Арналған тест тапсырмалары.

Мамандықтарының 1, 2-ші курс студенттеріне

 

 

~ А. Сен-Симонмен бірге қоғам жайлы жаңа ғылым құруды мақсат етіп  қойған француз ойшылы:

| О. Конт+

| Р. Оуэн

| Ж.-Ж.Руссо

| Ш. Фурье

| Монтескье

~ Орыс-американ әлеуметтанушысы,әлеуметтік ғылымның өкілі:

| П. Сорокин+

| Т. Парсонс

| Е. де Роберт

| М Ковалевский

| Радугин

~ « Қоғамдық еңбектің бөлінісі жайлы » еңбектің авторы:

| Э. Дюркгейм+

| М. Вебер

| Т. Парсонс

| П. Сорокин

| К. Маркс

~ Қоғамды, барлық мүшелері нақты қызметтер атқаратын биологиялық ағзамен салыстырған:

| Г. Спенсер+

| Э. Дюркгейм

| Т. Парсонс

| М. Вебер

| К. Маркс

~ Қоғамның алғашқы негізін, әлеуметтік қимылдарымен бір-біріне нысана екенін көрген:

| М. Вебер +

| Э. Дюркгейм

| Т. Парсонс

| Г. Спенсер

| К. Маркс

~ Ақпарат пен білім рөлінің жылдам өсуі... қоғамға тән.

| постиндустриалдық+

| индустриалдық

| тарихқа дейінгі

| дәстүрлі

| патриархалды-феодалдық

~ Барлық мәдениеттерде орын алатын, мәдениеттің элементі:

| мәдени әмбебаптар+

| мәдени  пегтер

| әлеуметтік мөлшерлер

| әлеуметтік құндылықтар

| салт дәстүрлер

~ Жеке әлеуметтік топтардың, қабаттардың, қоғамның мәдениеті:

| субмәдениет+

| халықтық мәдениет

| бұқаралық мәдениет

| элитарлық мәдениет

| контрмәдениет

~ Әлеуметтік байланыстар арқылы қалыптасқан адамдар арасындағы мұқтаждық –бұл:

| әлеуметтік байланыс+

| әлеуметтік қауым

| әлеуметтік үрдіс

| әлеуметтік факт

| әлеуметтік өмір

~ Жолаушының вокзал маңындағы дүңгіршектен газетті сатып алуы, әлеуметтік байланыстың... қабылдауына жатады.

| айырбастау+

| қызығушылық

| кеңістіктік

| қарым қатынас

| іскерлік

~ Әлеуметтануда алғаш рет «әлеуметтік қимылдар» түсінігін енгізіп, ғылыми негіздеген:

 | М. Вебер+

| Э. Дюркгейм

| О. Конт

| Т. Парсонс

| П. Сорокин

  ~ Қоғамда қарастырылған әлеуметтік құрылымның түсінігі әлеуметтік.... байланысты.

| жүйемен+

| шындықпен

| қауыммен

| топпен

| жүйе бөлігімен

~ «Нақты қайталанған тәртіп моделінің» тұжырымды ойы, айқындалған әлеуметтік.... жатады.

| құрылымға+

| қауымға

| топтарға

| мәртебеге

| ролге

 

~ Әлеуметтік жүйе...  сипатталады.

| әлеуметтік құрылыммен+

| әлеуметтік мәртебемен

| әлеуметтік бірлікпен

| әлеуметтік жанжалмен

| әлеуметтік рольмен

~ Әлеуметтік құрылым …. сипатталады.

| горизонтальды және вертикальды тәртіптілікпен+

| вертикальды тәртіптілікпен

| горизонтальды тәртіптілікпен

| тәртіптіліктің болмауынан

| жүесіздікпен

~ Қоғамның экономикалық даму деңгейінің көрінісі... құрылымын орындайды.

| әлеуметтік-таптық+

| әлеуметтік-демографиялық

| әлеуметтік-конфессионалдық

| әлеуметтік-этникалық

| әлеуметтік-территориялық

~ Көшбасшылық... көрінісімен орындалады.

| таптық динамика+

| жеке тұлға әлеуметтендірілуімен

| әлеуметтік стратификация

| әлеуметтік мобильділік

| әлеуметтік маргиналдылық

~ Алғашқы әлеуметтік топтар … ерекшеліктерімен сипатталады.

| эмоциональды-психологиялық+

| кәсіби-квалификациялық

| әлеуметтік-экономикалық

| жастық

| әлеуметтік-саяси

~ Оқу орындары мен нақты мамандықтардың беделі қоғамның... құрылымының қалыптасуына әсер етеді.

| әлеуметтік-кәсіби+

| әлеуметтік-конфессионалдық

| әлеуметтік-демографиялық

| әлеуметтік-этникалық

| әлеуметтік-саяси

~ Ғылым... институттарға жатқызылады.

| мәдени+

| саяси

| құқықтық

| экономикалық

| діни

 

~ Бюрократияның ізгі түрлерінің негізгі сипатын қалыптастырған:

| М. Вебер+

| Т. Веблен

| Р. Мертон

| Т. Парсонс

| Н. Луман

~ Бюрократияның позитивті (батыстық) және негативті (шығыстық) түрлерін белгілеген:

| М. Вебер+

| Т. Веблен

| Р. Мертон

| Т. Парсонс

| Э. Дюргейм

~ Әлеуметтік мекеменің формальды емес көшбасшысына... нәтижесінде жетуге болады.

| жеке дара қасиеттердің айқындалуы+

| қызметтік иерархия сатысының

| кәсіподақтық мекемеге қабылдану

| қызметтік аттестацияны сәтті тапсыру

| қандай да бір саяси партияға қабылдану

~ Ата-аналары және балаларынан құрылған, отбасы ұйымының түрі:

| нуклеарлық+

| кландық

| кеңейтілген

| туыстық

| патриархалдық

~ Белгіленген кіші топтан тыс серіктестің таңдау талаптары негізіндегі, некенің түрі:

| экзогамия+

| полигамия

| моногамия

| эндогамия

| промискуитет

~ Ғылыми-теориялық білімнің өсуін орындау мақсатындағы, әлеуметтік зерттеу:

| фундаментальды+

| пилотаждық

| қолданбалы

| аналитикалық

~ Құралдарды және т.б. қолдана отырып, зерттеу әдістемесін тексеруді жүргізетін, әлеуметтік зерттеу:

| пилотаждық+

| аналитикалық

| қолданбалы

| фундаментальдық

~ Шынайы әлеуметтік жағдайда жүргізілген, әлеуметтік зерттеу:

| алқаптық+

| шұғыл

| аналитикалық

| тұтастық

| іріктелген

~ Респондент өзінің жауабының мазмұнын өзбетінше қалыптастыратын, әлеуметтік анкетаның сұрағы:

| ашық+

| байланыс

| жабық

| күрделі

~ Әлеуметтік мәртебе:

| әлеуметтік жүйедегі индивидтің ұстанымы мен нақты орны+

| қоғамдық жарлықтар

| тәртіп түрлерінің көрінісі

| жеке әрекеттердің жиынтығы

| әлеуметтік жүйедегі әлеуметтік әрекеттердің жиынтығы

~ Әлеуметтік құрылым:

| әлеуметтік жүйедегі тұрақты элементтер байланысы+

| әлеуметтік құбылыстар мен үрдістер жиынтығы

| индивидтердің бүтін жиынтығы

| әлеуметтік жүйенің элементтер жиынтығы

| отбасының қатынастар құрылымы

 ~ Әлеуметтік стратификация:

| әлеуметтік теңсіздік түрін анықтайтын түсінік+

| индивидтердің басқа қоғамға ауысу үрдісі

| әйелдердің жағдайын анықтайтын түсінік

| қоңыс аудару үрдісі

~ Адамдардың мінез-құлығы... анықталады.

| мәртебесімен және әлеуметтік рөлімен+

| ұлттық мүддемен

| жекелік сапамен

| материалдық жеткіліктерімен

| темпераментпен, әдет-ғұрыппен

~ "Харизма":

|кейбір көшбасшылардың өз ізбасарларына адамнан да жоғары қабілеті бар екендігіне сендіретін табиғи қасиет+

| мәліметтерді алу тәсілін білдіретін термин, мұнда ауыспалылар себеп салдарлық байланыстарды қалыптастыру үшін бақыланады

| өзара байланысты жағдайлар мен жіктеулердің жиынтығынан құралатын тұжырым

| құндылықтар мен мөлшерлер жүйесі

| діни мекеме

~ Эгалитарлық отбасылық жүйе, бұл.... билік жүйесі.

| әйел мен ер арасындағы теңдей бөлінетін+

| ерге тиесілі

| әйелге тиісті

| үлкендерге қатысты

| отбасының барлық мүшесіне қатысты

~ Экзогамия... талап ететін ереже.

| белгілі бір топқа жатпайтын адамдармен неке құруды+

| белгілі бір топтың ішіндегі адамдардың неке құруын

| некеге тұрмауды

| салт дәстүрлерді сақтауды

| жас жұбайлар ата аналарымен бірге тұруды

~ Мафия терминін... зерттейді.

| әлеуметтану+

| экономикалық теория

| психология

| педагогика негізі

| философия

~ Ежелгі әлеуметтік институт:

| отбасы мен неке+

| мемлекет

| саясат

| партия

| білім

~ Қоғамның таптарға бөліну негізінде... жатыр.

| жеке меншік

| бедел

| билік

| этикалық мөлшер

| дәстүрлер

~ «Институт» термині... тілінен аударылады.

| латын+

| грек

| араб

| француз

| ағылшын

  «Страта» ұғымы... дегенді білдіреді.

| қабат+

| диспозиция

| топ

| тап

| бағыт

~ Үндістандағы касталар:

| брахмандар, кшатрийлер, вайшийлер, шудралар+

| брахмандар, раджилер, вайшьялар, шудралар

| брахмандар, кшатрилер, шудралар

| брахмандар, кшатрилер, вайшьялар

| раджилер, кшатрилер, вайшьялар, шудралар

  ~ Вебер енгізген термин:

| легитимділік+

| авторитет

| технократия

| демократия

| болжау

~П.А.Сорокин бөліп көрсеткен стратификация формалары:

| көлбеулік, ендік+

| этикалық, таптық, партиялық

| экономикалық, таптық, кәсіби

| кәсіби, таптық

| экономикалық, саяси, кәсіптік

~Сауалнама.... басталады.

| респондентке назар аударудан+

| күрделі сұрақтардан

| шұңқыр ережесінен

| сараптауды талап ететін сұрақтардан

| «паспортшыдан»

~ Сауалнаманың соңында... болады.

| паспортшы+

| респондентке сөз бұру

| күрделі сұрақтар

| болжау

| зерттеу міндеттері

~ Әлеуметтанушының респондентпен жеке байланысында негізделетін әңгіме:

| сұхбатнама+

| эксперттік сұрау

| социометриялық сұрау

| құжаттарды талдау

| эксперттік тәсіл

  ~Халық туралы ғылым:

| демография+

| дедукция

| отбасы әлеуметтануы

| макроәлеуметтану

| экология

~ «Адами қатынастар» теориясын қалыптастырушы:

| Э. Мейо+

| А. Тойнби

| Э. Мах

| Э. Шилэ

| Й. Шумпетер

  ~ Әлеуметтену – бұл... туралы ғылым.

| қоғам және қоғамдық қатынастар+

| саяси көріністердің пайда болуы мен дамуы заңдылықтары

| қоғамның және ойлаудың, табиғаттың жалпы даму заңдылықтары

| демографиялық даму заңдылықтарының жалпы бөлімі

| қоғамның құрылымы мен ондағы адамдардың тәртібі

~ Әлеуметтанудың нысаны:

| социум, яғни тұтас жүйе ретіндегі қоғам және онда болып жатқан үдерістер+

| қоғамда болып жатқан экономикалық және әлеуметтік үдерістер

| әлеуметтік шындық

|  әлеуметтік орнына байланысты адамдардың қоғамдағы мінез-құлқы

| біздерге сезіммен берілген обьективті шындық

~ Девиантты тәртіп:

|  жалпы ауытқушылық+

|  қылмыстық

|  заңдардан жалтару

| саналы түрде заңды мойындамау

| әлеуметтік стандарттан ауытқұшылық

~ Басқа адамдардың қоғамдағы жүріс-тұрсына еліктеушілік:

| құқықтық конформизм+

| құқықтық белсенділік

| құқықтық нигилизм

| құқықтық сана

| құқықтық тәртіп

~ Қоғамға қажетті бағытта адамның қимылын ояндыратын маңызды құрал:

| мәжбүршілік+

| жазалау

| әлеуметтік бақылау

| сендіру

| түсіндіру

~ Қаңғыбастық, нашақорлық, ұйымдасқан қылмыс:

| күнделікті өмірдегі ұйымның типі+

| өмір үлгісі

| өмірдің өтпелі бейнесі

| санасыздық, сауатсыздық

| дүниетаным сипаты

~ Қазіргі жағдайдағы өмірдің сапасын.... байланыстырады.

| өзінің өміріндегі тұрақты шығармашылығына бағытталуымен+                         

| кәсіби дайындық деңгейімен

| патриотизммен

| отбасылық байланыстармен

|  адамның белсенді саяси позициясымен

~ Девианттық мінез-құлық...көрсетеді.

| ресми мойындалған немесе қоғамда қалыптасқан мөлшерлерге сай келмейтін бұқаралық қызметтің қалыбы+

| қоғамдық даму қайшылықтарын

| дене және ой еңбегінің арасындағы айырмашылығын

| ішкі және сыртқы өмір сүру жағдайына дамудағы жүйелердің әлі толық бейімделмеуін

| кездейсоқ оқиғалардың байланысын

~  Девианттық мінез-құлықтың басты себебі:

| экономикалық қатынастар+

| саяси қатынастар

| әлеуметтік қатынастар

| отбасылық қатынастар

| мөлшерлі  емес қатынаста

~ Ішкі қайшылықтар...анықталады.

| жеке моральдық сананың қайшылығымен+

| құндылықтардың сәйкессіздігімен

| әр түрлі жүйелердің қақтығысуымен

| адамдардың ізгіліктік ұстанымы өзгешілігімен

| адамдардың жеке мәдениетінің  сәйкес келмеу дәрежесімен

~ Ауытқұшылық тәртіптің типологиялық топтары ретінде немқұрайлылық, қаталдық, тәкаппарлық, зұлымдық:

| адамдар арасындағы гуманистік қағидалардың бұзылуы+

| моральдық қағидалардың бұзылуы

| қоғамдық сананың қалыптасуын бұзу

| ұлы өктемдік шовинизмнің

| діни пайымдардың

~ Ауытқушылық мінез-құлықтың шекті дәрежесі:

| қылмыс+

| нашақорлық

| қаңғыбастық

| ішкіштік

| токсикомания

~ Қоғамның тұтастылығын сақтайтын мақсаттағы әлеуметтік өмірдің реттеушілігінің ерекше түрі:

| саясат+

| билік

| отбасы

| идеология

| мемлекет

~ Әлеуметтік реттеушіліктің ерекше түрі ретіндегі саясаттың мазмұны:

| әр түрлі топтар мүдделерінің келісімге келуі+

| өндірушінің тәуекел етуінің төмендеуі

| тұтынушыларға деген бағытталу

| басшылардың беделі

| дәстүрлі қоғамның бұзылуы

~  Саясаттың өзіндік ерекшелігі әлеуметтік ықпалдың ерекше түрі ретінде... қамтылған.

| билікпен+

| бәсекемен

| мәжбүрлікпен

| жемқорлықпен 

| келісіммен

~ Биліктің негізгі саяси институты:

| мемлекет+

| қоғам

| қауым

| тап

| ұлт

~ Саясат— бұл өзінің бастапқы... сипатталатын әлеуметтік өзара байланыстың түрі.

| теңсіздігімен+

| теңдігімен

| басымдылығымен

|  құдіретімен

|  мәжбүрлігімен

 ~ Кеңістіктің аясындағы жүргізілетін саясат:

| саяси шеңбер+

| мемлекет

| идеологиялық шеңбер

| экономикалық шеңбер

| әлеуметтік шеңбер

~ХІХ ғ. 60-жылдарындағы экономиканың саясаттың басымдылығы туралы қорытынды жасаған:

| Р. Арон+

| К. Маркс

| Ф. Энгельс

| Э. Дюркгейм

| Д. Истой

~ Саяси жүйенің шығыс элементтері:

| саяси рөлдер, қатынастар, байланыстар+

| нақтылы индивидтер

| жалпылай алғандағы қоғам

| әлеуметтік қауымдастық

| саяси мақсаттар

~ «Білімдерді игеру» ретіндегі ілімді түсінікті ендірген психолог:

| С. Рубинштейн+

| Д. Лихачев

| Д. Карнеги

| А. Леонтьев

| Л. Выготский

~ Ж.Пиаженің ойы бойынша ассимиляция және аккомодация — бұл... меңгерудің түрі:

 | оқудағы тәжірибені+

 | білімді

 | іс жасауды

 | талаптарды

 | өмірлік реттеулерді

~ Оқуға тәсіл ретіндегі мәдениетті қайратты меңгеру негізінде жатқан тұжырымды ендірген: 

| Л. Выготский+

| А. Леонтьев

| Ж. Пиаже

| К Бернар

| В. Ленин

~ Білім беру институтының жүйесі:

 |отбасы, мектеп, мәдени мекемелер, БАҚ+

 | отбасы, ғылым, өндірістік кәсіпорындар

 | отбасы, ЖОО, нарық

 | кәсіптік техникалық училище, ғылым

 | мектеп, отбасы,фабрика, завод.

~Білім берудің беделі... анықталады.

| қоғамның білімді маңызды деп мойындауымен+                           

| материалдық марапаттау дәрежесімен

| моральдық қанағаттанушылық деңгейімен

| білім беруді материалды түрде қамтамасыз етумен

| тегін жалпылама білім

~ Білім беру...қызметін атқарады.

| әлеуметтік мобильділік+

| әлеуметтік жағынан қорғалу

| қоғамның мәдени игілігінің генераторы

| мәдени жетістіктерді сақтаушылық

| жоғарыда аталғандардың барлығы

 Отбасы әлеуметтік институт ретінде...  кезеңінде пайда болды.

| алғашқы қауымдық құрылыс +

| мемлекеттің қалыптасуы  

| ұлттардың топтасуы

| халықтардың құрылуы

| феодалдық құрылыс

~Отбасының негізгі функциялары:

| репродуктивтік+

| кәсіптік

| тәрбиелік

| шаруашылық

| моральдық жауапкершілік

  ~ Қалалық отбасылардың көпшілігі үшін... тән.

| екі  бала+

| екі үш бала

| бір бала

| баланың болмауы

| үштен кем емес балаға

~ КСРО-дағы отбасы-неке қатынастарын әлеуметтік зерттеулер... басшылығымен жүргізіледі.

| И.Конның+

| А.Сахаровтың

| Д.Лихачевтің

| Т.Заславскаяның

| В.Староверовтың

~Баланың жеке рухани-адамгершілік негіздері... анықталады.

| өмір салтымен, үлкендердің мінез-құлқымен+

| туыстарымен байланыстылығымен

| үлкендер күшінің беделімен

| қорқынышпен

| физиологиялық түрде орнығуымен

~ Ажырасулардың басты себебі:

| мінездердің сай болмауы+

| материалдық қиыншылықтар

| бірін-бірі сыйламаушылық

| ішкіліктік

| отбасында баланың болмауы

  ~ Қоғамның негізгі институты:

| отбасы+

| адвокатура

| жекеменшік

| билік

| білім

~Қазіргі қоғамның белгісі ол... отбасы.

| нуклеарлық+

| пуналуалдық

| жұптық

| толық емес

| патриархалдық

  ~Адамзат қоғамындағы бастапқы тыйым:

| қан араласу+

| жеке меншікке  қол жұмсау

| өзіндік меншікке қол жұмсау

| жалпы меншікке  қол жұмсау

| адам өміріне қол жұмсау

~ Алғашқы қоғам... топтардан тұрды.

| локальды туыстық+

| патриархалдық

| туыс емес

| территориялық

| отбасылық

~Қатаң  басқару қатынастары... қызметінде көрінеді.

| мемлекеттің+

| отбасының

| қоғамның

| ұлттың

| тайпаның

~Саясатты жүргізу... ісі болып табылады.

| мемлекеттің+

| халықтың

| саяси партиялардың

| қоғамдық ұйымдардың

| мемлекеттік қызметкерлердің

  ~ Биліктің орталықтануы мен бюрократизациялануы... бейнеленеді. 

| мемлекеттік басқару органдарының құқықсыздығымен+

| ұлттық мәселелердің шиеленісуімен

| әлеуметтік қайшылықтармен

| қылмыстық жағдайдың ушығуымен

| бұхара халықтың кедейленуімен

~ Қоғамдық пікір... бағытына жатады.

| өзін-өзі басқару+

| диктатуралық

| жалпы халықтың

| тоталитарлық

| құқықтық

  ~ Әлеуметтік институттың артықшылығы:

| сенімділік, тұрақтылық+

| бәстестік, айтып жеткізеалмаушгылық

| эксперименттің болуымен

| кездейсоқтық, бұлыңғырлық

| тұрақсыздық

  ~ Әлеуметтік институттар... болжам үшін негіз береді.

| қажеттілік сапалы дәрежеде қанағаттандырылатын+

| нақтылы қажеттілік қай жағдайда да

| қажеттілік нақтылы жағдайда

| ешқандай да мағынасыз

| қажеттіліктің ешқашан да

  ~ Әлеуметтік өмірдің институтциональдық аспектісі:

| нақтыланған, ауыстырылған, тұрақты+

| кезеңдік, ретсіз

| тұрақты, өзгерісті

| өзгеріссіз, қатып қалған

| қатып қалған

  ~ Білім берудің институт ретіндегі ерекшелік белгісі:

| осы байланыстың тұрақты, терең қатынасы+

| бәстестік, кездейсоқ әлеуметтік байланыстар

| құқықтар мен міндеттер регламентацияларының  болмауы

| білім  беруші арнайы дайындалған адамдардың болмауы

| әлеуметтік байланыстар қатынасушыларының  қатаң бақылануы

  ~ Институт ең алдымен... негізделеді.

| қарым-қатынастың әлеуметтік реттелуіне+

| өзара мүдделікке

| қажеттіліктің бірыңғай дәрежесіне

| міндеттерді реттеушілікке

| тәжірибе алмасуға

~ Институттың қызметіне қосылғандардың талаптарына немқұрайлық... негізделеді.

| әлеуметтік институттың тәуелсіздік қызметтілігіне+

| қозғаушы күш ретіндегі адам туралы түсінікпен

| ұқсас ролдік күтушілікпен

| әлеуметтік институттық қызметінің тұрақсыздығымен

| әлеуметтік институт қызметінің тәуелділігімен

~ Институттардың жоғарғы тиімділігіне...ықпал етеді.

| еңбектің бөлінуі мен мамандануы+

| жеке жауапкершіліктің жоғарғы дәрежесі

| материалдық мүдделік

| моральдық қызығушылық

| санкциялар

~ Әлеуметтану – бұл... туралы ғылым.

| қоғам және қоғамдық қатынастар+

| саяси құбылыстардың пайда болуы мен дамуы, заңдылықтары, жолдары мен қалыптары

| табиғат, қоғам және ойлаудың жалпы даму заңдары

| жалпы қоғамның ерекше жұмыс істеуі мен дамуының заңдылықтары

| қоғамның құрылымы, ондағы адамдардың мінез-құлқы

~ Азаматтық қоғам... зерттеу нысаны.

| саясаттанудың+

| әлеуметтанудың

| философияның

| педагогиканың

| экономикалық ғылымның

~ Әлеуметтанудың кешігіп пайда болу себебін... түсіндіруге болады.

| қоғам дамуының обьективтік заңдылықтарымен+

| оның зерттеу нысанының  күрделігімен

| дүние жаратылысы заңдарынан гөрі ғалымдар әлеуметтік заңдылықтарды баяу ашуымен

| оның пайда болуына дейін жалпы зерттеу білім деңгейінің төмен болуымен

| табиғи және нақты ғылымдар әлеуметтік ғылымдардан гөрі аса маңызды болып саналатындығымен

~ Әлеуметтану... ғасырда дербес ғылым болып қалыптасты

| XІX+

| XVІІІ

| XX

| XХ ортасы

| XVІ

~ "Әлеуметтану" терминін алғашқы болып қолданған:

| О. Конт+

| К. Маркс

| Аристотель

| Н. Макиавелли

| И. Кант

~ Қоғамдық өмірдің... саласын басқалардан ерте зерттей бастады.

| саяси+

| рухани

| экономикалық

| кең мағынадағы әлеуметтік

| тар мағынадағы әлеуметтік

~ Әлеуметтанулық ғылымның мақсаты:

| әлеуметтік және ғылыми-техникалық прогресіне мүмкіндік жағдайын нақтылайды+

| нәтижелі және нәтижесіз ғылыми мәселелерін анықтайды

| іс жүзіндегі экономикалық механизм мен ғылыми-техникалық жетістіктерді сәйкестендіреді

| нақтылы бағыт бойынша ғылымның дамуына бағдарлама беру

| ғылыми кадрларды дайындау

~ Қоғамның әлеуметтік өміріне... жатады.

| адамдар қауымдастығы арасындағы қатынастар (топтар, партиялар, жіктер және ұжымдар т.б.)+

| саяси қатынастар

| экономикалық қатынастар

| түрлі жағдайдағы адамдардың мінез-құлықтары

| қоғам өмірінің рухани саласында қалыптасатын қатынастар

~ Кеңестік ғылым тарихындағы көптеген ғылыми бағыттарына тиым салынған кезеңі:

| ХХ ғ. 30 жылдары+

| ХХ ғ. 20 жылдары

|  ХХ ғ. 40 жылдары              

| ХХ ғ. 10 жылдары

| ХХ ғ. 80 -90 жылдары

~ Әлеуметтану туралы алғашқы арнайы еңбек:

| О.Конттың «Позитивті философия курсы»+

| Н.Макиавеллидің «Патша» (Государь) шығармасы

|  К. Маркстің «Капиталы»      

| Аристотельдің «Саясат» шығармасы

| Ф.Энгельстің «Отбасының, жеке меншіктің және мемлекеттің шығуы»

~ Әлеуметтік өзара қимыл мен қарым-қатынастың алғашқы агенті:

| тұлға+

| қоғам

| мемлекет

| туыс                       

| адамдар тобыры

  ~ Әлеуметтану парадигмасына жататын негізгі ережелер мен ұстанымдар:

| қоғам біртұтас әлеуметтік шындық ретінде+

| табиғи және қоғамдық құбылыстардың ажырамас өзара тығыз байланыстылығы

| әлеуметтік іс әрекеттердің тұжырымдамасы

| құрылымдық және интерпретивтік парадигмалар

| құрылымдық функционализм

~ Денсаулық сақтау жүйесінің қызметіне клиенттердің сенімі, медициналық құрал-жабдықтар, дәрігерлердің біліктілігі, ғимараттар ол:

| ресурстар+

| мекемелер

| құрылғылар

| қорлар

| жағдайлар

~ Әлеуметтік институтциалдық бейформалды байланыстар:

| достық+

| шаруашылық қызмет

| ғылыми ізденіс

| білім

| нарық

~ Институтцияланған әлеуметтік байланыстардың қайта реттелуі... болжамдайды.

| бір институттың екіншісімен ауыстырылуын+

| институттың жойылуын

| институт қажеттілігінің  жоғалтуын

| сәйкес келетін санкцияларды қолдануды

| әлеуметтік байланыстарды реттеудің түбегейлі өзгерістерін

~ Жұмысшының мүмкіншіліктерін білу және оның іске асырылуы –бұл...әлеуметтануы.

| еңбек+

| қала

| ғылым

| билік

| жеке тұлға

~ Еңбекке деген қатынастың негізін... құрайды.

| қажеттіліктер, құрылғылар, құндылықтық бағдарлар+

| жеке адамдар қарым-қатынасын

| материалдық қажеттіліктерін

| еңбек жағдайларын

| отбасылық дәстүрлер

~ Экологиялық жағдайдың маңызды  деңгейде нашарлануы... тәуелді.

| адам еңбегін ұтымды ұйымдастыра алмауына+

| техникаға

| индустриалды даму деңгейіне

| ауа райына

| демографиялық жағдайға

~ Экологиялық мәдениеттің жағдайы... тәуелді.

| мемлекеттің мәдени деңгейіне+

| мемлекеттің экономикалық дамуына

| мемлекеттің саяси дамуына

| мемлекеттің өнеркәсіптік дамуына

| мемлекеттің индустриалдық деңгейіне

~ Біріңғай міндеттер мен функциялар және олардың қамтыған мәртебелері бар адамдар...қауымдастықта біріктіріледі.

| әлеуметтік+

| этикалық

| мәдени

| экономикалық

| саяси

~ Қауымдағы тұрақты қарым қатынастар... байланысты.

| қауымның индивидке берер тиімділігіне+

| материалдық қызығушылыққа

| мәжбүрлікке

| әдетке

| адамның қауым мүшесі болуға деген ұмтылысына

~ Әлеуметтік мөлшер:

| қоғамдағы руқсат етілген қатынастардың өлшемі+

| кәсіби –дәрежелік нұсқаулар

| әлеуметтік көрсеткіштердің реттелген мәні

| адамның өзара қатынасы

| әлеуметтік қақтығыстар мен әлеуметтік топтар

~ Әлеуметтік байланыстардың екі типі:

| әлеуметтік байланыстар және әлеуметтік өзара әрекеттер+

| әлеуметтік байланыстар

| әлеуметтік өзара әрекеттер мен әлеуметтік рольдер

| әлеуметтік рольдер мен әлеуметтік қақтығыстар

| әлеуметтік қақтығыстар мен әлеуметтік топтар

~ Ынтымақтастыққа б іріктірілген күштердің қауымдастығы:

| әлеуметтік топ+

| қоғамдық шеңбер

| саяси қауымдастық

| формалды топ

| мақсаты топ

~ Таптық, территориялық, ұлттық қауымдастықты... топтар ретінде анықтайды.

| формалды+

| әлеуметтік

| үлкен 

| этникалық

| кіші

  ~ Кәсіподақтар мен партиялар... топтарға жатады.

| формалды+

| бейформалды

| кіші

| әлеуметтік

| үлкен

~ Топтың ішкі ұйымдасуының белгілері:

| басқаруы мен бақылау формалары бар органдар+

| басқаруы мен көшбасшысы бар органдар

| нақтыланған әлеуметтік қабаттың  саяси ұйымдасуы

| қызметтердің бөлінісі мен көшбасшының түрі

| бірыңғай міндеттер

~  Қоғам:

| әлеуметтік байланыстардың біріңғай жүйесі+

| бір аймақта мекендеген, әлеуметтік байланыстардан тыс алынған индивидтер

| әлеуметтік топтарды басқаратын нақтылы органдардың түрі

| адам - өзінің биологиялық табиғатынан тамаша нәрсе

|  әлеуметтік өмір

~  Индустриалдықтан постиндустриалдық модельдің дамуына өтудің социомәдениелік негізідері:

| өту үдерісіне  адекватты құндылықтар мен әлеуметтік мәртебелер+

| алдыңғы құндылықтар

| болашақ өзгерістердің әлеуметтік мәртебелері мен құндылықтары

| алға өту үдерісінің әлеуметтік мәртебелері мен құндылықтары

| жаңа тәртіптік  формалар

~  Индивидтің қоғамнан қашуы (кезбелер, ішкіштер, нашақорлар)... түсіндіріледі.

| заңды құралдармен мақсатқа жетуге деген ұмтылысының сәтсіздігімен+

| көрсетілген категорияларға мемлекеттік көмек бағдарламасының болмауымен

| мектептік  білімнің жеткілксіздігімен

| индивидтің генетикалық орнығуға деген ұмтылысымен

| өзіндік нақтылыққа ұмтылу

~  Индустриалды дамыған елдерде мәдениетке деген қажеттілік... ортасы болып табылады.

| үлкен капитал салудың+

| маңызссыз  қаржыландырудың

| екінші дәрежелі капитал салудың

| қалдық ұстанымдардың қаржыландырылған

| қаржыландырылмайтын

~ «Мәдени қажеттіліктер»... лайық көреді.

| білімді, өзінің әлемді эстетикалық түрде көруімен+

| білім берудің қалаулы дәрежесін

| комфорттың қалаулы дәрежесін

| жақсы жұмысқа деген қажеттілікті

| бос уақытқа қажеттілік

~ Хипптер, панкилер, рокерлер және т.б. – бұл... көрініс беруі.

| жастар субмәдениетінің+

| андеграунданың

| бейформалды  бірлестіктердің

| әлеуметтік мәртебе бойынша адамдардың бірігуінің

| кәсіби емес өнердің

~ Тұрмыстағы утилитарлық және көркемдік заттардың болуы... тұрады.

| эстетикалық талғам тәрбиесінен+

| этикалық идеалдың қалыптасуынан

| тұрмысты безендіруден

| эмоционалды сезімнің жақсаруынан

| материалдық игіліктер дәрежесінің көрінісінен

~ Тауарлар өндірісінің эстетизация үдерісі... мүмкіндік берді.

| дизайнның дамуына+

| еңбек өнімділігін көтеруге

| сұранысты ұлғайтуға

| кадрлар ағымын азайтуға

| бос уақытты дұрыс пайдалануға

  ~ ХІХ ғ. Ресей әлеуметтануында мейлінше дамыған бағыт:

| позитивизм+

| марксизм

Органицизм

| субьективизм

| идеализм

~ Адамдардың өмір сүру ортасын оқытуда әлеуметтік зерттеулердің өзгешелік  мәні...  көрініс береді.

| «қоғамдағы адамда»+

| экономикалық

| саяси

| әлеуметтік

| мәдени

~ Макроәлеуметтану... зерттейді.

| әлеуметтік құбылыстар мен халықаралық байланыс деңгейіндегі әлеуметтік үдерістер және әлеуметтік жүйелерді+

| әлеуметтік алмасу теориясын

| әлеуметтік интеракция теориясын

| кіші топтардағы әлеуметтік құбылыстар мен үдерістерді

| жеке адам арасындағы қарым-қатынастарды

~ Әлеуметтілікті талдаудың техникасы мен процедурасының жиынтығы ретінде әдістерді... қарастырады.

| эмпириктер+

| дәстүршілер

| теоретиктер

| маркссистер

| функционалистер

  ~ Адамның қол жеткізер мәртебесі:

| ана+

| негр

| патша

| дворонин

| монах

~ Әлеуметтік зерттеуді іске асыру  мен үйымдардың көзқарастар  жиынтығы- бұл:

| әдіснама+

| әдіс

| эксперимент

| қабылдау

| құрал -жабдық

~ Бастапқы әлеуметтанушылық әдіс:

| салыстырмалық –тарихи+

| эмперикалық

| функциональдық

| биологиялық

| биографиялық

~ Қызығушылық мәтіндердің тарихи интерпретация әдісі:

| герменевтикалық+

| түсінушілік

| эмпирикалық

| аналитикалық

| биографиялық

~ Бақылау сұхбаттасу, сауалнама жүргізу бұл... әдісі.

| эмпирикалық+

| әлеуметтік өлшемдер 

| экспериментальдық

| таңдау

| әлеуметтік өлшемдер түрінің

~ Қоғамдық ынтымақтастық органы ретіндегі кәсіби корпарация құру идеясы... қатысты. 

| Дюркгеймге+

| Веберге

| Сорокинге

| Маркске

| Гегельге

~ Әлеуметтік стратификацияның: байлық, әлеуметтік бедел, билік – деген үш аспектісін бөліп көрсеткен:

| Вебер+

| Дюркгейм

| Маркс

| Сорокин

| Зиммел

~ Көлбеу және тіке мобильділіктерді бөліп көрсеткен:

| Сорокин+

| Мангейм

| Маркс

| Вебер

| Моска

~Отбасының құрылымы:

| отбасы мүшелерінің арасындағы қатынас жиынтығы+

| факторлар мен микробайланыстар жиынтығы

| отбасы және оның мүшелерінің өмір белсенділігін арттыру тәсілі

| отбасы мөлшері  мен дәстүрлері

| отбасы мөлшері  мен дәстүрлердің жиынтығы

  ~ Әлеуметтік  зерттеудің бағдарламасы:

| әлеуметтік нысанды әдістемелік және процедуралық түрде зерттеу+

| бастапқы әлеуметтанушыллық ақпаратты жинау тәсілі

| әлеуметтік нысанның қосымша талдау 

| зерттеудің шекті болжауы

| болжам – негіздеме

  ~ Зерттеудің мақсаты мен міндетінің қалыптасуы – бұл... функция.

| әдіснамалық+

| ұйымдасушылық

| әдістік

| болжамдық

| реттеушілік

~ Әлеуметтік зерттеудің әуелгі  пункті... болып табылады. 

| проблемалық жағдай+

| зерттеу пәнінің анықталуы

| қозғалмалы болжамдар

| зерттеу жүргізудің нақтылы орны

| зерттеу нысанының анықталуы

~ 20-30 адам саны бар топты сұрау – бұл:

| жалпыламалық+

| таңдамалық

| генералдық

| репрезентативтік

| сенімділіктік

~ Шекаралық  және уақыт бойынша «локализацияланған» зерттеу нысаны:

| генералдық жиынтық+

| таңдаушы жиынтық

| репрезентативтік таңдау

| сұрыптау бірлігі

| талдау  бірлігі

~ Таңдамалы тәсіл... негізінде қолданылады:

| 100 және одан да көп адамды қоса сұрау+

| әлеуметтік үдерістің жеткіліксіз зерттелуі

| нысанның үлкен «локализациясы» кезінде

| әлеуметтік проблеманың болмауы

| мұндай әдіс жоқ

~ Таңдамалы жиынтық:

| бастапқы жиынтық бөлігіндегі берілген ережені сұрыптаптау+

| сұрау салу

| сенімділік сұрауы

| проблемалық жағдай

| болжамның  бөлігі

~ Әлеуметтанушылық зерттеудің кезеңі:

| алғашқы әлеуметтік ақпаратты жинау және зерттеуге дайындау+

| сұхбаттасу

| әңгімелесу

| диалог

| танысу

~ Экспресс сұрау салу- бұл зерттеудің алуан түрлілігі:

| барлаушылық, пилотажды, зондаждық+

| гносеологиялық

| жүйелік

| сипаттамалық

| аналитикалық

~ Өткізу орны бойынша... бақылауды бөледі.

| далалық және зертханалық+

| қосылған және қосылмаған

| құрылымсыз және құрылымды

| тікелей

| пилотаждық

 ~ Сұрау салудың түрлері:

| сауалнама жүргізу, сухбат алу+

| құжаттардың талдамасы

| эксперимент

| бақылау

| эксперттік әдіс

~  Сухбатттасудың  сауалнама  жүргізуден... ерекшеленеді.

| әлеуметтанушы мен респонденттің арасындағы байланыстарды қалыптастырумен+

| формализация дәрежесімен

| қамтылушының кеңдігімен

| сұрау салудың репрезентативтілігімен

| таңдаудың минималды қателіктерімен

~  Социометриялық сұрау салудың нәтижелері... енгізіледі.

| сауалнамаға+

| социограммаға

| социометрияға

| перфокартаға

| сауалнамаға

~  Кітап, хат, пресса –бұл... құжаттар.

| жазбаша, вебральды+

| ресми

| бейресми

| фонетикалық  

| қызметтік

~  Сауалнама  жүргізу – бұл... сұрау салу.

|  жалпылама жазбаша+

|  ауызша түрде  

| пошталық жазбаша

| компетенттік түрлер

| телефондық

~  Іске қосылған бақылау... орын алады.

| бақылаушы бақыланушы адамдармен қатынаста болып, олардың қызметтеріне қатысады+

| зерттеуші нысаннан тыс болғанда

| әлеуметтанушы алдын- ала анықтағанда

| зерттеуші алдын – ала анықтаған жағдайда

| нысанмен тікелей байланыста болғанда

~ Отбасының репродуктивтік функциясы:

| тұрғындардың биологиялық өмірге келуі+

 | әлеуметтік мәдени қайта өндірісі

 | адамдардың жыныстық көбеюі

 | денсаулықты сақтап және балаларды қарау

 | қоғамның әлеуметтік құрылымының қайта өндірісі

~ Отбасы мүшелерінің қауіпсізділігін қамтамасыз ететін отбасылық функция:

| қорғаныстық+

| экономикалық

| бастапқы әлеуметтік бақылауды

| мәртебелік

| шаруашылық – тұрмыстық

~ «Әлеуметтану» термині... сөздерінен шыққан.

| қоғам және ғылым+

| адам және қоғам

| ғылым мен адам

| әлеуметтік жүйе

| қоғамның  қажеттіліктері

~ Әлеуметтік құбылыс... пайда болады.

| бір индивидтің мінез-құлқы екінші индивидтің әсер етуінен+

| адамның қоғамдағы ауытқушылық мінез-құлқы

| қоғамға тән құндылықтық бағыттары

| мәдениеттің мәндік элементтері

| қоғамның әлеуметтік құрылымының өзгерісі

~ Әлеуметтанушылық білім... қойнауында  жинақталды.

| философияның+

| физиканың

| математиканың

| тарихтың

| психологияның

~ Әлеуметтанудың саласы:

| еңбек+

| мемлекет  

| тап

| әлеуметтік топ

| этнос

~ Әлеуметтанушы емес:  

| И.Кант+

| Г.Спенсер

| Э.Дюркгейм

| М.Вебер

| О.Конт

~ Мүшелері заңдарға немқұрайлы қарағандағы қоғамның жағдайы:

| аномия+

| флуктуация нүктесі

| дағдарыс

| апат

| субстанция

 ~ Салыстырмалы қысқа мерзімді жағдайда, іштей ұйымдаспаған көпшілік адамдар:

| тобыр+

| ұлт

| этнос

| азаматтық қоғам

| суденттік топ

~ Отбасы және неке қатынастарының дамуы мен қалыптасуын  зерттейтін әлеуметтану саласы:

| отбасы+

| билік

| білім

| жастар

| еңбек

~ Қоғамның саяси аймағын зерттейтін әлеуметтану саласы:

| саясат+

| білім беру

| білім

| жастар

| қала мен ауыл

~ Білім беруді әлеуметтік институт ретінде оқытатын, әлеуметтанудың бөлімі:

| білім+

| билік

| саясат

| жастар

| дін

~ Жастар әлеуметтануы... оқытады.

| балалық шақтан ересек жағдайына өтпелі кезеңдегі әлеуметтік демографиялық топтардың тәртібін+

| жастардың әндерін

| жастардың потенциалдық электоратын

| жастар мен жасөспірімдердің  девианттық тәртібін

|  жастардың сленгісін

~ Арнайы әлеуметтанушылық теориясы жоқ:

| құмарлық+

| білім

| жастар 

| білім беру

| саясат

  ~ Азшылық топтың үстем мәдениетпен біртіндеп сіңісуі:

| ассимиляция+

| әлеуметтендіру

| девиация

| төңкеріс

| миграция

~ Бір жылда немесе бірнеше жыл шегінде туылған барлық адамдар:

| когорта+

| бұқара

| тап

| бастапқы топ

| қосалқы топ

~ Басымдылық ер мен әкеге тиесілі отбасылық жүйе:

| патриархат+

| матриархат

| фамилизм

| филантропия

| феминизм

~ Үлкен ата-ана мен балалардан тұратын отбасылық құрылым:

| нуклеарлық отбасы+

| отбасы

| матриархат

| бастапқы отбасы

| экзогамия

~ Белгіленген топтардың ішіндегі некені тіркейтін ереже:

| эндогамия+

| экзогамия

| фамилизм

| матриархат

| бастапқы отбасы

~ Дыбыстар мен таңбалар негізінде жүргізілетін коммуникация жүйесі:

| тіл+

| алфавит

| сөз

| хат

| текст

~ Социомәдениеттік мөлшер, материалдық және рухани құндылықтар жүйесі:

| мәдениет+

| саясат

| қоғам

| прагма

| ғылым

~  Әлеуметтік институттарға... тиісті емес.

| философия+

| отбасы

| мемлекет

| ғылым

| жеке меншік

~ «Ғылыми танымның деңгейлері»:

| эмпирия мен теория+

| логика мен ақиқат

| білу мен білмеу

| философтардың пайымдаулары

| математика және гармония

~ Халық өсімінің апатты жағдайын... айтты.

| Мaльтус+

| Маркс

| Мао Изэдун

| Маркузе

| Маршалл

~ Индивидттің басқа адаммен, топпен, бейнемен  өзіндік тепе-теңдігі:

| идентификация+

 | волюнтаризм

 | самореализация

 | социализации

 | коммуникация

~ Биліктің діндарлар  немесе шіркеудің қолында жинақталған мемлекеттік басқару формасы:

| теократия+

| охлократия

| технократия

| аристократия

| монархия

~ Заманауи  элита теориясын құрушы:

| Г.Моска+

| Г.Спенсер

| З.Фрейд

| О.Конт

| Г.Зиммель

~ Білім беру әлеуметтануын құрушы әлеуметтанушы:

| К.Мангейм+

| Т.Мальтус

| Г.Моска

| Ш.Монтескье

| Р.Мертон

~ Әлеуметтану тарихында болмаған ұғым:

| механикалық идеализм+

| альтернативтік әлеуметтану

| түсінікті әлеуметтану

| позитивизм

| органикалық мектеп

~ Қазіргі кезеңдегі мемлекеттің жаңа рөлі:

| еркін азаматтар мен жеке сектор өздеріне  тиімді жағдайларды қалыптастыру+

| барлық негізгі шешімдерді қабылдау

| қоғамдық сананы қалыптастыру

| қоғам ішіндегі конфронтацияға жол бермеу

| миграциялық ағымды бақылау

~ ХХІ ғ 30 жылында Қазақстанды сипаттайтын қажетті түсінік: 

| қазақстандықтардың гүлдену, қауіпсіздік, игілікті жақсаруы+

| саяси тұрақтылық, егемендік

| құқықтық мемлекет, құқықтық қорғалу

| отансүйгіштік пен ұлтшылдық

| ұлттың денсаулығы, ұлттық менталитет

~ 2030 стратегиясы бойынша №1 ұзақ мерзімді басымдылық:

| ұлттық қауіпсіздік+

| ішкі саяси тұрақтылық

| энергетикалық ресурстар

| инфрақұрылым

| кәсіби мемлекет

~ Болашақ қоғамның үлгісі:

| әр түрлі үлгілердің конвергенциясы+

| ағылшын-саксондық

| азиялық

| жаңа түркілік

| ресейлік

~  Аурулармен күрес және денсаулықты нығайту жағдайында жетерлік қорлардың жетіспеушілікпен  күрес стратегиясы... басталады.

| азаматтарды салауатты өмір салтына даярлаудан+

| шетелдік инвестициялардан

| халықаралық интеграциядан

| демеушілер мен қайырымдылық қорлардың көмегімен

| нашаны  таратушыларға жазаны қатайтудан

~  Әлеуметтанудың пәні...

| қоғамның дамуы мен оның жалпы арнайы заңдылықтарының құрылымы+

| жалпы қоғамның табиғи дамуы мен қоғам және ойлау заңдылықтарымен

| саяси көріністердің дамуы мен пайда болуы, жолдары мен формаларының заңдылықтары

| қоғам мен демографиялық байланыстардан  

| қоғамның құрылысы мен ондағы адамдардың тәртібімен

~ Олардың еңбектері  әлеуметтанудың пайда болуын дайындады:

| Француз энциклопедистері+

| Аристотель

| Платон

| К.Макиавелли

| К.Маркс

~ Қоғамның әлеуметтік өміріне... жатады.

| адамдар қауымдастығы арасындағы қатынастар (топтар, партиялар, жіктер және ұжымдар т.б.)+

| саяси қатынастар

| экономикалық қатынастар

| түрлі жағдайдағы адамдардың мінез-құлықтары

| қоғам өмірінің рухани саласында қалыптасатын қатынастар

~  Әлеуметтанудағы –философ, философиядағы –әлеуметтанушы деп Р.Арон... атады.

| О.Контты+

| Г.Спенсерді

| М. Веберді

| П.Сорокинді

Э.Дюркгеймді

~ Қоғамдық келісім теориясын жасаған:

|  Т.Гоббс+

| Ж.Руссо

|  А.Смит

| О.Конт

Ф.Энгельс

~ Әлеуметтанудағы алғашқы бағыт:

| позитивизм+

| матерализм

| идеализм

| интернационализм

Марксизм

~Қоғамның революциялық жолмен дамуын... жақтады:

| К.Маркс +

П.Сорокин

| М.Вебер

| А.Бебель

Д.Рикардо

~  «Әлеуметтік дарвинизм» деп аталатын әлеуметтанудағы бағыттың негізін қалаушы.

| Г.Спенсер+

| Э.Дюркгейм

П.Сорокин

| Ж.Руссо

| Ш.Фурье

~ Ресей әлеуметтануының ерекшеліктері... анықталады.

| ХІХ ғ. Ресейдің әлеуметтік- саяси даму ерекшеліктерімен +

| Ресейдегі Батыс Еуропадан дамуының жалпы артта қалуымен