Бюрократиялық басқару құрылымдары,олардың артықшылығы мен кемшілігі

Ұжыимға басшылық ету процесінде, әлеуметтік экономикалықтан басқа, әлеуметтік психологиялық қатынастар қалыптасады. Бұл ең алдымен ұйымның әр түрлі статустары, иерархиялық құрылымдары және жеке адамдар арасындағы қарым-қатынас, олрдың әлеуметтік психологиялық мазмұны, біірін бірі мойындау, ықпал ету,стиль мүдделік т.б. болып табылылады. Басқарудың дұрыс стилін таңдай білу, әлеуметтік психологиялық проблеманың ең өзектісі. Практикада көбінесе басқарудың классикалық үш стилі кездеседі: либералдық,авторитарлық, демократтық. Біз басшылардың үш түрлі стилі бар бірақ,практикада мұнымен шектелмейді. Бюрократизм (төрешілік) көріністер кездеседі. Бюрократизмнің түп төркіні кеңсешілдік, төрешілдік, яғни жұртшылық пікірімен санаспай, дербес басшылық жасауға әуестенушілік. Бюрократизм басшылық етудің ерекше стилі, онда ұжымның мүддесі мен еркінен тыс билік ету, нақты істі елемеушілік басым түседі. Бюрократ – өз міндетін немқұрайлы орындайтын, іске зиян келтіретін жүйедегі нақты мүмкіндіктерді ескермейтін лауазымды қызмет иесі. Бұл стильдің түрлері:қағазбастылық, науқаншылдық, кабинеттік, т.б. себептері: кейбір басшылыардың экономиканы жетік білмеуі, ойлаудағы шалағайлығы жаңа тәсілдерді үйренгісі келмеуі дер кезінде дұрыс шешім қабылдай білмеуі.

27.Органикалық құрылымдардың артықшылықтары мен кемшіліктері. Ұйымды жобалауға органикалық ықпал ету жұмысқа деген жауапкершілікпен, биліктің икемді құрылымымен және иерархия деңгейлерінің аздығымен анықталған жұмысшылардың шешім қабылдауға қатысуымен және формальді ережелер мен процедураларды әлсіз және тұрақты пайдаланумен сипатталады. Бұл құрылым типі күрделі және динамикалы сыртқы орта кезінде және жұмысты орындауға деген жоғары белгісіздік, яғни жұмысты қашан, қалай және қайда орындау керекктігін білмеу кезінде өзінің тиімділігін көрсетеді. Органикалық өұрылымның нақты мысалы электронды техниканы өндіру ұйымы болып табылады. Органикалық құрылымдардың артықшылықтары: жұмыстағы кең мамандандырылу; ережелер мен процедуралардың аздығы; жауапкершілік; марапаттаудың субъективті жүйесі; кадрларды таңдаудың субъективті шарттары; қарым- қатынас формальді емес және жеке сипатта.Органикалық құрылымның кемшіліктері: күрделі, тұрақсыз орта; мақсаттар мен міндеттердің белгісіздігі; міндеттердің нақты шегінің жоқтығы; міндеттердің күрделілігі; жұмысты өлшеу өте қиын; жоғарғы деңгей қажеттілігін мотивациялау; билік авторитеті күреспен келеді. Органикалық ықпал ету ұйымға жаңа ортамен тиімдірек қарым – қатынас жасауға, өзгерістерге тез бейімделуге, яғни икемдірек болуға көмектеседі. Органикалық құрылымдарда нақты бағалар мен стандарттардың жоқтығына байланысты жұмысшыларды, формальді бақылаудың нақты жасалған жүйесінен гөрі өзіндік ынталандыру мен ішкі марапаттау алып жүреді.

Делегерлеу, жауапкершілік, өкілеттілік түсініктері.

Менеджментті жалпы жөнге қоюды тиімді пайдалану ұйымдастырудың негізгі элементтерін: табыстау, жауапкершілік пен өкілеттілікті ең жайлы үйлестіруді көздейді. Термин ретінде қолданылатын табыстау (делегириование) басқару теориясында олардың міндеттерінің орындалуы үшін жауапкершілікті өзіне қабылдайтын тұлғаға міндеттер мен өкілеттіктер беруді білдіреді. Ол барлық ұйымдастырудың мақсаттарына жету үшін орындауға тиісті қызметкерлер арасындағы көптеген міндеттерді басшылықтың көмегімен бөлетін құрал болып таблады. делегирлеу - тапсырма, билік, жауапкершілік беру; -біреудің алдына мақсат қою және сонымен бір уақытта оған қорытынды сапасының жауапкершілік, мақсатқа жету үшін құралдар ұсыну;-басқарушының артық жұмыстан құтқару: Жауапкершілік- мойнында бар міндеттемелерді орындау және оларды қанағаттандырарлықтай шешуге жауап беру деген сөз. Өкілеттіктер – ұйымның ресурсын пайдалану құқығын шектеу және кейбір қызметкерлердің күш жігерін белгілі бір міндетті орындауға бағыттау болып табылады.Өкілеттіктер дәл сол сәтте орын алып отырған жеке тұлғаға емес, қызмет орны тапсырылады.