.
3. Oczekujemy (rabat)........................................, ponieważ zamawiamy dużą ilość towaru.
4. Spodziewamy się (lepsze warunki)................................................................., bo jesteśmy
jednym z największych klientów państwa firmy.
ĆWICZENIE 7
Zamień kategoryczne sformułowania z następujących zdań na mniej kategoryczne,
np. Chcemy upustu. Chcielibyśmy uzyskać/dostać upust.
1. Żądamy zmiany warunków umowy.
2. 
Chcemy rabatu.
3. 
Domagamy się nowej umowy.
4. Żądamy lepszych cen.
ĆWICZENIE 8
Dokończ następujące zdania, np. Jeśli zamówi pan większą ilość towaru, możemy
zaproponować rabat.
1. Jeśli kupi pan/pani 100 sztuk,.....................
2. Jeśli zapłaci pan/pani za koszty transportu,
3. Jeśli zgodzi się pan/pani na nasze warunki,
ĆWICZENIE 9
Wybierz odpowiednią formę słowa w nawiasie (Gen.), np. Chcielibyśmy zmienić warunki (umowa) umowy.
1. Cena (tą inwestycją, tej inwestycji, ta inwestycja) jest zbyt wysoka.
2. Nie możemy zgodzić się na zbyt wysokie koszty (ten projekt, tym projektem, tego projek-
tu).
3. Wzrost (inflacji, inflacja, inflacją) jest niebezpieczny.
4. Początek (przyszłym tygodniu, przyszłego tygodnia, przyszły tydzień) będzie trudny.
ĆWICZENIE 10
Słowa w nawiasie napisz w dopełniaczu liczby mnogiej (Gen. pl.), np. Produkcja (kosmetyki) kosmetyków ciągle rośnie.
1. Musimy zmienić warunki (dostawy)...............................................................................
2. Ceny (wasze produkty)......................................................................... są zbyt wysokie.
3. Termin (te spotkania).......................................................................... jest już ustalony.
4. Koniec (negocjacje)............................................................... zawsze jest bardzo trudny.
5. Produkcja (samochody osobowe)............................................................. ciągle rośnie.
6. Wzrost (koszty)................................................................. produkcji jest nieunikniony
7. Spełnienie (wasze warunki)................................................................. jest niemożliwe.
ĆWICZENIE 11
Rzeczowniki zastąp zaimkami osobowymi w bierniku, np. Moja praca jest bardzo
ciekawa. Bardzo ją lubię.
1. Wasza oferta jest bardzo atrakcyjfljJ^Zamierzamy................ wybrać.
2. W tym miesiącu mamy bardzo duży zysk. Chcemy................... zainwestować.
3. Podoba nam się to biuro. Planujemy.................. kupić.
4. Negocjacje z naszym partnerem były bardzo owocne. Chcemy................. kontynuować.
5. Warunki dostaw są niekorzystne. Musimy................... zmienić.
ĆWICZENIE 12
Przeczytaj następujące daty, np. Muszę przygotować raport do (2.03.) drugiego
marca.
1. Moja kuzynka przyjeżdża między 4. a 7.06.
2. Musimy przełożyć spotkanie na 8.07.
3. Nowe biuro musi być gotowe przed 19.11.
4. Od 14. do 17.05. będzie konferencja Perspektywy".
5. Rocznica Konstytucji jest 3.05.
6. Negocjacje z dostawcą papieru zaczynają się 11.04.
7. Za wodę mineralną płacimy zawsze przed 15. każdego miesiąca.
8. Urlopy w naszej firmie kończą się przed 30.09.
9. Urodziny mojej żony są 21.07.
10. Tosca" w warszawskiej operze będzie od 25.06. do 28.06.
11. Od 15.10 do 25.10 jest festiwal muzyki barokowej.
12. Chciałbym/chciałabym zarezerwować pokój od 6.07 do 18.07.
13. Płatność będzie realizowana do 10. każdego miesiąca.
ĆWICZENIE 13
