Тұзды арнайы қасықпен, ол болмаса, пышақпен алыңыз.

Шәйға салынған лимон кесіндісін шәй қасықпен абайлап шығарып, тәрелкеге қойыңыз, оның кеседе қалғаны абзал. Шәйдан алынған лимонды жемеңіз.

Дастарханға жеміс әкелінсе, оларды алдымен қабығынан тазартыңыз, сонан кейін бөліктерге бөліп, дәндерінен арылтыңыз.

Көпшілік ортада жаныңыздағы жолдасыңызға сыбырлап сөйлеу сізге де, оларға да ыңғайсыздық тудырады.

Үстел басында түшкіргіңіз келсе, ақырын әрекет етіңіз және айналаңыздағылардан кешірім сұраңыз. Немесе ортаңызда біреу түшкірсе, "Сау болыңыз!" деу артық етеді. Назар аудармаған болыңыз.

Әкелінген тағамдардың бірін жей алмайтын болсаңыз, себебін түсіндірмей-ақ, бас тартыңыз.

Үстел басында телефонмен сөйлесу – мейрамхана мәнеріне жатпайды. Күтпеген жерден қоңырау соғылса, кейін хабарласуын сұраңыз, шұғыл жағдай болса кешірім сұрап, үстелден тұрып кетіңіз.

Даяшыларды атымен атап шақырыңыз. Егер, дастархан басынан уақытша кететін болсаңыздар, шанышқы мен пышақты бір-біріне паралель қойып кетіңіз, ал тамақтанып болсаңыздар, екеуін айқастырып қою қажет. Даяшы осы әрекет арқылы шешім қабылдайды. Сусындарды ашу – даяшының жұмысы. Шанышқыңыз я болмаса пышағыңыз құлап қалса, жаңасын әкелуін сұраңыз. Ыдыс сындырып алған болсаңыз, абыржымаңыз, бұл үшін ешкім сізге ұрыспайды. Оның ақысын есеппен бірге төлетеді.

Есептесетін уақыт таяғанда кімнің төлейтіндігі шешіліп қою керек. Қазіргі заманда қыздың өзіне төлеуі қалыпты жағдай. Бұл мәселенің даяшының көзінше талқыланбағаны абзал. Әйел өзіне төлейтін болса, даяшыға қандай тапсырыс бергендерін айтады да, жеке есепті алдыртады.

Мейрамханадан шыққанда бастапқыдағыдай жігіт бірінші жүріп, серігіне есік ашып, жол көрсетуі керек. Жігіт өзінің сыртқы киімін ханымға көмектесіп болғаннан кейін киеді. Келушілер сыртқа ер адамның бас киімі мен қолғабы киілгеннен кейін ғана шығады.

Лттық тағамдар

1.Ұлттық тағамдар жайлы сұрау.

2.Қазақтың негізгі тағамы не?

3. Мақалды оқып, мағынасын ашу.

Ат – адамның қанаты,

Ас - адамның қуаты.

Ұннан жасалған

4. Кластерді толтырып, өз ойларын айту.

5. Білімгерлерді үш топқа бөліп, топпен жұмыс жүргізу.

1- тапсырма. Әр топ өз таңдаулары бойынша кез келген бір ұлттық тағам түрін алып, оған сипаттама береді.Үш түріне байланысты үш топқа бөліп беремін

- ……………………………….

- Ертең сен біздің үйге қонаққа кел. Анам ұлттық тағамдарды дәмді дайындайды.

- Рахмет. Әрине, барамын.

3-тапсырма. Мақал-мәтелдердің сәйкесін көрсету.

Досыңның үйінде, су берсе де ішіп кет Где пища водится, там болезнь не заводится.

Ынтымақты үйдің асы тәтті Не шагай через блюдо с едой.

Ат –адамның қанаты, ас-адамның қуаты Пример хозяина за столом вкус еде прибавляет

Ас үстінен аттама, астан үлкен емессің. В гостях у друга и воду подадут – пей.

Ас тұрған жерде ауру тұрмайды. Конь –крылья человека, а в хлебе-его сила

Ас- иесімен тәтті Ячмень и пшеница –пища, золото и серебро-металл

Алтын,күміс -тас екен, арпа, бидай-ас екен. Когда в семье лад, все вкусно подряд.

4. Мәтінмен жұмыс.

5. Венн диаграммасын толтыру.

Қазақ халқының тағамы................Ортақ тағам..................Орыс халқының тағамы

Қуырдақ......................................нан...........................котлет

Қымыз.............................................ет..............................борщ

Шұбат..............................................қуырады...................квас

Ірімшік............................................пісіреді......................кисель

Құрт.................................................қайнатады................кисель

Көже................................................ботқа

6. Мәнерлеп оқу

7. Мәтінді орыс тіліне аудару

8.Сұрақтарға жауап беру

9. Мәтіннің мазмұнын айту

10.Тест жұмысы

1.Қазақтың ұлттық дастарқанында болатын негізгі тамақтардың түрлері:

1) ет тағамдары;

2) сүт тағамдары;

3) нан тағамдары.

4/ барлық жауап дұрыс

2. Қай септікте тұрғанын көрсет. елімнің

А. Барыс септік. В. Шығыс септік.

С. атау септік. Д. Ілік септік.

3.Жуан дауысты дыбысты сөзді табыңыз.

А. қала. В. Дәрігер.

С.Түлкі. Д. Көлік.

4. Ұлттық тағамдарға не жатады?

А. желім. В. Ет

С. Қарындаш Д. сызғыш

5.Сүт тағамдарына не жататынын көрсетіңіз.

А. қаймақ. В. Нан.

С. Қаңтар. Д. Жұмыртқа.

5 жауапқа „5, 4 жауапқа, 4,3 жауапқа „3“Балалар –өзін –өзі бағалайды,

Тапсырма ойын арқылы тексеріледі.

Айтылым тапсырмалар.

7. Ұлттық тағамдарды атаңыздар. (Әр топ 2 минут ішінде қанша ұлттық тағам білетінін айтып өту керек.)

8. Мақал – мәтелдер. (Тақырыпқа байланысты әр топ 5 минут ішінде 5-6 мақал-мәтелдер айтып өту керек.)

1. Ағайын тату болса ат көп,

Абысын тату болса ас көп.

2. Аздың атасы бір,

Көптің батасы бір.

3. Жалғыз үйдің тамағы жетсе де,

Табағы жетпес.

4. Ас иесімен тәтті.

5. Асың болса досың көп.

6. Ас барында дос жоқ,

Ат барында той жоқ.

7. Су анасы – бұлақ, сөз иесі – құлақ,

Жан тәнге қонақ, іздегені тамақ.

8. Асты қорлама құстырар,

Ерді қорлама састырар.

9. Ас – адамның арқауы.

10. Ет етке, сорпа бетке.

11. Арпа, бидай ас екен,

Алтын, күміс тас екен.

12. Ас атасы – нан.