Жалпы ісіктің негізгі себептері.

1. Жүрек әлсіздігі (шамасыздығы) 2. Бүйрек аурулары

3. Ашықтық (дистрофия, какехсия) 4. Микседема

Жергілікті ісік вена тамырының қабынуынан не қысылып қалғаннан болады (тромбофлебит, венаның варикозды кеңеюі т.б.)

Ангионевроздың ісік деп жергілікті иннервация бұзылғандықтан капилляр қабырғасының өткізгіштігі артқаннан пайда болатын ісікті айтады Бұл ісік тез пайда болып, тез жойылып кетеді. Көбіне бетте, кеудеде және қол-аяқта болады.

Пальпация (сипау) Пальпация саусақтардың сезім түйсігіне негізделген. Ол ертеден қолданылып келе жатқан тәсілдердің біріне жатады, бірақ 19-ғасырдан бастап практикалық медицинада кең өріс алып дамыды. Бұл тәсілдің ерекше дамуына үлес қосқан орыс ғылымдары В.П Образцов пен Н.Д.Стражеско. Пальпацияны қолданған кезде де белгілі бір ережелерді сақтау міндетті. Бұл ережелер пальпация кезінде ауру мен дәрігер қалпының, дәрігер саусақтарының қандай болу керек екенін және пальпация жүргізудің техникасын (әдісін) қамтиды.

1. Аурудың қалпын тексеретін мүшені жеңіл тауып сипап қарауға мүмкіншілік туғызатын ыңғайлы болу керек. Тексеретін мүшенің түріне қарай ауру тұрған, отырған, жатқан т.б. қалыптарда болады.

2. Дәрігер қолдары тез шаршамайтын, өзіне ыңғайлы қалыпта болу керек. Тез шаршаған қолдың сезімталдығы азаяды.

3. Дәрігердің қолдары тырнақ алғанда жылы және жұмсақ болу керек. Тырнақ аурудың терісіне батып, ауыртпалық тудырады. Салқын және қатты қол аурудың денесін тітіркендіріп, бұлшық еттің жиырылуын қоздырады. Бұлшық еттің жиырылуы сипаудың нәтижесіне теріс әсерін тигізеді.

4. Қолданылатын әдісіне қарай пальпация беткі және терең пальпация болып екіге бөлінеді. Терең сипау негізінен ішкі қуыс мүшелерін тексеру үшін қолданылады

Перкуссия (қағу) Перкусияны 1761ж Вена дәрігері Л. Ауэнбругер ұсынған болатын. Бірақта бұл метод көп уақытқа дейін онша белгілі болған. Тек 1808 жылы Францияның белгілі дәрігері Корвизор Ауэнбругердің еңбегін австрия тілінен француз тіліне аударғаннан кейін ғана,ол тәсіл медициналық әлемде кеңінен қолданыла бастады. Кейін бұл тәсілді басқа дәрігерлер жетіл-діріп отырды. Перкуссия тәсілі соққыдан пайда болатын дене қозғалысы тер-беліс толқындарын туғызатынына негізделген. Ал, тербеліс толқыны белгілі бір амплитуда да жиілікте және ұзындықыта дыбыс болып қабылданады.

Дыбыстың негізгі параметрлері: күші, ұзақтығы және биіктігі Дыбыс күші дыбыс толқындарының амплитудасының шамасына байланысты. Амплитуда неғұрлым биік болса, дыбыс соғырылым күшті болады. Перкуссияда (қаққанда) тербеліс амплитудасының биіктігі тексерілмекші органның құрамында ауа болуына және сол мүшенеің серпінділігіне де байланысты. Мысалы: бұл талапқа сай келетін өкпе сондықтан өкпеде күшті (ашық) перкуссиялық дыбыс туады. Керісінше құрамында ауа аз, мүшелер қаққанда аласа тербеліс амплитудасын береді де жәй (тынық) дыбыс тудырады. Мысалы: бұлшық еттер, бауыр т.б.

Дыбыс ұзақтығы дыбыс толқындарының сөну ұзақтығына байла-нысты. Ал дыбыс толқынның сөну мерзімі мүшенің тығыздығына бай-ланысты. Тығыз мүшелерде (ауасы аз) дыбыс толқыны тез сөнетіндіктен перкуссиялық дыбыста қысқа болады. Ауасы бар мүшелерде перкуссия-лық дыбыс ұзақ болады.

Дыбыс биіктігі тербеліс жиілігіне байла-нысты. Тербеліс жиілігі мүшелердің тығыздығына тәеулді. Мүше неғұр-лым тығыз болса,оны қақ-қанда туатын дыбыс тербелісінің жиілігі соғұр-лым көп болады. Сондық-тан, тығыз органдарда туатын дыбыс биік болады. Құрамында ауа көп ор-гандар перкуссиялық төмен (жуан) дыбыс береді. Негізгі перкуссиялық

өкпе (анық, айқын) жәй (сан дыбысы) және дабыл (тимпондық) дыбыстары жатады.

Айқын (өкпе) дыбыс – күшті, ұзақ және төмен дыбыс. Жәй (тынық, сан дыбысы) дыбыс ақырын, қысқа және жоғары дыбыс, ол тығыз мүшелерде пайда болады (бауыр, бұлшық ет, жүрек).

Дабыл дыбысы ауасы бар жұқа қабырғалы қуысты мүшелерде пайда бо-лады. Оларға қарын, ішек, кеңірдек, көмей жатады. Дабыл (тимпондық) дыбысы – күшті және ұзақ дыбыс, ол жоғары дыбыста, бола алады. Егер бұл дыбысты тудырып тұрған жұқа қабырғалы ауасы бар қуыстардың мөлшері кішкентай ьолатын ьолса, дыбыс жоғары болады. Егер қуыстар-дың көлемі үлкен болса, онда дыбыс төмен болады. Тимпондық дыбысқа дыбыс толқынының тазалығына тән.