Толқындық оптика

Ф И З И К А IIБӨЛІМІ БОЙЫНША ӨЗ БЕТІМЕН ЖҰМЫС ІСТЕУГЕ АРНАЛҒАН ТЕСТІК ТАПСЫРМАЛАР

Геометриялық оптика мен фотометрия элементтері

 

14.1.1Жарық сәулесі екі ортаны бөліп тұрған жазық шекараға 60⁰ бұрышпен түсіп, 30⁰ бұрышпен сынған. Екінші орта сыну көрсеткішінің бірінші орта сыну көрсеткішіне қатынасты неге тең?

A) ; В) ; С) ; D) ; E) .

 

14.1.2 Жарық сәулесі ауа-шыны шекарасына 60⁰ бұрыш жасай түскен. Егер шынының сыну көрсеткіші тең болса, онда сыну бұрышы неге тең болады?

A) 10⁰ ; B) 20⁰; C) 30⁰; D) 45⁰; E) 60⁰.

 

14.1.3 Жарық сәулесі шыныдан вакуумге өткен. Шекті бұрышы 30⁰ тең. Шыныдағы жарық жылдамдығын анықтаңыздар.

A) 0,5×10⁸ м/с; B) 0,8×10⁸ м/с; C) 1,0×10⁸ м/с; D) 1,5×10⁸ м/с;

E) 2,5×10⁸ м/с.

 

14.1.4 Жарықтың белгісіз ортадан ауаға өту кезіндегі толық шағылудың шекті бұрышы 30⁰ тең. Осы ортаның сыну көрсеткішін анықтаңыздар.

A) 2,0; B) 2,5; C) 1,0; D) 1,5; E) 2,2.

 

14.1.5 Ортаның сыну көрсеткіші 2 тең. Осы ортадағы жарық жылдамдығы неге тең?

A) 3×10⁸ м/с; B) 2×10⁸ м/с; C) 2,5×10⁸ м/с; D) 1×10⁸ м/с; E) 1,5×10⁸ м/с.

 

14.1.6 Ортаның сыну көрсеткішін анықтайтын өрнекті көрсетіңіз:

A) ; B) ; C) ; D) ; E) tgi_Бр= .

 

14.1.7 Ортаның сыну көрсеткішін анықтаңыз. Жарық осы ортада 0,015 мкс уақыт аралығында 3 м жол жүрген.

A) 1; B) 1,2; C) 1,5; D) 2,1; E) 1,8.

 

14.1.8 Заттың сыну көрсеткіші 2 тең. Осы заттағы жарық жылдамдығы неге тең?

А) 1,5^.10⁸ м/с; В) 1,4^.10⁸ м/с; С) 1,6^.10⁸ м/с; D) 1,8^.10⁸ м/с; Е) 1,2^.10⁸ м/с.

 

14.1.9 Ортаның сыну көрсеткіші неге тәуелді?

А) жарық интенсивтілігне; В) жарық тербелістерінің амплитудасына;

С) ортадағы жарық жылдамдығына;D) жарық толқынының ұзындығына;

Е) сәуленің екі орта жазықтығына түсу бұрышына.

 

14.1.10 Жарық екі орта шекарасына түскен кезде келесі заң орындалады:

A) сыну бұрышы әрқашан түсу бұрышынан үлкен;

B) сыну бұрышы әрқашан түсу бұрышынан кіші;

C) сыну бұрышы түсу бұрышына тең;

D) сыну бұрышы мен түсу бұрышының қосындысы әрқашан 90⁰ құрайды;

E) егер жарық сәулесі оптикалық тығыздығы аз ортадан оптикалық тығыздығы көп ортаға таралатын болса, онда сыну бұрышы түсу бұрышынан кіші болады.

 

14.1.11 Жинағыш линзаға суретте көрсетілгендей параллель сәулелер шоғыры келіп түскен. Линзаның фокусы қайсы номермен белгіленген?

A) 1;

B) 2;

C) 3;

D) 4;

E) 5.

 

14.1.12 Фокус аралығы 20 см тең жинағыш линзаның оптикалық күшінің абсолют мәні неге тең?

А) 20дптр; В) 5 дптр; С) 0,05 дптр; D) 0,2 дптр; Е) 2 дптр.

 

14.1.13 Жинағыш линзаның көмегімен жанып тұрған нүктенің кескінін линзадан f =1 м қашықтықта алған. Егер жанып тұрған нүктеден линзаға дейінгі қашықтық d=0,5 м тең болса, онда линзаның фокус арлығы:

A) 1,5 м; B) 2 м; C) 0,33 м; D) 3 м; E) 0,5 м.

 

14.1.14 Қайсы тұжырымдама дұрыс:

A) жинағыш линза әрқашан шын кескін береді;

B) шашыратқыш линза шын кескін бере алады;

C) линзаның фокус аралығы өзі орналасқан ортаға тәуелді емес;

D) линзаның фокус аралығы өзі жасалған материалға тәуелді емес;

E) линзаның фокус аралығы оның бетінің қисықтығына тәуелді.

 

14.1.15 Беттерінің қисықтық радиустары төменде келтірілген бес линза берілген:

1. R₁ =+15м, 2. R₁ =+15м, 3. R₁ = ∞, 4. R₁ =+5м, 5. R₁ =-10м,

R₂= - 8м; R₂= +15м; R₂= - 8м; R₂ = ∞; R₂= - 8м

 

Осы линзалардың қайсысы жазық-ойыс болып келеді?

А) 1; В) 2; С) 3;D) 4; Е) 5.

 

14.1.16 Шашыратқыш линзадан нәрсеге дейінгі қашықтық 50см, ал оның оптикалық кескініне дейінгі қашықтық 20 см тең. Линзаның оптикалық күші:

A) 3дптр; В) - 3 дптр; С) 0,07 дптр; D) – 0,07 дптр; Е) 0,33 дптр.

 

14.1.17 Жинағыш линзадан 2,5см қашықтықта биіктігі 2см нәрсе орналасқан. Экрандағы кескіннің биіктігі 8 см тең болса, онда линзаның сызықтық үлкейтуі мен оптикалық күші:

A) 4 және 50дптр; В) 4 және 10дптр; С) 0,25 және 2дптр;

B) D) 1,25 және 16дптр; Е) 4 және 0,5дптр.

 

14.1.18 Фокус аралығы 28,6см және 23,8см болатын екі жұқа линза біріктірілген. Линзалар жүйесінің оптикалық күші:

A) 0,07 дптр; В)– 0,007 дптр; С) 7,7 дптр; D)– 0,7 дптр; Е) -14,7 дптр.

 

14.1.19 Жазық –дөңес линзаның оптикалық күші 4 дптр, линза материалының сыну көрсеткіші 1,6. Линзаның дөңес бетінің қисықтық радиусы:

A) 2,5 м; В) 0,4 м; С) 15 см; D) 0,04 м; Е)15 м.

 

14.1.20 Беттерінің қисықтығы бірдей қос дөңес жұқа линза сыну көрсеткіші 1,65 тең шыныдан жасалған. Сыну көрсеткіші 1,5 тең сұйықтыққа батырылған линзаның оптикалық күші 4 дптр тең болған. Линза беттерінің қисықтық радиусы:

A) 0,4 м; В) 0,05 м; С) 0,36 м; D) 0,64 м; Е) 8 м.

 

14.1.21 Кандела (кд) ненің өлшем бірлігі болып табылады?

А) жарықтанылу; В) жарқырау; С) жарықтылық; D) жарық күші;

Е) жарықтың ағыны.

 

14.1.22 Бірлік денелік бұрышта таралатын жарық ағынына тең физикалық шама қалай аталады:

А) жарықтанылу; В) жарқырау; С) жарықтылық; D) жарық күші;

Е) жарықтың ағыны.

 

14.1.23 Дұрыс емес тұжырымдаманы көрсетіңіз: жарықтанылу-

А) бетке түсетін жарық сәулелерінің түсу бұрышына тәуелді;

В) жарық көзінің жарық күшіне пропорционал;

С) жарық көзінен жарықтанылатын бетке дейінгі ара қашықтыққа кері пропорционал;

D) бірлік бетке келетін жарық ағынымен анықталады;

Е) ХБ жүйесінде люкспен өрнектеледі.

 

14.1.24 Дұрыс емес тұжырымдаманы көрсетіңіз:

А) жарық сәулесін қабылдағыштар сезімталдығы әр-түрлі толқын ұзындықтары үшін бірдей емес;

В) жарық ағынының өлшем бірлігі – люмен;

С) жарқырау бірлік бетке түсетін жарық ағынына тең;

D) жарқыраудың өлшем бірлігі люмен бөлінген метрдің квадраты (лм/м²) болып табылады;

Е) жарықталынудың өлшем бірлігі люмен бөлінген метрдің квадраты (лм/м²) болып табылады.

 

14.1.25 Бірқалыпты жарқырап тұрған радиусы 10см шар түріндегі жарық шамының жарық күші 100 кд тең. Жарық шамы шығарған толық жарық ағыны:

А) 1,26 клм; В) 0,23 клм; С) 0,115 клм; D) 10 клм; Е) 20 клм.

 

14.1.26 Бірқалыпты жарқырап тұрған радиусы 10см шар түріндегі жарық шамының жарық күші 100 кд тең. Жарық шамының жарқырауы:

А) 1,26 клм/м²; В) 0,23 клм/м²; С) 0,115 клм/м²; D) 10 клм/м²;

Е) 20 клм/м².

 

14.1.27 Жарық күші 500 кд тең нүктелік жарық көзі 10 м қашықтықта 2,5 лк тең жарықтанылу тудырады. Сәулелердің жарықтанылатын бетке түсу бұрышы:

А) 90⁰; В) 60⁰; С) 45⁰; D) 30⁰; Е) 0⁰.

 

14.1.28 Диаметрі 6 м дөңгелек ауданшаның центрінен 4м биіктікте жарық күші 200 кд тең шам ілінген. Ауданшаның шеткі нүктелеріндегі жарықтанылу:

А) 37 лк; В) 0,23 лк; С) 6,4 лк; D) 5,12 лк; Е) 6 лк.

 

14.1.29 Өлшемі 10×25см ақ қағаз бетіне қалыпты Ф=50лм жарық ағыны келіп түcкен. Егер қағаз бетінің шашырату коэффициенті ρ =0,7 тең болса, онда оның жарқырауы:

А) 2,86 клм/м²; В)0,014 клм/м²; С)0,875 клм/м²; D)140 клм/м²; Е)1,4клк/м².

 

14.1.30 Ақ қағаз бетіне жарық ағыны түсіп, одан шағылған кездегі беттің жарқырауы 1,4 клк/м² тең. Қағаз бетінің жарықтылығы:

А) 446 кд/м²; В) 4,4 ккд/м²; С) 223 кд/м²; D) 8,8 ккд/м²; Е)121ккд/м².

 

Толқындық оптика

 

14.2.1 Интерференцияланатын екі монохромат жарық толқынының ∆ жолдар айырмасы 1,4λ. Олардың фазалар айырмасы:

А) 1,6 π; В) 2,4 π; С) 1,6 π; D) 2,8 π; Е) 1,4 π..

 

14.2.2 Заттың сынуы көрсеткіші 1,5 тең. Осы заттағы жарық жылдамдығын табыңыз: (с=3^.10⁸ м/с)

A)1,6^.10⁸ м/с; B) 2,4^.10⁸ м/с; C ) 2^.10⁸ м/с; D) 1,4^.10⁸ м/с; E) 1,6^.10⁸ м/с.

14.2.3 Жарық тербелістерінің жиілігі 3^.10¹⁴ Гц тең. Осы сәулеленудің сыну көрсеткіші 2,42 тең алмаздағы толқын ұзындығын анықтаңыз.

A) 0,413 мкм; B) 0,746 мкм; C) 0,644 мкм; D)0,564 мкм; E)0,524 мкм.

 

14.2.4 Мөлдір диэлектриктегі жарық жылдамдығы 200 Мм/с құрайды. Бұл заттың салыстырмалы диэлектрлік өтімділігі:

А) 6,75; В) 2,25; С) 1,5; D) 0,75; Е) 4.

 

14.2.5 Жарық сыну көрсеткіші n ортадан сыну көрсеткіші 2n ортаға өтеді. Сол кездегі жарық толқынының ұзындығы:

А) 2 есе кемиді; В) 2есе артады; С) √2 есе кемиді;

D) √2 есе артады; Е) өзгермейді.

 

14.2.6 Дұрыс емес тұжырымды көрсетіңіз:

А) жарық толқыны көлденең болып келеді;

В) жарық толқыны қума болып келеді;

С) жарық – электромагниттік толқын;

D) жарық толқынында Е, Н және υ векторлары оң бұрғылы векторлардың үштігін құрайды;

Е) жарық жылдамдығы таралатын ортаға тәуелді.

 

14.2.7 Интерференцияның анықтамасын көрсетіңіз.

А) Когерентті екі толқын бір-бірімен бетескен кезде кеңістіктің әртүрлі нүктелеріндегі жарықтың күшеюі немесе әлсіреуі;

В) Жарық толқынының бөгеттерді айналып өтуі;

С) Сыну көрсеткішінің тербеліс жиілігіне тәуелділігі;

D) Электрлік вектордың тербелісінің анықталған бағытының жарық сәулесінен шығуы;

Е) Келтірілген жауаптар ішінде дұрыс жауап жоқ.

 

14.2.8 Жарық толқындары когерентті деп аталады, егер...

А) олардың фазалар айырмасы тұрақты және толқын ұзындықтары бірдей болса;

В) олардың ампитудасы тұрақты және әртүрлі фазаларға ие болса;

С) олардың толқын ұзындықтары бір рет жолдар айырмасының бүтін санына

сәйкес келсе;

D ) олардың интенсивтілгі бірдей болса;

Е) келтірілген жауаптар ішінде дұрыс жауап жоқ.

 

14.2.9 Қандай шарт орындалғанда толқын ұзындықтары әртүрлі екі жарық шоғының интерференциясы байқалады?

А) тербеліс амплитудасы бірдей болғанда;

В) тербелістің бастапқы фазасы бірдей болғанда;

С) тербеліс амплитудасы мен тербелістің бастапқы фазасы бірдей болғанда;

D) тербеліс амплитудасы әртүрлі болғанда;

Е) ешқандай жағдайда байқалмайды.

 

14.2. 10 Екі S жарық көзінен шыққан сәулелердің геометриялық жолдар айырмасы немен анықталады:

А) S жарық көздерінің ара қашықтығымен;

В) S жарық көзінен Р бақылау нүктесіне дейінгі ара қашықтығымен;

С)) S жарық көзінің мөлшерімен;

D) S көздерінен Р бақылау нүктесіне дейінгі ара қашықтықтардың |(г₂- r₁)| айырмасымен;

Е) ара қашықтықтар |(г₂- r₁)| айырмасы мен ортаның сыну көрсеткішінің көбейтіндісімен.

 

14.2.11 Сыну көрсеткіші 1,5 және қалыңдығы 2мм шыны пластинкадан жарық өтеді. Жарықтың оптикалық жолдар айырмасы геометриялық жолдар айырмасынан қаншаға артық?

А) 2мм; В) 1мм; С) 0,25мм; D) 0,15мм; Е) 0,1мм.

 

14.2.12 Төменде көрсетілген құбылыстардың қайсысы жарықтың интерференциясымен анықталады: 1-сабынды және майлы пленкалардың кемпірқосақ түске боялуы; 2- Ньютон сақиналары; 3- кішкене мөлдір емес дискіден пайда болған көлеңке ортасында жарық дақтың пайда болуы; 4-жарық сәулелерінің геометриялық көлеңке облысына ауытқуы:

А) 1 және 2; В) 1, 2, 3, 4; С) 3 және 4; D) тек 4; Е) тек 2.

 

14.2.13 Ауада таралатын жарық толқынының жолына қалыңдығы 1мм шыны пластинканы қойылған. Шынының сыну көрсеткіші 1,5 тең. Егер толқын пластинкаға қалыпты түссе, жолдың оптикалық ұзындығы қаншаға өзгереді?

A) 1,2 мм; B) 1,7 мм; C) 0,5 мм; D) 0,8 мм; E) 0,6 мм.

 

14.2.14 Берілген нүктеге екі когерентті жарық көздерінен келген толқындардың фазалары қарама-қарсы. Егер әр толқындағы тербеліс амплитудасы а -ға тең болса, онда осы нүктедегі қорытқы тербелістің А амплитудасы:

А) А = 0. В) А = а. С) а < А < 2 a. D) А = 2 а. Е) А = а /2.

 

14.2.15 Бастапқы фазасы бірдей екі когерентті толқынның берілген нүктеге дейінгі жолдар айырмасы толқын ұзындығының бүтін санына тең. Егер әр толқындағы тербеліс амплитудасы а -ға тең болса, онда осы нүктедегі қорытқы тербелістің А амплитудасы:

А) А = О. В) А = а. С) а < А < 2 a. D) А = 2 а. Е) А = а /2.

14.2.16 Юнг тәжірибесінде саңылаулар толқын ұзындығы 6^.10^-5см монохромат жарықпен жарықталған. Саңылаулардың ара қашықтығы 1мм және саңылаудан экранға дейінгі қашықтық 3м. Бірініші жарық жолақтың орнын анықтаңыз.

A) 1,3 мм; B) 0,8 мм; C) 1,6 мм; D) 1,8 мм; E) 2,4 мм.

 

14.2.17 Толқын ұзындығы 0,5 мкм екі когерентті жарық көздері бір-бірінен 2мм қашықтықта орналасқан. Саңылаудан 2 м қашықтықта экран орналасқан. Экрандағы интерференциялық жолақтың ені:

A) 0,8 мм; B) 0,9 мм; C) 0,5 мм; D) 0,3 мм; E) 1,3 мм.

 

14.2.18 Ньютон сақиналарын бақылауға арналған қондырғы қалыпты түсетін монохромат жарықпен жарықталған. Линзаның қисықтық радиусы 8,6 м тең. Шағылған жарықтағы төртінші күңгірт сақинаның радиусы 4,5 мм тең. Жарық қондырғысына түскен жарық толқынының ұзындығы:

А) 589 нм; В) 672 нм; С) 336 нм; D) 720 нм; Е) 560 нм.

 

14.2.19 Ньютон сақиналарын алуға арналған қондырғы толқын ұзындығы 640нм болатын қызыл жарықпен жарықталған. Линзаның қисықтық радиусы 8м тең. Өткен жарықтағы екінші жарық сақинаның радиусы:

А) 2,77 мм; В) 3,2 мм; С) 32 мм; D) 6,4 мм; Е) 1,6 мм.

 

14.2.20 Шыныдан шағылу кезінде жарық шығынын азайту үшін объективтің (n₂=1,7) беті жұқа мөлдір жұқа қабықшамен (n=1,3) қапталған. Толқын ұзындығы l = 0,56 мкм тең шағылған сәуленің максимал әлсіреуі қабықшаның қандай ең жұқа қалыңдығы кезінде байқалады? Сәулелер бетке қалыпты түскен деп есептеңіз.

A) 0,84 мкм; B) 0,96 мкм; C) 0,108мкм; D) 0,126 мкм; E) 0,142 мкм.

 

14.2.21 Гюйгенс-Френель принципінің негізгі тұжырымдамасы:

A) толқын фронты шарлы сегменттер мен жолақтарға бөлінген;

В) жарық мөлдір емес бөгеттерді айналып өтеді;

С) жарық толқындары қабаттасу кезінде бір-бірін күшейтеді немесе әлсіретеді;

D) жарық көзін жинағыш линзаның фокусында орнықтырады;

Е) жарық толқыны фронтының әрбір нүктесі алдыға қарай тарала отырып бір-бірімен интерференцияланатын екінші реттік толқын көзі болып табылады.

 

14.2.22 Дұрыс тұжырымды көрсетіңіз:

А) Френельдің бірінші зонасы тудырған амплитуда Френельдің шексіз зоналарының қорытқы амплитудасына тең;

В) Френельдің шексіз зоналарының қорытқы амплитудасы Френельдің бірінші зонасы тудырған амплитуданың жартысына тең;

С) Егер Френельдің алғашқы екі зонасы ашық болса, онда бақылау нүктесінде жарық дақ пайда болады;

D) Егер экран Френельдің тек бірінші зонасын жабатын болса, онда бақылау нүктесінде күңгрт дақ пайда болады;

Е) Егер экран Френельдің алғашқы екі зонасын жабатын болса, онда бақылау нүктесінде күңгірт дақ пайда болады.

 

14.2.23 Дұрыс тұжырымды көрсетіңіз:

А) Френельдің бірінші зонасын жабатын дөңгелек дисктегі Френель дифракциясы кезінде Р бақылау нүктесінде жарық дақ байқалады;

В) Френельдің алғашқы екі зонасын жабатын дөңгелек дисктегі Френель дифракциясы кезінде Р бақылау нүктесінде күңгірт дақ байқалады;

С) Егер Френельдің тек алғашқы екі зонасы ашық болса, онда Р бақылау нүктесінде жарық дақ пайда болады;

D) Френельдің алғашқы үш зонасын жабатын дөңгелек дисктегі Френель дифракциясы кезінде Р бақылау нүктесінде күңгірт дақ байқалады;

Е) Френельдің алғашқы бес зонасын жабатын дөңгелек дисктегі Френель дифракциясы кезінде Р бақылау нүктесінде күңгірт дақ байқалады.

 

14.2.24 Егер бақылау нүктесі толқын фронтынан 1м қашықтықта орналасқан болса, онда жазық толқын фронты үшін Френельдің бесінші зонасының радиусын анықтаңыз. Толқын ұзындығы 0,5мкм тең.

A) 1,22 мм; B) 1,58 мм; C) 1,83 мм; D) 1,76 мм; E) 1,18 мм.

 

14.2.25 Толқын ұзындығы 0,6 мкм жарық ені 0,1 мм саңылауға қалыпты түскен. Екінші максимумге сәйкес бұрыштың синусы:

A) 0,032; B) 0,015; C) 0,062; D)0,112; E) 0,082.

 

14.2.26 Толқын ұзындығы l монохромат жарықтың параллель шоғы ені 6l саңылауға қалыпты түседі. Жарықтың үшінші дифракциялық минимумы қандай бұрышпен анықталатын болады?

А) 30⁰; В) 28⁰; С)33⁰; D) 45⁰; Е) 60⁰ .

 

14.2.27 Дифракциялық спектрдің реті – ол:

А) орталық максимумнің оң және сол жағындағы спектрдің реттік нөмірі;

В) дифракциялық тордың бір миллиметріндегі сызықтар саны;

С) спектрдің түстерінің саны;

D) солдан оңға қарай санаған кездегі спектрдің реттік нөмірі;

Е) дифракциялық спектрдегі түстердің орналасу тәртібі.

 

14.2.28 Дифракциялық тордың тұрақтысы оған түсетін жарықтың толқын ұзындығынан үш есе көп. Осы тордың максимал жарықталуының толық саны нешеге тең болады?

А) 4; В) 6; С) 7; D) 3; Е) 5.

 

14.2.29 Егер бақылау кезінде монохромат жарықтағы (l =0,6 мкм) бесінші реттік максимум j = 18⁰ бұрышқа ауытқыған болса, онда дифракциялық тордың әрбір миллиметріне қанша штрих сәйкес келеді? (sin18⁰=0,3090; cos18⁰=0,9510)

А) 780; В) 860; С) 103; D) 120; Е) 134.

 

5.2.30 Дифракциялық тордың әрбір миллиметрінде n=200 штрих бар. Осы торға монохромат жарық (l =0,6 мкм) қалыпты түскен. Осы тор нешінші реттік максимум береді?

А) 4; В) 3; С) 8; D) 6; Е) 5.

 

14.2.31 Ұзындығы 5 мм және периоды d=4 мкм тең дифракциялық тордың алтыншы реттік спектріндегі кадмийдің қызыл сызығы үшін (l=644 нм) ажыратқыштық қабілеті нешеге тең?

A) 2400; b) 7500; c) 4800; d) 5300; E) 8500.

 

14.2.32 Бірінші реттік спектрдегі калийдің екі спектрлік сызығын ажырату үшін (l₁=578 нм және l₂ = 580 нм) қолданатын дифракциялық тор қандай ең аз ажыратқыш күшке ие болу қажет?

a) 120; b) 80; c) 360; d) 289; E) 420.

 

14.2.33 Жарықтың поляризациясы – бұл:

А) табиғи жарықтан бір бағыттағы тербелістердің шығу құбылысы;

В) жарықтың реттелген бағыт бойымен таралу құбылысы;

С) табиғи жарықтан бір бағыттағы таралудың бөлініп шығу құбылысы;

D) Е и Н векторлары тербелістерінің бөліну құбылысы;

Е) жарықтың жиілік бойынша жіктелуі құбылысы.

 

14.2.34 Брюстер шарты орындалған кезде екі орта шекарасына түсетін жарық сәулесінің сыну бұрышы 40⁰. Сәуленің түсу бұрышы:

A) 50⁰; B) 30⁰; C) 40⁰; D) 45⁰; E) 55⁰.

 

14.2.35 Жұтылу жоқ кезде поляризацияланған жарықтың интенсивтілігі поляризаторға түскен табиғи жарықтың интенсивтілігінен неше есе аз?

А) 4 есе; В)3 есе; С) 2 есе; D) 0,5 есе; Е) 0,25 есе.

 

14.2.36 Анализатордан өткен поляризацияланған жарықтың интенсивтілігі 4 есе азайған. Поляризациялану жазықтықтарының арасындағы бұрыш:

А) 20⁰; В) 30⁰; С) 45⁰; D) 60⁰; Е) 70⁰.

 

14.2.37 Поляризатор мен анализатордың пояризациялану жазықтықтарының арасындағы бұрыш 45°. Осындай жүйе арқылы өтетін табиғи жарықтың интесивтілігі неше есеге әлсірейді?

А) 2 есеге; В) 4 есеге; С) 6 есеге; D) 8 есеге; Е) 10 есеге.

 

14.2.38 Кварцті пластинка ұзындығы белгілі монохромат жарықтың поляризациялану жазықтығын φ=π рад бұрышқа айналдырған. Егер берілген толқын ұзындығы үшін кварцтегі меншікті айналдыру α=0,52рад/мм екенін ескеретін болсақ, онда пластинканың қалыңдығы:

А) 1,63 мм; В) 3,16 мм; С) 2,1 мм; D) 6,04 мм; Е) 12,1 мм.

 

14.2.39 Поляризацияланған жарық қант ерітіндісі толтырылған ұзындығы 20см түтікшеден өткен кезде, жарықтың поляризациялану жазықтығы 0,175 рад бұрышқа айналған. Егер қанттың меншікті айналдыруы α=1,17^.10^-2 радм²/кг болса, онда осы қант ерітіндісінің массалық концентрациясы қанша?

А)4,1^.10^-4 кг/м³; В)0,01кг/м³; С)2,99кг/м³; D)2,442^.10³кг/м³; Е)74,8кг/м³.

 

14.2.40 Жұтылу жоқ кезде поляризацияланған жарықтың интенсивтілігі поляризаторға түскен табиғи жарықтың интенсивтілігінен неше есе аз?

А) 4 есе; В)3 есе; С) 2 есе; D) 0,5 есе; Е) 0,25 есе.

 

Кванттық оптика

14.3.1 Температурасы 1200К-ге тең балқыту пешінің бақылау терезесінің ауданы 8 см². Оның 1 мин ішінде шығаратын энергиясын анықтаңыз: (s = 5,67^.10^-8 Вт/м²К⁴)

А) 2,21 кДж; В) 3,17 кДж; С) 5,64 кДж; D) 7,82 кДж; Е) 4,11 кДж.

 

14.3.2 Қара дененің энергетикалық жарқырауының спектрлік тығыздығының максимал мәніне l _m=145мкм-ге тең толқын ұзындығы сәйкес келеді. Энергетикалық жарқырауының спектрлік тығыздығының максимал мәні: (с = 1,3^.10^-5 Вт/м³К⁵, b= 2,90^.10^{-3 м.}К)

А) 26,2 Вт/м³; В) 20,8 Вт/м³; С) 52 Вт/м ³; D) 24 Вт/м³; Е) 41,6 Вт/м³.

 

14.3.3 Температурасы 427⁰С-ге тең болатын қара дененің энергетикалық жарқырауының спектрлік тығыздығының максимал мәніне сәйкес келетін l _m толқын ұзындығы: (b = 2,9^.10^{-3 м.}К).

А) 2,85 мкм; В) 3,71 мкм; С) 6,93 мкм; D) 5,72 мкм; Е) 4,14 мкм.

 

14.3.4 Радиусы 5 см шардың сәуле шығару қуаты 1 кВт. Егер шарды А=0,4 тең сұр дене деп санасақ, онда оның температурасы: (s = 5,67^.10^-8 Вт/м²К⁴)

А) 897 К; В) 1089 К; С) 1392 К; D) 1275 К; Е) 1462 К.

 

14.3.5 Қара дененің Т температурасы 2000К-ге тең. Энергетикалық жарқырауының спектрлік тығыздығының максимал мәніне сәйкес келетін толқын ұзындығы: (b = 2,9^.10^{-3 м.}К).

A) 0,44 мкм; B)2,12 мкм; C) 3,16 мкм; D) 1,45 мкм; E) 0,86 мкм.

 

14.3.6 Қара дененің энергетикалық жарқырауы 10 кВт/м²-ге тең. Температурасын анықтаңыз: (s = 5,67^.10^-8Вт/м).

А) 648 К; В) 736 К; С) 544 К; D) 367 К; Е) 1000 К.

 

14.3.7 Балқыту пешінің бақылау терезесінен шыққан энергияның ағыны 34 Вт. Егер саңылаудың ауданы S = 6см² болса, онда пештің температурасы:

(s=5,67^.10^-Вт/м²К⁴)

А) 1000К; В)100 К; С)1961 К; D) 866 К; Е) 636 К.

 

14.3.8 Сәуле жұтқыштық қабілеті нөлге тең физикалық дене:

А) сұр; В) абсалют қара; С) ақ; D) қызыл; Е) идеалды айналық.

 

14.3.9 Абсолют қара дененің Т температурасын 2 есе арттырсақ, онда оның сәуле шығару қуаты қалай өзгереді?

А) 16 есе артады; В) 8 есе артады; С) 4 есе артады;

D) 2 есе артады; Е) өзгермейді;

 

14.3.10 Кирхгофтың универсалды функциясы салынған графикте аудандары өзара тең екі бөліктер берілген. Берілген бөліктердің сәуле шығарғыштық қабілеті r_w,_т мен энергетикалық жарқырауы DR_w,_т қандай қатынаста орналасқан?

А) r₁> r₂; DR₁=DR₂. В) r₁> r₂; DR₁>DR₂.

С) r₁= r₂; DR₁=DR₂. D) r₁< r₂; DR₁< DR₂.

Е) r₁< r₂; DR₁>DR₂.

 

14.3.11 Энергетикалық жарқыраудың спектрлік тығыздығы дегеніміз:

А) Бірлік уақыт ішінде бірлік ауданнан шыққан энергия;

В) Жиіліктің барлық диапазонында бірлік ауданнан шығатын сәуленің қуаты;

С) Берілген диапозонға жақын, жиіліктің бірлік диапозонында бірлік уақыт ішінде бірлік ауданнан шығатын энергия;

D) Жиіліктің барлық диапазонында бірлік уақыт ішінде шығатын сәуленің қуаты;

Е) Берілген диапозонға жақын, жиіліктің бірлік диапозонында бірлік ауданнан шығатын энергия.

 

14.3.12 Қате тұжырымды көрсетіңіз:

А) дененің энергетикалық жарқырауы дегеніміз жиіліктің барлық интервалында дене бетінің бірлік ауданынан шығатын сәуленің қуаты;

В) дене қандай толқын ұзындығын көбірек шығаратын болса, сондай толқын ұзындығын көбірек жұтатын болады;

С) қара денелерге максимал сәуле жұтқыштық қабілеті мен минимал сәуле шығарғыштық қабілеті тән;

D) сұр денелерің сәуле жұтқыштық коэффиценті барлық толқын ұзындықтары үшін бірдей;

Е) геометриялық оптика заңы бойынша айналық денелер өзіне түскен сәулелерді толығымен шағылдырады;

 

14.3.13 Төменде берілген тұжырымдама жылулық сәуле шығару заңдарының қайсы заңына жатады: Дененің сәуле шығарғыштық қаблетінің сәуле жұтқыштық қаблетіне қатынасы барлық денелер үшін брдей және тек сәуле шығару жиілігі мен дене температурасының функциясы болып табылады.

А) Стефана-Больцман заңы; В) Кирхгоф заңы;

С) Виннің ығысу заңы; D) Столетов заңы; Е) Планк гипотезасы.

 

14.3.14 Толқын ұзындығы 25 пм тең рентген сәулелерлері фотонының массасы:

(h=6,62.10^-34 Дж·с):

А) 0,138^.10^{-26 кг; В) 8,83.}10^{-32 кг; С) 5,41.}10^{-22 кг;}

D) 1,62^.10^{-32 кг; Е) 0,26.}10^{-30 кг.}

 

14.3.15 Электронның импульсі толқын ұзындығы 520 нм фотонның импульсіне тең. Электронның жылдамдығы:

A) 1200 м/с; B) 1800 м/с; C) 2300 м/с; D) 1400 м/с; E) 2100 м/с.

 

14.3.16 Толқын ұзындығы 0,5 мкм тең көрінетін жарық фотонының энергиясы:

(h=6,62^.10^-34Дж^.с);

A) 1,64^.10^-19 Дж; B) 2,89^.10^-19 Дж; C) 4,12^.10^-19 Дж;

D) 4,44^.10^-19 Дж; E) 3,97^.10^-19 Дж.

 

14.3.17 Жиілігі I,6×10¹⁵ Гц- ке тең болатын фотонның энергиясы:

(h=6,62^.10^-34Дж^.с);

А) 6,62 эВ; В) 3,31 эВ; С) 1,6 эВ; D) 0,843 эВ; Е) 0,662 эВ.

 

14.3.18 Сәуле шығару квантының 100 МГц жиілігіне сәйкес келетін толқын ұзындығы: (с = 3×10⁸ м/с)

А) 10м; В) 8м; С) 5м; D) 3м; Е) 1 м.

 

14.3.19 Импульсі р=1,6^.10^-27 Н^.с фотонның энергиясы: (с=3^.10⁸ м/с; )

А) 10 эВ; В) 5 эВ; С) 3 эВ; D) 1,6 эВ; Е) 1 эВ.

 

14.3.20 Толқын ұзындығы 1,24 нм фотонның энергиясы:

(h=6,62^.10^-34Дж∙с)

А) 2,1^.10^-16Дж; В) 3,6^.10^-16Дж; С) 5,8^.10^-16 Дж;

D) 2,7^.10^-16 Дж; Е) 1.6^. 10^-16Дж.

14.3.21 Суретте абсолют қара дененің r (l, T) сәуле шығарғыштық қабілетінің екі әртүрлі температурадағы l толқын ұзындығына тәуелділік графигі көрсетілген. Бұл графиктен Т ₁/ Т ₂ температураларының қатынасын табыңыз:

А) 1,23; В) 1,33; С) 3,0; D) 0,5; Е) 0,75.

 

14.3.22 Берілген тұжырымдамалардың ішінен қайсысы сыртқы фотоэффект заңына сәйкес екенін табыңыз:

1. қанығу фототогы жарық ағынына пропорционал;

2. қанығу фототогы фотон энергиясына пропорционал;

3.фотоэлектрондардың максимал жылдамдығы жарық жиілігімен анықталады;

4.фотоэлектрондардың максимал жылдамдығы жарықтың интенсивтілігімен анықталады;

5. фотоэффектінің қызыл шекарасы жарықтың максимал жиілігімен анықталады.

А) 1, 2; B) 2, 3; С) 1, 3; D) 3, 5; E) 4, 5.

 

14.3.23 Басқа денелерден оқшауланған зарядталмаған пластинкаға ультракүлгін жарық түсірілген. Фотоэффект нәтижесінде осы пластинка қандай заряд алады?

А) оң; В) теріс; С) заряд таңбасы әр түрлі болуы мүмкін;

D) пластина зарядталмайды; Е) берілген жауаптар ішінде дұрысы жоқ

 

14.3.24 Жарық әсерінен заттардан электрондардың ұшып шығу құбылысы дегеніміз:

А) сыртқы фотоэффект; В) флуоресценция; С) ішкі фотоэффект;

D) электрондық эмиссия; Е) автоэлектрондық эмиссия;

 

14.3.25 Фотоэлементке түсірілген жарықтың жиілігі екі есе кеміген. Фотоэлемент материалынан электронның шығу жұмысын елемеу үшін, тежеуші кернеуді неше есе өзгерту қажет?

А) 2 есе арттыру; В) 2 есе азайту; С) есе арттыру;

D) 4 есе арттыру; Е) 3 есе арттыру керек;

 

14.3.26 Натрий үшін фотоэффектінің қызыл шекарасы 500 нм-ге тең. Натрийден электронның шығу жұмысын анықтаңыз? (h=6,62^.10^-34Дж^.с, е=1,6^.10^-19Кл):

A) 5,62 эВ; B) 3,64 эВ; C) 2,85 эВ; D) 4,82 эВ; Е) 2,49эВ.

 

14.3.27 Металл бетінен толқын ұзындығы 200 нм жарық әсерінен ұшып шыққан фотоэлектрондардың максимал кинетикалық энергиясын табыңыз: (А _шығ=4,97эВ, h =6,62.10^-34 Дж^.с, е =1,6^.10^-19 Кл.)

А) 1,24эВ; В) 6.21эВ; С) 4,97эВ; D) 11,18эВ; Е) 5,59эВ.

 

14.3.28 Мырыш пластинкаға толқын ұзындығы 220 нм монохромат жарық түсірілген. Фотоэлектрондардың максимал кинетикалық энергиясын табыңыз: (А _шығ = 6,4^.10^-19Дж, m _e= 9,1^.10^-31кг)

А)2,63^.10^-19Дж; В)11,6^.10^-19Дж; С)1,11^.10^-19Дж;

D)4,3^.10^-19Дж; E) 4,8^.10^-19 Дж.

 

14.3.29 Литийдің бетіне толқын ұзындығы 310 нм монохромат жарық түсірілген. Электрондардың эмиссиясы тежеуші потенциалдар айырмасы 1,7 В болған кезде тоқтайды. А шығу жұмысы: (h=6,62^.10^-34 Дж^.с, 1эВ=1,6^.10^-19 Дж)

А)1,6 эВ; В) 2,3 эВ; С) 3,2 эВ; D) 1,2 эВ; Е) 2,7 эВ.

 

14.3.30 Цезийді жиілігі 0,75^.10¹⁵ Гц жарықпен сәлелендіру кезінде фотоэлектрондардың максимал кинетикалық энергиясы 1,93.10^-19 Дж-ге тең болған. Цезий үшін электрондардың шығу жұмысы: (h=6,62.10^-34 Дж·с, е=1,6.10 ^-19 Кл):

А) 3,1 эВ; В) 1,9 эВ; С) 6,9 эВ; D) 4,97 эВ; Е) 2,1 эВ.

 

14.3.31 Катод бетіне түсетін және фотоэффект құбылысын тудыратын жарықтың толқын ұзындығы екі есеге кемісе, онда тежеуші потенциалдар айырымасының мәні (катод материалынан электрондардың шығу жұмысы ескерілмейді):

А) 2 есе артады; В) есе артады; С) өзгермейді;

D) есе кемиді; Е) 2 есе кемиді;

 

14.3.32 Сыртқы фотоэффект заңына сәйкес келмейтің тұжырымды тап:

А) фотоэлектрондардың жылдамдығы тек олардың шығу жұмысы арқылы анықталады;

В) қанығу фототогы жарық ағынына пропорционалды;

С) фотоэлектрондардың максимал жылдамдығы жарық жиілігімен анықталады;

D) фотоэлектрондардың жылдамдығы жарықтың интенсивтілігіне тәуелсіз;

Е) фотоэффектің қызыл шекарасы электронның шығу жұмысымен анықталады.

 

14.3.33 Фотоэффектің қызыл шекарасы 600 нм тең металдан электрондардың шығу жұмысы: (h = 6,62×10^-34 Дж×с, е = 1,6×10^-19 Кл)

А) 10 эВ; В) 8 эВ; С) 6 эВ; D)4 эВ; Е) 2 эВ.

14.3.34 Сыртқы фотоэффектінің ерекшелігі:

А) ультракүлгін сәуле шығару; В) қызыл шекараның болуы;

С) абсолют қара дене болуы; D) абсолют қатты дене болуы;

Е) қызыл жарықтың ығысуының болуы;

 

14.3.35 Фотонның еркін электронмен соқтығысуы нәтижесінде оның толқын ұзындығы 3,62 пм-ге өзгерген. Фотонның шашырау бұрышының косинусы: (m_e= 9,1^.10^{-31 кг,} l_к=2,43 пм, h = 6,62^.10^-34 Дж^.с)

А) -0,486; В) 0,628; С) –0,533; D) 0,862; Е) 0,314.

 

14.3.36 Еркін протондардан комптондық шашырау нәтижесінде толқын ұзындығының максимал өзгерісі: (h=6,62^. 10^-34Дж^.с, m_p=1,67^.10^-27кг)

А) 5,68^.10^{-15 м; В) 2,42.}10^{-15 м; С) 11,36.}10^{-15 м; D) 2,42.}10^{-15 м;}

Е) 2,64^.10^{-15 м.}

 

14.3.37 Еркін электрондардан комптондық шашырау нәтижесінде толқын ұзындығының максимал өзгерісі: (l_к = 2,43 пм)

А) 0 пм; В) 2,43пм; С) 4,86 пм; D) 2,42 пм; Е) 2,64 пм.

 

14.3.38 Еркін электрондардан комптондық шашырау нәтижесінде толқын ұзындығының минимал өзгерісі (m_e= 9,1^.10^{-31 кг,} l_к = 2,43 пм, h=6,62^.10^-34 Дж^.с)

А) 2,43 пм; В) 0 м; С) 9,1 пм; D) 3,18 пм; Е) 1,86.

 

14.3.39 Комптондық шашырау кезінде максимал толқын ұзындығына сәйкес келетін шашырау бұрышы:

А) π/5; В) π/3; С) π; D) π/4; Е) π/2.

 

14.3.40 Дұрыс тұжырымды табыңыз. Комптон эффектісінің байқалу шарты:

А) заттағы еркін электрондардан жылдам электрондардың серпімді шашырауында;

В) заттағы еркін электрондардан қысқа толқынды электромагниттік сәулелердің серпімді шашырауында;

С) заттағы еркін электрондардан жылдам электрондардың серпімсіз шашырауында;

D) заттағы еркін электрондардан қысқа толқынды электромагниттік сәулелердің серпімсіз шашырауында;

Е) металл бетін жарықпен жарықтандыруда.

Атомдық физика

14.4.1 Атомдағы электрон орбитасын кванттау шарты келесі түрдегідей болады:

A) ; B) ; C) ; D) ; E) .

(m, υ, r - масса, электрон орбитасының жылдамдығы мен радиусы, n -орбита нөмірі, ћ- келтірілген Планк тұрақтысы)

 

14.4.2 Екі әр түрлі стационарлық күйлер арасынан өткен кездегі атомның энергияны шығару және жұту қабілеті төмендегі тұжырымдамалардың қайсысында дұрыс сипатталады?

А) Кез келген энергиясы бар фотондарды жұта алады, энергияның қандай да бір бөлігі бар фотондарды шығара алады;

В) Энергияның қандай да бір бөлігі бар фотондарды жұта алады, кез келген энергиясы бар фотондарды шығара алады;

С) Энергияның қандай да бір бөлігі бар фотондарды жұтады және шығарады, шығарылатын және жұтылатын жарық фотондарының энергиялары әр түрлі;

D) Энергияның қандай да бір бөлігі бар фотондарды жұтады және шығарады, шығарылатын және жұтылатын жарық фотондрының энергиялары бірдей;

E) Келтірілген жауаптардың ішінде дұрысы жоқ.

 

14.4.3 Атомдағы электронның энергиясы Е ₁ стационарлық күйден энергиясы Е ₂ стационарлық күйге өткен кездегі атомның шығаратын немесе жұтатын жиілігі келесі формуламен анықталады:

А) n = ; В) n = ; С) n = h ×ê E₂ – E₁ ê; D) n = ; Е) n = .

 

14.4.4 Атомдағы электрон n деңгейден m деңгейге өткенде шығарылатын квант жиілігі неге тең:

A) ; B) ; C) ;

D) ; E) .

(R –Ридберг тұрақтысы)

 

14.4.5 Суретте атомның энергетикалық деңгейлерінің диаграммасы келтірілген. Қайсы ауысу кезінде толқын ұзындығы ең қысқа фотон жұтылады?

А) 1; В) 2; С) 3; D)4; Е) 5.

14.4.6 Суретте атомның энергетикалық деңгейлерінің диаграммасы келтірілген. Қайсы ауысу кезінде жиілігі ең аз фотон жұтылады?

A) 1; B) 2; C) 3; D) 4; E) 5.

 

14.4.7 Суретте атомның энергетикалық деңгейлерінің диаграммасы келтірілген. Қайсы ауысу кезінде жиілігі ең аз фотон шығарылады?

A) 1; B) 2; C) 3; D) 4; E) 5.

 

14.4.8 Сутегі атомының иондалу энергиясы Е_i=13,6 эВ. Электронның үшінші энергетикалық деңгейден бірінші энергетикалық деңгейге өткенде атомның шығаратын фотон энергиясы неге тең:

А) 9,1 эВ; В) 12,1 эВ; С) 1,21 эВ; D) 4,53 эВ; Е) 40,8 эВ. 10

 

14.4.9 Сутегі атомы шығарған спектрдің ультракүлгін бөлігінде қайсы серия орналасқан?

А) Пфунд; B) Брэкет; C) Пашен; D) Бальмер; E) Лайман.

 

14.4.10 Ультракүлгін аймақтағы (Лайман сериясы) фотонның ең аз энергиясы неге тең: (Ридберг тұрақтысы R = 3,29^.10¹⁵с^-1).

A) 12,3^.10^-19 Дж; B)11,6^.10^-19 Дж; C)16,3^.10^-19 Дж; D)14,6^.10^-19 Дж;

E) 6,8^.10^-19 Дж.

 

14.4.11 Лайман сериясындағы фотонның ең аз энергиясы:

A) 10,2 эВ; B) 16,3 эВ; C) 13,6 эВ; D) 8,13 эВ; E) 4,32 эВ.

 

14.4.12 Сутегі атомының екінші орбитасындағы электронның айналу жиілігі неге тең?

A) 4,16^.10¹⁴с^-1; B)0,2^.10¹⁴с^-1; C) 1,8^.10¹⁴с^-1; D)4,6^.10¹⁴с^-1; E) 8,2^.10¹⁴ с^-1.

14.4.13 Сутегі атомының бірінші орбитасында орналасқан электронның кинетикалық энергиясы:

A) 27,2 эВ; B)16,3 эВ; C) 13,6 эВ; D)8,13 эВ; E) 4,32 эВ.

 

14.4.14 Пашен сериясындағы ең қысқа толқын ұзындығы:

A) 360 нм; B) 240 нм; C) 185 нм; D) 818 нм; E) 912 нм.

 

14.4.15 Сутегі атомының иондалу потенциалы:

A) 14,2 В; B) 2,6 В; C) 5,2 В; D) 10,2 В; E) 13,6 В;

 

14.4.16 Сутегі атомы спектрінің көрінетін бөлігінде қайсы серия орналасқан?

А) Пфунд; B) Брэкет; C) Пашен; D) Бальмер; E) Лайман.

 

14.4.17 Сутегі атомы алтыншы қозған күйде орналасқан. Қайсы энергетикалық деңгейге өткенде көрінетін жарық шығарылады?

А) бірінші; В) екінші; С) үшінші; d) төртінші; Е) бесінші.

 

14.4.18 Сутегінің қозбаған атомындағы электрон орбитасының ең кіші радиусы r₁ = 52,8 пм. Сутегі атомындағы электронның үшінші орбитасының радиусы:

А) 154,8 нм; В) 158,4 нм; С) 316,8 нм; D) 475,2пм; Е) 264 пм.

 

14.4.19 Қайсы ауысу кезінде сутегі атомы ультракүлгін сәулелерді шығарады?

А) Е₄ ® Е₁; В) Е₅ ® Е₃; С) Е₃ ® Е₂; D) Е₄ ® Е₃; Е) Е₆ ® Е₂.

 

14.4.20 Энергиясы n =3 бас кванттық санмен анықталатын атомдағы электрон күйінің саны неге тең:

A) 2; B) 3; C) 6; D) 8; E) 18.

Кванттық механика

14.5.1 1кВ потенциалдар айырмасымен үдетілген зарядталған бөлшектің де Бройль толқын ұзындығы l = 1,282 пм. Бөлшектің заряды 1,6^.10^-19 Кл. Массасы неге тең? (h = 6,62^.10^-34 Дж^.с)

A) 0,621^.10^-27кг; B) 0,656^.10^-27кг; C) 0,156^.10^-27кг;

D) 0,833^.10^-27кг; E) 1,672^.10^-27кг.

 

14.5.2 Импульсі 9,1×10^{-25 кг}×м/с болатын электронның де Бройль толқын ұзындығы неге тең?

А) 6,02×10^{-58 м; В) 1,37}×10⁹ м; С) 0,727 нм; D) 0,115 нм;

Е) келтірілген жауаптардың ішінде дұрысы жоқ.

 

14.5.3 Жылдамдығы 2,5^.10³м/с болатын нейтронның (m=1,675^.10^{-27 кг)} толқын ұзындығы неге тең? (h =6,62^.10 ^-34Дж^.с)

A) 46 пм; B) 172 пм; C) 216 пм; D) 244 пм; E) 158 пм.

 

14.5.4 Микробөлшектің жылдамдығы 2 есеге кемісе, оның де Бройль толқын ұзындығы қалай өзгереді?

А) 2 есе артады; В) 2 есе кемиді;

С) 4 есе артады; D) 4 есе кемиді; Е) Өзгермейді.

14.5.5 Микробөлшектің импульсі 4 есе артса, оның де Бройль толқын ұзындығы:

А) 4 есе артады; В) 4 есе кемиді;

С) 2 есе артады; D) 2 есе кемиді; Е) Өзгермейді.

 

14.5.6 Протонның жылдамдығы 2 Мм/с. Протонның толқындық қасиетін сипаттайтын де Бройль толқын ұзындығы неге тең? (m_p= 1,67^.10^{-27 кг,} h=6,62^.10^-34 Дж^.с)

А) 0,364 пм; В) 0,107 пм; С) 0,198 пм; D) 0,727 пм; Е) 0,091 пм.

 

14. 5.7 Электронның кинетикалық энергиясы 1 кэВ. Осы электронның де Бройль толқын ұзындығы неге тең? (электронның массасы 9,1^.10^{-31 кг, h=6,62.}10^-34 Дж^.с)

A) 14,8 пм; B) 18,3 пм; C) 42,7 пм; D) 30,2 пм; E) 38,8 пм.

 

14.5.8 λ = h / (mυ) қатынасы қалай аталады?

А) Шредингер теңдеуі; В) Эйнштейн формуласы;

С) Гейзенбергтің анықталмағандық қатынастары;

D) де Бройль формуласы; Е) Планк формуласы.

 

14.5.9 Микробөлшектің толқындық қасиеттеріне төменде келтірілген шамалардың қайсысы жатпайды: 1-импульс, 2-энергия, 3-траектория, 4-масса?

А) 1 және 4; В) 2 және 4; С) 3; D) 1 және 3; Е) 2.

 

14.5.10 Микробөлшектің координатасында анықталмағандық артса:

А) энергияның анықталмағандығы өседі;

В) энергия мен импульстің анықталмағандығы бұрынғы қалпында қалады;

С) импульстің анықталмағандығы кемиді;

D) импульстің анықталмағандығы өседі;

Е) энергияның анықталмағандығы бұрынғы қалпында қалады.

 

14.5.11 қатынасы қалай аталады?

А) Шредингер теңдеуі; В) Эйнштейн формуласы;

С) Гейзенбергтің анықталмағандық қатынастары;

D) де Бройль формуласы; Е) Планк формуласы.

 

14.5.12 Протонның орны Dх=1^.10^-8м қателігімен анықталған. Минималды кванттық – механикалық анықталмағандық DV_х, протонның жылдамдығы: ( =1,05^.10^-34Дж^.с, m_p=1,67^.10^-27кг)

A) 0,63м/с; В) 6,3^.10^-15м/с; С) 6,3м/с; D) 16м/с; E) 16^.10¹⁵ м/с.

 

14.5.13 Негізгі күйдегі сутегі атомының энергетикалық деңгейінің ені неге тең?( =1,05^.10^-34 Дж^.с).

А) 1,05^. 10^-42Дж; В) 0 Дж; С) 1,05^.10^-26 Дж; D) 0,95^.10²⁶Дж; Е) 2,1^.10^-26 Дж.

 

14.5.14 Қозған күйдегі сутегі атомының энергетикалық деңгейінің ені неге тең? (Қозған күйдегі атомның өмір сүру уақыты 10^-8 с, =1,05^.10^-34 Дж^.с)

А)0 Дж; В)1,05^. 10^-42 Дж; С)0,95^.10²⁶Дж; D) 1,05^.10^-26Дж; Е) 2,1^.10^-26Дж.

 

14.5.15 Бір рет иондалған гелий атомының энергетикалық деңгейінің ені неге тең?

А) 0 Дж; В)1,05^. 10^-42 Дж; С)1,05^.10^-26 Дж; D)0,95^.10²⁶Дж; Е)2,1^.10^-26 Дж.

 

14.5.16 Толқындық функцияға сәйкес келмейтін қасиетті көрсет:

А) аяқталғандық; В) біртектілік; С) кванттылық;

D) үзіліссіздік; Е) туындының толқындық функциядан үзіліссіздігі.

 

14.5.17 Dр_х×Dх ³ өрнегіқалай аталады?

А) бөлшектің Х осі бойымен қозғалысына арналған Шредингер теңдеуі;

В) де Бройль формуласы; С) Бордың стационар орбиталарының шарты;

D) Планк формуласы; Е) Гейзенбергтің анықталмағандық қатынастары.

 

14.5.18 Ψ=Ψ₀ е ^{- i (E t - pr) / ħ} формуласы нені білдіреді? (Е мен p - микробөлшектіңэнергиясы мен импульсі, ћ- келтірілген Планк тұрақтысы, i- жорамал сан)

А) де Бройль формуласы; В) толық түрдегі Шредингер теңдеуі;

С) де Бройль толқынының таралуын сипаттайтын функция;

D) Гейзенберг қатынасы; Е) Ферми-Дирак функциясы.

 

14.5.19 Толқындық функция арқылы анықтауға болады:

А) микробөлшектің қозғалыс траекториясын;

В) микробөлшектің энергиясын;

С) микробөлшектің координатасы мен импульсін;

D) микробөлшектің массасы мен импульсін;

Е) кеңістіктің кейбір облыстарында микробөлшектің табылу ықтималдылығын.

 

14.5.20 Дұрыс жауапты таңдаңыз:

А) y(х,y,z,t) толқындық функциясы элементтің dV көлемінде бөлшектің табылу ықтималдығын анықтайды;

В) толқындық функция модулінің квадраты элементтің dV көлемінде t уақыт мезетіндегі бөлшектің табылу ықтималдығының тығыздығын анықтайды;