Тексеру мерзімділігі 1 жыл

ЖҰБАНОВ АТЫНДАҒЫ АҚТӨБЕ МЕМЕЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

 

 

 

Ф.06.01-01

 

 

Курс күндізгі бөлім

«Мұнай, газ ісі» мамандықтарының

Студенттеріне арналған

«Мұнай және газдың химиясы мен физикасы»

Пәні бойынша лабораториялық сабақтарға

Методикалық нұсқаулар

Ақтөбе 2011 ж.
Ι МЕТОДИКАЛЫҚ НҰСҚАУЛАР ДАЙЫНДАЛЫП ЕНГІЗІЛДІ

Орындаушы(лар)

 

«Химиялық технология» каф.

аға оқытушы, х.ғ.к. ________ Убайдулаева Н.А

(дәрежесі, атағы/ лауазымы) қолы (аты-жөні)

«____»_________ 2011ж.

 

 

Жауапты орындаушы – кафедра меңгерушісі

 

«Химиялық технология» каф.

меңгеруші, х.ғ.к. ______ Тастанова Л.К.

(дәрежесі, атағы/ лауазымы) қолы (аты-жөні)

«____»_________ 2011 ж.

 

КАФЕДРА ОТЫРЫСЫНДА ТАЛҚЫЛАНДЫ

 

Хаттама №__ «____» ________2011ж.

СЫН-ПІКІР БЕРУШІ

АқМУ доценті ______ Байманова А.Е.

(дәрежесі, атағы/ лауазымы) қолы (аты-жөні)

«____»_________ 2011 ж.

 

V ФАКУЛЬТЕТТІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КОМИССИЯСЫНА БЕКІТУГЕ ҰСЫНЫЛДЫ

Хаттама №___«_____» ______2011 ж.

 

V АЛҒАШҚЫ ТЕКСЕРУ МЕРЗІМІ 2012 жыл

ТЕКСЕРУ МЕРЗІМДІЛІГІ 1 жыл

VІ АУЫСТЫРУҒА ЕНГІЗІЛДІ

Лабораториялық жұмыс № 1 Мұнай және мұнай өнімдерін лабораториялық қондырғыда атмосфералық айдау

 

Сабақ мақсаты: Мұнайды (мұнай өнімдерін) айдауды келесі мақсаттарымен таныстыру:

а) мұнайдың (мұнай өнімінің) фракциялық құрамын зерттеу; нақты қайнау температураларының қисығын тұрғызуға қажетті мәліметтер алу;

б) мұнай (мұнай өнімдері) құрамындағы товарлық мұнай өнімдері компоненттерінің мөлшерін анықтау;

в) зерттеуге қажетті жеке фракциялар алу (тығыздық, сыну көрсеткішін, топтық химиялық құрамын және т. б. анықтау).

Приборлар мен реактивтер: Вюрц колбасы, Либих салқындатқышы, аллонж, шыны ыдыс, мұнай, құм моншасы, штатив.

Жұмысты орындау тәртібі мен мазмұны:

1. Жұмыс мақсаты

1. Теориялық бөлім
2. Жұмысты жүргізу тәртібі
3. Жұмыс нәтижесі
4. Ұсынылатын әдебиет

 

Теориялық бөлім

 

Айдауды сұйық заттарды ұшқыш қоспалардан тазарту үшін жүргізеді. Айдау кезінде сұйықтық құрамы және атмосфералық қысымына тәуелді анықталған температураға дейін қыздырылған жағдайда қайнай бастап, газ күйіне өтеді. Егер осы буды газ өткізгіш түтік арқылы салқындатсақ, ол сұйықтыққа айналады. Айдауға арналған қондырғы (сурет 3) айдау колбасынан (1), салқындатқыштан (2) және қабылдатқыштан (4) тұрады. Сұйықтықта еріген күйінде болатын барлық ұшқыш қоспалар айдау колбасында қалады.

 

Эксперименттік бөлім

Айдауға арналған қондырғыны жинау үшін ұзын мойынды дөңгелек түпті жанында жіңішке түтікшесі бар колба – Вюрц колбасы қолданылады. Вюрц колбасының мойнын термометр (3) кигізілген резина тығынмен жабады, тығын колба мойнына тығыздалып кигізілу керек. Термометрді колба мойнына кедергі жасамайтындай орналастырады. Вюрц колбасының жіңішке түтікшесі Либих салқындатқышымен жалғанады. Салқындатқыштың екінші шетіне иілген шыны түтікшесі – аллонж (6) бекітіледі. Аллонждың түтігін қабылдағышқа (4) түсіреді.

 

Сурет 3. Мұнайды зертханада айдау:

1-Вюрц колбасы; 2- Либих салқындатқышы; 3- термометр; 4- қабылдағыш; 5- құм моншасы бар қыздырғыш; 6- аллонж.

 

Тәжірибені өткізу

Колбаға 250-300 мл мұнай құйып, колбаның мойнын резеңке тығынға кигізілген термометрмен нығыздап, колбаның жиегіне кедергі жасамайтындай жабамыз. Колбаның жіңішке түтікшесіне Либих салқын­дат­қышын кигіземіз. Салқындатқыштың бір ұшына кигізілген резеңке кранға жалғанып, екіншісі раковинаға бос тасталады. Салқындатқыштың екінші ұшын аллонжбен жалғап, аллонжды қабылдағыш ыдысқа орнатылады. Содан соң колбаны штативке бекітіп, колбаны құм моншасына орнатады. Құм моншасын іске қосып, кран ашылады. Жұмыс сорғыш шкаф астында жасалады. Зерттеу нәтижелерін кесте – 6-да көрсетілген нұсқа бойынша толтырады.

Кесте 6