1. Zawsze z lewej na prawą panorama
2. Złoty podział (mocne punkty)
3. Umieszczenie obiektu w kadrze (kadry otwarte i zamknięte)
4. Zasada podziału na 3 części (reguła trójki). Podział kadru na 3 części w poziomie lub w pionie i wypełnienie go przestrzenią w stosunku 2/3 lub 1/3.
5. Wrażenie trójwymiarowości (wiele planów)
6. Uporządkowanie elementów w jedną całość
Kompozycja kadru przedstawienie obiektów w przestrzeni filmowej, sposób przedstawienia linii, kształtów i ruchu.
Barwa, ruch obiektów, światło wpływa na kompozycję kadru.
7. Perspektywa sposób przedstawienia obiektów i przestrzeni na płaskiej płaszczyźnie. W miarę oddalania się od widza, obiekty są mniejsze. Mamy doczynienia z pozorną zbieżnością linii biegnących z oka widza ku horyzontowi/obserwowanemu obiektowi, przedmiotowi.
MONTAŻ FILMOWY
Zasada ciągłości wizualnej obrazu.
Montaż filmowy to sztuka opowiadania obrazem. To twórczy proces wyboru ujęć filmowych lub ich części i ułożenia ich w kolejność wynikającą ze scenariusza, artyzmu, zdjęć, planu filmowego. Odnosi się do obrazu, dźwięku, efektów specjalnych, oprawy graficznej.
Ujęcie montażowe całość lub część ujęcia filmowego od przejścia do przejścia.
Przejście miejsce łączenia dwóch ujęć.
Cięcie miejsce przecięcia ujęcia na 2 części lub więcej.
Sklejka połączenie dwóch fragmentów/ujęć w całość.
Przebitka zastąpienie starego materiału nowym materiałem. Stosuje się ją kiedy ujęcia się nie montują, żeby zilustrować opowieść lub żeby przykryć lektora z off-u lub gadającą głowę.
Montaż jest na ostro lub na miękko (jak z gotowaniem jajka J):
Przenikanie
Rozjaśnianie
Zciemnianie
Roletka
Odwrotka
Iris
Funkcja montażu utrzymanie płynności opowiadania i ciągłości audiowizualnej obrazu.
Zasady montażu klasycznego:
Ciągłość czasoprzestrzeni
Logika dramatu (jedność akcji, następstwo wydarzeń)
Budowanie kontaktu między postaciami
Zbieganie się kierunków spojrzeń (oczy w kadrze), sposób patrzenia
Montuje się co drugi kadr (plan)
Odmienne miejsca, różne osoby
Zakaz łączenia dwóch następujących ujęć w ruchu
|
|
Jedna przebitka to brak przebitki (co najmniej 3)
Przykrywanie niemontujących się ujęć przebitkami
Montaż w rytmie
Nieprzekraczanie osi akcji/montażu (oś 180 stopni)
|
|
|
|
Zasady ciągłości audiowizualnej:
Zgodność położenia obiektów w przestrzeni filmowej
Zgodność kierunków spojrzeń
Ujęcie przeciwujęcie, plan kontrplan, przeciwległe ustawienie kamer do wcześniejszego ujęcia
Montaż na linii spojrzeń, osoba na osobę, różne spojrzenia
Reguła 180 stopni.
Montaż na ruchu, różne formy przemieszczającego się obiektu w różnym pozycjonowaniu kamery
Zmiana planów co drugi plan (30 stopni różnicy)
Zmiana kąta ustawienia kamery, kierunku, perspektywy (30 stopni)
Doskok po osi (ujęcie szerokie z tego samego pozycjonowania co ujęcie wąskie)
Montaż offline montaż na brudno, na kartce papieru (kody czasowe)
Montaż online montaż na czysto (końcowy na czysto)
Możemy łamać te zasady gdy:
Uzasadniamy to formą filmu (pomysłem)
Uzasadniamy to artyzmem filmu
Musimy robić to konsekwentnie
TECHNOLOGIA PRODUKCJI FILMU I TV
Czynności w kolejności by zrealizować projekt filmowy/telewizyjny, widowisko plenerowe:
Budżet (środki finansowania, kosztorys)
Lokacja (miejsca realizacji)
Techniki filmowe/telewizyjne
Scenografia, rekwizyty
Ludzie (twórcy, realizatorzy, aktorzy, widzowie)
Sposoby realizacji (zdjęć, światła, dźwięku, montażu)
Czas (potrzebny do realizacji tego projektu, kalendarz zdjęciowy, plan, charmonogram)
Te czynności są efektem scenariusza, zamiarem artystycznym, formatem projektu.
Kierownik produkcji odpowiada na 7 kluczowych pytań:
Kiedy?
Gdzie?
Jaka technika TV/film?
Kto jest potrzebny?
Co będzie robił?
Za ile?
Jakie potrzebne pozwolenia/zezwolenia?
Obowiązki kierownika produkcji:
Dobry manager, zna specyfikację produkcji
Codziennie kieruje produkcją
Przygotowuje budżet i rozlicza go
Czuwa, koordynuje zdjęcia
Kierownik produkcji nie wchodzi w kompetencje reżysera
Przygotowuje harmonogram zdjęć
Zna odpowiedzi na 7 kluczowych pytań
Załatwia co jest do załatwienia, co trzeba, co pasuje
W większych produkcjach jest kilku kierowników produkcji
Pracuje z producentem, reżyserem, scenografem, autorem zdjęć
Obowiązki producenta:
Organizuje budżet, dostaje go i zarządza
Optymalizuje wydatki (jak najmniej kasy a jak najlepszy produkt)
Wpływa na zatrudnienie najważniejszych osób w produkcji
Chce mieć wpływ na wydźwięk artystyczny dzieła (szczególnie artyści)
Obowiązki reżysera:
Nadzoruje pracę (porządek na planie)
|
|
Są reżyserzy castingów
Odpowiada za wydźwięk artystyczny
Musi mieć wizję
Prowadzi aktorów (statystów II reżyser)
Jego rola to przenieść scenariusz (scenopis) na ekran
Rola autora zdjęć (Director of photography):
Kieruje pionem operatorskim
Odpowiada za stylistykę zdjęć/manierę filmową
Współpracuje z reżyserem
Odpowiada za świecenie planu filmowego
Odpowiada za skompletowanie pionu i sprzętu oświetlającego
Obowiązki scenografa:
Odpowiada za całą oprawę graficzną filmu + napisy
Obowiązki scenarzysty:
Pisze scenariusze własne lub na podstawie literatury
Czasem wykorzystuje scenariusze gotowe
DŹWIĘK
Dźwięki dietetyczne:
Wewnątrzkadrowy
Pozakadrowe
Dźwięki niediegetyczne (muzyka ilustracyjna):
Poza filmem (aktorzy ich nie słyszą)
Realizacja dialogów:
100 (jednoczesne nagrywanie obrazu i dźwięku, są zsynchronizowane) np. wypowiedzi gości, polityków w studiu telewizyjnym.
Postsynchrony (w studiu)
Niesynchroniczne (przed lub po zakończeniu ujęć nagrywa się dialogi)
Krajobraz dźwiękowy (tło akustyczne):
Dźwięki otoczenia, naturalne
Efekty dźwiękowe:
Imitujące źródło, wzmagają siłę przekazu
Są nagrywane na planie po zdjęciach
Korzysta się też z fonotek w postprodukcji
Muzyka ilustracyjna:
Wzmacnia przekaz, przekazuje informacje
Buduje ilustrację opowieści, historii
Jeśli nagrywany jest dźwięk na planie filmowym i jest dobrej jakości to nie wykonuje się postsynchronów. Jeśli nie to postsynchrony muszą być wykonane.
Fałszywa 100 sposób filmowania osób z daleka (nie możemy po ruchach ust zsynchronizować tego co mówią, a wtedy możemy podłożyć nawet dźwięk z innej rozmowy i całość wygląda naturalnie)
Dawniej do rejestracji dźwięku używało się magnetofon NAGRA.
Mikser inaczej konsoleta
Wykorzystanie mikrofonów:
Kierunkowe
W scenografii
W kostiumie aktorów (pchełki)
Mikrofony bezprzewodowe nauszne Sennheiser
Jeśli nagrywamy dźwięk na szerokim planie to konieczne będą postsynchrony.
Tyczki mikrofonowe mają 5m 60cm m ale są też i do 10m 80cm
Mikrofon Kable Mikser
Dubline podkładowe dialogi pod dialogi
Tło dźwiękowe uwiarygodnia przekaz obrazu (tragedie narodowe, śmierć muzyka)
Rzadko stosuje się postsynchrony w telewizji
Osłony przeciwwietrzne do mikrofonów to dead cat
Sennheiser komplet to mikrofon + nadajnik + odbiornik + kable
Mikser do 3 mikrofonów
2-3 różnych kabli
Słuchawki, baterie i akumulatory
Foley imitator dźwięków
Taper akompaniował na pianinie do filmu niemego.
ŚWIATŁA NA PLANIE
Światło na planie z polecenia autora zdjęć prowadzi mistrz oświetlenia
Oświetlenie (palenie planu zdjęciowego) występuje by:
Oddać klimat
Naświetlić materiał światłoczuły
By uzyskać kolor
Jest elementem kompozycji kadru
By uzyskać głębię ostrości
Bez niego nie da się wyświetlić filmu
Nadać nastrój i ton
Mieć gradację tonów
Kontrolować kolory i balans bieli
Uzyskać głębię i wielowymiarowość planów, wyrazistość kształtów, by odciąć je od tła
|
|
W ciągu dnia następuje zmiana kolorów (ruch słońca), zmienia się również natężenie światła.
Noc amerykańska - specjalna technika filmowania akcji nocnej w dzień (znana od połowy lat 20.). W języku angielskim wyróżnia się dwa terminy: a) night for night (noc dla nocy), gdy akcja rozgrywająca się w nocy filmowana jest rzeczywiście w porze nocnej, b) day for night (dzień dla nocy), gdy dzięki użyciu specjalnych filtrów efekt nocy uzyskuje się w dzień. Stąd pochodzi tytuł filmu F. Truffauta Noc amerykańska (1973), którego akcja rozgrywa się w środowisku filmowym.
Złoty kwadrans Moment 15 minut w ciągu dnia gdy nakręcone ujęcia zarejestrowane przez kamerę mogą wyglądać jak zdjęcia nocne.
Światło na oczy sangan, lampa nakamerowa
Światło ogólne baza całego oświetlenia (wypełniające) na jego bazie
Oświetlenie efektowe ma wydobyć coś z filmu (lampka nocna np.)