108
II.
(in albo) . , iurisdictio, (aediles curules) , (cura urbis). officium ius edicendi (edicta). Edictiones aediliciae, edictio praetoria, III . . . (Plaut., Capt, 823; Mil, 156165 Plaut, Asin., 371; Pseud., 11 sqq). , edicta iurisdictionis.
edictiones officium , , , , iurisdictio , in albo , .
Gai., 1,6:
Ius autem edicendi habent -
magistratus populi Romani; ;
sed amplissimum ius est in -
edictis duorum praetorum, ,
urbani et peregrini, quorum ,
in provinciis iurisdictionem -
praesides earum habent... ...
, lex Aebutia ( II . . .) legis actiones per formulas. , ius civile, (), - . per formulas , , , iurisdictio, , ius civile. , .
legis actiones 17 . . . . ius honora-
8. (edicta magistratuum)
109
rium37 (praetorium), ius civile : , , . . ., 2 del, D. 1,1,7,1:
Ius praetorium est, quod ,
|
|
praetores introduxerunt adiu - ,
vandi vel supplendi vel cor - ,
rigendi iuris civilis gratia -
propter utilitatem publicam. .
: "fides" "dignitas" (Cic, ad fam, 13,59; ad Att., 5,21,11). denegare actionem, ( ), , , . ("edicta repentina" " ")38, , , edictum - petuum (" ")39. , intercessio40. , .
67 . . . , . (lex Cornelia de iurisdictione), edictum
37 "honor" " ", : "".
38 ,
, .
,
(Cic, in Verr., 2,3,14,36).
39 "perpetuum"
: "perpetuom diem" (Most., 765), "perpetuom annum"
(Plaut, Asin., 235; 721), "perpetuos decern annos" (Stick, 168).
40 Cic, in Verr., 2,1,46,119; 2,4,25,56 (cp. Par., 6,2,46); pro Quinct, 65;
Caes., bell.civ., 3,20; consules: Val.Max., 7,7,6.
II.
perpetuum: "... ut praetores ex edictis suis perpetuis ius dicebant ", "varie ius dicere" (Ascon., In Cornel., 1, p.48 Stangl). - (I . . .) "pro C.Cornelio de maiestate" , II ., (Dio Cass., 36,40,1).
edicta repentina decretum. , , bonum et aequum . Lex Cornelia , , . "Iudicium dabo" " " , , .
|
|
. "Quod quisque iuris", 79 . . . (Cic, ad Q.fr., 1,1,7,2), , decretum , ius novum, , ("eodem iure adversus eum decernetur", D. 2,2,1,21). lex Cornelia, decreta.
, , I . . .41 . ("quae praetores edicere consuerunt", Cic, de inv., 2,67), , edictum tralaticium.
1 , ius praetorium "constitutum", "" (Cic, in Verr., 2,1,114).
8. (edicta magistratuum)
- (proconsules)42, ("iudicii causa", Fest., .36 L) conventus, (evocare) (Cic, ad Att., 5,21,9; 6,2,4). per formulas43 ( ) (Cic, in Verr., 2,1,118; 2,3,152). ( edictum Siciliense, edictum Asiaticum, Cic, in Verr., 2,1,112; ad Att., 6,1,15) , , (Cic, ad Att., 6,1,15). 44 ("ad edicta urbana accomodaturum", Cic, ad Att., 6,1,15) edictum provinciale. (provinciae populi Romani) (provinciae Caesaris), , , , princeps populus. Imperium , , , (D. 1,17,11). III , -fectus Aegypti 45. (1,6) : , .
II . . ., senatusconsulta , ius civile, -
42 ( III . . .
praefecti iure dicundo (Fest., p.262 L);
duumviri iure dicundo)
, (conciliabula, Liv., 25,22,4; 43,14,10)
.
|
|
43 praescriptio pro reo
edictum Asiaticum (Cic, ad Att., 6,1,15).
44 Cic, in Verr, 2,2,90; ad fam, 3,8,4.
45 SB 1010 (249 .), Pap.Ox.IX 1021 (258 .), PSI X 1101 (271 .).
112
.
. (praefectus urbi praefectus praetorii) , (cognitio extraordinaria), iurisdictio, ius honorarium, . , . 131 . . , , (Dessau, 8973). , "Tanta" (18 "Dedoken"), , ; . compositio : "Ad edictum praetori urbani" ( - ), "Ad edictum praetori peregrini" (), "Ad edictum aedilum curulium" ( ) (D.50,16,19 38,1,18; D.4,3, 9,3; Gell., 4,2,35), , "Commentaria ad edictum" . , , , : "Ad edictum provinciale".
"edictum perpetuum" " ". ( ius edicendi - ) ( ). oratio Hadriani (D.1,3,11), (Const. "Tanta", 18). novae clausulae46.
46 "De coniungendis cum emancipato liberis eius" (D.37,8), ( - ) , , , .
9. (constitutiones principum)
9
(constitutiones principum)
Ulp., 1 inst., D. 1,4,1 pr:
Quod placuit, legis ,
habet vigorem: utpote cum ,
lege regia, quae de imperio ,
eius lata est, populus ei et in ,
suum imperium et -
potestatem conferat. .
. , , , populus imperium , ( "lege regia"), 47. translatio imperii III . . - (D.1,2,2,11) , populus: "...constituto principe datum est ei ius, ut quod consti-tuisset, ratum esset" ("... , , , "). ius48 lex, , . , ("ipsius rebus dictantibus") , ("necesse esset") 49. ("constituto principe") .
|
|
47 ,
(mitteilen), (tibertragen) .
48 . XII tab., 12,5: "...quodcumque... populus iussisset, id ius
ratumque esset" ("... ... , ").
49
.
114
II.
Constitutio principis, , . Pomp. D.1,2,2,12: "...quod ipse princeps constituit pro lege servetur" ("..., , ",). (1,5), , lex, : "Nee umquam dubita-tum est, quin id legis vicem obtineat" (" , "). , , , ("legem esse constat", D.1,4,1,1). ( ) lex (, 4 inst., D. 28, 7,14):
Condiciones contra edicta
imperatorum aut contra leges ,
aut quae legis vicem optinent , -
scriptae... pro scriptis , [], -
habentur. ... -
.
, lex, , . (Ulp. D.1,3,31): "Princeps legibus solutus est " (" ").
edicta ( , in albo ), decreta ( , ) rescripta ( ), subscriptiones epistulae , ( ).
Ulp, 1 inst, D. 1,4,1,1:
Quodcumque igitur imperator , -
per epistulam et subscriptio - mop
statuit vel cognoscens , -
decrevit vel de piano inter - , , -
locutus est vel edicto praece - ,
pit, legem esse constat. , .
9. (constitutiones principum) 115
III . rescripta. responsa prudentium, ius controversum. ( ius publice respondendi) rescripta principum , (D.1,4,1,2). , prudentes .
|
|
( ) rescripta . , , , (contra ius) 50.
, edicta ( ) (leges ge-nerales).
leges , iura . , , codex Gregorianus codex Hermogenianus, . 429 . II . . (Codex Theodosianus), 438 ., , , .
528 . , 529 . (Novus Codex) , Novellae constitutiones , 439 . .
0 529 . (. 1,14,12 ) , .
116
II.
iura, ( sententia media), Quinquaginta decisiones ( ), . 21 533 . cqcTaBHTb , 16 534 . "Cordi". Codex repetitae prae-lectionis ( ) , Corpus Iuris Civilis. Quinquaginta decisiones, ( ) , . leges . (565 .) - ( Novellae constitutiones), .
III
, ,
, . , , . : , , , , () . : .
1
, , . ( ), 1,
" " ( ) ( , , " "?), , . ' " ( ) ( ) , .
118
III. , ,
: ( , "res" "") -. () : (erga omnes), . ( ) : , . , () () .
, ( , , : , , , . .), , , .
, , . , , , , , , ; , , , ; , , , . , , .
, , , , . ( ), . ; , , . , (mora) , , . , , , (solutio) (dare) .
1.
119
, : , , ( , , ), (, ) . ( ) , . , . , , .
(). , , , , . ( ), . , ( ), . , , ( "crimina") . "delicta", , .
. , , . (, , ) . , . , , , . , (, , , ) ( ) : .