Тақырып: Көмірсулардың алмасуы және міндеттері

2. Мақсаты: Гликоген алмасуын, гликогенның мобилизациясын және ыдырауын оқып үйрену. Бұл процесстердің реттелу механизмдерін, қандағы глюкоза деңгейінің реттелуін, көмірсулар алмасуының кейбір жеке жолдарын, көмірсулар алмасуының бұзылыстарын қарыстыру.

3. Оқудың және оқытудың мақсаттары: Гликоген алмасуының және қандағы глюкоза деңгейінің бұзылыстары терең салдарға әкелу мүмкін. Олардың дамуының механизмін түсіну дәрігерлік ойлау қалыптасуын қажет. Осымен байланысты практикалық жұмыстарды орындауда теоретикалық материалды бекіту.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1Гликогеннің алмасуы (синтезі және ыдырауы). Бұл процестердің реттелуінде

адреналиннің мәні (каскадті механизм)

2.Қанда глюкоза денгейнің ретелуі.

3.Көмірсулар алмасуының кейбір жеке жолдары.

4.Көмірсулар алмасуының бұзылыстары. Гликогеноздар және агликогеноздар.

Тәжірибелік жұмастыры:

1.Бауырдан гликогенді бөліп алу және оның қасиеттерін игеру.

2.Сиал қышқылдарды анықтау

Т.Л.Алейникова.1988. жұм. 68

П.А.Верболович.1973. жұм.222.

5. Оқытудың тәсілдері: Ауызша сұрау, аз топтар, тестілер.

6. Әдебиет:

Негізгі әдебиет:

61. Медициналық биохимия. Тапбергенов С.О., 2011г.

62. Медицинская клиническая биохимия. Тапбергенов С.О. Тапбергенов Т.С. 2009 г.

63. Медицинская и клиническая биохимия. Тапбергенов С.О. Тапбергенов Т.С. 2012 г.

64. Интерпретация клинико-биохимических анализов. Тапбергенов С.О. Тапбергенов Т.С. 2008 г.

65. Медициналық биохимия. Тапбергенов С.О. 2007 г.

66. Биологическая химия с упражнениями и задачами Под ред. С.Е.Северина. 2011 г.

Қосымша әдебиет:

41. Руководство к практическим занятиям по биологической химии. Под ред. Тапбергенова С.О. 2012 г.

42. Биохимия. Под ред. Е.С.Северина. 2009 г.

43. Сеитов З.С. Биохимия: Өзгертіліп, толықтырылып үшінші рет басылып шығуы / З. С. Сеитов. - Алматы: "ЭВЕРО", 2012. - 570 с.: ил.

44. Биохимия сұрақтары мен жауаптары. Биохимия в вопросах и ответах: учебное пособие / Т. С. Сейтембетов, Б. И. Төлеуов. - Алматы: ТОО"ЭВЕРО", 2010 г.

7. Бақылау: Ағымды бақылау. Тапсырмалардың орындауын және нәтижелерін тексеру, өз-өзін бағалау және сабақта жұмыс ітсеуде топты бағалау (қосылған).

Тесті бақылау

1. Глюкозаның мүшелерде қорға жиналу түрі:

1. пентозалар

2. мальтозалар

3. гепарин

4. крахмал

5. гликоген

2. Пентозды циклдың мәні мына заттардың қайнар көзі болып табылуында:

7. пентозалар мен НАДФН₂

8. пентозалар мен НАДН₂

9. пентозалар мен ФАДН₂

10. АТФ ретіндегі энергия

11. НАДН₂ ретіндегі энергия

3. Пентозды циклде түзілген пентозалар мына синтезге жұмсалады:

6. коферменттердің, нуклеин қышқылдарының

7. глицериннің, май қышқылдарының

8. аминқышқылдарының

9. гликозамингликандардың

10. липидтердің

4. Сүттің жақпауы (туа біткен немесе уақытша) - сүт дисахаридін ыдырататын ферменттің болмауымен байланысты. Сүттің қандай дисахариді және ферменті туралы айтылады?

1. гликоген және амилаза

2. лактоза және декстриназа

3. сазароза және сахараза

4. мальтоза және мальтаза

5. лактоза және лактаза

5. Аталған қосылыстардың қайсысы гомополисахарид болады?

1. глюкоза

2. сахароза

3. гепарин

4. гликоген

5. фруктоза

6. Аталған факторлардың қайсысы фосфорилаза “в” –ны белсендіре отырып, гликогеннің мобилизациясын күшейтеді?

1. инсулин және адреналин

2. тестостерон және норадреналин

3. адреналин және глюкагон

4. глюкагон және инсулин

5. паратгормон және инсулин

7. Протеинкиназалардың және т.б. активаторы – цАМФ қандай ферменттің әсерінен ыдырайды?

1. фосфорилаза

2. аденилатциклаза

3. аминогидролаза

4. фосфодиэстераза

5. фосфорилазкиназа

8.Қандай ферменттің болмауы қысқа сыртқы тізбегі бар дефекті гликогеннің пайда болуына әкеледі?

1. глюкозо – 6 –фосфатаза

2. 1, 4 – глюкозидаза

3. фосфоглюкомутаза

4. фосфофруктокиназа

5. амило –1,6- глюкозидаза

9. Қандай гормондар қанда глюкозаның мөлшерін жоғарлатады?

1. адреналин, глюкагон., соматотропин, тироксин, клюкокортикоидтер.

2. адреналин, инсулин., соматотропин, тироксин, минералокортикоидтер.

3. альдостерон, глюкагон., соматотропин, тироксин, глюкокортикоидтер.

4. андрогены, глюкагон., соматотропин, тироксин, глюкокортикоидтер.

5. вазопресссин, ТТГ., соматотропин, АКТГ, клюкокортикоидтер.

10. Гликогеноздар - аурулар келесі ферменттердің жетіспеушілігі немесе болмау мен байланысты:

1. гликогенсинтетаза, глюкозо-1- фосфат уридилтранферазалар

2. глюкокиназа, гликогенсинтетаза

3. гексокиназа, глюкозо-1- фосфат

4. глюкокиназа, глюкотрансфераза.

5. гликогенфосфорилаза «В»

11. Мына қосылыс қалай аталады:

COOH CH₂OH COOH CH₂OH

|______O |_______O |______O |______O

O | / \ | \ O | / \ | \ O | / \ | \ O | / \ | \ O

\ | \ |______|/ | \ \ |_______|/| \ \ |_______|/ | \ \ |______| / | \

\ | | \ | \ | |

NHCOCH₃ NHCOCH₃

1 нейрамин қышқылы

2 гиалурон қышқылы

3 сиал қышқылы

4 кератин

5 глюкурон қышқылы

12.Мына қосылыс қандай мономерлерден құралған?

COOH CH₂OH COOH CH₂OH

|______O |_______O |______O |______O

O | /ОН \ | \ O | / ОН НО\ | \ O | /ОН \ | \ O | /ОН НО \ | \ O

\ | \ |______|/ | \ \ |_______|/| \ \ |_______|/ | \ \ |______| / | \

\ | | \ | \ | |

NHCOCH₃ NHCOCH₃

1. глюкурон қышқылынан және N –ацетилфруктозаминнен

2. галактозадан және N – ацетилгалактозаминнен

3. идурон қышқылынан және N – ацетилгалактозаминнен

4. глюкурон қышқылынан және N – ацетилгалактозаминнен

5. глюкурон қышқылынан және N – ацетилглюкозаминнен

Ключи к тестам.

1. - 5

2. - 1

3. - 4

4. - 5

5.- 4

6. - 3

7. - 4

8. - 5

9.- 1

10. - 5

11.- 2

12.- 4