Декорациялың іс-әрекет жөніндегі білім, » іскерліктер, дағдылар

Өрнектің композициясы және оның түрлі түсті қүрылысы

оалаларға бірте-бірте түсінікті бола бастайтын эстетикалык

^ҢДылықтарға бағьщады, Осыған байланысты. декорациялық

УРет салумен және аппликациямен айналысу көркемдік талғам-

^ДЬІ дамытуға жәрдемдеседі. '

... Алдымен 3,5—4 жаста балалар декорациялық іс-әрекеттің ең қарапайым дағдыларын игереді: элементтерді ырғақпен қай-талау (салфетканы, қолғапты, қуыршақтың көйлегін әдемілеу), сосын қарапайым элементтердің алмасуы (гүл жапырақтары — қылқаламның барлық түрімен қағазға батыра сызу, нүктелер, жолақтар және т. с, с.) жасау.

' Аппликация женіндегі сабақтарда балалар формасы жағы-нан бір тектес дайын бейнелерді, ал содан кейін формасы, көле-мі, түрі жағынан әр түрлілерін белгілі тәртіп бойынша орналас-тырады.

Жаспен бірге тапсырмалар күрделене түседі. 4—5 жастағң балалар өрнек пен форма элементтерін ырғақты орналасу дағ-дыларын орнықтырып, шаршы формалы (салфетка, орамалша), дөңгелек (тарелка, табақша) формалы қағазға өрнектерді сим-метриялы орналастыруды үйренеді. Мүндай өрнектерді орындау үшін бала қағаздың барлық бетін қамти білуі, бүрыштарды, шетін, ортасын таба білуге тиіс, ал бүл үшін бұрыштың, орта-ның және т. б. не екенін білу керек. Өрнек жасау процесінде баланы бірдей бөліктерді салыстыра білуге үйрету қажет. Өр-нек жасайтын элементтер де күрделілене түседі: жидектер, гүл-дер, жапырақтар қосылады. Бүл әлдебір белгілі гүлдер мен жапырақтар емес, балалардың ездерінің ойлап тапқандары не-месе олардың сәндік-қолданбалы енер шығармаларынан ал-ғандары.

^, Орта және ересек топта балаларға ернек жасауға үйрететін формалар да, өрнектер қүрастырылатын элементтер де күрделі-лене түседі. Доғалар қосылады, гүлдер, жапырақтар әр түрлі бола бастайды, өрнек бүкіл қылқаламмен ғана емес, туктің үші-мен де орындалады. Ересек топтағы балалар жасайтын барлық өрнектердің бәрі, әдетте, симметриялы болып келеді.

Мектепке даярлық тобында балаларды симметриялы және асимметриялы ернектерді жасауға үйретеді. Өрнектің элемент-тері едәуір қиындай түседі. Ширатпа, бүрама, толқынды сызык;-тар жүргізіледі. Өрнектің түстік гаммасы байиды. Сонымен бір-ге балаларды өрнекті халықтық декоративті өнердің қайсы бір түріне тан белгілі бір түстік гаммада орындауға үйрету міндеті қойылады: дымковтық, хохломалық, городецкілік жылы немесе салқын өңдегі және т. б. әшекейлер. Балалардың әр түрлі түс-термен танысуы және реңктерді алуды үйренуі өрнектерді жасау кезінде тек негізгі түстерді ғана емес, сонымен бірге реңктерді де пайдалануларына мүмкіндік береді. Қайталанатын элемент-тері бар ырғақты өрнектер жасаудан балалар симметриялық, ал содан кейін асимметриялық композиция қүруға ауысады.

. Декорациялық творчествоны үйренуде декорациялық өнер туындылары кеңінен пайдаланылады. Оларды көру кезінде ба-лалардың назары жасалған туындылардағы көркемдікке, әсем-дікке, талғамға аударылады. Балаларды 'ернекке кіретін эле-менттерді бөліп қарауға, олардың орналасуын, түстердін, үйлесі-

. _және комяозициясының ерекшелігін атап көрсетуге үйрету- ^М.^1Н _екорациялық енердің әсерлілік құралдарын көруге және бөліп көрсетуге үйретеді.