/ GUDHBJARTUR FLOKI OG HOLA-BISKUP /
( )
[74] 15 , , . - , . , , . , . .
, , --. . -. , , , . , , , [[75]að heitáthvi fyrir til lausnar ] . , , . , , , .
- -. ( ) . , . . , , . , . . , .
, , , .
, - , . . :
, , !
: "! !"
-. :
, , , , , . , , .
, . ; , . .
|
|
. " ", [76] . , - ; , . [77] [78], , : [79], [80] . , . , , [81], , , . , .
.
( ) , , " ", , , . , 15 , , . , , , , .. 17 , , , , ..
. , , " ":
" , :
, , , , , ... ( ) "
. XII, ..
- , "" : " , " ", ". , " ".
. " " ( ). Tíðfordríf, 1644 , . , " ".
(sjón-hverfing)".
, , " " (Grá-skinna). Ÿ Fagr-skinna " " Morkin-skinna " ". ( .)
|
|
. " ", , " " (Rauð-skinna) , , 15 , . , ( ).
( ?) (fjölkyngis-bækur) ( ) " " " ":
" . , , (fjölkyngisbækur) ..."
" I"
/ SAGAN AF JONI STERKA /
( " " - , I, . 323-24)
- . - . .
, , . , . , , , . . , , . - :
, .
, , , , [82], , , [83] [84]. ; .
, , . , , . , " ." : , , , . . , , .
, , [85]. . . . . , . , - , . , , , , , , .
, , . :
, [86], , !
. , ...
|
|
" ", :
---
/ GEIRMUNDUR HELJAR-SKINN /
( II, . 84)
. - -[87]. , [88]. , . , , . , , [89] , , , .
, [90] -[91], , -. , - , -.
.
--- . , , , :
" (), , , . , . , . , . . . , - - (" "). . , . , , . , , . , . :
,
!
, --,
; !
, . , , . , --- [92], .
--- . , . ... -, ... ... ... () - (" ") -... (Geirmundar-staðir) ... [ ] . ... , . , ... - (. ), ... . "
|
|
" ", II, . 17.
" " 1610 , , , - , " --- (aftur-ganga). , , -, , . " () " (álög), , " , , , - . "
" ", I, , 65. . . .
, , --- , , .. , , (draugur) . "-" , "". . (. " ", " ", " ".) "" (c. særingar " "), (galdra-stafir), (grös), - (náttúru-steinar). (. " ...")
" , , ,
, - "
:
*
* ,
*
/ NORGES GAMLE LOVE /
XI-XII .
- /Gula-things-loeg/
- (troell-domr)
, , [] , (heiðinum atrunaði). : (galdrar) (gerningar), , - (troll-riða), (spa-domar), [] - (land-vættir), () - (haugum) ; (uti-setor) , , , - [] ; , (drauga)[93] (vekja upp) - (haug-bua).
, , , , , , .
, [], [] [] [] (tylftar-eiðr), .
.
- , . seiður ( , , ), lyf, töfrar rúnir, .
|
|
tröll-dómur " , ", .. "". "" "-", "; , ."
galdrar . galdur. " ; " gala "". , "" .
gerningar ( gjörningar) " ", gera (gjöra) ", ". (C. .- "" . , .. "".)
troll-riða "-". (C. tröll-dómur) C kveld-riða " ". ", () ." :
" . , ( )... , , ..."
" -:
, , , , ..."
" , , , ..."
, .. "", .. " " .
, . " ", - - "-":
" . - ( ), (kunnátta) , , (marg-kunnigur)...- , , -... . :
, , (mar-líðendur) " ". , (flagð) . , .
:
, ... ( ...)
... . , , . , , . . , , . , . , "" ... , .
, , - , , " " (kveld-riða) ..."
" ", - 15-16
"" -. . , "" - , (.. , , , -, .)
spá-dómur ", ". "" (völva), , , (" "). ( " " völu-SPA .. .)
land-vættur .. " ". , , land-vættur - , .
land-vættir() , . " " -. " " (níð-stöng) " " (skáld-stöng). (. " " " ".) , :
" , "" hörgur (.. "" ), (skáld-stöng)... ."
úti-setor . úti-seta ( " ") - :
" , , , (úti-seta) , ( ) , , . , , " " úti-setor."
" ", . 16, (" "), . ., .. / .
úti-seta . , , , , , , , . , (?) , , . ( ) ( ) úti-seta. , "" , , . ( . " ".)
úti-seta , , . , úti-seta!
, "" " " :
,
,
úti-seta ,
, , (spá-dómur) .
, , , , úti-seta .
, , , . " ¸" (. 21) - :
" , ! , , , !" (: " , ")
. / ., .
"-" " " , .
, úti-seta ? , úti-seta (). (. " , , ".)
vekja drauga upp " () "" ( )". . , , - " " (Völu-spa) " " ( " ").
draugur . " ---".
haug-búi " ". ( ) , ( ), , . , , (haug-búar), (- ). (. " ", . XVIII, " ", . 6, " ո ", - XIV-XV.)
tylftar-eiður " ". " , , , , . " ". , . ( .) tylftar-eiður " ". ( ) "-"."
(. "- ", . 117)
Tylftar-eiður , , , fanga-vitni, " ", , nefndar-vitni, ... . , , , , . fanga-vitni , . ( "" .) - ."
(. . . " ", . I, . 558)
, " ". :
(blot-skapr [94])
1) (heidnar vaettir[95]).
2) , (signa) , . .
3) (galdrar[96]) (fjöl-kyngi[97]) , ; ( ) .
4) (fordæpu-skapr), . , . .
5) () (magna) , . , .
6) (fé úborit). , , , (hindr-vitni[98]) .
7) (ganga berserks-gang), . , , . , . , .
:
() , , "" , lyf-steinar (., ., " ": Kormáks saga), , (. " " ..), " " (Jif-steinar) .
Magna "", .. . , (. ), , (. , ..). , , , magnat, aukin (.-. eacn), .. , "". , , , , , "" ., ea, " [] "; eacnung " , , ". (magnat) , .., , " ", (. " "). (magnat), .. " " , .
Fé úborit, " " (. ) , . XV (-). uborinn , , .
,
:
Skarð ""; Skarðs-strönd "-" Andar-kelda "-";
Drangur "" Skarð "" Grafir ""; Illþurkudys "" Skard "'"; Harisar-gil "-" Illviti "" Barmr "" Hvarfs-dalur "-". Purk-ey "-"; Helga-fell Helga-felh-sveit "--" Botn "".
Hrapps-ey, Álfa-hóll "-", .. , .
Arnar-stapi (Stapi) "-"; Pumpa ""; Hella "".
Hruni ""; Borgar-fjörður "-"; Vogar, Vogs-óss "-", Sel-vogur "".
Tungur "" Hreppar "".
:
Hrúta-fjörður, Hrúta-fjardh ar-háls Álfa-hóll "-", .. , .
Auð-kúla ""; Skord "" Skaga-fjörður "-" Húna-vatns-sýsla "-", Sel-hólar "-" Djúpa-tjörn "-'".
Hvammur ""; Keta "" Skagi "", Gríms-borg " "; Ketu-bjorg "-"; *Lax-á?, Gríms-borg " " Lax-ár-dalur "--", Hafra-gil "-".
Holar ""; Stóra-núpur " "; Lauf-ás ""; Hjalta-dais-heidi "--"; Eyja-fjördur -.
:
Njardrvik " "; *(Nordur)-Múla-sýsla, (Suður)-Múla-sýsla ""; Beru-nes "-" Reyðar-fjörður "-", Imu-botnar "-".
Klypp-staðir ""; Breida-vad "-"; Eiðar "".
Dverga-steinn , -.
Klypp-staðir ""; Jökuls-á - Borgar-fj&246;rður "-", Jökuls-ar-bær "---"; Bakki(?) "".
Trölla-dyngja " () -".
:
Ey-firzk "-"; Eyrar-bakki "-".
Skál-holt "".
Mýr-dalur " -"; Hvammur "" Hvamma-bæir "()--"; Hvamms-gil "Xa "; Götur "ø"; Gatna-brún "ø "; Reynis-fjall "-".
:
Jon Arnason, Islenzkar Pjodsogur og AEfintyri, .
Hugo Gering (Jon Halldorsson), Islmdzk AEventyri, I-II, Halle, 1882-1883.
Fommanna Sogur, I-XII bd, K-havn, 1825-1837.
R. Keyser, P.A. Munch, Norges Gamle love indtil 1387, I-V Bind, Christiania, 1846-1895.
:
Konrad Maurer, Islandische Volkssagen der Gegenwart, Leipzig, 1860.
Benedikt S. Grondal, Folketro i Norden, med saerligt Hensyn til Island, Kjobenhavn, 1863.
G. E.J. Powell, E. Magnusson, Icelandic Legends, London, 1864-1866.
W. A. Craigie, Scandinavian folklore, London, 1896. J. Simpson, Icelandic folktales & legends, Berkeley, Los Angeles, London, 1972.
A. Boucher, Elves, trolls & elemental beings, Icelandic folktales II, 1977.
, :
Jon Arnason, Islenzkar Pjodsogur og AEfintyri. -
-
,
-
---
Hugo Gering (Jon Halldorsson), lslendzk /Eventyri, I-II, Halle, 1882-1883. -
(1-3) Fornmanna Sogur, I-XII bd, K-havn, 1825-1837. -
R. Keyser, P.A. Munch, Norges Gamle Love indtil 1387, I-V Bind, Christiania, 1846-1895. -
()
- :
Olaus Magnus. Historia de Gientibus Septentrionalibus. (History of the Northern People, 1555.)
[1] .. // , . 7, 1998. . : J. Simpson, folklore of Sussex. L, 1973.
[2] . ., ., .: , 2 . . 1. , 1992.
[3] . .; . . .
[4] , , ..
[5] : . .1: . . ... ., 1996. . . .: Folk-Tales of the British Isles. M., 1987. .: W. Sikes. British Goblins'. Welsh Folk-Lore, Fairy Mythology, Legend and Traditions. Boston, 1881. : E.S. Hartiend. Dafydd William Dafydd and the Fairies // Folk-Lore Journal, vol. I, 1888.
[6] , . .
[7] ( . UFO Undefined Flighting Object).
[8] ., ., - (W.Y. Evans-Wentz. The Fairy Faith in Celtic Countries. Oxford, 1911.) , , : .. . ., 1995.
[9] W.Y. Evans-Wentz. Op. cit.
[10] . : .. .., 1995.
[11] K.M. Briggs. A Dictionary of British Folktales. L, 1971.
[12] .
[13] II 1133 1189 .
[14] .: J.R.R.Tolkien. On fairy Stories. In: Tree and leaf. L, 1964.
[15] ., .: . . .. ., 1992.
[16] . .
[17] , , , : Tborsk-fjord . rska-fjorpur, Sunnu-dale Sunnu-dalur, Hrafnkeh-stead Hrafnkels- stapir, Sanda-fett Sand-fell, Br-land Brekku-land ..
[18] . . . 235-315.
[19] . . (..) (..). (. : .. . . IV, . 518.)
[20] . bóndi " , , ( , - )".
[21] .. , (. marg-fródhur).
[22] , ( ) . , ( "-") , . , , . . , " ", " -" " ".
[23] " , ..." , () . , , "Fjölmóður", 1600 , , . " ".
[24] . krapta-skáld ", , .." "-" ( ) ( ) . (. " ", " ", " ո ", " ".)
[25] . skyggnir menn, .. " "" , , , .." " -."
[26] . , "" . , , . . , , ( 16-17 .) "" ( , ) , , . . " ...".
[27] , " " .
[28] ( ?), () , . , ( ?) , ?
[29] "": " - , , - ". (X., .)
[30] . "ljóð" " , ." p " " ( " "), " " ("O "), " " (" ").
[31] , .
[32] . "ljúflingur", , ", , ", , 16 (?) , . "" " hálf-slektis börn", .. " (, "")". . "Tidfordrif", 1644 . ( ) Per-eldar "-".
[33] " ..." . " " .
[34] " ..." . " " .
[35] höfðingi ", , ; "
[36] eyrir (. aurar) " , ( )"
[37] (.) galdra-maður ", ; ". ( . " " [ ] " " [galdrar])
[38] (.) galdrar (c. )
[39] (.) gjörningar ( .-. "") c. " " [galdrar].
[40] "dyamand" (.. ): " [ .] : , , , - . , ; , ; , , - (), - () . - , (.. ) . " (" ", . 1400 ., . XIV (XVIII).) : " , () , . , () . " (" ", XIV-XV ., . ...)
[41] , (XIV .) (. vikinga) , , ( . 700-1050 .) . , , XVII . hinir spansku vikingar, .. (. vikinga rimur ). , "" XIV .
[42] (. X merkr gullz) tnoerk () aurar (). 214 . (.Gordon, . 207-208.)
[43] , , , . XX . (aar) , (vetur) . , , (. , . fortnight .
[44] (. thing) .
[45] Eld-hús . : -, . . , hloðir (?). . eld-hús (=elda-skáli ) () , ( . , 1956, . 767).
[46] , , . tefla.
[47] Herrauðr () . , , (. 7, 8, 17).
[48] (. 1, . 142) : skessa skass , , . ( ) . : 1600 . . , , - , , . XIX , , . , skessa , . , tröll-skessa : , , (Frændafundur 2, Torshavn, 1997, . 61-62). Skessu-hlaup . , , , , , . , , The Icelandic Journal of Henry Holland (1810) . 165 Horn (). Skessu-nom, - -, .
[49] trall-skessa trail () skessa ( , ).
[50] (jarð-hús) , . , jarð-hús . , ¸: . , (. 6, 7).
[51] - (XIV .): , , . , . - , , . -, . . . - , . , , , , - . , -, - . (N. Palsson, P. Edwards. Two Vikings Romances, 1995, . 68-69).
[52] . : ... ... , ... , . , . (XVII .) : - (Þors natturu-kunst) , , , . , - (hjalp-vasttir) (Eddurit Jons Guðmundssonar Lærða, bd/ /bls 56). .
[53] , (. þurs) , . - ; (. , 36). XIV . , , , , , . , , : , ... . , , VIII ., . , .
[54] "keisari", ", , ".
[55] () (.) galdra-maður (. " . " [].)
[56] (.) kunnátta ", , " , ", , , , ; " (. " " [].)
[57] (.) galdrar . galdur "; " gala "; , " (. " " [ ] " "[galdrar].)
[58] " ..." . " " .
[59] (.) fyrir-bænir álf-konu-nnar, "() (; ) --".
[60] (.) fara meðgaldra, " ( .)". , : fara meðgaldra okfjölkyngi.
[61] " ...." (.) forn ískapi " "
[62] (.) fjöl-kunnigur, "-". ( . marg-kunnigur "".)
[63] (.) kunnátta. ( . " " [] , " " [] .)
[64] sproti " " ( . " ..." .)
[65] - .e. , (sjón-hverfing). . "", . ", , " . . " ", , , .
[66] c. " "
[67] - (" ") 1818 1819 .
[68] (. hraun). 1810 :
"... , ... , , . , , ..."
" ", 1810 , . I: "".
"... , ... , , , . ..."
: .
[69] . C. " ".
[70] (sjón-hverfing) . " ."
[71] . .. . . .105, 141; . Olseri. Þættir um líf og ljóð P.65, 69.
[72] ., ., - .: . ., 1982.
[73] . Olsen. Þættir um líf og ljóð.
[74] (.), " ", ", , ".
[75] (.) fjöl-kyn(n)gi kyngi "" (. kunna "") fjöl "", .. "-".
[76]
[77] (.) galdur gala ", ". (. " " .)
[78] (.) særing særa ", ". :
" , (galdra-stafir) (forma lar), særingar ()... , (galdur) (sendingar), , ... særingar () (galdur), (galdur)... , () , . . særingar () (ljóð), . særingar () . "