Білімгерлердің өздік жаттығу есептері. №1. Егер радиоактивті кобальт изотопының (Со55) бір сағаттағы активтілігі 4% кемитіндігі белгілі болса

№1. Егер радиоактивті кобальт изотопының (Со⁵⁵) бір сағаттағы активтілігі 4% кемитіндігі белгілі болса, онда изотоптың ыдырау тұрақтысы мен орташа өмір сүру уақыты қандай болады? Ыдыраудан кейін алынған зат радиоактивті емес.

Жауабы: .

 

№2. Жаңа кесілген ағаштың изотопының меншікті активтілігінің 3/5 бөлігін көміртегі изотопы (С¹⁴) құрап, оның меншікті активтілігі белгілі болса, ерте кезде сол ағаштан жасалған заттың жасын қалай анықтауға болады? С¹⁴ ядросының жартылай ыдырау аралығы 5570 жыл.

Жауабы: t=4,1∙10³ жыл.

 

№3. 1) α-активті радий изотопынан (Ra²²⁶) бес рет α және төрт рет β- бөлшегі бөлінгенде қандай изотоп пайда болады?

2). Уран (U²³⁸) изотопынан қанша альфа қанша бета бөлшегі ыдырағанда, орнықты (Pb²⁰⁶) изотопын аламыз?

Жауабы: 1) Pb²⁰⁶; 2) 8- α-ыдырау, 6- β-ыдырау.

№4. Төрт α-ыдыраудан, екі β-ыдыраудан кейін Тһ²³² -ден қандай изотоп пайда болады?

Жауабы: ₈₄Ро²¹⁶

 

№5. Ауыр сутегі атомының ядросының массалар ақауын және байланыс энергиясын тап.

Жауабы: 0,00240 а.б.м. 2,23Мэв.

№6. Егер бейтарап атом энергиясы үш протоннан және екі нейтроннан тұрса, оның ядросының байланыс энергиясы 26,3Мэв болса, онда осы атомның массасы қандай болады.

Жауабы: 501258 а.б.м (₃Li⁵).

 

№7. Активтілігі 1 кюриге тең радонның (Rn²²²) массасын табу керек.

Жауабы: 6,5∙10^-9кг.

 

№8. Кейбір радиоактивтік препараттың ыдырау тұрақтысы λ= 1,44∙10^-3сағ^-1. Бастапқы уақыттағы атомдардың мөлшерінің 75 пайызы ыдырау үшін қанша уақыт керек болады?

Жауабы: 40 тәуліктен кейін.

 

№9. Бір сағат ішіндегі 1 мг радийден пайда болған радонның активтілігі неге тең?

Жауабы: 2,8∙10⁵ ыдырау/с

 

№10. Бор изотопының (₅В¹¹) байланыс энергиясын анықта.

Жауабы: 76,3Мэв

 

№11. Уран₉₂U²³⁵ және ₉₂U²³⁸ ядросының байланыс энергияларын тап. Бұлардың қайсысы орнықты болады?

Жауабы: 1786 Мэв; 1799Мэв. ₉₂U²³⁵ нуклондарының меншікті байланыс энергиясы 7,6Мэв, ал ₉₂U²³⁸ -7,56 Мэв. Сондықтан ₉₂U²³⁵ - орнықтылау.

 

№12. Висмут ₈₃Bi²¹⁰ изотопының 1,0г бір секундта 4,58∙10¹⁵ бета бөлшегін бөліп шығарса, оның жартылай ыдырау аралығы қандай болады?

Жауабы:

№13. Уран (₉₂U²³⁸) изотопынан үш альфа және екі бета бөлшегі бөлінгенде, қай элеменке айналады?

Жауабы: ₈₈Ra²²⁶.

 

№14. Бром (₃₅Br⁸²) изотопының 5 сағатта активтілігінің кемуі 9. Ыдырау нәтижесінде орнықты ₃₆Кr⁸² изотопын аламыз. Бром ядросының орташа өмір сүру уақытын (τ) және жартылай ыдырау уақытын анықта.

Жауабы: Т=34,2сағ; τ=49,4 сағ.

 

№15. Атом ядросы сфера формулалы, оның радиусы мұндағы см; А-массалық саны, ядролық заттың орташа тығыздығы барлық ядрода бірдей деп сан мәнін анықта. Ядро массасы ретінде массалық санды алыңдар.

Жауабы: 10¹⁷кг/м³.

 

№16. Торийдің радиоактивті изотопының (Тһ²²⁹) бастапқы атом мөлшерінің қанша бөлігі бір жыл ішінде ыдырайды?

Жауабы: 10^-4.

 

№17. Бір тәулікте нуклидтің активтілігі 3,2Кu-ден 0,2 Кu дейін азаяды. Осы нуклидтің жартылай ыдырау аралығын анықта.

Жауабы: 24%.

№18. Жасанды түрдеалынған радиоактивті стронций ₃₈Sr⁹⁰ изотопының меншікті активтігін табу керек.

Жауабы: 5,25∙10¹⁵ыдырау/с. кг.

 

№19. Нейтрон мен протоннан пайда болған бір грамм гелийден (₂Не⁴) қанша энергия бөлінеді?

Жауабы: 682ГДж.

 

№20. Ядроның ыдырау тұрақтысы белгілі болса, осы ядроның 0-ден t-ға дейінгі уақыт аралығындағы ыдырау ықтималдығын тап.

Жауабы: Ψ=1-е^-λt.

Тестсұрақтары

1. Ядро неден тұрады?