Тақырыбы: 3-4 тақырып Америка Құрама Штаттары. АҚШ-тың шаруашылығы.

Сынып

Сабақ: 1

Мерзімі: 2.09.2011 жыл.

Тақырыбы: Кіріспе. І- бөлім. Дүниежүзіне айймақтық шолу.

І-тарау. Еуропа елдері. Еуропаның саяси картасы мен құрылымы. Табиғат жағдайлары мен ресурстары.

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға дүние жүзінің жеке аймақтары туралы жалпы шолу жасап, қазіргі саяси картаны талдау. Еуропа елдеріне жеке тоқталып, ЭГЖ, табиғат ресурстары, табиғат жағдайлары, жалпы орналасу ерекшеліктері туралы білім беру.

Дамытушылық: оқушылардың өткен тәжірибелерінде үйренген икемділіктері мен дағдыларын қолдана отырып, карталарды пайдалана отырып білімдері мен көзқарастарын кеңейту.

Тәрбиелік: дүние жүзінің жеке аймақтарын жеке- жеке қарастыра отырып, пәнге деген сүйіспеншіліктерін тудыру, географиялық мәдениетке тарту.

Сабақтың түрі: жаңа тақырып

Сабақты ұйымдастыру формасы: фронтальді

Сабақты жүргізу әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап

Көрнекіліктері: дүние жүзінің саяси картасы.

Сабақтың кезеңдері:

1. Ұйымдастыру кезеңі

2. Білім мен іскерліктерін жан-жақты тексеру кезеңі

3. Жаңа тақырыпты меңгерту кезеңі

4. Жаңа тақырыпты бекіту кезеңі

5. Сабақты қорытындылау кезеңі

6. Бағалау кезеңі

7. Үйге тапсырма беру кезеңі

Сабақтың барысы

Сабақ-тың кезеңде-рі

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың іс-әрекеті

1. Ұйым-дастыру кезеңі (2 мин)

Оқушылармен амандасу. Түгендеу. Сабаққа дайындығын тексеру.

Орындарынан тұрып мұғаліммен амандасу. Сабақта кім жоқ екенін анықтау. Сабаққа дайындалу.

2. Білім мен іс-керліктерін жан-жақты тексеру кезеңі. (10 мин)

Өткен 10 сыныптың материалдарын еске түсіруге арналған сұрақтар: Ø Дүние жүзінде неше материк бар? Ø Неше мемлекет бар? Ø Ең үлкен мемлекетті атап, картадан көрсет? Ø Жер шарындағы мемлекеттерді қалай топтастыруға болады? Себебін түсіндір? Ø Еуропа аймағы несімен ерекше немесе мәлім? Ø Еуропаның орналасуында қандай қолайлы және қолайсыз жағдайларды көріп тұрсыздар?

Оқушылар өткен курсты естеріне түсіріп, сұрақтарға жауап беруге тырысады.

3. Жаңа мате-риалды меңгерту кезеңі. (15 мин)

Дүниежүзінің аймақтың шолу географиясының қазіргі кезед пайдалануды негізгі себептерінің бірі ол: · 20 ғ. ІІ жартысынан бастап дүниежүзінің көптеген елдерде табиғат ресурстарының шаруашылық мақсатта шамадан тыс пайдалануы салдарынан табиғи орта үлкен өзгеріске ұшырады; · Жекелеген аймақтар, елдер туралы жүйелі географиялық білім қалыптастыруда түрлі ғылым салалары туралы материалдар мен деректерді пайдаланудың маңызы зор. Еуропа аймағында 41 мемлекет бар, 4 дамыған, қалғаны дамушы. Жер көлемі, мемлекеттік құрылымына тоқталу, мұхитқа тікелей шығу жолдары бар.

Оқушылар дәптерлеріне мұғалімнің белгілегендерін жазып, өз ойларын ортаға салып, сұрақтарын қояды. Өзара және мұғаліммен пікір алмасады. Қолдарындағы атластарынан қарап, салыстырып, сәйкестендіреді.

4. Жаңа тақы-рыпты бекіту кезеңі (9 мин)

Төмендегі кестені толтыр:

ЭГЖ	Жер көлемі	Мемлекеттік құрылымы	Жер бедері	Пайдалы қазбалары	Климаты	Жер ресурстары	Гидро ресурстар	Экологиялық жағдайы

Оқушылар тапсырманы орындайды.

5. Сабақты қорытындылау кезеңі (5 мин)

Сабақты бүгінгі тақырыптар бойынша фронтальді немесе жеке сұрақтар қою арқылы қорытындылау: 1. Еуропада неше ел бар? Оларды топтастыр. 2. Еуропа елдерінің ЭГЖ-ң басты ерекшелітері қандай? 3. Еуропаның саяси картасы қандай тарихи кезеңдерге бөлінеді? 4. Қазіргі саяси жағдайында қандай өзгерістер бар? 5. Қазіргі экологиялық жағдайын сипаттап, мысалдар келтіріңдер.

Мұғалімнің сұрақтарына өз немесе мұғалімнің қалауымен жауап береді.

6. Бағалау кезеңі (2 мин)

Оқушыларды сабаққа қатысуларына, тапсырмаларды орындауларына қарай, жауаптарының дұрыстығына қарай 5 баллдық шкаламен бағалайды.

Өздеріне лайықты бағаларын алады. Ескертулері болса мұғалімге айтады.

7. Үйге тапсырма беру кезеңі (2 мин)

1-2 параграфтарды оқу, кескін картаға саяхатшылардың маршруттарын салу және олар туралы баяндама жазу.

Мұғалімнің тапсырмасын күнделіктеріне жазып, түсінбегендерін сұрайды.

Сынып

Сабақ: 1

Мерзімі:

Тақырыбы: 2 Экономикасы жоғары дамыған елдерге сипаттама

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға дүние жүзінің жеке аймақтары туралы жалпы шолу жасап, қазіргі саяси картаны талдау.Дамыған елдеріне жеке тоқталып, ЭГЖ, табиғат ресурстары, табиғат жағдайлары, жалпы орналасу ерекшеліктері туралы білім беру.

Сабақтың түрі: жаңа тақырып

Сабақты ұйымдастыру формасы: фронтальді

Сабақты жүргізу әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап

Көрнекіліктері: дүние жүзінің саяси картасы.

Сабақтың кезеңдері:

8. Ұйымдастыру кезеңі

9. Білім мен іскерліктерін жан-жақты тексеру кезеңі

10. Жаңа тақырыпты меңгерту кезеңі

11. Жаңа тақырыпты бекіту кезеңі

12. Сабақты қорытындылау кезеңі

13. Бағалау кезеңі

14. Үйге тапсырма беру кезеңі

Сабақтың барысы

Сабақ-тың кезеңде-рі

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың іс-әрекеті

1. Ұйым-дастыру кезеңі (2 мин)

Оқушылармен амандасу. Түгендеу. Сабаққа дайындығын тексеру.

Орындарынан тұрып мұғаліммен амандасу. Сабақта кім жоқ екенін анықтау. Сабаққа дайындалу.

2. Білім мен іс-керліктерін жан-жақты тексеру кезеңі. (10 мин)

Өткен сабақтың материалдарын еске түсіруге арналған сұрақтар: Ø Аустарлия аймағының ауданы? Ø Оңтүстік Америкаданеше мемлекет бар? Ø Ең үлкен мемлекетті атап, картадан көрсет? Ø Жер шарындағы мемлекеттерді қалай топтастыруға болады? Себебін түсіндір? Ø Еуропа аймағы несімен ерекше немесе мәлім? Ø Еуропаның орналасуында қандай қолайлы және қолайсыз жағдайларды көріп тұрсыздар?

Оқушылар өткен курсты естеріне түсіріп, сұрақтарға жауап беруге тырысады.

3. Жаңа мате-риалды меңгерту кезеңі. (15 мин)

Дүниежүзінің экономикасы жоғары дамыған мемлекеттерінің экономикасының даму себептері: · 20 ғ. ІІ жартысынан бастап дүниежүзінің көптеген елдерде табиғат ресурстарының шаруашылық мақсатта шамадан тыс пайдалануы салдарынан табиғи орта үлкен өзгеріске ұшырады; · Жекелеген аймақтар, елдер туралы жүйелі географиялық білім қалыптастыруда түрлі ғылым салалары туралы материалдар мен деректерді пайдаланудың маңызы зор. Еуропа аймағында 41 мемлекет бар, 4 дамыған, қалғаны дамушы. Жер көлемі, мемлекеттік құрылымына тоқталу, мұхитқа тікелей шығу жолдары бар.

4. Жаңа тақы-рыпты бекіту кезеңі (9 мин)

Төмендегі кестені толтыр:

ЭГЖ	Жер көлемі	Мемлекеттік құрылымы	Жер бедері	Пайдалы қазбалары	Климаты	Жер ресурстары	Гидро ресурстар	Экологиялық жағда ы

Оқушылар тапсырманы орындайды.

5. Сабақты қорытындылау кезеңі (5 мин)

Мұғалімнің сұрақтарына өз немесе мұғалімнің қалауымен жауап береді.

6. Бағалау кезеңі (2 мин)

Өздеріне лайықты бағаларын алады. Ескертулері болса мұғалімге айтады.

7. Үйге тапсырма беру кезеңі (2 мин)

2 параграфтарды оқу, кескін картаға саяхатшылардың маршруттарын салу және олар туралы баяндама жазу.

Мұғалімнің тапсырмасын күнделіктеріне жазып, түсінбегендерін сұрайды.

Сабақ: №3

Сыныптар: 11

Күні: 16.09.2011

Тақырыбы: «0»-дік бақылау жұмысы

Мақсат-міндеттер:

Білімділік мақсаты – балалардың 10 сыныпта алған білімдерін еске түсіру және бекіту

Дамытушылық мақсаты – оқушылардың ойлау қабілетін дамыту. Жалпы оқу іскерліктерін үйрену, жалпы табиғат туралы оқушылардың көзқарастарын дамыту, пәнге деген қызығушылығын, танымдық қызығушылығын арттыру.

Тәрбиелік мақсаты – Оқушылардың өз ойларын жеткізе білу, қарым-қатынас жасауды үйрету. Балаларды ұйымшылдыққа тәрбиелеу, географиялық мәдениетін қалыптастыру.

Оқу құралдары: 10 сынып Атлас, Дүние жүзінің саяси картасы, Дүние жүзінің физикалық картасы

Сабақ түрі: Қайталап, қорытындылау сабағы

Оқыту әдістері: Репродуктивті, проблемалық әдіс

Сабақ жоспары: І кезең – ұйымдастыру кезеңі (3 мин)

ІІ кезең – білім мен икемділіктерін бекіту (40 мин)

ІІІ кезең – қорытынды кезеңі (2 мин)Сабақ барысы:Кезең	Мұғалім әрекеті	Оқушылар әрекеті
І	Мұғалім оқушылармен амандасып, тыныштыққа орнатады да, кім-жоғын сұрайды. Сосын оқушылардың сабаққа дайындығын тексереді. Оқушылардың бақылау дәптерлері немесе қағаздардың бар-жоқтығын тексереді. Балаларды нұсқаларға бөледі.	Оқушылар мұғаліммен амандасады және сабаққа дайындалады.
ІІ	І нұсқа 1 тапсырма. Өнеркәсіп және оның салалары 2 тапсырма. Ресейге кешендік сипаттама бер: ü ЭГЖ ü Мемлекет тарихы ü Табиғат жағдайлары мен ресурстары ü Халқы ü Шаруашылығы ü Экономикалық аудандары ü Туризм және СЭБ 3 тапсырма. Табиғат ресурстары және олардың түрлері 4 тапсырма. Терминдерге анықтама бер: Халықаралық қаржы – қаражат жүйесі, резервтік валюта, геоид, гидрология. ІІ нұсқа 1 тапсырма. Ауыл шаруашылығы және оның салалары 2 тапсырма. Украинаға кешендік сипаттама бер: ü ЭГЖ ü Мемлекет тарихы ü Табиғат жағдайлары мен ресурстары ü Халқы ü Шаруашылығы ü Экономикалық аудандары ü Туризм және СЭБ 3 тапсырма. Табиғат ресурстары және олардың түрлері 4 тапсырма. Терминдерге анықтама бер: Халықаралық несие нарығы, халықаралық экономикалық байланыстар,сфероид, климатология.	Тапсырмаларды орындайды.
ІІІ	Мұғалім жалпы сабақ барысын қорытындылайды. Сосын оқушыларды үзіліске жібереді.	Оқушылар үзіліске шығады.

Сыныптар: 11

Күні:

Тақырыбы: 3-4 тақырып Америка Құрама Штаттары. АҚШ-тың шаруашылығы.

Мақсат-міндеттер:

Білімділік мақсаты – АҚШ-тың экономикалық-географиялық жағдайының ерекшеліктерін ашу; мемлекеттің тарихы, геосаяси жағдайының әлемде алатын орнын анықтау. Дамытушылық мақсаты – оқулық материалдары мен тақырыптық карталардың көмегімен Амриканың жоғары дамыған елдерінің, оның ішінде АҚШ-тың табиғат жағдайына шаруашылық тұрғыдан баға беруге, табиғат ресурстарының ел экономикасын дамытудағы роліне, елдердің экономикалық-географиялық жағдайларының тиімді жақтары мен саяси құрылымы өзгерген елдерді анықтап салыстыруға, кесте құрастыруға үйрету.

Тәрбиелік мақсаты – Оқушылардың өз ойларын жеткізе білу, қарым-қатынас жасауды үйрету. Балаларды ұйымшылдыққа тәрбиелеу, адамгершілік қасиеті мен географиялық мәдениетін қалыптастыру.

Оқу құралдары: Оқулық, 11 сынып Атласы, Дүние жүзінің саяси картасы

Сабақ түрі: Аралас сабақ

Оқыту әдістері: Репродуктивті, проблемалық әдіс Сабақтың жоспары: І кезең – ұйымдастыру (2 мин) ІV кезең – үйге тапсырма беру (4 мин)

ІІ кезең – жаңа тақырыпты меңгеру (20 мин) V кезең – бағалау кезеңі (2 мин),

ІІІ кезең – білім мен икемділіктерін бекіту (15мин) VІ кезең – қорытынды (2 мин) Сабақ барысы:

Кезең Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушылардың іс-әрекеті

І Оқушыларды түгендеп, оқушылардың сабаққа дайындығын тексереді. Оқушылар үзілістен кабинетке кіріп, сабаққа дайындалады.

ІІ Бүгінгі сабақты диспут түрінде өткізеді. 1 оқушы – АҚШ-тың экономикалық-географиялық жағдайының басты ерекшеліктері туралы; Бірнеше оқушы: АҚШ-тың әлеуметтік-экономикалық жағдайын ашып көрсетуі. Келесі топ: мемлекет тарихы туралы оқулық материалдарынан мәліметтер келтіруі керек. Келесі топ: әлемдегі АҚШ-тың геосаяси жағдайының рөлі туралы жарыссөз ұйымдастыру. «Дидактикалық материалдардағы» сұрақтар мен тапсырмаларды орындау. Оқушылардың бірі АҚШ-тың экономиккалық-географиялық жағдайының басты ерекшеліктерін айтады: 1) АҚШ қрамына енетін Аляска және Гавай штаттары елдің басқа бөліктерімен құрлық арқылы шектеспейді; 2) Елдің шығысында Атлант, батысында Тынық мұхит сулары ұласып жатыр; 3) АҚШ өндірісін алуан түрлі шикізатпен және арзан еңбек ресурстарымен қамтамасыз етіп, өз кезегінде дайын тауарларды сатып алатын ЛА елдерінің салыстырмалы түрде жақын оргаласуы ел экономикасының үздіксіз дамуына себепші болады; 4) АҚШ-тың көршілес орналасқан Канадамен және Мексикамен құрлықтық шекаралары шартты түрде өзен-көлдер, таулы аймақтар арқылы өтуі елдер арасындағы суда-экономикалық қатынастарының дамуына қолайлы жағдай жасайды. Бірнеше оқушы мемлекет тарихы туралы айтады: ХVI ғ Солтүстік Америкаға еуопалықтар қоныс аудара бастады. Жаңа Англияның тұрғындары янки деп аталды. Жаңа Англияда іргетасы қаланған алғашқы қала – Бостон оның орталығына айналды. ХVIІІ ғ ортасында Африкадан жұмыс күші ретінде әкелінген құлдар саны 300 мыңға жетті. Иеліктердің көпшілігі Ұлыбританияның қол астында болды. 1763 жылы Ұлыбританияда шығарылған Жарлық бойынша қоныс аударушыларға Аппалачтан батысқа қарай жер иеленуге тыйым салынды. Бұл Жарлыққа наразы болған қоныс аударушылар бірігіп, өздерінің байырғы отаны – Ұлыбританиямен сауда қатынасын тоқтатты. Олар 1775 жылы Бостон қаласының маңында бүлікшілерді басу үшін арнайы жіберілген ағылшын әскерлерін талқандады. Виргиниялық жер иеленуші Джордж Вашингтон басқарған азаттық күрес 1776 жылы 4 шілдеде жаңа мемлекет – Америка Құрама Штаттарының пайда болуымен аяқталды. Бұл мемлекеттің алғашқы президенті Джордж Вашингтон болып сайланды. Келесі топ әлемдегі АҚШ-тың геосаяси жағдайының ролі туралы жарыссөз: мұнда оқушылар АҚШ-тың халықаралық аренада саяси әрекеттері туралы айтады.

ІІІ Бекіту сұрақтары: 1. Х-ХV ғасырларда Солтүстік Америка мен оның жағалауларына кімдер саяхат жасады? 2. Ұлы географиялық ашылулардан соң Солтүстік Америкада Еуропаның қай мемлекеттерінің иеліктері пайда болды? 3. Дүние жүзінің саяси картасында АҚШ мемлекітінің пайда болуы дүниеге қандай өзгерістер әкелді? Оқушылар мұғалімнің бекіту сұрақтарына жауап береді: 1. Х-ХV ғасырларда Солтүстік Америка мен оның жағалауларына еуропалықтар қоныс аудара бастады. 2. Ұлы географиялық ашылулардан соң Солтүстік Америкада Ұлыбританияның иеліктері пайда болды. 3. АҚШ дүние жүзіндегі аса ірі мемлекеттердің бірі. Ол жерінің ауданы жөнінен Ресей, Канада, Қытайдан кейінгі 4-ші орын алады. Мемлкеттік құрылым жөнінен АҚШ 50 штаттан, ел астанасы – Вашингтон қаласы, орналасқан Колумбия федералы округінен тұратын федерациялық республика болып табылады.

ІV Үйге тапсырма: 1. «АҚШ мемлекетінің қалыптасуы» атты суретті пайдаланып, АҚШ шекараларының қалыптасу тарихына қысқаша сипаттама беру. 2. АҚШ-тың геосаяси жағдайының басты ерекшеліктерін оқулық материалдарына сүйене отырып анықтау. 3. «Дидактикалық материалдардағы» тапсырмаларды орындау. 4. АҚШ-тың геосаяси жағдайы туралы реферат жазу. Үй тапсырмасын күнделіктеріне жазып алады. Түсінбегендерін мұғслімнен сұрап, анықтап алады.

V Мұғалім оқушыларды жауап беру деңгейлері бойынша бағалайды. Бағаларын күнделіктеріне қояды. Алған бағаларын тыңдап, күнделіктеріне қойдырады.

VI Сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін айтып, сабақты қорытындылайды. Жалпы сабақтың кемшіліктері мен жетістіктерін мұғаліммен бірге айтады.