Йрек қорасында жарықтандыру режимін микропроцессорлық жүйемен басқару

Үйрек еті, үйрек шаруашылығындағы өнімдердің өндірілуі әдеттегідей өндірістік негізде жетіледі. Үйректі қоршаған ортадан сенімді оқшаулаған жағдайда, терезесі жоқ, жасанды микроклимат пен жарықтандыру жүйесі орнатылған үйрек қорасында ұстайды. Торлы ұстауға көп көңіл беріледі, бірақ сонымен қатар үйректерді алаңдық терең төсеуде немесе арнайы бағандарда ұстау қолданылады. Бір қарағанда барлық үйрек шаруашылығында негізгі технологиялық процестер автоматтандыру талабымен механикаландырылған.

Үйрек қораларда, әдеттегідей, бір жасты және өнімділік қасиеттері тең үйректерді жинақтап, оларды тек өнімділігі жоғары кезеңдерде ғана қолданылады. Төлді орын ауыстырмай өсіру жүргізуге ұмтылады.

Үйрек шаруашылығы технологияларында жарықтандыру өте маңызды роль атқарады. Үйректердің барлық түрлерінің өнімділігі мен қарқынды дамуына жарықтандыру жүйесі көрінерліктей ықпал жасайды.

Бұл бағдарламаларды орындау мақсатымен терезесіз үйрек қоралар салынады және жасанды электрлік жарықтандыру қондырғылары орнатылады. Жарықтандыруды басқару үшін әртүрлі жалпы тағайындаулар және арнайы автоматты бағдарламалық құрылғыларды қолданады.

Басқаруға арналған жарықтандыру тәртібімен (жарық күннің) үлгісі 2РВМ екі бағдарламалық тәуліктік цикл құрылғылары үйрек қораларда қолданылады. Осының өзінде бағдарлама сатылы болып шығады (15 минут кейін), ал жаңа сатыға ауысу қолмен орындалады. Бұл жетіспеушіліктер жарықтандыруды басқаруға 2РВМ қолдануына кедергі жасайды.

УПУС-1(2), ПРУС-1(2) үлгілерінің арнайы бағдарламалық құрылғылары жарық күн тәртібін 52 апта ішінде баяу өзгерісімен (3...5мин) басқару қатаң берілген бағдарламасын жүзеге асырады.

УПУС бағдарламалық құрылғысы өтетін бұрандамен және төлкемен сағаттық механизм, бағдарламалық дабылды -1 болады. Тісті доңғалақтар арқылы тәуліктерге 1 айналым сағаттық механизм жиілікпен бағдарламалық дабылды айналдырады және бір уақытта бұранда арқылы дабылды бойлай түйіскен доңғалақ тәулігіне 0,75 мм жылжытады.

Дабылдың тоқ өткізгіш бетіне жарықтандыруды басқару бағдарламасының қағаз диаграммасын жапсырады. Дабылмен домалай, түйіспелі доңғалақ қағаз жапсырмасына тиеді, ток шынжыры ажырап кетеді, және RC-баумен анықталатын уақыт шыдамымен, жарықтандыруды басқару шынжырлары сөндіріп тастайды, түйіспе релесі сөнеді.

Доңғалақ токөткізгіш бетке түскен кезде, белгілі бір уақыт ішінде (3сек) KV1-релесі қосылып, жарықтандырудың қосылуына магнитті қосқыш шарғысына қорек көзі беріледі. Терезесі бар үйрек қоралардың жарықтандыру келісулері бағдарламалық тәртіппен сай. УПУС-2 құрылғысының көмегімен бірнеше үйрек қораның жарықтандыруын басқаруға болады.

ПРУС-2 бағдарламалық құрылғысы, жарық күн тәртібін қатаң металл дабылда кесілген бағдарламаны басқарумен қоса, жарықтандыруды екі сатылы қосу және сөндіруді реттелетін немесе шамдардың санымен, немесе қосымша кедергі кіріспесімен орындауға рұқсат етеді.

Төл өсіруіне арналған үйрек қораларда, әсіресе етті мал басы, тамақтандырулар арасында жарықтандыру интенсивтілігін төмендету әсеріне үйретеді. Бұл энергия үнемділігімен қоса күшті технологиялық әсер береді – қосымша салмақтары жоғарылайды және үйректердің жарақат алу факторын төмендетеді.

Жарықтандыру интенсивтілігін басқару үшін түйіспесіз элементі бар ТИРОС-1 автоматты құрылғы қолданылады. Оны жарық күн ұзақтығын автоматты басқару үшін қосымша құрылғы ретінде қолданады.

Бірақ, біздің өкінішімізге орай, жоғарыда айтылған құрылғылар өндірістік өнеркәсіпте өзін жақсы жағынан таныстырып өткенімен, олардың да маңызды жетіспеушіліктерінің қатары көрінерліктей. Яғни, қартаю сияқты, тозық және қатардан мезгілсіз шығу, механизмдердің металл аралық бөлімдері өзімен сүйкелуі, химиялық белсенді орталардан өзіне лайықты дұрыс қорғалмағандықтан коррозияға ұшырауы осыларға тән. Сонымен қатар бұл құрылғылар өзінің ұзақ қызмет ету мерзімімен ерекшеленбейді және құрылғының механикалық бөлігіне лайықты бақылау мен қадағалауды талап етеді. Кафедра үйрек қорада жарықтандыруды автоматты басқару құрылғысын іске асыруды ұсынғандықтан, Siemens фирмасының өнімі LOGO микропроцессорлық екі сатылы реттелетін жарықтандыру қолданылды. Бұл ерекше еңбекті талап етпеді, схеманы төменде ұсынамын:

- Q1 блогы шығу релесінің қызметін атқарады, егер Q1 блогында логикалық 1 белгісі болса, онда блок тұтынушыны кернеумен қамтамасыз ететін шығу релесінің жұмысын қосады;

- Q2 блогы, өшіру қызметінің кешігуін жүзеге асырады, шығыс блогында логикалық 1 кернеуінің бірқалыпты емес, яғни, блоктағы бағдарламалау процесінде орнатылған уақытқа сәйкес біршама кешігумен сөнуі, Q3 блогы да Q2 блогының «кештің бату» қызметін атқарады;

- В02 блогы, қосылу қызметінің кешігуін жүзеге асырады, шығысында логикалық 1 белгісі кірісіне салыстырғанда біршама кешігумен көрінеді, қосылу қызметінің кешігу уақыты бағдарламалау процесінде белгіленеді, В03 блогы да В02 блогының «күннің ашылу» қызметін атқарады;

- В01 блогы үш қалыпта қосылатын уақыт релесінің қызметін атқарады, қалыпта сөну уақыты мен қосылу уақытын апта бойына бағдарламаға енгізуіне мүмкіндік береді. Берілген құрылғымен үйрек қорасында жоғарыда айтылған ерекшеліктердің барлығын жүзеге асыруға мүмкіндік алдық.