Жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметін құқықтық реттеу

Міндетті зейнетақы жарналары есебінен төленетін зейнетақы төлемдері. Міндетті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы төлемдері жеке зейнетақы шоттарында жинақталған зейнетақы қаражаты бар тұлғаларға жеке басын куәландыратын құжаты болған жағдайда төленеді.

Міндетті зейнетақы жарналары есебінен жинақтаушы зейнетақы қорларынан зейнетақылардытөлеу, зейнетақы алу жасына толғаңда, қажетті еңбек стажы болған жағдайда, сонымен қатар, егер алушы еңбек етуді тоқтатып, 55 жасқатолған жағдайда, жарналарды төлеу мерзімі кемінде 35 жылды құраған жағдайда және жинақталған зейнетақы қаражатының мөлшері уәкілетті орган бекіткен шаманы, құраған жағдайда жүзеге асырылады.

Жинақтаушы зейнетақы қорларынан төленетін зейнетақы төлемдеріне салық заңдарына сәйкес салықтар салынады.

Жинақтаушы зейнетақы қорларынан зейнетақы төлемдерін алу құқығын, жинақтаушы зейнетақы қорында жинақталған зейнетақы қаражаты бар тұлғалар иеленеді. Зейнетақы төлемдері келесідей тәртіппен жүргізіледі:

1) 1998 жылғы 1 қаңтардан бастап - еркектерге 61 жасқа толғанда, әйелдерге 56 жасқа толғанда;

2) 1998 жылғы 1 шілдеден бастап - еркектерге 61,5 жасқа толғанда, әйелдерге 56,5 жасқа толғанда;

3) 1999 жылғы 1 шілдеден бастап - еркектерге 62 жасқа толғанда, әйелдерге 57 жасқа толғанда;

4) 2000 жылғы 1 шілдеден бастап - еркектерге 62,5 жасқа толғанда, әйелдерге 57,5 жасқа толғанда;

5) 2001 жылғы 1 шілдеден бастап - еркектерге 63 жасқа толғанда, әйелдерге 58 жасқа толғанда.

Төтенше және барынша радиациялық катерлі өңірлерде 1949 жылғы 29 тамыздан 1963 жылғы 5 шілдеге дейін, кемінде 10 жыл тұрған азаматтар Казақстан Республикасының «Семей ядролық сынақ полигонындағы ядролық сынақтардың салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметгік қорғау туралы» Заңына сәйкес:

- еркектер - жалпы жұмыс стажы 25 жылдан кем болмаған жағдайда 50 жасқа жеткеңде;

- әйелдер - жалпы жұмыс стажы 20 жылдан кем болмаған жағдайда 45 жасқа жеткенде зейнетақы тағайындалуына құқылы.

5 және одан да көп бала туып, оларды 8 жасқа дейін тәрбиелеген әйелдер 50 жасқа толғанда, жасына байланысты толық көлемде зейнетақы алуға құқылы, аталған зейнетақы жасы 1998 жылғы 1 шілдеден бастап жыл сайын 6 айға өсіп отырады, бірақ тұтас алғавда 3 жылдан аспауға тиіс.

Жинақтаушы зейнетақы қорында жинақталған зейнетақы қаражаты бар адамдардың:

1) ҚР «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Заңының 9-бабының 1-3 тармақтарында көзделген жағдайлар басталғанда;

2) елу бес жасқа толғанда және жинақталған зейнетақы қаражаты ең төмен зейнетақы мөлшерінен кем емес төлемді қамтамасыз ету үшін жеткілікті болғанда;

3) егер мүгедектігі мерзімсіз белгіленсе, I және ІІ-топтағы мүгедектердің;

4) әскери қызметшілердің (мерзімді қызмет атқаратын әскери қызметшілерден басқа), арнайы атақтар беріліп Қазақстан Республикасының заңдарымен ішкі істер органдарының қызметкерлері үшін белгіленген тәртіп қолданылатын әскери қызметшілердің, ішкі істер органдары, Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Қылмыстық атқару жүйесі комитеті, қаржы полициясы мен мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдары қызметкерлерінің еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алуға құқығы бар:

- арнайы атақтар беріліп, Қазақстан Республикасының заңдарымен ішкі істер органдарының қызметкерлері үшін белгіленген тәртіп қолданылатын әскери қызметте, ішкі істер органдарындағы және Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Қылмыстық атқару жүйесі комитетіндегі, қаржы полициясы мен мемлекеттік өртке қарсы кызмет органдарындағы қызметте кемінде 25 жыл еңбек сіңірген жыл, қызметте тұрудың Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген шекті жасына жеткен;

- арнайы атақтар беріліп, Қазақстан Республикасының заңдарымен ішкі істер органдарының қызметкерлері үшін белгіленген тәртіп қолданылатын әскери қызметте, ішкі істер органдарындағы және Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Қылмыстық атқару жуйесі комитетіндегі, қаржы полициясы мен мемлекеттік өртке карсы қызмет органдарындағы қызметте кемінде 25 жыл еңбек сіңірген жыл, штат-тың кысқартылуы немесе денсаулық жағдайы бойынша босатылған;

- арнайы атақтар беріліп Қазақстан Республикасының заңдарымен ішкі істер органдарының қызметкерлері үшін белгіленген тәртіп қолданылатын ішкі істер органдарының Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Қылмыстық атқару жүйесі комитетінің, қаржы полициясы мен мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының офицерлері, прапорщиктері (мичмандары), орта, аға және жоғары басшы құрамындағы адамдары, сондай-ак арнайы атақтар беріліп Қазақстан Республикасының заңдарымен ішкі істер органдарының қызметкерлері үшін белгіленген тәртіп қолданылатын келісім-шарт бойынша әскери қыз-меттен өтіп жүрген әскери қызметте және ішкі істер органдарындағы Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің қылмыстық атқару жүйесі комитетінде, қаржы полициясы мен мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарында қызметте болудың Қазакстан Республикасының заңдарында белгіленген шекті жасына жетуі бойынша, штатты қысқарту немесе денсаулық жағдайы бойынша қызметген босатылған жиырма бес жыл және одан да көп жалпы еңбек стажы бар оның кемінде он екі жыл алты айында үздіксіз әскери қызмет және ішкі істер органдарында қызмет атқарған адамдардың;

5) Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге тұрақты тұруға кететін немесе кеткен кету ниетін немесе кету фактісін растайтын Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген құжаттарды табыс еткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың жинақтаушы зейнетақы қорларынан міндетті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы төлемдерін алуға құқығы бар.