Естуінде бұзылуы бар балаларға арналған жеке сабақ конспектілері

Тақырыбы: «Не дыбыс шығарады?»

Мақсаты:

Вербальды емес дыбысқа үн қату және тыңдауға үйрену, ересектердің ауызша сөзін түсіну, тапсырмаларды ретімен орындау, сөздік қорды толықтыру, ойыншықтар туралы білімін кеңейту, көру зейінін және есте сақтауды, қолдардың және саусақтың ұсақ моторикасын дамыту. Шыдамдылыққа тәрбиелеу.

Керек құрал-жабдықтар: музыкалық ойыншықтар, мозаика, ойындарға атрибуттар, доп, заттары бар карточкалар.

Сабақ жоспары:

1.Ұйымдастырушылық кезең

Психологиялық көңіл күй «Допты тапсыр»

2. Негізгі бөлім:

2.1 Саусақ гимнастикасы («Орамжапырақ»)

2.2 «Не дыбыс шығарады» ойыны

2.3 Мозаикадан сурет құрастыру

2.4 «Пирамида жина» ойыны

2.5 «Қуып жетемін, қуып жетемін» ойыны

2.6 «Сөзді таңда» ойыны

2.7 «Барабан» сурет салу (қарындашпен)

3. Қорытынды

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастырушылық кезең «Сәлемдесу»

Психологиялық көңіл күй «Допты тапсыр»

Бала, анасы және педагог шеңбер болып тұрады. Допты тапсыра, бір-бірілеріне күлімсіреп, былай деп айтады: сен жақсысың, оны қимылымен көрсетеді.

2. Негізгі бөлім:

2.1 Саусақ гимнастикасы («Орамжапырақ»)

2.2 «Не дыбыс шығарады» ойыны

Педагог музыкалық ойыншықтардың бейнесі бар суреттерді қарауды ұсынады. Содан кейін музыкалық ойыншықты есту-көру негізде қандай дыбыс шығаратынын тыңдауды және сәйкес суретті көрсетуді ұсынады. Баланы дыбысқа еліктеуге итермелейді: барабан: па-па-па, сыбызғы – у, гармон – та-та-та.

2.3 Мозаикадан сурет құрастыру

Гүл, шеңбер.

2.4 «Пирамида жина» ойыны

Әдістемелік нұсқау: бала педагогтың тапсырмасы бойынша пирамидаларды кемуіне қарай жинайды: үлкенінен кішкентайына қарай.

2.5 «Қуып жетемін, қуып жетемін» ойыны

2.6 «Сөзді таңда» ойыны

Педагог балаларға карточкалар таратады және осы карточкаларға сәйкесін және оған ойыншықтарды табуды сұрайды. Бала сурет құрастырады.

Балалар ішінара ауызша туыс сөздерді айтады.

«Қуып жетемін, қуып жетемін» ойыны

Педагог анасымен, баласымен бірге бірін-бірі қуып жүгіріп ойнайды.

2.7 «Барабан» сурет салу (қарындашпен)

Айналма және тура қозғалыспен сурет салу тәсілін көрсету. Бала анасымен бірге шеңбер және шыбықтың суретін салады.

3. Сабақ қорытындысы

 

Тақырыбы: «Қанша екенін айтшы»

Мақсаты:

Дыбыстың санына үн қату және тыңдауға үйрену, ересектердің ауызша сөзін түсіну, тапсырмаларды естілуіне қарай орындау, сөздік қорды толықтыру, гигиена заттары туралы білімін кеңейту, көру зейінін және есте сақтауды, жалпы және қолдың білезігінің моторикасын дамыту. Мәдени-гигиеналық дағдыларға тәрбиелеу.

Керек құрал-жабдықтар: барабан, дабыл, ойындарға атрибуттар, «бөрене», заттары бар карточкалар, гигиена заттары: сабын, сүлгі, тарақ, щетка.

Сабақ жоспары:

1.Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық көңіл күй «Күнге күлімсіреу»

2. Негізгі бөлім:

2.1 Саусақ гимнастикасы («Орамжапырақ»)

2.2 «Қанша екенін айтшы» ойыны

2.3 Дабыл дыбысына жүгіру, «бөрене» арқылы өрмелеу

2.4 «Дәл осындайын тап» ойыны

2.5 «Тесікке қарай шарды домалат» ойыны

2.6 «Мойдодыр» ойыны

2.7 «Барабан» сурет салу (қарындашпен)

3. Қорытынды

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастырушылық кезең

Психологиялық көңіл күй «Күнге күлімсіреу»

Бала, анасы және педагог бір-біріне «күнді» береді (Жазық бейне), оған күлімсірейді.

2. Негізгі бөлім:

2.1 Саусақ гимнастикасы «Шар»

2.2 «Қанша екенін айтшы» ойыны

Педагог барабанды тыңдауды ұсынады және сәйкес сандарды көп-біреу көрсетеді. Баланы дыбысқа еліктеуге итермелейді:

көп: па-па-па-па, біреу: -па

2.3 Дабыл дыбысына жүгіру, «бөрене» арқылы өрмелеу

2.4 «Дәл солайды тап» ойыны

Бала педагогтың тапсырмасы бойынша бірдей суретті табады.

2.5 «Тесікке қарай шарды домалат» ойыны

2.6 «Мойдодыр» ойыны

Педагог баламен денесінің тазалығы туралы мазмұнды әңгіме өткізеді.

Балаға гигиена заттары бейнесі бар суреттерді жекелей карточкаларды кәдімгі заттарға қоюды ұсынады.

2.7 «Қуып жетемін, қуып жетемін» ойыны

Педагог анасымен, баласымен бірге бірін-бірі қуып жүгіріп ойнайды.

2.8 «Күн» жапсырып жасау

Жапсырудың тәсілін көрсету: айналма қимылмен.

Бала анасымен бірге шеңберді жасайды.

3. Сабақ қорытындысы.

Тақырыбы: «Дене мүшелері»

Мақсаты:

Дене мүшелерін ажыратуды, ересектерді тыңдау және ересектердің ауызша сөзіне үн қатуды үйрену, түстерді топтастыру, нұсқа бойынша тапсырманы орындау, сөздік қорын толықтыру, көру-есту қабылдауын, есте сақтауын, қол білезігінің жалпы моторикасын дамыту. Сабаққа қызығушылығын тәрбиелеу.

Керек құрал-жабдықтар: атрибуттар, үлкен доп, дене мүшелері салынған карточкалар, қуыршақтар.

Сабақ жоспары:

1.Ұйымдастырушылық кезең

Психологиялық көңіл күй «Қуыршақпен сәлемдесу»

2. Негізгі бөлім:

2.1 Саусақ гимнастикасы «Саусақ, саусақ»

2.2 «Бұл не?» ойыны

2.3 Ізбен жүру: «аяқпен», «қолмен»

2.4 «Сиқырлы шарлар» ойыны

2.5 «Доппен сырғанаймыз» ойыны

2.6 «Логикалық куб» ойыны

2.7 «Көрсетші» ойыны

2.8 «Шар» аппликациясы

3. Қорытынды

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастырушылық кезең

Психологиялық көңіл күй «Қуыршақпен сәлемдесу»

Бала педагогпен, қуыршақпен сәлемдеседі.

2. Негізгі бөлім:

2.1 Саусақ гимнастикасы «Саусақ, саусақ»

2.2 «Бұл не?» ойыны

Педагог балаларға карточкалар таратады және былай деп сұрайды:

Бұл не? Бала суреттегі сәйкес дене мүшесін табады және өз мүмкіндігінше оны ауызша айтады.

2.3 Ізбен жүру: «аяқпен», «қолмен»

2.4 «Сиқырлы шарлар» ойыны

Педагог балаға клоунға көмектесуді өтінеді. Клоунға өзінің киімінің түсі сияқты шарикті тауып беру керек. Осыдан кейін бала клоунға қағазға шарикке жіптің суретін салып береді. Алдымен екі түс бойынша, содан кейін игеру деңгейіне қарай үштен, төрттен, алтыдан түстерді топтастырады.

2.5 «Доппен сырғанаймыз» ойыны

Педагог баланы доптың үстіне отырғызады да, бірге баламен секіреді.

2.6 «Логикалық куб» ойыны

Бала тесіктерге лайықты фигураларды салады.

2.7 «Көрсетші» ойыны

Педагог нұсқаны беріп, балаға осыған байланысты орындауды сұрайды: қуыршақта аяғы, қолы, басы, көзі қайда екенін көрсет.

2.8 «Шар» аппликациясы

Жапсыру тәсілін көрсету. Бала анасымен бірге шариктерге түсіне сәйкес жіпті жапсырады.

3. Сабақ қорытындысы

 

Тақырыбы: «Геометриялық фигуралар»

Мақсаты:

Геометриялық фигураларды ажыратуды, формасы бойынша топтастыруды үйрету, тыңдауды үйретуді жалғастыру және музыкалық ойыншықтардың дыбысына үн қату, ересектердің ауызша сөзін түсіну, пассивті сөздік қорын толықтыру, естіп-көріп қабылдауды, зейінді, қол білезігінің жалпы мотрикасын дамыту.

Керек құрал-жабдықтар: ойындарға атрибуттар, іздері бар жолдар, «Құрама бағана» физоқұралы, геометриялық фигуралар, музыкалық ойыншықтар, қап.

Сабақ жоспары:

1.Ұйымдастырушылық кезең

Психологиялық көңіл күй «Күлімсіреу»

2. Негізгі бөлім:

2.1 Саусақ гимнастикасы «Саусақтар, көмектесіңдер»

2.2 «Бұл не, тапшы» ойыны

2.3 Фонетикалық жаттығу «Аю»

2.4 «Дәл осындай фигураны тап» ойыны

2.5 «Есікті аш» ойыны

2.6 «Ақжелкенді біріктір» ойыны

2.7 «Үй» суретін салу (бояумен)

3. Сабақ қорытындысы

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастырушылық кезең

Психологиялық көңіл күй «Күлімсіреу»

Бала, анасы және педагог бір-бірілеріне күлімсірейді.

2. Негізгі бөлім:

2.1 Саусақ гимнастикасы «Саусақтар, көмектесіңдер»

2.2 «Бұл не, тапшы» ойыны

Педагог «Бұл не, тапшы» ойынын ойнайық деп ұсынады.

Қарашы, менде қап бар. Қаптың ішінен сипап, не бар екенін алып шық. Бала бір геометриялық фигураны алып шығады және салынған пішінді жамайды.

2.3 Фонетикалық жаттығу «Аю»

2.4 «Дәл осындай фигураны тап» ойыны

Бала форма бойынша түрлі түсті фигураларды салыстыру (алдымен 2, игеру деңгейіне қарай 3,4,5 және көлемді геометриялық фигуралар)

2.5 «Есікті аш» ойыны

Бала лайық фигуралар және тесіктермен кілтті салыстырады.

2.6 «Ақжелкенді біріктір» ойыны

Бала анасымен бірге геометриялық фигуралардан Ақжелкен жасайды.

Балаға гигиена заттары бейнесі бар суреттерді жекелей карточкаларда кәдімгі заттарға қоюды ұсынады.

2.7 «Үй» суретін салу (бояумен)

Сурет салу тәсілін көрсету: тура қимылмен

Бала біраз ата-анасы немесе педагогтың көмегімен өз бетінше сурет салады.

3. Сабақ қорытындысы

Тақырыбы: «Теледидардан не көрдің?»

Мақсаты:

Суреттегі бейнені анықтауға үйрету, ересектердің сөзін түсіну, өз бетінше заттармен суреттерді салыстыру, түсінетін сөздерді сөздігін кеңейту, көріп қабылдауды, зейінді, көрнекілі-бейнелі ойлауды, қолдың ұсақ білезігінің жалпы моторикасын дамыту. Дербес сөйлеуге тәрбиелеу.

Керек құрал-жабдықтар: суырып салма теледидар, тақырыпқа байланысты суреттер, ойындарға атрибуттар, заттары бар карточкалар, заттар.

Сабақ жоспары:

1.Ұйымдастырушылық кезең

2. Негізгі бөлім:

2.1 Саусақ гимнастикасы «Саусақтар үйренді»

2.2 «Теледидардан не көрдің» ойыны

2.3 Дауыс күші дамуына арналған «Пойыз» жаттығуы

2.4 «Белгілер» ойыны

2.5 «Балық ұстап ал» ойыны

2.6 «Қарашы және қайтала» ойын жаттығуы

2.7 «Қырықбуын» жапсыру (түрлі түсті сазбалшық)

3. Сабақ қорытындысы

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастырушылық кезең

2. Негізгі бөлім:

2.1 Саусақ гимнастикасы «Саусақтар үйренді»

Маған саусақтарды алып жүру қиын

Тура жол арқылы

Оған алақанда тығылғысы келеді.

Мен оны қорқытамын, қорқытамын, мен оны ұялтамын, ұялтамын

Саусақтар ұялып, үйреніп алды.

2.2 «Теледидардан не көрдің» ойыны

Үстелдің үстінде суырып салма теледидар тұр.

Педагог «кино» көруді ұсынады және сурет көрсетеді. Суретте не салынды деп сұрайды баладан?

Бала (өзінің сөйлеу мүмкіндігінше) заттарды немесе салынған әрекетті атайды, үстелдің үстінде жатқан сәйкес заттарды немесе суреттерді таңдайды. Мысалы, суретте сюжет салынған: үй, ағаш, машина. Бала бейнені анықтап, жеке суреттерді көрсетеді: үй, ағаш, машина. Немесе суретте көкөністер мен жемістер салынған – бала түпнұсқаларын көрсетеді

2.3 Дауыс күші дамуына арналған «Пойыз» жаттығуы

2.4 «Белгілер» ойыны

Педагог балаға нақты белгісі бойынша заттарды табуды ұсынады.

Ересектер дербес таңдауға итермелейді, егер бала дұрыс тапсырманы орындаса, мақтайды.

2.5 «Балық ұстап ал» ойыны

Бала педагогтың ауызша нұсқасы бойынша балық «аулайды»: қызыл түсті балықты ұста, ең үлкен, ең кішкентай және басқалар.

2.6 «Қарашы және қайтала» дидактикалық жаттығуы

Педагог балаға қимылды, дыбысты, көрсеткен және айтқан сөзді қарауды және қайталауды ұсынады.

2.7 «Қырықбуын» жапсыру (түрлі түсті сазбалшық)

Жапсыру тәсілін көрсету, баланың ата-анасымен бірігіп жапсыруы.

3. Сабақ қорытындысы

ДЕБИЕТТЕР

1. Назарова Л.П. Методика развития слухового восприятия у детей с нарушениями зрения. - Москва, 2001

2. Кондратенко И.Ю. Выявление и преодоление речевых нарушений в дошкольном возрасте. - Москва, 2005

3. Земцова М.И. Учителю о детях с нарушениями зрения. - Москва, 1973

4. Кирьянова Р.А. Комплексная диагностика дошкольников. – С-Петербург, 2002

5. Майорова А.С. Домашний логопед. - Москва, 2003

6. Коноваленко С.В. Коммуникативные способности и социализация детей 5-9лет. - Москва, 2001

7. Забрамная С.Д. От диагностики к развитию. - Москва,1998

8. Сулейменова Р.А., Ерсарина А.К., Алпысова А.Б., Шалмардина М.В. Диагностика психического развития в раннем детстве. – Алматы, 2001

9. Козлова А.В., Дешецлина Р.П. Работа ДОУ с семьей. – Москва, 2004

10. Белопольская Н.Л. Детская патопсихология. – Москва, 2000

11. Федорова И.П. Двигательная коррекция у детей с детскими церебральными параличами. – Алматы, 2004

12. Разенкова Ю.А., Айвазян Е.Б. Ранняя психолого-медико-педагогическая помощь детям с особыми потребностями и их семьям. – Москва, 2003

13. Колмагорова Е.А., Козлова Е.Ю. Организация социально-психологической и медико-педагогической работы с детьми с ограниченными возможностями в разных видах учреждений. - Астана, 2007

14. Ерсарина А.К. Психолого-медико-педагогическое обследование детей с нарушениями опорно-двигательного аппарата. – Алматы, 2008

15. Бгажнаковой И.М. Обучение детей с выраженным недоразвитием интеллекта. – Москва, 2007

16. Малер А.Р. Социальное воспитание и обучение детей с отклонениями в развитии. – Москва, 2005

17. Князева О.Л., Стеркина Р.Б. Я, ты, мы. Социально-эмоциональное развития детей от 3 до 6 лет. – Москва, 2004

18. ЮНЕСКО РНПЦ САТР. Проблемы включения детей со специальными образовательными потребностями в общеобразовательном процессе – Алматы, 2002

19.Рычкова М.Н. Поведенческие расстройства у детей: диагностики, психопрофилактика и коррекция. – Москва, 1998

20. Айтжанова Д., Закаева Г., Искакова А. Соросовский ОЦ «sStep by step». Пути сотрудничества в работе с детьми с особыми нуждами. – Алматы, 2003

21. Мастюкова Е.М. Лечебная педагогика. Ранний и дошкольный возраст. – Москва, 1997

22. Смирнова П.П. Психологическая коррекция агрессивного поведения детей. – Ростов-на-Дону, 2003

23. Мастюкова Е.М., Московскина А.Г. Семейное воспитание детей с отклонениями в развитии. – ВЛАДОС, 2004

24. Петрова В.Г., Белякова В. Психология умственно-отсталых школьников. – Москва, 2002

25. Кряжева Н.Л. Мир детских эмоций. Дети 5-7 лет. –Ярославль, 2000

26. Клюева Н.В. Психолог и семья: диагностика, консультации, тренинги. – Ярославль, 2001

 

 

Мазмұны

Кіріспе............................................................................................
Бөлім І Ерекше білім алу қажеттіліктері бар балаларға лекотека жағдайында коррекциялық көмек көрсету.................
Бөлім ІІ Ерекше қажеттіліктері бар балалармен жұмысты ұйымдастыру. Лекотеканы құру және жабдықтау.....................
Балаларды лекотекаға іріктеуде диагностикалық зерттеуді ұйымдастыруға қойылатын талаптар...........................................
Лекотекада оқытуға іріктелген, дамуында ауытқулары бар балалардың клиникалық сипаттамасы. Оларға көмек көрсету алгоритмі. Даун синдромы бар балаларды дамыту және оқытудың жекелей бағдарламасы...................................................................
Есту қабілеті бұзылған балалардың сипаттамасы......................
Көзінің көруінде бұзылулары бар балалардың сипаттамасы....................................................................................
Психикалық дамуында кешеуілдеуі бар балалардың сипаттамасы....................................................................................
Балалардың церебральды параличі диагнозы бар балалардың сипаттамасы....................................................................................
Ақыл-ой кемістігі бар балаларға сипаттама................................
Сөйлеуі бұзылған балаларға сипаттама.......................................
Бөлім ІІІ Ата-аналармен жұмыс...................................................
Қосымша Ата-аналармен жекелей әңгімелесу.............................................
Ерекше білім беруге мұқтаж балалары бар ата-аналарға тренингтер жүргізу........................................................................
Ата-аналарға арналған кеңестер..................................................
Ата-аналарға арналған нұсқаулар................................................
Балалармен сабақ өткізуге арналған практикалық материалдар....................................................................................
Саусақ ойындары...........................................................................
Балаларға жүргізілетін сабақ конспектілер үлгісі......................
Әдебиеттер......................................................................................