Т Сұраулы сөйлемнің түрлері

A Жалаң

B Жайылма

C + Ашық мәнді

D + Демеу мәнді

E + Риторикалық

F Арнаулы

G Ауыспалы

H Белгісіздік

339 Т Жай сөйлемнің анықт амасы:

A + бір ғана ойды білдіреді

B күрделі ойды білдіреді

C + бір ғана интонациямен айтылады

D + сөздердің лексика-грамматикалық байланысынан тұрады

E ең кем дегенде екі предикаттық қатынас негізінде жасалады F жалғаулық шылаулар арқылы байланысады

G кемінде үш сөйлемнен құралады

H салаласа байланысады

340 Т Жай сөйлемнің түрлері:

A + атаулы сөйлем

B сабақтас сөйлем

C + жалаң және жайылма сөйлем

D + толымды және толымсыз сөйлем

E қарсылықты сөйлем

F салалас сөйлем

G ыңғайлас сөйлем

H аралас сөйлем

341 Т Жай сөйлемнің түрлеріне байланысты жаттығу түрлері: A + Жай сөйлемнің айтылу мақсатына қарай түрлерін ажырату B Жаңа сөз жасау

C + Жай сөйлемнің құрылымдық түрлерін ажырату

D + Сөздерден сөйлем құрастыру

E Сөз тіркесін жасау

F Сөз түрлендіруші жұрнақтарды көрсету

G Сөз тудырушы жұрнақтарды табу

H Тасымалдау

342 Т Жай сөйлемді оқытудағы дәстүрлі емес сабақ түрлері: A Жаңа тақырыпты меңгеру сабағы

B + Саяхат сабағы

C + Конференция сабақ

D Жаңа тақырыпты бекіту сабағы

E Сынақ сабағы

F + Дебат сабағы

G Өткенді қайталау сабағы

H Аукцион сабақ

343 Т Бастауышты оқытуда ерекше назар аударуды қажет ететін сөз табы:

A Етістік

B + Зат есім

C Шылау

D Одағай

E Модаль сөздер

F + Есімдік

G Үстеу

H + Сын есім

344 Т Баяндауышты оқытуда назарға алатын грамматикалық категориялар:

A Одағай

B + Етістіктің есімше формасы

C Шылау

D + Етістіктің көсемше формасы

E Сын есім шырайы

F Мезгіл үстеуі

G + Зат есімнің жіктік жалғауы

H Септік жалғауы

345 Т Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері:

A бірыңғай мүше

B + пысықтауыш

C + анықтауыш

D айқындауыш мүше

E бастауыш

F + толықтауыш

G баяндауыш

H үйірлі мүше

346 Т А.Байтұрсынұлы ұсынған терминдер:

A міндетті

B + бастауыш

C + баяндауыш

D монолог

E текст

F эпифора

G + тұрлаулы

H қосалқы

347 Т Синтаксисті оқытуда назар аударылатын тұрлаулы мүшелердің қызметі:

A Сөз мағынасын өзгертеді

B + Сөйлем жасауға ұйытқы болады

C Қосымша мекендік мағынаны үстейді

D + Ойдың иесі кім екенін білдіреді

E Іс-әрекет мезгілін көрсетеді

F Іс-әрекет мақсатын көрсетеді

G + Іс-қимылдың өткенін хабарлайды

H Іс-әрекет себебін көрсетеді

348 Т Мектепте назар аударылатын сөйлемнің тұрлаусыз мүшелер қызметі:

A Сөз мағынасын өзгертеді

B Сөйлем жасауға ұйытқы болады

C + Қосымша мекендік мағынаны үстейді

D Ойдың иесі кім екенін білдіреді

E + Іс-әрекет мезгілін көрсетеді

F + Іс-әрекет мақсатын көрсетеді

G Іс-қимылдың өткенін хабарлайды

H Іс-әрекет болмағанын айтады

349 Т Мектепте оқытылатын пысықтауыштың қызметі:

A + Іс-әрекет мезгілін көрсетеді

B Сөйлем жасауға ұйытқы болады

C + Іс-әрекеттегі ой иесінің мекенін, бағытын үстейді D Ойдың иесі кім екенін білдіреді

E Сөз мағынасын өзгертеді

F + Іс-әрекет мақсатын көрсетеді

G Іс-қимылдың өткенін хабарлайды

H Іс-әрекет болмағанын айтады

350 Т Мектепте оқытылатын синтаксистік қатынас түрлері: A Үстемелік

B + Толықтауыштық

C Сөз тудырушылық

D + Пысықтауыштық

E Толымсыздық

F Жайылма

G + Анықтауыштық

H Толымдылық

351 Т Сөйлем мүшелерін оқытуда оқушы меңгеруге тиіс орын тәртібі туралы заңдылықтар:

A Баяндауыш сөйлем басында кездеседі

B + Бастауыш баяндауыштың алдында тұрады

C Толықтауыш сөйлем соңында болады

D + Толықтауыш өзі толықтыратын сөздің алдында тұрады E Бастауыш сөйлем соңында болады

F Анықтауыш сөйлем соңында болады

G + Пысықтауыш іс-қимылды пысықтап, баяндауышқа қатысты болады H Анықтауыш анықталушы сөзден кейін келеді

352 Т Н.Сауранбаевты 1954 жылы жарық көрген «Құрмалас сөйлемнің синтаксисі» атты еңбегіндегі қазақ тіліндегі құрмалас сөйлемдердің негізгі критерийлері:

A Бір предикаттық қатынастың болуы

B + Құрамындағы синтаксистік компоненттерде айтылатын ойдың дербестігі

C + Әр компонентте дербес бастауыш пен дербес баяндауыштың болуы D Компоненттердің интонациялық жігі айқын болуы E Бір сөйлемдік мағынаға ие болмауы

F + Құрамындағы әрбір компоненттің интонациялық жігі айқын болуы G компоненттерінің салыстыра байланысуы

H Компонентте айтылатын ойдың аяқталғандығы

353 Т Құрмалас сөйлемді оқыту барысында оқушыға сабақты дұрыс түсіндіру жолдары:

A Сөйлемдердің айырмашылығы арқылы

B + Салалас құрмаласта бірінші компоненттен соң ойды бөлуге болатынын

C + Сабақта құрмаласты бірінші компоненттен соң ойды бөлуге болмайтынын

D Жай сөйлем құрата отырып

E Күрделенген сөйлем арқылы

F + Құрмалас сөйлем күрделі ойды бір сөйлеммен білдіретінін

G Бастауыш формасын игере отырып

H Тұрлаусыз мүшелеріне қарап

354 Т Мектепте синтаксисті оқытуда қойылатын міндеттер: A Ауызекі сөйлеуді дамыту

B + Оқушы тілінің синтаксистік құрылысын мақсатты түрде байыту C + Пунктуация ережелерін оқушылардың ойдағыдай игеруіне негіз жасау

D Оқушының мектептің ішкі тәртібіне бағынуы

E Ғылыми терминдерді пайдалану

F + Оқушылардың ойлау қабілетін дамыту, ана тіліне деген қызығушылығын ояту

G Күнделікті тақырып бойынша толық дайын келу H Шет тілін толық оқыту

355 Т Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлері:

A Талғаулы салалас

B + Шартты бағыныңқылы

C + Мақсат бағыныңқылы

D Кезектес салалас

E Түсіндірмелі

F + Қарсылықты

G Толымды

H Жайылма

356 Т Х.Арғыновтың құрмалас сөйлемді оқыту әдістемесін бойынша жүргізу жолдары:

A Ғылыми сөздерді пайдалану арқылы

B + Әңгімелесу әдісі арқылы

C + Теориялық материалды түсіндіру арқылы

D Кітаби түрдегі сөйлемдермен

E Ауызекі сөздерді түсіндіру арқылы

F + Жай сөйлемді мысалға ала отырып

G Жаңа фактілерді қосу арқылы

H Жарыс сабағын өту арқылы

357 Т Жай сөйлемнен құрмалас сөйлемнің өзгешелігі:

A Бір қарапайым ойды білдіруі

B + Екі немесе үш сөйлемнен құралуы

C + Салаласа байланысуы арқылы

D Бірнеше мәтіннен тұруы

E Көпмағыналы болуы

F + Сабақтаса байланысуы арқылы

G Хабарлы интонациямен айтылуы

H Сұраулы интонациямен айтылуы

358 Т Мектепте оқылатын құрмалас сөйлемнің түрлері:

A лепті

B + салалас

C + сабақтас

D жалаң

E бұйрықты

F + аралас

G толымды

H жайылма

359 Т Мектепте оқылатын салалас құрмаластың түрлері:

A Шартты бағыныңқылы

B + Себеп-салдар

C + Түсіндірмелі

D Мезгіл бағыныңқылы

E Мекен

F + Ыңғайлас

G Жалғамалы

H Жарыспалы

360 Т Қарсылықты бағыныңқының баяндауыштарының жасалу жолдары:

A Келер шақтың болымсыз түрінен

B + Шартты райлы етістік

C + Шартты райдың болымсыз түрінен

D Есімше арқылы

E Етістіктің жұрнақтары

F + Көмектес септіктің жалғануы арқылы

G Барыс септігінің жалғауының қосылу арқылы

H Тәуелдік жалғауының қосылу арқылы

361 Т Аралас құрмаластың өзіне тән жасалу жолдарын меңгертудің тиімді әдісі:

A Схема

B + Морфологиялық тәсілдерін салыстыру

C + Кесте

D Кодоскоп

E Ребус

F + Жалғаулықтар арқылы

G Тест

H Диафильм

362 Т Аралас құрмаласты оқытқанда оқушыларының қызығушылығын арттыруда қолданылатын тиімді әдістер:

A Сабақтың қызықты болуы

B + Тілдік білім-машықтардың қажеттігіне көз жеткізу C + Тілдік білімге, машықтарға деген ішкі қажеттілікті дамыту D Қарсы мәндегі сөйлемдерді құрату

E Оқушылардың синтаксис туралы түсінігін қалыптастыру F + Өз ойын көркем жеткізуді талап ету

G Екі топтағы сөздердің ішінен тіркесті сөздер құрау H Тарихпен байланыстыру

363 Т Оқушы меңгеріге тиіс аралас құрмаласқа тән белгілер: A Сөйлемнің бір ғана лексикалық мағынаны білдіретінін B + Компоненттердің салаласа әрі сабақтаса байланысатынын C + Компоненттерінің күрделі ойды білдіретінін

D Терминнің қай салаға қатысты екенін

E Мәндес сөздерден ғана құралатынын

F + Ойды көркем жеткізу мақсатында айтылатынын

G Каламбур құрастыратынын

H Қарсы мәндегі сөздерден құралатынын

364 Т Көп компонентті құрмаластың мектепте оқытылатын түрлері:

A Мезгіл бағыныңқылы сабақтас

B + Көп компонентті салалас құрмалас

C + Көп бағыныңқылы сабақтас құрмалас

D Шартты бағыныңқылы сабақтас

E Қарсылықты салалас

F + Аралас құрмалас

G Жапсарлас құрмалас

H Хабарлас құрмалас

365 Т Жай сөйлемнің мағынасы мен интонациясына қарай түрлер і

A + хабарлы

B жақты

C + лепті

D жайылма

E атаулы

F толымсыз

G + сұраулы

H толымды