Ашық экономикадагы IS, LM қисықтары

Валютаның нақты құнсыздануында (е пақты айырбас бағамының өсуі) ішкі тауарлар арзандайды, ал импортты тауарлар қымбаттайды. Сәйкесінше, экспорт X көбееді, ал импорт Z қысқарады. Нәтижесінде таза экспорт өседі.

Ел ішіндсгі өндірістің өсуі Z импортты ынталандырады, яғни нмпорттың У табысына тэуелділігі оң болады. Ал, экономикалық белсенділік сыртқы әлемде экспортты өсіреді, яғни экспорт Ү* сырткы әлемдегі ендіріс көлеміне овды тәуелді болады. Бұл жерде сыртқы әлемге катысты айнымалылар ж_үлдызшамен белгіленеді, осылайша,

импорт Z = Z(ε,Y),

- +

экспорт X = X(ε, У*).

+ +

Таза экспорт, яғни экспорт пен импорттың айырмасына тен шама пакты айырбас бағамы мен сыртқы олемдегі шығарылымиап оңды тәуелділікте болады жэне ел ішіндегі шыгарылымга тсріс тәуелділікте болады.

NX=NX(ε,Y,Y*)

Ашық экономикадағы игіліктер нарықтарындағы тепе-теңдік шарты келесідей көрініс табады:

Ү=С(Ү - Т)+ І(r) +G+NX(e, Ү, Ү*).

Бұл тендік ашык экономика үшін Ү-r диаграммасында IS қисығын аныктайды. Сызықтык жағдайда игіліктер нарығындағы тепе-теңдік шартын қарастырайық. С=С_о+ с(Ү-Т) тұтыну болсын, бұл жердегі с - тұлынуға шекті бейімділікті білдіреді, инвестициялық функция I= а-br, импорт Z= h — de + gY, экспорт X = S+fe + vY*. Бұл жердегі барлық

коэффициенттер оң сандар. импортқа шекті бейімділік болады. Ол опім бірлігін өсіргендегі импорттың қандай шамаға өсіретінін көрсетеді. Онда (6.1) тендігі келесІдей корІніс табады:

C_0+C(Y-T)+a-br+G+s+fε+νY*-h+dε-𝐠Y

Бүл теңдікті табысқа қатысты шешетін болсақ келесідей сызықтық жагдайда IS қисығының тендеуін аламыз:

Жоғарыдағы формуладан IS қисығьшың теріс икемі бар екенін көреміз.

Y=f^IS(r, G, Т, ε, Y *)

- + - + +

Мемлекетгік иіығындардың G өсуі, е нақты айырбас бағамының өсуі, шетелдегі Q* шығарылымның өсуі IS қисығын оңға жылжытады, ал салықтарының Т өсуі қисықты солға жылжытады (6.3 сурет)

IS

6.3 сурет. Ашық экономикадагы ISқцисығы

Келесі жағдайды ескеріп кеткен жөн дсп көреміз, яіііі тұтыну тек Ү-Т бар табысынан ғаңа емес, сонымен қатар болашақта күтілетін (Ү-Т)^e табысына да байланысты болгілі» Инвестициялар көлеміне МР^f_К капиталдың шекті өнімділігі әсер етеді.

сурет-6.4 Ашық экономикадағы LM моделі

LM Мқисыгы жабық экономикада сияқты болады, яғни бул кисықтың көлбеуі оң болады және ол келесідей тэуелділікпоң беріледі:

Сызықтық жағдайда бұл теңдік келесідей болады:

Бұл жердегі k жэне п коэффициенттері оң. М/Р нақты ақшалай қалдықтардың өсуі кезінде LM қисығы оңға жылжиды, ал кысқарған кезде солға жылжиды (6.4 сурет).

IS, LM қисықтарын бір диаграммада көрсетейік. (6.5 сурет). Олардың қиылысуы V пайызының ішкІ тепе-тендів койылымын анықтайды. Бірақ бұл қойылым ашык экономикадгі лсұмыс істемеуі мүмкін, себсбі оган сьгртқы әлем өзінің эсеріи тигізеді