Экология және тұрақты даму» пәнінен емтихандық тест сұрақтары

Құрастырғандар: Ағыбаева А.Қ., Бердібекова М.Т.

1. «Экология» терминін ғылымға алғаш енгізген қай ғалым?

2. Экология ғылымының тұжырымдамасы:

3. Жеке дара организмдердің қоршаған орта жағдайларымен қарым-қатынастарын зерттейін экологияның бөлімін қалай атаймыз?

4. Популяцияның өзгерісін, құрамын, бейімдеушіліктің экологиялық механизмдерін, популяциялардың сандық реттелуін және табиғи ценоздардың тұрақтылығын зерттейтін экологияның бөлімін қалай атаймыз?

5. Әртүрлі біріккен популяциялардың, экологиялық жүйелердің бір-бірімен немесе қоршаған ортамен қарым-қатынастарын зерттейтін экологияның бөлімін қалай атаймыз?

6. Экологиялық фактор тұжырымдамасын көрсетіңіз:

7. Организмдерге тікелей немесе жанама әсер ететін ортаның бөлшектенбейтін элементін қалай атайды?

8.Абиотикалық фактор тұжырымдамасын көрсетіңіз:

9. Биотикалық фактор тұжырымдамасын көрсетіңіз:

10. Антропогендік фактор тұжырымдамасын көрсетіңіз:

11. Гелиофиттерге қандай өсімдіктер жатады?

12. Сциофиттерге қандай өсімдіктер жатады?

13. Факультативті гелиофиттерге қандай өсімдіктер жатады?

14. Гидрофиттерге қандай өсімдіктер жатады?

15. Гигрофиттер деп қандай өсімдіктер аталады?

16. Мезофиттер деп қандай өсімдіктерді атайды?

17. Ксерофиттер деп қандай өсімдіктерді атайды?

18. Қуаңшылыққа төзімді, жапырақтары құрғақ және қатты, сабағы су жинамайтын өсімдіктер қалай аталады?

19. Қуаңшылыққа өте төзімді, жапырақтары немесе сабақтары шырынды, етті болып келетін, су қорын денесіне мол жинайтын өсімдіктер қалай аталады?

20. Еріген тұздардың мөлшерлері жоғары топырақта өсетін өсімдіктер қалай аталады?

21. Тұз мөлшері мол ортада тіршілік ететін микроорганизмдер және жануарлар қалай аталады?

22. Организмдердің тәуліктік жарық мерзімінің ұзақтығына жауап беру реакциясы қалай аталады?

23. Популяциялардың немесе тірі организмдер топтарының құрылықта таралу ауданы қалай аталады?

24. Белгілі бір территорияда мекендейтін, әр түрлі түрлерге жататын организмдер жиынтығын қалай атайды?

25. Бәсекелестікке төмендегі қарым-қатынастардың қайсысы жатады?

26. Жыртқыштыққа қандай қарым-қатынас көрінісі жатады?

27. Паразитизмге қандай қарым-қатынас көрінісі жатады?

28. Организмдердің денесінен өзіне тән химиялық өнімдер шығару арқылы қарым-қатынас жасау жолы қалай аталады?

29. Жануарлардың орын ауыстыруы арқылы тұқымдастарын кеңістікке тарату құбылысы қалай аталады?

30. Екі түрге жататын организмдердің кеңістікте бір-біріне ешбір зиянын тигізбей, керісінше селбесіп пайдалы тіршілік етуі қалай аталады?

31. Бір түрдің қорек қалдығымен екінші организм қоректене отырып, оған ешбір зиян келтірмейтін қарым-қатынасты қалай атайды?

32. Әр түрге жататын организмдер бір-біріне қолайлы жағдай туғыза отырып селбесіп тіршілік етуі қалай аталады?

33. Атмосфераның ең төменгі қабатын қалай атайды?

34. Озон қай қабатта пайда болады?

35. Атмосфералық ауада көмір қышқыл газының мөлшері қанша?

36. Литосфера ұғымын ғылымға алғаш рет ұсынған қай ғылым?

37. Биосфераны жан-жақты ғылыми тұрғыда зерттеп оның теориялық негізін салған қай ғалым?

38. Озон қабатының жұқаруына себепті химиялық затты атаңыз:

39. Ластану дегеніміз не?

40. Ластанудың классификациясы бойынша олар қанша түрге бөлінген?

41. Физикалық ластануға не жатады?

42. Ластану объектілеріне не жатады?

43. Ластағыш заттарға не жатады?

44. Ластаушы көздеріне не жатады?

45. «Қышқыл жауынның» көздерін атаңыз:

46. Антропогендік факторға не жатады?

47. Озон қабатының қалыңдығы қандай?

48. Температураның күрт өзгерiстерiне шыдай алмайтын оргнизмдердi көрсетiңiз:

49. Температураның күрт өзгерiстерiне төзе алатын, соған бейiмделген организмдер қалай аталады?

50. Қоршаған орта факторының организм түрлерi немесе популяциялары тiршiлiк ете алатын бөлiгiнiң сандық мәнi қалай аталады?

51. Фактордың экстремалды мәнiнде организм тiршiлiк ете ала ма?

52. Фактордың организм тiршiлiгiне қауiп төндiретiн, шектен тыс мәнi қалай аталады?

53. Фактордың әсерiнен организмде пайда болған ауытқулар (өзгерiстер) әлi қайтымды және организм фактор әсерi тоқталған соң қайта қалпына келе алатын болса, мұндай фактор мәнi қалай аталады?

54. Фактордың әсерiнен туған оргнизмдегi өзгерiстер қайтымсыз болып, организмнiң өлiп кетуiне алып келетiн болса, мұндай фактордың мәнi қалай аталады?

55. Жануарлардың ұрпағына қамқорлық жасауы қандай қарым-қатынасқа жатады?

56. Үйiрдегi иерархиялық (бағыныштылық) қарым-қатынастардың қай түрiне жатады?

57. «Кез-келген фактордың экожүйенiң және ондағы организмдердiң қарым-қатынасы ең тиiмдi түрде дамуына қажеттi қолайлы мәнi болады» деп тұжырымдайтын заңды көрсетiңiз:

58. Басқа факторлардың бәрi қалыпты болса да, организмнiң тiршiлiк әрекетiн шектейтiн факторды қалай атайды?

59. Екi фактор бiрлесе әсер еткенде, олардың біреуі екiншiсiнiң әсерiн күшейте түсетiн болса, мұндай әсер қалай аталады?

60. Екi фактор бiрлесе әсер еткенде, бiр-бiрiнiң әсерiн әлсiрететiн болса, мұндай әсер қалай аталады?

61. «Организмнiң төзiмдiлiгi оның экологиялық сұраныстарының ең әлсiз бөлiгiмен қамтамасыз етiледi» деп тұжырымдайтын ереженi атаңыз:

62. «Түрдiң экологиялық сәттiлiгi үшiн ортаның жетекшi факторлары олардың биологиялық оптимумына жақын мәнде бiр-бiрiмен үйлесуi қажет» деп тұжырымдайтын қай заң:

63. Кез-келген фактордың жоғары мәнiне бейiмделген организмдер қалай аталады?

64. Фактордың төмен мәнiне бейiмделген организмдер қалай аталады?

65.Организмнiң iшкi ортасының тұрақтылығы қалай аталады?

66. Бiр түрге жататын организмдер арасында туатын қарым-қатынастар қалай аталады?

67. Әр түрге жататын организмдер арасында туатын қарым-қатынастар қалай аталады?

68. Топтың және ондағы даралар санының даралардың мiнез-қылығына, физиологиясына, дамуына және көбеюiне сезiм мүшелерi арқылы әсер етуi қалай аталады?

69. Даралар саны көбейiп, популяция тығыздығы артуының себебiнен туатын мекендеу ортасындағы өзгерiстер қалай аталады?

70. Биотикалық факторлардың типтерiн көрсетiңiз:

71. Популяцияның сандық көрсеткiштермен сипатталатын өзгергiштiгiн көрсетiңiз:

72. Популяцияның сапалық көрсеткiштермен сипатталатын өзгергiштiгiн көрсетiңiз:

73. Агроценоздағы түрлер дараларының жиынтығы қалай аталады?

74. Берiлген терриоториядағы даралардың жалпы саны қалай аталады?

75. Популяция мекендейтiн ортаның аудан немесе көлем бiрлiгiне келетiн даралардың орташа саны қалай аталады?

76. Популяция дараларының терриоторияда бөлiнiп таралуын, топтардың жыныстық белгi бойынша, жасы, морфофизиологиялық ерекшелiктерi бойынша ара қатынасын қалай атайды?

77. Популяцияның динамикалық сипатын көрсететiн қасиеттерiн көрсетiңiз:

78. Популяция санының толуы мен кемуiн байланыстырып тұратын не?

79. Жаппай өлiмшiлiктiң себептерiн көрсетiңiз:

80. Популяция санын реттеушi факторларды көрсетiңiз:

81. Қоректiк режимнiң қандай типтерi бар?

82. Қорек ретiнде жануарлар және олардың өнiмдерiн пайдаланумен сипатталатын қоректiк режимдi көрсетiңiз:

83. Қорек ретiнде өсiмдiк организмдерi және олардың өнiмдерi қолданылса, мұндай қоректiк режим қалай аталады?

84. Шiрiген өсiмдiктер және олардың ыдыраған қалдықтарын қорек ету қалай аталады?

85. Қоректiк мамандануы бойынша гетеротрофтар қандай топтарға бөлiнедi?

86. Қорек ретiнде әр түрлi жануарлар мен өсiмдiктер түрiн пайдаланатын организмдер қалай аталады?

87. Қоректiк материалдар ретiнде организмдердiң бiрнеше түрiн ғана пайдаланатын жануарлар қалай аталады?

88. Қоректiк заттары бiр түрден, немесе бiр туыстыққа жататын бiрнеше түрден ғана тұратын жануарлар қалай аталады?

89. Жануарлардың қоректену типтерiн көрсетiнi

90. Таңдап қоректену жануарлар қоректенуiнiң қай типiне жатады?

91. Қоректенудiң қай типi тандамай қоректенуге жатады?

92. «Экологиялық қуыс» терминiн ұсынған кiм?

93. Табиғат байлықтары деген не?

94. Сарқылатын байлықтарды көрсетіңіз:

95. Орны толатын ресурстарды көрсетіңіз:

96. Қандай ресурстар орны толмайтын ресурстар болып табылады?

97. Қандай ресурстар ауыстыруға болатын ресурстар болып табылады?

98. Сарқылмайтын табиғи ресурстарға не жатады?

99. Сарқылмайтын табиғи ресурстарды көрсетіңіз:

100. Сарқылмайтын табиғи ресурстарға төмендегілердің қайсысы жатады?

101. Климаттық ресурстарға не жатады?

102. Топырақтың физикалық және химиялық қасиеттерiнiң тiрi организмдерге экологиялық әсер етуі қандай факторға жатады?

103. Табиғат байлықтары қандай топтарға бөлінеді?

104.Су жануарларының топтарын көрсетіңіз:

105. Планктон дегеніміз не?

106. Нектон деген не?

107. Бентос деген не?

108. Организмдердің тәуліктік жарық мерзімінің ұзақтығына жауап беру реакциясы қалай аталады?

109. Продуценттерге қандай организмдер жатады?

110. Консументтерге қандай организмдер жатпайды?

111. Редуценттерге қандай организмдер жатады?

112. Фотосинтез немесе хемосинтез процесінде продуценттердің күн энергиясын қабылдап, органикалық заттар түрінде жинақтау жылдамдығы қалай аталады?

113. Консумент деңгейіндегі органикалық заттардің жинақталу жылдамдығы қалай аталады?

114. Жалпы фотосинтездің жылдамдығы, яғни, органикалық заттардың түзілуі мен қоса тыныс алуға жұмсалатын бөлігі қалай аталады?

115. Биосфера деген не?

116. Биосфера неше компоненттен тұрады?

117. «Қышқыл жауындар» терминін алғаш рет ұсынған қай ғалым?

118. Құрлықтық экологиялық жүйелерге не жатады?

119. Тұщы сулар экологиялық жүйелеріне не жатады?

120. Экологияның тұтас биосфераға немесе оның үлкен бөліктеріне қатысты ғаламдық проблемаларын зерттейтін саласын қалай атайды?

121. Биоценоз ұғымын алғаш рет ұсынған қай ғалым?

122. Табиғи отаның барлық өзгерістеріне, жағдайына бақылау жасап баға беру қалай аталады?

123. Экологиялық мониторингтің мақсатына не жатады?

124. Экологиялық жүйе терминін кім ұсынған?

125. Экологиялық жүйелерді биосфералық деңгейде қарастыратын экологияның қай саласы?

126. Экологиялық жүйедегі әртүрлі тіршілік иелерінің өсіп-дамуына бір-бірінің әсері болатын байланысты не деп атайды?

127. Сукцессия деген не?

128. Ақсу-Жабағалы қорығы Қазақстанның қай аймағында орналасқан?

129. Ландшафттарды қорғаудың ең жоғары формасын көрсетіңіз:

130. Жер шарының солтүстік аймақтарында тіршілік ететін сүтқоректілер мен құстарға қарағанда олардың оңтүстіктегі туыстастарының кейбір дене мүшелерінің ірірек болатындығы туралы «ережені» ұсынған кім?

131. Табиғи сулардың антропогендік ластағыш көздеріне не жатады?

132. Атмосфералық ауаның антропогендік ластағыш көздеріне не жатады?

133. Атмосфералық ауаның табиғи ластағыш көздеріне не жатады?

134. Қазақстанда қандай жануарлар жойылып бітуге жақын?

135. В.И.Вернадскийдің тұжырымдауынша тіршілік аймағы ретінде биосфераның негізі болып табылатын не?

136. Түрдің дискреттілігін қамтамасыз ететін ерекшелік механизмі қалай аталады?

Биоформа деген не?

137. Синузия деген не?

138. Тiрi организмдер әрдайым экологиялық ең аз шама мен ең көп шама аралығында өмiр сүредi. Осы аралық мөлшерiн не дейдi?

139. Демография дегенiмiз не?

140. Инсектицид дегенiмiз не?

141. Гербицидтер дегенiмiз не?

142. Биоформа деген не?

143. Популяция санының қоректік корреляциясы ережесінің мәні неде?

144. Әрбір экожүйенің тіршілігі неге байланысты?

145. Дайын органикалық заттармен қоректенетін организмдерді қалай атайды?

146. Барлық негізгі компоненттері (релиеф, климат, су, өсімдіктер, жануарлар) бір-бірімен байланыстағы табиғи географиялық кешенді қалай атайды?

147. Табиғат кешендеріне адамның тікелей немесе жанама әсер етуіне байланысты өзгерген жерлерді қалай атайды?

148. Рекреациялық ландшафтты атаңыз:

149. Ерекше қорғалатын территорияны атаңыз:

150. Топырақтың антропогендік ластаушы көзін атаңыз:

151. Топырақтың табиғи ластаушы көзін атаңыз:

152. Бастапқы периодты факторларға төмендегілердің қайсысы жатады?

153. Туындаушы периодты факторға төмендегілердің қайсысы жатады?

154. Периодсыз факторға төмендегілердің қайсысы жатады?

155. Климаттық факторға төмендегілердің қайсысы жатады?

156. Эдафикалық факторға төмендегілердің қайсысы жатады?

157.Орографиялық факторға төмендегілердің қайсысы жатады?

158. Организмдердің өз тіршілік ортасының ерекшелігіне қарай морфологиялық жағынан бейімделуін қалай атайды?

159. Жануарлардың тіршілік формаларын жіктеген қай ғалым?

160. Өсімдіктер оларсыз тіршілік ете алмайтын, өсімдіктердің тіршілігіне қажетті факторлар жиынтығын қалай атайды?

161. Жеке организмдер деңгейінде абиотикалық факторлар ең алдымен неге әсер етеді?

162. Популяциялық деңгейде абиотикалық факторлар ең алдымен неге әсер етеді?

163. Фактордың белгілі бір мәніне бейімделген ағзалар қалай аталады?

164. Фактордың әртүрлі өзгерістеріне бейімделгіш ағзалар қалай аталады?

165. Гидросфера жер шарының қанша бөлігін алып жатыр?

166. Мұхиттар мен теңіздер Жер шарындағы барлық судың қанша % құрайды?

167. «Қышқыл жауынның» көздерін атаңыз:

168. Радиациялық ластанудың негізгі көздерін атаңыз:

169. Анабиоз деген не?

170. Популяция флюктуациясы деген не?

171. Озон қабатының негізгі функциясын көрсетіңіз:

172. Атмосфераның химиялық құрамының 78,08% құрайтын қандай элемент?

173. Популяцияның жаппай өлімшілігінің себебі:

174. Географиялық қабық терминін ғылымға енгізген қай ғалым?

175. Озонның химиялық формуласын таңдаңыз:

176. Популяция санының белгілі жағдайда туылған даралар есебінен нақты көбеюі қалай аталады?

177. Экологиялық пирамиданың неше типі бар?

178. Атмосфералық ауадағы көмірқышқыл газының көп мөлшерде болуы климатқа қалай әсер етеді?

179. Автотрофты ағзаларға төмендегілердің қайсысы жатады?

180. Қоршаған ортаның жергілікті мониторинг жүйесін ұсынған қай ғалым?

181. Шайынды сулардың механикалық тазарту әдісіне не жатады?

182. Шайынды сулардың физикалық-химиялық тазарту әдісіне не жатады?

183. Фотосинтез процесі нәтижесінде ауаға қандай зат бөлініп шығады?

184. Шайынды суларды биологиялық тазарту әдісі ненің көмегімен іске асырылады?

185. Тiрi ұлпалармен қоректенетiн ағзаларды көрсетiңiз?

186. Өлекселермен қоректенетiн ағзаларды көрсетiңiз?

187. Төменде аталғандардың қайсысын ғаламдық экологиялық мәселелерге жатқызуға болады?

188. Озон қабатының маңызы қандай?

189. Биомассаның ең жоғары тығыздығы қай ортаға тән?

190. Мына ағзалардың қайсысы көбінесе паразиттерге жатады?

191. Биомассаның жинақталуында қай ағзаның рөлі зор?

192. Табиғи биогеоценоздарда қандай факторлар өзара әсерлеседі:

193. Әрбір келесі трофикалық деңгейге энергияның қандай мөлшері өтеді?

194. Аралас орманның экожүйесінде қандай фактор шектеуші болып табылады?

195. Өсімдіктер бірлестігі қалай аталады?

196. Өнімділігі ең төмен экожүйе:

197. Төмендегі экожүйелердің қайсысы биомассасы мен өнімділігінің жоғары болуымен сипатталады?

198. Қоршаған орта жағдайларының өзгерістеріне қарсылықсыз көнетін ағзаларды қалай атайды?

199. Тек белгілі бір қорек түрімен қоректенуге бейімделген ағзаларды қалай атайды?

200. Топырақ мекендеушілерін қалай атайды?

201. Бірінші реттік консументтерге қайсысы жатады?

202. Ағзалар мекен ететін орталар нешеу?

203. Бірдей уақыт аралықтарында қайталанатын ортаның өзгерістерін қалай атайды?

204. Экологиялық сукцессияның соңғы тепе-теңдік жағдайын қалай атайды?

205. Қай экожүйе ең өнімді?

206. Төмендегі жануарлардың қайсысының дене температурасы тұрақсыз?

207. Әлеуметтік экология қандай жүйені зерттейді?

208. «Ғаламдық экология» терминін ғылымға енгізген кім?

209. Табиғи зоналар негінен төмендегілердің қайсысына тәуелді:

210. Қай табиғи кешенді антропогенді деп атайды?

211. Арал теңізіндегі су мөлшерінің азаю себебі:

212. Аталған ластанулардың түрі мен формасынан электроэнергетиканың қоршаған ортаға тигізбейтін әсерін атаңыз:

213. Антропогендік табиғи кешенді атаңыз:

214. Мал шаруашылығының қоршаған ортаға тигізетін ең көп таралған негативтік әсерін атаңыз:

215. Төменде аталған шаруашылықтардың арасынан суаттардың ластануына ауқымды әсерін тигізетін біреуін атаңыз:

216. Қазіргі заманғы экологиялық дағдарыстың негізгі себептері:

217. Каспий теңізі ластануының негізгі көзін атаңыз:

218. Қазіргі кезде құрғаған Арал теңізі қандай аймақ болып табылады:

219. Ұзақ уақытқа созылған дағдарыстарға не жатады?

220. Биосферадағы тірі заттардың негізгі массасын не құрайды?

221. Бақтар, парктер, судың биологиялық тазарту құрылыстары қандай экожүйеге жатады?

222. Популяцияда жас даралар санының көп болуы нені көрсетеді?

223. Сандық пирамида ережесі бойынша қоректік тізбектегі даралардың саны әрбір буын сайын қалай өзгереді?

224. Топырақта желдің әсерінен болатын эрозияны не деп аталады?

225. Атмосфераның компонеттерінен тірі организмдердің тіршілігіне ең маңызды болатын заттарды көрсетіңіз:

226. Биосфераның қай жерінде өнімділік өте көп?

227. Атмосфералық ауаның 21%-ін не құрайды?

228. Экожүйе эволюциясы макроэволюциялық сипатқа ие болатын құбылысты көрсетiңiз?

229. Өсiмдiктен басталып фитофагтарға, олардан жыртқыштарға немесе паразиттерге дейiн созылатын қоректiк тiзбек қалай аталады?

230. Өлi органикалық заттардан басталып, фитофагтарға, одан олардың консументтерiне дейiн созылатын қоректiк тiзбек қалай аталады?

231. Жерге түскен Күн сәулесiнiң қанша бөлiгiн өсiмдiктер сiңiредi?

232. Экожүйенiң ландштафтық, климаттық және эдафикалық жағдайлары бiрдей компонентi қалай аталады?

233. Факторлардың негативтi әсерi деген не?

234. Реакция нормасы бойынша гигрофиттер қай топқа жатады?

235. «Екi түр бiр экологиялық қуысты иелене алмайды» деп тұжырымдайтын заңдылықты көрсетiңiз:

236. Ыстық қанды жануарлардың дене өлшемдерi олардың солтүстiкте кездесетiн популяцияларында оңтүстiкте кездесетiндерге қарағанда iрi болып келедi деп тұжырымдайтын ереженi көрсетiнiз?

237. Дене температурасы сыртқы орта температурасына тәуелдi болып келетiн организмдердi көрсетiңiз:

238. Дене температурасын сыртқы орта температурасының өзгерістерiне тәуелсіз, тұрақты деңгейде сақтай алатын организмдердi көрсетiңiз:

239. Биосферадағы химиялық элементтер айналымын зерттейтiн ғылым қалай аталады?

240. Ортақ ортада бiр организм екiншi бiр организм түрiнiң тiршiлiгiн тежейтiн, бiрақ өзi қарсылық көрмейтiн түраралық қарым-қатынас қалай аталады?

241. Организмдердiң климаттық-географиялық жағдайлардың өзгерістерiне бейiмделуiн қалай атайды?

242. Берiлген территорияның кейбiр ландшафттарына, регион бөлiктерiне арналған жергiлiктi климат қалай аталады?

243. Микроклимат деген не?

244. Жер бетiндегi тiршiлiк иелерi пайдаланатын энергияның негiзгi көзi не?

245. Ағаш сүрегiмен қоректенушi организмдер қалай аталады?

246. Детритофагтарды көрсетiнiз:

247. Сыртқы орта жағдайларына қарсылықсыз көнетiн, бiрақ орта жағдайы жақсарғанда қайта қалпына келу қалпын сақтайтын организмдердi қалай атаймыз?

248. Организдердiң бионтервалы және осы бионтервал iшiнде организмдердiң экологиялық шамасының өзгеруi қандай генетикалық тұрақты реакциядан анықталады?

249. Әртүрлi организмдер үшiн реакция нормасы түрлiше болуы неге байланысты?

250. Өсiмдiктер құрамындағы жануарларды елiктiретiн химиялық заттар қалай аталады?

251. Фотосинтез кезiнде жүретiн фотохимиялық реакциялар қалай аталады?

252. Фотосинтез кезiндегi ферменттiк реакциялар қалай аталады?

253. Популяция саны қандай факторларға тәуелдi болып келедi?

254. Популяцияның мутациялық өзгерiстерi деген не?

255. Басқа факторлардың бәрi қалыпты болса да, организмнiң тiршiлiк әрекетiн шектейтiн факторды қалай атайды?

256. Нақты жағдайда және лимиттеуші факторлар болмаған жағдайда мүмкіндігінше көп ұрпақтың туылуы қалай аталады?

257. Техносфера деген не?

258. Көптеген экологтардың бағалауынша біздің планетамыздың демографиялық сыйымдылығы қандай?

259. Қазіргі болжамдарға қарағанда демографиялық бұрылыс қашан басталуы мүмкін?

260. Экологиялық дағдарыстың негізгі себептерін көрсетіңіз:

261. Орта ластануына адамдар арасындағы қай топтар барынша сезімтал келеді?

262. Зиянды заттардың аз мөлшерде, қысқа уақыт әсер етуінің нәтижесі қандай болуы мүмкін?

263. Зиянды заттың көп мөлшері адам ағзасына енуінің нәтижесі қандай болуы мүмкін?

264. Адамның қоғамға бейімделуі қалай аталады?

265. Дамыған елдердің демографиялық ерекшелігін көрсетіңіз:

266. Демографиялық жарылыс деген не?

267. Тұрғын үйлер мен кәсіпорындар аралығындағы қала тұрғындарына өнеркәсіп орындарының тигізетін зиянын азайту үшін құрылған аймақ қалай аталады?

268. ”Демографиялық бұрылыс” деген не?

269. Жер бетінде халық саны азаюының басталуы қалай аталады?

270. Өзінің табиғи негізін бұзбайтын, адамдар тіршілігінің сапасын жақсарту - биосфераның шаруашылықтық сиымдылығының шегінде, яғни, қоршаған ортаның табиғи биотикалық реттелу механизмін бұзбайтын және ғаламдық өзгерістерге әкелмейтін шегінде қамтамасыз етілетін тұрақты әлеуметтік-экономикалық даму қалай аталады?

271. Әлемде XX ғасырдың соңында, XXI ғасырда жалғасуға бағытталып қалыптасқан, ойлаудың экологиялық стереотипін көрсететін құжатты табыңыз:

272. Тұрақты даму стратегиясы қайда және қашан қабылданған?

273. Тұрақты даму стратегиясының негізі:

274. Тұрақты даму стратегиясының мақсаты:

275. Тұрақты даму стратегиясының негізгі компоненттері:

276. Тұрақты даму стратегиясының негізгі белгілері:

277. Тұрақты даму стратегиясының қай белгісі адамзаттың (елдің) тірі қалуын, және біздің ұрпақтарымыз өзінің сұраныстарын табиғи жағдайда және Жер мен ғарыштың экологиялық жағдайында өтеуге бүгінгі ұрпақтармен салыстырғанда кем емес мүмкіндіктерге ие болатын, адамзаттың тоқтаусыз әрі үздіксіз ұзақ дамуға қабілетін (мүмкіндігін) көрсетеді?

278. Тұрақты даму стратегиясының қай белгісі биосфераның Жер бетіндегі тіршілік негізі және оның тұрақтылығы мен табиғи эволюциясына қажетті жағдай ретінде сақталуымен, адамзаттың әрі қарай дамуы экофобты түрде жүрмейтіндей күйде сақталуымен байланысты?

279. Тұрақты дамудың негізгі міндеттерінің бірі:

280. Тұрақты даму стратегиясы принциптерінің ішіндегі басқаларына қарағанда ең күмәндісі:

281. Тұрақты дамуды бағалауда қолданылатын критерий:

282. Жан басына шаққандағы жалпы өнімнен, білімділік деңгейінен, халықтың денсаулық жағдайынан тұратын және қоғамның әлеуметтік жағдайлылығының көрсеткіші болып табылатын, тұрақты дамуды бағалауда қолданылатын критерий:

283. Нақты елдерге ареалған теориялық нұсқаулар және праткикалық ұсыныстар жасаумен айналысатын БҰҰ-ның тұрақты даму жөніндегі комиссиясы (ЮНКУР) қашан және қайда құрылды?

284. БҰҰ-ның қоршаған орта және даму туралы 2-ші конференциясында (КОСР-B) қабылданған маңызды құжат:

285. Түпкілікті мәні байлықтарды тұтынуды және қоршаған ортаның ластануын азайту мен қалдықтарды кеміту мақсатында энергетикалық және шикізаттық байлықтарды пайдалану тиімділігін (экономикалық тиімділікпен қоса) барынша арттыру болып табылатын тұтыну мен өндіру құрылымын өзгерту концепциясы қалай аталады?

286. Негізіне дамудың тұрақтылығын бұзбай пайдалануға болатын энергияның, судың, территорияның және қалпына келмейтін табиғат байлықтарының қажетті мөлшері алынған тұтыну мен өндіру құрылымын өзгерту концепциясы қалай аталады?

287. Тұлғаның қауіпсіз, сау және экологиялық тұрғыдан қолайлы ортаға құқылы екендігі жарияланған адам құқығы және қоршаған орта туралы принциптер Декларациясы қашан және қайда қабылданды?

288. Донелла мен Денис Медоуздың «Егер өндірістің дамуы әрі қарай осы қарқынмен жүрсе, 75 жылдан кейін коллапс, яғни, ғаламдық экологиялық апат болады» деген тұжырым жасалған 1972 ж. басып шығарылған кітабы қалай аталады?

289. Экологиялық саясаттағы нарықтық көзқарастың ең айқын көрінісі:

290. Шығарындыларға айыппұл салу және оларды лицензиялау, экологиялық нормаларды бұзған мекеменің немесе адамның ластануды және оның салдарларын жоюға, сондай-ақ мониторинг жасауға кеткен шығынды өтеуі мәселелерін қарастыратын нарықтық құралды экологиялық саясатта қолдану қажеттігін кім және қашан жариялады?

291. Экологиялық саясаттағы нарықтық көзқарастың ең айқын көрінісі:

292. Қазақстанның тұрақты даму индикаторлары жүйесіндегі индикаторлар саны:

293. Қазақстанның тұрақты даму индикаторлары жүйесінде неше экологиялық индикатор бар?

294. Қазақстанның тұрақты даму индикаторлары жүйесінде неше экономикалық индикатор бар?

295. Қазақстанның тұрақты даму индикаторлары жүйесінде неше әлеуметтік индикатор бар?

296. Жұмысында ҚР СІМ және ҚР Қоршаған ортаны қорғау минстирлігі өкілдерінен тұратын Қазақстан Республикасының делегациясы қатысқан БҰҰ-ның тұрақты даму туралы 12-ші сессиясы (КУР-1B) қашан және қайда өтті?

297. БҰҰ-ның тұрақты даму туралы 12-ші сессиясының (КУР-1B) негізгі міндеті:

298. Тұрақты даму стратегиясының негізі:

299. ҚР-ның қай құжатында құрамында қоршаған ортаны қорғау саласының ұлттық жоспары бар 47 мемлекеттік бағдарлама іске асырылады?

300. МДМ жөніндегі 2002 жылғы есеп бойынша Мыңжылдықтың даму мақсаттарын (МДМ) іске асыру жолында ҚР іске асырылған нәтижелер: