Антигендер   антиденелер 20 страница

САБАҚ: §15. Адам ағзасы үшін

негізгі дәрумендердің маңызы

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 8

8.1.2.5 – Адам ағзасындағы дәрумендердің маңыздылығын сипаттау.

Барлық оқушылар:

Мәтінді оқып, мазмұнын түсінеді, адамға керекті негізгі дәрумендердің тізімдемесін біледі.

Оқушылардың басым бөлігі:

Адам ағзасында дәрумендердің жетіспеушілігі салдарынан болатын өзгерістерді болжайды, жетіспеушіліктен пайда болатын ауруларды

талдайды.

Кейбір оқушылар:

Тамақ өнімдеріндегі дәрумендердің болуына байланысты тамақ өнімдерін анықтап, категорияларға бөледі, адам ағзасы үшін дәрумендердің рөліне баға береді.

Зайырлы қоғам және жоғары руханият.

– Адам үшін маңызды суда және майда еритін дәрумендердің тізімдемесін жасау

– Дәрумендердің жетіспеушілігінен болатын өзгерістерді анықтау

– Дәрумендердің жетіспеушілігінен туындайтын ауруларды сипаттап беру, ауру белгілерін нақтылау

– Дәрумендердің қандай азық-түлікте болатындығын зерделеу

– Адам ағзасы үшін дәрумендердің рөліне баға беру

Тілдік мақсат

Бeлгілі бір тілге тән дaғдылaрды дамыту (мысалы, қажетті мәліметті алу үшін тыңдay, түсіндіру, басқа сөзбен айту, сөздікпен жұмыс істеу дағдылары

Негізгі сөздер мен тіркестер:

дәрумендер, суда еритіндер, майда еритіндер, авитаминоз, гиповитаминоз,

гипервитаминоз, құрқұлақ, бери-бери, пеллагра, ақшам соқыр, мешел

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Талқылауға арналған тармақтар:

Егер сендер топтарыңмен дүниежүзін айналуға саяхатқа шығатын болсаңдар, қандай азық-түлікті алар едіңдер? Топтарыңмен сұрақты талдап, алатын әрбір азық-түлікке түсініктеме беріңдер. /Естеріңде болсын, сендер

саяхатқа шығатын кемеге көп нәрсе салуға болмайды/

Сіз неліктен... екенін айта аласыз ба?

В тобына жататын дәрумендерді және Е, Д, С дәрумендерін неліктен жеке- жеке емес бір комплексте қабылдаған жөн екендігін түсіндіріп бере аласыңдар ма?

/ Жеке дәрумендерді қабылдағаннан комплексте бірге қабылдаған тиімді. Себебі олардың мөлшері үйлестірілген, ең бастысы минералдар мен дәрумендер арақатынасы тиімді теңестірілген. Бәрі бірге ағза үшін тиімді қызмет етеді.

Жазылым бойынша ұсыныстар:

Дәрумендердің жетіспеуінен туындайтын ауруларды дәптерге жазып алу

«Сұрыптау» жаттығуы

Суда және майда еритін дәрумендерді сұрыптап жазып шығыңдар.

Суда еритіндер                                     Майда еритіндер

Жоспар

Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған

жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз)

Ұйымдастыру. Психологиялық ахуал

Суреттері берілетін жеміс- жидектер, көгөністер, азық- түліктер (орамжапырақ, қызанақ, бұрыш, сәбіз, сүт, бауыр, ет т.б.)

Сынып көгөністер мен жеміс-жидектер және азық-түлік суреттерін таңдау арқылы «Зеректер», «Зерделілер» топтарына бөлінеді. Әр топ өздерінің атына байланысты бір шумақ өлең шығарады.

І топ: Біз дайынбыз бұл сабаққа достарым,

Көрсетеміз бізде қандай күш барын.

ІІ топ: Қиындықтан сірә да біз қашпаймыз,

Алғырлық пен тапқырлықты ұштаймыз.

Ынтымақтастық атмосферасын тудыру:

«Сиқырлы қалта»

Нұсқау: Қатысушылар шеңбер құра отырады. Ортада сиқырлы қалта тұрады. Сыйлықтар – қағазға жазылған адамгершілік қасиеттер.

Жаттығу шарты: Қалтадан әр қатысушы кезекпен бір сыйлықты таңдап алып, ішінде жазылған сөзді лайықты

– Ернім жиі жарылады, қызарады /В₂ дәруменнің жетіспеуінен/

– Терім құрғақ кейде шынтағымда, тіземде бөрткен пайда болады /А дәруменнің жетіспеушілігінен/ т.б.

Дескрипторлар:

– Рөлдің шынайы ойналуы.

– Диагноздың дұрыс қойылуы.

– Ағза үшін дәрумендердің рөлінің ашылуы.

Рефлексия: «Табыс сатысы» әдісі

1- баспалдағы. Мен.............. БІЛЕМІН.

2- баспалдағы. Мен.................. ТҮСІНЕМІН.

3- баспалдағы. Мен............. ЖАСАЙ АЛАМЫН.

Қосымша ақпарат

Қосымша көмек керек оқушылар үшін: Дәрумендердің кездесуіне байланысты азық- түліктің тізімдемесін жасаңыз.

Қабілеті жоғары оқушы:

Майда және суда еритін дәрумендерді «ВЕНН диаграммасымен» салыстырыңдар.

Пәнаралық байланыс Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері

АКТ-мен байланыс Құндылықтардағы байланыс

Рефлексия

Сабақ / оқу мақсаттары шынайы ма?

Бүгін оқушылар не білді?

Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер

енгіздім және неліктен?

Рефлексия. «Пойыз» стратегиясы

Пойыз вагондары сабақ кезеңдері. Оқушылар топпен әр вагонға түс жапсыру арқылы сабаққа кері байланыс береді.

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1. Сабақта әртүрлі оқыту стратегиялары, түрлі әдістерді араластырып қолдану

2. Жеке, жұптық, топтық жұмыстар

САБАҚ: §16. Ағзаның ішкі ортасы және оның маңызы

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 8

8.1.3.5 – лимфа жүйесін және қан, ұлпа сұйықтығы мен лимфа арасындағы өзара байланысты сипаттау.

Барлық оқушылар:

Мәтінді оқып, мазмұнын түсінеді, гомеостаз туралы біледі, ағзаның ішкі ортасының құрамдас бөліктерін айқындайды.

Оқушылардың басым бөлігі:

 Ағзаның ішкі ортасының құрамдас бөліктерінің құрамын, қызметін нақтылайды, салыстырады, ерекшеліктерін талдайды.

Кейбір оқушылар:

Ағзаның ішкі ортасының маңызын зерделеп, баға береді.

Зайырлы қоғам және жоғары руханият.

– Ағзаның ішкі ортасының құрамдас бөліктерін айқындау, гомеостаз терминінің мәнін ашу

Тілдік мақсат

Тапсырма орындау барысында оқушылардың назарын ғылымилыққа аудару (мысалы, пән бойынша оқу мақсаттарына жету үшін қажетті терминология мен тіркестері бар лексика)

Негізгі сөздер мен тіркестер:

гомеостаз, қан, лимфа, ұлпа сұйықтығы, лимфоцит

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Талқылауға арналған тармақтар:

Қандай мүшелер арқылы сыртқы орта ағзаның ішкі ортасына қалай әсер

етеді? Талқылап жауаптарыңды беріңдер.

Сіз неліктен... екенін айта аласыз ба?

Неліктен қан ағзаның ішкі ортасына жатады?

Жазылым бойынша ұсыныстар:

Ағзаның ішкі ортасының құрамдас бөліктерін, гомеостаз терминінің мәнін

дәптерге түсіру

Биологиялық диктант «Дәрумендер әлемінде»

1. Балық майында көп болатын дәрумен/Д/

2. Жетіспеуінен құрқұлақ ауруы туындайтын дәрумен/С/

3. Жетіспеуінен ақшам соқыр ауруы туындайтын дәрумен/А/

4. Қанның ұюына қатысатын дәрумен/К/

5. Жетіспеуі теріні құрғататын дәрумен/Е/

6. Бери-бери ауруының туындауына себепші дәрумен/В/

7. Жетіспеуінен мешел ауруы пайда болатын дәрумен/Д/

8. Қызанақ, сәбіздің құрамында болатын дәрумен/А/

Жоспар

Қосымша ақпарат. Ағзаның барлық жасушалары мен ұлпаларының қалыпты тіршілігі үшін сыртқы ортадан оттек пен қоректік заттар үнемі түсіп отыруы керек, сондай-ақ ағзадан ыдырату өнімдері сыртқа шығарылуы тиіс. Бұл міндетті ағзаның ішкі ортасы атқарады. Адам ағзасының ішкі ортасын ұлпа сұйықтығы, қан мен лимфа түзеді. Ол өзінің химиялық құрамы мен физикалық қасиеттерінің салыстырмалы тұрақтылығын сақтайды. Сөйтіп, ағзаның барлық мүшелерінің тұрақты қызметін қамтамасыз етеді.

Жасуша мембраналары арқылы заттардың түсуі мен шығарылуы таңдамалы, тек ерітінді түрінде жүреді. Ұлпаларда жасушалар аралығында жасушаларды қоршап тұратын ұлпа сұйықтығы болады. Ұлпа сұйықтығы қанның сұйық бөлігі – плазмадан түзіледі. Сонымен қатар оның құрамында жасуша тіршілігінің әрекеттеріне қажет барлық заттар еріген күйінде болады. Оттек пен қоректік заттар майда қан тамырлары – капиллярлар арқылы ұлпа сұйықтығына, одан жасушаға өтеді. Зат алмасу нәтижесінде жасушада түзілетін су, көмірқышқыл газы және басқа да өнімдер алдымен ұлпа сұйықтығына, одан кейін сыртқы ортаға шығарылуы үшін капиллярға түседі.

Ағзада ұлпа сұйықтығы үнемі қозғалыста болады, ол қан тамырлары арқылы жаңартылады. Қан дәнекер ұлпасына жатады және аралық ішкі орта болып табылады.

Рефлексия. «Табыс ағашы»

Жасыл жапырақ – Түсінікті болды, табысқа жеттім.

Сары жапырақ – Сұрақтарым бар, толық табысқа жеткен жоқпын. Қызыл жапырақ – Қиналдым, табысқа жету үшін тағы қайталауым керек.

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1. Сабақта әртүрлі оқыту стратегиялары, түрлі әдістерді араластырып қолдану

2. Жеке, жұптық, топтық жұмыстар

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1. Оқушылардың сабақ барысындағы жұмыстарына талдау жасау, тапсырмалардың орындалуын жақсарту үшін не істеу керектігіне мән беру

Дата добавления: 2018-10-14; Мы поможем в написании ваших работ!; просмотров: 820 | Нарушение авторских прав

Лучшие изречения:

Наглость – это ругаться с преподавателем по поводу четверки, хотя перед экзаменом уверен, что не знаешь даже на два. © Неизвестно
==> читать все изречения...

2112 - | 1756 -