Компьютерлік желілердің мүмкіншіліктері

Басқарушы компьютерлік технологиялардың орындауына арналған талап етіледі үлкен көлемдердің қолдануы, хабармен тұрақты айырбас тап осы және қажетті, сақтау әдістері сондықтан тап осылардың және коммуникация құралдары экономикалық объектілермен басқаруларды барысында роль шешушіге ойнайды. Экономикада мақсаттардың жиыны бар болады, тап осы базаларға орталықтандырылған жалпы тап осы, алысталған рұқсатта мұқтаж болады, тапсыруға тап осылардың ара қашықтыққа және олардың таратылған өңдеуге. Замандастарды, динамикалық дамитын экономикалық көңіл болуларда, автономиялық арнайы компьютер кәсіпорынға, фирмаға немесе басқа субъектіге әрқашан емес көмектесе алады, замандас ақпараттық технологиялар қолданатынға, дәл осылай қалай жад шек қоюлары болады, қорлардың және хабарға рұқсаттың біргеде оның қолдануында. Сақтау көптеген проблемалары шешу үшін, тапсырулар және рұқсаттың компьютерлер тап осы, қабылданған біріктіру аралық есептеуіш желі өзімен арқылы. Компьютерлердің біріктіруі барысында желілі технологияларды өңделеді, аудың әрбір компьютер аппараттық, бағдарламалық және ақпараттық қорларының ұжым қолдану және барлық қамтамасыз етушілер бүтінде, пайдаланушылар тап осы үлкен селдерді бірге өңдей алды үшін және хабармен ауысу.

Есептеуіш желі - мынау бағдарламалық және аппараттық компоненттердің күрделі жүйесі, өзара байланысқандардың дос доспен және хабар аралық сақтаушыларының қандай болмасын қолданусыз компьютерлер аралық ақпараттық айырбас қамтамасыз етушілердің. Есептеуіш термин компьютерлік ау маңызы осы шақ - қайтарады, функциямен ең басты қайсының көп еңбекті есеп - қисаптардың орындалу емес болды, ал пайдаланушы қамтамасыз етуі қуатты коммуникациялы потенциалмен. Желі негізгі тағайындауымен таратылған желілі қорлардың ұжым қолдану ұйымы болды сенімдіде олардың бекітілмеген рұқсаттың қорғанышына.

Компьютерлік аулардың қолдануы артықшылық пайдаланушысына пайдалануына берді, қайсыларсыз компьютерлік әлем замандас алға басуды жете алмас:

· Айырбас автоматтандыруы хабармен және бағдарламалық құралдармен аралық ДЭЕМ-мен бөлектермен;

· Бостандықтармен кең ақпараттық қорларға рұқсат, жиналған адамзатпен;

· Жасау БД- пен таратылғандардың, орналастырылушылардың әр түрлілерді компьютерлерде;

· Көптеген пайдаланушылармен тап осы паралельді өңдеу ұйымы;

· Мамандандыру ЭЕМ-мен бөлектердің үшін мақсаттардың бөлек сыныптардың нәтижелі есептеулер;

· Қуаттылықтардың қайта бөлуі компьютерліктің пайдаланушылардың шешілуші мақсаттардың шеңберінің тәуелділікте техниктері;

· Компьютерлік техникаларды жоғарылауы қымбат шеттегі жабдықтау қоса;

· Взаимозаменяемость бөлек компьютерлердің және желі учаскелерінің, не желі жұмысын жылдам қалпына келтіруге рұқсат етеді барлықтардың учаскелерде;

· Жұмыс әртүрлі тәртіптерінің үйлестіруі, пакетті диалогтық қоса және тәртіп - сауал, тәртіп - жауап.

Желілі операциялық жүйелерден түзеледі ау аппараттық құралдарына бағдарламалық компоненттерді компьютерлер, коммуникациялы жабдықтау, шеттегі құрылғылар, касса аппараттар және д. т. жатады және қосымшалардың, ауда компьютерлердің жұмысымен басқарумен арнайы мақсаттардың шешімі үшін арналған.

Құру принцип және компьютерлік аулардың таптастыруы

Барлық компьютерлік аулардың әр алуандығы - белгілерге топтастыруға болады. Ең алдымен, жергілікті, глобальды және аймақтық ауларды айырып танады.

Бұйыммен ведомстволық және мемлекеттік ауларды айырып танады. Ведомстволықтар біреу ұйымның жатады және оның аумағында орналасады. Мемлекеттік аулар қолданылады мемлекеттіктерді құрылымдарда. Жылдамдықпен компьютерлік ау хабар тапсырулары бөліседі аласа -, орташа - және өте жылдамдар, үлгімен тапсыру орталары коаксиальды ауларға бөлінеді, өрілген буда, оптоталшықтар, хабар тапсыруымен радиоканалдармен, инфрақызыл диапозонда

Компьютерлік құралдардың сыйысушылығымен гомоген және гетерогенді ауларды айырып танады. Біріншілер түзеледі ПКпен пропорционалды бірге қосылатындардың және біркелкі келеді. Гетерогенді аулар біріктіре алады және -, - компьютерлер, қолданатын әр түрлі платформаның (, Macintosh).

Функциялардың мінез-құлығымен, орындалатындардың ауда, есептеуіш ауларды қолданылады, басқару мақсаттарының шешімі үшін қолданылады, негізде негізгі хабар есептеуіш өңдеулері; ақпараттық аудың, арналғандар алуға арналған пайдаланушымен мәлімет тап осылардың; араласқан аудың, орындаушылар және аналар және басқа операцияның.

Үлгімен тап осы тапсыру ұйымдары каналдардың коммутациясымен ауларды айырып танады, хабарлаулардың және пакеттердің.

Компьютерлік ауда, каналдардың коммутациясымен, аралық екімен хабарланушы компьютерлермен байланыс физикалық каналы орналастырады, қайсыға тап осы айырбас жүреді. Тапсыру тап осылардың әңгімемен ұқсастықпен жүзеге асады телефондыққа байланыс сызығы, не өзара қатынас мүмкіншілік және тап осы тапсыру биік жылдамдығы пайдаланушыларға пайдалануына береді барлық қосу сеанс уақыты. Қосу сондай тәсілі жетіспеушіліктерімен байланыс уақытына басқа компьютерлермен канал жұмыстың көптік және қатынас мүмкіншіліксізі келеді.

Тапсыру жанында тап осылардың хабарлаулардың коммутациясымен барлығы тапсырылған хабар көлемі байланыс түйініне беріледі және жіберу затына талданады және алушы мекенжайлары. Егер канал, байланыс учаскесіне бастаушы (адрес иесінің), бос емес, онда хабарлау канал босатуына дейін кезекке тұрады. Коммутация сондай тәсілі жанында хабарлау мекенжай тиісті болу. Мына тәсіл адамгершіліктерімен алды алдындағымен келеді: автоматты хабарлау жіберуі жүзеге асады; бөлек учаскелердің тәуелділіксізі каналдардың сорғыш қағаз қабілеттілігін көбірек келісілген қолдануға мүмкіндік туғызады; көбірек орынды хабарлаулардың тапсыруы жанында көптеген мекенжайлармен коммуникация жүйесі қолданылады; қашан болса да хабарлаулардың тапсыруы шығарыла алады. Факті анау жетіспеушіліктерге жатады, не үлкен көлемдердің хабарлаулардың тапсыруы байланыс түйін босатуын қинай алады және ұзақ кезектер жасау, не жедел мінез-құлық хабарлауларына арналған жаман, сонымен қатар абоненттер аралық тұрақты байланыс жоқ болу және байланыс бір жақтылығы.

Тап осы тапсыру тәсілі пакеттердің коммуникациясымен қолданылады ірі глобальдыларды ауларда. Байланыс жүзеге асыру реті арнайы ережелермен және ауда тап осы тапсыру процедураларымен жөнге салынады, протоколдармен аталады. Тап осы протокол астында айырбаспен келісімдердің жиынтығы қабылданған түсіну техникалықтарды жүйелерде. Бірыңғай ау интернет әртүрлі физикалық табиғат ауларының жиынынан түзеледі. Табиғи барлық компьютерлер, айырбаста қатысушылар, тиісті жұмыс істеу біреумен ғанамен және анамен ғой протоколдарға, тапсыру аяқтауы бойынша үшін бәрі хабар алғашқы түрде қалпына келтірілді.

Протоколдар, пакеттердің коммуникациясының артынан тиістілер,-, протоколдарының TСР. үй іші | кең қолданылады бәріне интернетке компьютерлердің біріктіруіне арналған әлемде. Термин «|» протоколдардың бүтін үй іш, қолданбалы бағдарламалар қамтиды және тіпті саму ау. Сайып келгенде, | - мынау жүйе аралық әрекеттестік технологиясы.

Транспорттық протоколдарды компьютерлер аралық байланыс сеанстары сүйейді және сенімді айырбасты кепіл болады аралық олардын. (Transmission Control Protocol)- үзінділердің жүйелілігіне тап осы, сынған кепілді жеткізуге арналған протокол; (Internet Protocol)- тапсыруға арналған протокол тап осылардың. Желілі протоколдары | қателердің тексеруімен және қайта тапсыруға сауалдармен бағыттаумен, сапар желіктеумен басқарады.

Тапсыру басының алдында хабар протоколы қолдануымен бөліседі кішкене пакеттер, ауда интернет сондай пакеттер 1500 символды шамадан асырмайды. Әрбір пакетке алушы мекенжайы меншіктеледі. Жіберу жанында қалай TCР протоколы әрбір пакет жүйелі нөмерлеуінің артынан жауап береді, дәл осылай және алу жанында. Пакеттердің жоғалулары жанында протоколы жоғалған хабарды автоматты сұрайды.

Анау пакетті коммутация сөзсіз артықшылықтарына есептеуге болады, не пакет бекітілген мөлшері хабарды шапшаң өңдеу және жіберуге рұқсат етеді, байланыс каналдарының бітеулері қақпайлау және байланыс түйіндерінде жад үлкен көлемдерінің талап етпейді. Тоқтау уақыты хабар тапсыруы жанында қысқарады. Тап осы жүйелілік сақтайды және тапсыру анықтық бақылауы. Жетіспеушіліктерге байланыс бір өңді мінез-құлығын апарып береміз.

Ақпараттық қорлардың сақтау таратылған технологиялары

Ау ақпараттық қорларының тарату тәсілімен тап осы ұйым орталықтандырылған, децентрализацияланған және араласқан түрлері айырып танады.

Сақтау ұйымдары орталықтандырылған түр жанында тап осылардың ауда бір сервер болады, компьютерлерден бір қызмет ете алады қайсыда сервермен БД. жалғыз көшірмесі орнында болады, ең жақсы мінездемелермен қожалық етуші. Барлық қалғаны компьютерлерге арналған ау қорлары онда бөліне алады және БДпен негізгі сақталу және ау бағдарламалық қамтамасыз етуі. Ауда қалғаны компьютерлер клиенттермен аталады.

 

 

№12 Лекция. Сабақтың тақырыбы: «Информациялық технологялар арқылы шығармашылыққа баулу»

Жас жеткіншектерге бүгнгі күн талабына сай білім мен тәрбие беру ісі педагогикалық мамандарға үлкен жүк артады. "Тәлім-тарбие мен оқыту ісінің нәтижесі әрекеттерден гөрі мұғалімдерге көбірек теуелдгі- деген.

Ы Алтынсариннің көрегендікпен айтқан пікірінің қазіргі уақытта да маңызды болып отырғаны да осының айғағы.

Білім беру жүйесінде болып жатқант түбегейлі өзгерістер оқыту үрдісін озық техналогиялармен қамтып жетілдіруді талап етеді.

Осы тұрғыда оқытудың жаңа технологияларын жете меңгеріп, оны оқушылардың психологиялық жас ерекшеліктеріне орай орынды қолданудың мәні ерекше.

Жаңа технологияны жетік меңгеру сонымен катар муғалімнің интелектуалдық. кәсіптік, адамгершілік, рухани, азаматтық және басқа да көптеген адами қабіленің қалыптасуына игі әсерін тигізеді өзін - өзі дамытып, оқу – тәрбие үрдісін тиімді ұйымдастыруына көмектеседі

Білім берудің даму бағытымен техналогияларын қамтитын көптеген педагогикалық техналогия қолданып бағыты мен техналогияларын қамтитын көптеген педагогикалық техналогия қолданылып жүргендігі мәлім.

Мысалы, Д.Б.Эльконин, В.В.Давыдовтардың «Дамыта оқыту Ж.Қарайеетың «Деңгейлеп саралау»,техналогиясы М.М.Жанпейсованың «Модульдік оқыту» техналогиясы «Сорос- Қазақстан» қоры арқылы келген «сын тұрғысынан ойлауды, оқу мен жазу арқылы дамыту» техналогиясы т.б

Мен оқытудың ұтымды әдістерін, соның ішінде «оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту» бағдарламасын жұмыс жжасау арқылы алған білім негізін дамыта отырып тәжірибеге енгізу жұмыс істеуге құштарлық туғызып білім беруде нәтижеге жеткізетінін байқадым.

Сын тұрғысынан ойлау – сынау емес, шыңдалған ойлау. Оқушының бұл жұмысты дұрыс ұйымдастырған жағдайда өз даму деңгейіне сәйкес ойы шыңдалып, белгілі бір жетістіктерге жетері сөзеіз.

Осы жобамен жұмыс жасау барысында мұғалім оқушының өзін ізденуге жетелейді, ойлауға үйретеді.

Педагогикалық техналогия оқушылардың жеке басын дамыту мен білім беру мақсатына жету жолындағы педагогикалық қызметінің, іс - әрекетінің жүйелі дамып, отыратын жобасы ретінде оқушы белеенділігін арттыруды көздейді. Ал, оқушы белеенділігінің артуы оны шығармашылыққа жетелейді.

Шығармашылық қабілет әр баланың табиғатында болуы мүмкін. Біздің міндетіміз – оқушыға оның бойында жасырынып жатқан мүмкіндіктерін ашып көрсету.

Қазіргі таңда мұғалімнің алдыңда тұрған басты мақсат окушыға тек сапалы білім берумен ғана шектелмей, оны келшек өміріге дайын азамат ретініе қалыптастыру болу керек.

Кеңестік кезеңде қалыптасқан дәстүрлі сабақ беру үрдісінде бұл мақсатқа жету қиын немесе мүмкін емес. Қазіргі заман талабы оқу -тәрбие үрдісін түбегейлі өзгертулі талап етіп отыр.

Осы орайда Ресей пелаготтарын озык тәжірибесінде келесі нәтиже беріп отырған жаңа оқыту техлологияларының бірі - педагогикалық шеберхана осы мақсатка жстудегі бірден- бір тиімді жол.

Шеберхана-оқушының сыныптағы іс-әрекетін жаңаша ұйымдастыру тәсілі.

Шеберхана балаға тек мектептегі пәндік ғылымды білдіріп қана қомайды, сонымен бірге нақты білімнің қалыптасу жолын, тәсілін гүсіндіреді.

Педагогикалық шеберхана технологиясы мұғаліммен шеберхана өткізбестен бұрын дайындықты, жан-жакты ізденісті талап етеді. Ал шеберхана барысында мұғалім тек бағыт-бағдар беруші, бақылаушы ролінде болады.

Шебер-оқушының өзіндік әрекетіне көмекші жетекші. Шеберхананы құрушы шебер қағидасы - оқушы әрекетінің еркіндігіне, оның тұлғалық ерекшелігін; жан; ой талғамына құрметпен қарауға негізделеді.

Соныдықтан, ұлт мектептеріндегі мектеп мұғалімдері көптеген қиындықтарға кезігеді. Ұлт мектептеріндегі бастауыш буыңда 12 жыл педагогикалық қызмет ету барысында өз тәжірибемнен байқағаным:

- баланың мектепке дейінге сөйлеу мәдениеті толиқ қалыпгаспаған.

- өз ойларын еркін ашып айта алмайды.

- кейбір оқушылар сынып ұжымында шеткерлеп, жиі оқшауланады

бастауыш бұрындагы сабақ үрдісінде дәстүрлі сабақ әдістері оқушы зейінін тез басады.

- акпаратты технологияньң уақыт жылдамдығына байланысты прогргесиеті дамуы - окушының оқуға деген талпынысына кері әсер етеді, егер, біз де отандық оқыту үрдісіне түбегейлі өзгерістідер уакытта кіргізіп үлгермесек.

Бұл келесі мәселені шешуде бізге тек қана әлемдік, отандық оқытуда озық үлгіге айналып, өз нәтиже тиімділігін көрсетіп отырған оқытудың жаңа технологиясы көмекке келе алады.

Сол себептен соңғы екі жылдағы шығармашылык - ізденушілік

Тақырыбым: «Педагогикалық шеберхана технологиясы негізінде оқушылардың тұлғалық ерекшелігін қалыптастыру»

Ізденушіліктің алғашкы тәжірибе баспалдағында технологияның тек кейбір кезендері ғана колданылады.

Байқағаным: өте жақсы нәтиже беретін кезен - индукция кезеңі. Тақырыпты ашуда индуктор кез-келген зат не құбылыс болады. Мысалы, үнтаспа үні, зат, сурет, тіпті бір нүкте болуы мүмкін.

Оқушылар оқу тақырыбын өздері шығарып алып, осы тақырыпқа деген қызығушылықпен құлшына сабақ барысын тосатын болды.

Екінші кезең - деконструкця кезеңі. Бұл кезеңде оқушылар сызбаға не месе тірек схемасына сүйеніп, Жұмыстарын жалғастырады. Мысалы; тақырыпқа байланысты не біледі, соны жазады өз білімін, тәжірибесіне»сүйсніп немесе өздері тақырыптық сызба жасаулары мүмкін. Бұл жұмыстарды орындау барысында балаларда өз күшіне деген сенімділік пайда болып, білімдері кеңейеді.

Үшінші кезең – реконструкция кезеңінде балалар дайын сызбамен сыныпта оқушыларды бағадарламадан тыс қосалқы мәтінмен жұмыс жасау өте қызықтырады.Бастауыш сыныпта оқушыларды бағларламадан тыс қосалқы мәтінмен жұмыс жасау өте қызықтырады. Аяқталмаған мәтінді топ ішінде талдап, өз ойларын көршілес топтың ойларымен салыстырып, негізгі ойды табу арқылы мәтінге ат қояды.

Әлеуметтендіру кезеніндегі мұғалімнің көмегімен мәтінніің жалғасы таратылады. Оқушылар қай топтың нұсқасы сәйкес келтінін ажыратады.

Бұл кезендерде бастауыш сынып окушыларының әлі «қалыптаспаған зертту, сынау, салыстыру, ажырату қабілеттері дамиды.

Әлеуметтендіру кезеінде өтілген тақырыпқа байланысты сурет салғызуға, өлең жолдарын шығартуға шағын шығарма жазғызуға болады.

Сабақ соңында. сурет салғанда бар жан-дүниесін, эмоциясын сол жұмыста қағаз бетіне бейнелейді.Жарнамалау (афиширование), кезеңінде әр бала немесе әр топ бар жұмыстарын қорғайды. Оқушылар еріксіз бір-біріне қол созып,керсетеді. Осы кезеңді ұяжым мүшелерін біріктіретін, ынты-мақтандыратын кезең деуге болды.

Жетінші кезең-үзіліс (разрыв) кезеңі. Бірақ бұл кезеңді бастауыш буында қолдану қажст емес.

Өйткені балаларға білгені мен білмегінін салыстыру, ойларын жинақтау қиынға соғады. Сондықтан бұл кезенді оқушының белгілі бір тәжірибесі қалыптасқасын, орта буындардан бастап енкізуге болады.

Соңғы кезеңі - рефлекция кезені. Рефлексия кезеңі әр оқушыға шеберхана барысындағы ішкі сезімін, ойын ашық айтуға мүмкіндік береді. Тіпті бұрын мүлде сөйлете алмантын тұйық бала бір - екі сөйлем болса да міндетті түрде айтады.

Педагогикальіқ шеберлікті бастамас бұрын ен алдымен ұйымдастыру кезеңіне қатты көңіл болу керек. Ұйымдастыру кезеңі дұрыс ойластырылып өткізілее кез келген сабақ нәтижелі болады. Ең алдымен оқушыларды психологиялык дайындықтан өткізу керек.

Оқушыларды шеңбер жасап тұрғызып, бір – бірінің қолынан ұстасып, бір-біріне жылы сөз, жақсы лебіз немесе тілек айтқызуға болады. Мұндай іс-әрекет оқушылар арасында өзара сыйластық, түсінушілік» достық қарым-қатынасты жандандырады, ал бұл - шеберхана барысындағы жұмыстың кызықты да дұрыс откізуге болатын бірден бір қажетті адамгершілік қасиет.

Қазіргі уақытта "қоғамды ақпараттандыру", "білім беруді ақпараттандыру" деген сөз тіркестері біздің сөздік қорымызда жиі кездеседі. Олай болса, қоғамды ақпараттандыру дегеніміз - ғылыми-техникалық прогресс: жетістіктерінің күнделікті тұрмысқа ауқымды енуінің нәтижесі, яғни адам өміріне іс-әрекеттік интеллетуалды түрлерінің жан-жақты әсер етуі мен рөлінің жоғарылауына байланысты объективті прогресс.

Ол оқыту мазмұны, әдісі мен ұйымдастыру түрлерінің өзгерісін тездетеді. Бұл үрдістегі негізгі мәселе: білім берудің мазмұны мен мақсатын өзгерту болып отыр.

Қазіргі заман талабы бойынша білім беруді ақпараттандырудың негізгі талаптарының бірі - оқу үрдісіне элекрондық оқулықтарды енгізу.

Өйткені, бүгінгі тандағы білім беру саласында тек мұғалімнің айтқандарын орындау немесе оқулықты пайдалану заман талабын қанағаттандырмайды. Сондықтан қазіргі ақпараттандыру коғамында электрондық оқулықтарды пайдаланбай алға жылжу мүмкін емес.

Оқу материалдарын ұтымды игеруде электрондық оқулықтардың атқаратын ролі зор, Электрондық оқулықтарда теориялық тақырыптар кеңінен беріліп түсіндіріледі.

Теориялық материалдар гафикалык. илюстрация түріндегі әр түрлі суреттер, сұлба тәсілдер арқылы толықтырылып отырса, онда теориялық білімді оқып, көзбен көріп, түйсіну және оны мида бекіту үрдістері бір уақытта өтеді және материалды қорыту үрдісі ұтымды болады.

Электрондық оқулықтар - ғылыми негізде дайындалған педагогикалық ақпараттық өнім.

Электрондық оқулық дайынаудың тұжырымдық негізі оқытудың педагогикалық. теориясы болып табылады. Сонымсн қатар электрондық оқулық дайындаудың псдагогикалық, ұстанымдар жүйесі оқытудың дидактикалық жүйесіне сәйксс келеді. Электрондық, оқулықтармен жұмыс істеу әрбір оқушының өз мүмкіндігін есепке ала отырып, оқып уйрену ісін жеке дара жүргізуге жол ашады.

 

Элекоктрондық оқулық - оқу пәнінің негізгі ғылыми мазмұның қамтитын компьютерлік техналогия негізделген оқыту, бақылау, моделдеу, тестілеу, т.б. бағдарламалардың жиынтығы.

Электрондық оқулық жай оқулықтарға өте тиімді қосымша мүмкіндіктер береді. Атап айтқанда:

Кері байланысты іс жүзілік тез арада қамтамасыз етеді; және окулықтагы ақпаратты іздеу мүмкіндіктері біраз уақыт алатын болса,, электрондық, оқулық қажетті оқулықты табуға тез мүмкіндік береді;

Гипермәтінді түсіндірулерге өту барысында уақытты үнемдеуге көмектеседі.

Ең бастасы, электрондық оқулықтарды дайындаудың бір жүйеге келтірген заңдылығы болуы керек. Осыған байланысты электрондық оқулықтарды дайындауда мынадай дидактикалық шарттарды есксрген жөн:

- белгілі бір пәнге байланысты дайындалтын электрондық оқулыктың сол пәннің типтік бағдарламасына сәйкес болуы;

- электрондық, оқулықтар курста оқытылатын тараулар мен тақырыптарға қатысты дәріс мәтінін қамтитын негізгі зертханалык және тажірибелік тапсырмаларды орындауға арналған қосымша материалға қатысты анықтама, библиогрофиядан түратын комекші, аралык, және корытынды бақылау сурақтарырынан тұратын тест, материалдарды дайындауда пайдаланылған әдебиеттер тізімдері бөлімдерін қамтуы;

— электрондық оқулықтың кәдімгі оқулықтар мазмұнын қайталамауын, яғни, берілетін тақырыпқа катысты ақпараттың нақты әрі қысқа бірілуін ескеру;

— белгілі бір тақырыпқа қатысты материал 2-3 экрандық, беттен артық болмау.

Егер мәтін көлемі бірнеше экрандық. бетті қамтитын болса, онда экранда пайда болатын оң жак тік төменгі көлденеңінен жылжыту сызықтарын электрондық. оқулықты көп пайдалануына түра кследі. Мұның өзі пайдаланушының материалға қатысты ойын бөледі және мәтінді жоғыры-төмен, оңға-солға жылжыта беру пайдаланушының шыдамдылығына да әсср етеді.

Сондай-ақ кейбір пәндерге, атап айтқанда, физика. химия, биология сскілді пәндерге қатысты урдістіерді аиимациалап көрсету, тіпті кинофилмдер мен диафильмдер үзінділерін сақтап, оларды гипермәтінді формат арқылы электроңдық оқулыққа кірістіру оқулықтың көркендік әдістемслік деңгейін арттырады,.

Электрондық оқулықты құруға қолданбалы бағдарламасын қолдануға болады. қолданбалы бағдарламасы арқылы презентация жасауға болады. Презентация ұғымының екі түрлі мағынасы бар.

Бұл жерде презентация дегеніміз-баяндама жасау, мінбеге шығып сөйлеу, ғылыми ұсыныс жаинау, диплом немссе, курстық жұмысты қорғау, бизнес-жоспарды немесе техникалық ұсынысты талқыга салу, қандай да бір қызмет түрін ұсыну.

Кез келген жаңа идеяны немесе өндірілген өнімді ұсынуда презентацияның атқаратын ролі зор. Біздің мақсатымыз — презентация даярлаудың техникалық құралымен таныстыру. Презентация өтізуде көрнекі құралдар (графиктер, диаграммалар, фотоматериалдар) кеңінен қолданылады. Қазіргі дербес компьютерлердің мүмкіншіліктерінің артуы оны презентация даярлау құралы ретінде пайдалану қажеттілігін туғазды.

Интернет диетанцялық презентациялар откізудің ең қолайлысы құралы болып табылады.

Бүгінде Интернетте автоматты рсжимде жұмыс істейтін көптеген презеитацияларды көруге болады.Екінші жағынан алғанда, прсзентация деп айрықша тексті электрондық, құжатты айтады. Ол өзінің мультимедиялық, мазмұны мсн құжатты экранға шығаруды басқарудың мүмкіншіліктерімсн ерекшсленеді.

Құжатты экранға шығару автоматтандырылған, интерактиеті және дистанциялық түрде өтеді, тектес құжаттарды арнаулы бағдарламалық құралдардың көмегімен дайындайды.

Презентация даярлаудың автоматтандырылған құралдарының бірі — MICROSOFT office кестесімен бірге қойылатын Місrosof Power Point қолданбалы бағдарламасы.

Бұл презентация даярлау мен безендіруге арналған әмбебап құрал болып табылады. құралдарының көмегімем дайындалған жұмысгы оның кез келген кезеңінен, көрсетуге болады.

Роwer Роіnt-тағы кез келген құжат слайд деп аталатын жеке алынған кадрлардың жиынтығынан тұрады. Презентациядағы слайдтардың саны көп бола берсді. Құжаттағы әрбір слайдтың өзінік жеке нөмірі болады, слайд құрылғанда ол бірден міндетті түрде номірленсді.

Құжаттағы слайдтар сызықта тізбектеле орналасады. Слайдтарды жою, кірістіру, орын ауыстыру нсмесе көрсету олардың сызықтық құрылымын бұзбайды.

Слайттар әр текті нысаңдардан тұрады.

Слайдта орналастырылатын барлық, нысандар Роwег Роіпt ішкі, құралдарымен де, сонымсн қатар сыртқы қолданбалы бағдарламаларда да құрылып, безендірілу мүмкіндігіне ие. Місrоsоf offcе дестесіyс керегін барлық калданбалы бағдарламалар сияқты Роwег Роіnt бағдарламасының да өзіндік стандартты басқару элемеінттері бар.

Роwer point бағдарламаcында презентацияны даярламас бұрын біріншіден сізде оның мазмунды бөлігі дайын болуы қажет.

Компьютер автор үшін презентацияның мазмұның, мақсатын, құрылымын анықтай, алмайды, ол тек идеяларды жүзеге асыруда колданылатын техникалық болып табылады.

 

№13 Лекция. Сабақтың тақырыбы: «Жалпы орта білім беру жүйесіндегі қазіргі заманғы оқыту технологиялары»

 

Қазіргі білім беру жүйесінің мақсаты - бәсекеге қабілетті маман дайындау. Мектеп – үйрететін орта, оның жүрегі - мұғалім. Ізденімпаз мұғалімнің шығармашылығындағы ерекше тұс - оның сабақты түрлендіріп, тұлғаның жүрегіне жол таба білуі. Ұстаз атана білу, оны қадір тұту, қастерлеу, арындай таза ұстау - әр мұғалімнің борышы. Ол өз кәсібін, өз пәнін, барлық шәкіртін, мектебін шексіз сүйетін адам.Өзгермелі қоғамдағы жаңа формация мұғалімі – педагогикалық құралдардың барлығын меңгерген, тұрақты өзін-өзі жетілдіруге талпынған, рухани дамыған, толысқан шығармашыл тұлға құзыреті.Жаңа формация мұғалімі табысы, біліктері арқылы қалыптасады, дамиды. Нарық жағдайындағы мұғалімге қойылатын талаптар: бәсекеге қабілеттілігі, білім беру сапасының жоғары болуы, кәсіби шеберлігі, әдістемелік жұмыстағы шеберлігі.Осы айтылғандарды жинақтай келіп, жаңа формация мұғалімі- рефлекцияға қабілетті, өзін-өзі жүзеге асыруға талпынған әдіснамалық, зерттеушілік, дидактикалық - әдістемелік, әлеуметтік тұлғалы,коммуникативтілік, ақпараттық және тағы басқа құдыреттіліктердің жоғары деңгейімен сипатталатын рухани- адамгершілікті, азаматтық жауапты, белсенді, сауатты, шығармашыл тұлға.Нәтижеге бағытталған білім моделі мен басқарудың жаңа парадигмасы аясында жекелеген ұғымдар мен нормаларды және тиімді педагогикалық технологияларды меңгеру үшін педагогтардың кәсіби мәдениетін дамытуға бағытталған оқу қажеттіліктері туындылап отыр.Біліктілік арттыру жүйесінде педагогтардың оқу қажеттіліктері нақты білімнің мәнін түсінуге, соның нәтижесінде өзіндік іс- әрекетке енуге және жеке өміріндегі тәжірибені жетілдіру мақсаттарына байланысты қалыптасады. Осы заманғы мұғалім оқуға үлкен потенциалдық мүмкіндіктермен келеді.Сондықтан олардың функционалдық сауаттылықтарын кәсіби шеберлікпен ұштастыру үшін нәтижеге бағытталған білім беру үлгісінде мақсатты түрде білім беретін, қалыптастыратын, дамытатын андрогогикалық процесс қажет. Басқаша айтқанда ересектерге арналған, жалпы және кәсіби білімнің қажеттілігін дамыту, ғылым, білім мен мәдениет жетістіктері арқылы адамдардың жалпы мәдениеті мен әлеуметтік белсенділікті дамытуға бағытталған танымдық іс-әрекетке ынталандыру үшін білім беру. Қазіргі білім беру парадигмасы «білікті адамға» бағытталған білімнен «мәдениет адамына» бағытталған білімге көшуді көздейді. Бұл білім беру жаңаша ұйымдастыру- оның философиялық, психологиялық, педагогикалық негіздерін, теориясы мен тәжірибесін тереңірек қайта қарауды қажет етеді.Сондықтан бүгінгі күні еліміздің білім жүйесінде оқыту үдерісін тың идеяларға негізделген жаңа мазмұнын қамтамасыз ету міндеті тұр.Француз қайраткері «Адамға оқып – үйрену өмірде болу, өмір сүру үшін қажет» дегендей оқыту процесін технологияландыру, осыған сәйкес оқу бағдармаларын жасау, ғалымдар мен жаңашыл педагогтардың еңбектерімен танысу жұмыстары мұғалімдердің үздіксіз ізденісін айқындайды. Жаңа педагогикалық технологиялардың негізгі мәні пассивті оқыту түрінен активті оқытуға көшу оқу танымын ұйымдастырудағы бастамашылдығына жағдай туғызу, субьективтік позицияны қалыптастыру.Білім сапасын арттыру және нәтижеге бағытталған үлгіге беталуы барысында мұғалімдер мемлекеттік стандарт берілген нәтижелерге жетуде кәсіби шеберлікпен меңгерген зерттеу біліктері мен дағдылары нәтижесінде проблеманың шешімін таба алатын, ақпараттық – коммуникативті мәдениеті жоғары тұлғалық - дамытушылық функцияны атқарады. Қазіргі заман адамның осы құзыреттілікті меңгере отырып тек «кәсіби икемділігін оңтайландыруды қамтамасыз ету ғана емес, іске асырылу мүмкіндігін «үнемі оқып – үйрену және өзін-өзі жасау талабын қалыптастыра алады.Қазақстандағы білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы жобасында Қазақстанда оқитындарды сапалы біліммен қамтамасыз етіп, халықаралық рейтингілердегі білім көрсеткішінің жақсаруы мен қазақстандық білім беру жүйесінің тартымдылығын арттыру үшін, ең алдымен, педагог кадрлардың мәртебесін арттыру, олардың бүкіл қызметі бойына мансаптық өсуі, оқытылуы және кәсіби біліктілігін дамытуды қамтамасыз ету, сондай- ақ педагогтердің еңбегін мемлекеттік қолдау мен ынталандыруды арттыру мәселелеріне үлкен мән берілген. Осыған байланысты қазіргі таңда еліміздің білім беру жүйесіндегі реформалар мен сыңдарлы саясаттар, өзгерістер мен жаңалықтар әрбір педагог қауымының ойлауына, өткені мен бүгіні, келешегі мен болашағы жайлы толғануына, жаңа идеялармен жаңа жүйелермен жұмыс жасауына негіз болары анық. Олай болса, білімнің сапалы да саналы түрде берілуі білім беру жүйесіндегі педагогтердің, зиялылар қауымының деңгейіне байланысты. Дәстүрлі білім беру жүйесінде білікті мамандар даярлаушы кәсіби білім беретін оқу орындарының басты мақсаты – мамандықтарды игерту ғана болса, ал қазір әлемдік білім кеңестігіне ене отырып, басекеге қабілетті тұлға дайындау үшін адамның құзырлылық қабілетіне сүйену арқылы нәтижеге бағдарланған білім беру жүйесін ұсыну – қазіргі таңда негізгі өзекті мәселелердің бірі. Жалпы алғанда «құзырлылық» ұғымы жайлы ғалым К.Құдайбергенова «Құзырлылық ұғымы – соңғы жылдары педагогика саласында тұлғаның субъектілік тәжірибесіне ерекше көңіл аудару нәтижесінде ендіріліп отырған ұғым.Құзырлылықтың латын тілінен аудармасы «сомпетенс»белгілі сала бойынша жан – жақты хабардар білгір деген мағынаны қамти отырып, қандай да бір сұрақтар төңірегінде беделді түрде шешім шығара алады дегенді білдіреді» деп көрсетеді. Бұл жайлы Б.Тұрғанбаева «... өзінің практикалық әрекеті арқылы алған білімдерін өз өмірлік мәселелерін шешуде қолдана алуын – құзырлылықтар деп атаймыз» деп анықтаса, Ресей ғалымы Н.Кузьминаның көзқарасы бойынша, «Құзырлылық дегеніміз - педагогтің басқа бір адамның дамуына негіз бола алатын білімділігі мен абыройлығы».Латын тіліндегі «компетенс»сөзін ғалым К.Құдайбергенова «Құзырлылықты білімін, біліктілігін, дағдысын, тұлға мінез- құлқын, ең бастысы тұлға мүмкіндігін бағалаудың критерийі мақсатында қарастыру құзырлылық маңызын толық аша алады. Олай болса, құзырлылық, нәтижеге бағдарланған жаңа білім беру жүйесінің сапалық критерийі ретінде әлеуметтік және өмірлік көзқарастарды есепке алу қажет» деп жазса, Б.Тұрғанбаева «Құзырлылыққа бағытталған оқыту үрдісінде тәжірибелік жолмен мәселені шешу мүмкіндігі молаяды. Осы жағдай біліктілікті арттырудағы екінші үлгіге көшірудің негізі бола алады. Өйткені,құзырлылыққа бағытталған үлгіде білім алушылардың өздерін ұйымдастыру - басты мақсаты» деп көрсетеді.Қ.Құдайбергенова «Құзырды әртүрлі кенеттен болған ситуацияларда мәселелерді шешу үшін қажетті білімді немесе әрекетті көрсете білу қабілеті, білім мен өмірлік ситуация арасындағы байланысты орнату мүмкіндігі ретінде, ал құзырлылықты адамның өзіндік деңгейіне, даралық қасиеттеріне тікелей байланысты тұлғалық, теориялық, практикалық өлшеу дәрежесі жоғары деңгейде кіріктірілген құрылым ретінде қарастыру ұсынылады» деген тоқтам жасайды.

 

№14 Лекция. Сабақтың тақырыбы: «Педагогикалық технологияның концеп-туалды негіздері және оларды бағалау»

Ғылым адам баласы ой-санасының, дүние танымының өсуіне байланысты бірте-бірте дамып, қалыптасады. Ғылымның алуан түрі бар. Соның бірі – оқытудың жаңа технологиялары ғылымы. Оқытудың жаңа технологиялары ғылымның бір саласы ретінде педагогика ғылымының құрамына енеді. Оқытудың жаңа технологиялары – тарихи жағынан дамыған, жетілген, теориялық негізі қалыптасқан, белгілі бір ғылыми жүйеге келген ғылым. «Жаңа оқыту технологиялары» пәнінің зерттейтін обьектісі, мақсаты, зерттеу әдістері қалыптасқан жүйесі бар. Оқытудың жаңа технологиялары, ең алдымен, оқу үдерісін қалай басқаруға болады, соңғы мақсатты нәтижеге қалай жетуге болады, нені үйрету керек, қандай тиімді әдіс-тәсілдер арқылы үйретуге болады деген мәселелерді қарастырады. Сондай-ақ оқытудың жаңа технологиялары – тиімді әдіс-тәсілдер мен амалдарды, оқушыға білім берудің, оны меңгертудің жолдарын үйрететін ғылым. Мұғалім теориялық білім беру арқылы оқушының өзін қоршаған ортаға көзқарасын қалыптастырады, Отанына шын берілген нағыз патриот, азамат етіп тәрбиелейді. Ондай дағды мен білім, тәрбие беру жаңа технологиялар арқылы оқыту кезінде іске аспақ. Сонымен бірге технология мұғалімді педагогиканың қыр-сырымен жете таныстырып қана қоймайды, пәнді тиімді оқыта отырып, өзінің мамандығын құрметтеуге тәрбиелейді. Яғни, ғылыми дәлелденген, мектеп тәжірибесінен сыналған ең тиімді оқытудың әдістері мен тәсілдерін оқыту барысында пайдалануға мүмкіншілік жасайды. Сайып келгенде, технология мұғалімнің творчестволық тұрғыдан жұмыс істеуіне бағыт берумен бірге, сабақ берудің тиімді әдіс-тәсілдерін меңгеруге көмектеседі. Оқытудың жоғары әсерлі технологияларын енгізу арқылы оқу материалын меңгерту нәтижесін арттырып қана қоймай, тіл үйренушінің тұлғалық дамуын да қамтамасыз етуге болады. Отандық және шетелдік ғылыми әдебиеттерге талдау жасай келе, педагогикалық технология мәселесі ХХ ғасырда көптеген дискуссиялар мен ғылыми тартыстар тудырғанын байқауға болады. Ұлы ғалымдардың оқу үдерісін технологизациялау мәселесіне тоқталмай өткені кемде-кем. Қазіргі кезде «педагогикалық технология» ұғымы педагогикалық лексиконға мықтап еніп, оқыту теориясына кеңінен тарады. Білім беру саласында ақпараттық-коммуникациялық, интерактивті технологияларды қолдану оны жаңаша технологиялық сатыға көтеруге мүмкіндік тудырып отыр. Ғылыми әдебиеттерде «педагогикалық технология» терминін түсіну мен қолдануда бірізділіктің жоқтығы байқалады. Аталған мәселеге қатысты анықтамаларды жинақтар болсақ, педагогикалық технология дегеніміз – алдыға қойған мақсатқа жету үшін, таңдап алынған форма, әдіс, оқу тәсілдерінің тиімділігін және ағымдық нәтижелерді тексеру мен бағалау үшін оқу үдерісін басқарудың әдістері мен құралдарының жүйесі. Технология – оқытудың жоспарланған нәтижесін бағдарлау; оқыту модельдерінің жиынтығы; берілген нақты шарттарда тиімді модельді таңдап алудың өлшемдерінен тұратын кешен. «Педагогикалық технология – оқыту, тәрбиелеу және дамыту шарттарының міндетті жиынтығын тудырушы, білім берудің біртұтас концептуалды негізі, мақсаттары мен міндеттері төңірегінде біріккен оқу-тәрбие үдерісін ұйымдастырудың өзара байланыстағы тәсілдері, формалары мен әдістерінің жүйесі».

 

Педагогикалық технологияның құрылымын Г.К.Селевко былай түсіндіреді:

 

А) Концептуалды негіз;

 

Б) оқытудың мазмұндық бөлігі:

 

– оқытудың жалпы және нақты мақсаттары;

 

– оқу материалының мазмұны;

 

В) Үдерістік бөлімі – технологиялық үдеріс:

 

– оқу үдерісін ұйымдастыру;

 

– оқушылардың оқу әрекетінің әдістері мен түрлері;

 

– оқытушы жұмысының әдістері мен түрлері;

 

– оқытушының материалды меңгерту үдерісін басқару әрекеті;

 

– оқу үдерісінің диагностикасы.

 

Кез келген технологияны оқу үдерісіне енгізуде міндетті түрде орындалуға тиісті басым шарттар болады. Қазақ тілін оқытуға қатысты шарттарға тоқталатын болсақ:

Біріншіден, оқу үдерісіне енгізілетін технологияның теориялық және әдістемелік негіздерінің қалануы, аталмыш технологияны жан-жақты зерттеген ғылыми-әдістемелік еңбектердің болуы шарт.

 

Екіншіден, сол технологияны сабақ және сабақтан тыс уақытта жүзеге асыруға толық мүмкіндік тудыра алатын, Оқушылардың өз бетімен жұмыс істеуіне ыңғайлы, заманауи талаптарға жауап беретін ақпараттық-коммуникациялық техникалармен жабдықталған зертханалар мен оқу-тренинг залдарының болуы аса маңызды. Үшіншіден, сол технологияға бейімделіп жазылған оқу-әдістемелік кешендердің: тұжырымдама, стандарт, типтік бағдарлама, оқулық, оқу құралдары, оқу әдістемелік және көрнекілік құрал-жабдықтардың, электронды білім ресурстарының жеткілікті болуы; Төртіншіден, және аса маңыздысы, қолданылатын технологияның биік шеберлік шыңын толық меңгерген, технологиямен жан-жақты қаруланған оқытушының болуы.

Жаңа оқыту технологияларына тән басты екі түрлі ерекшелік бар:

1) жаңа педагогикалық технологиялар тіл үйренушінің тілдік тұлғасын дамытуды басты міндет етіп, олардың оқу уәждемесі мен құзыреттілік деңгейіне байланысты өз бетімен білім алуына интерактивті әдістер арқылы дағдыландырады;

2) дәстүрлі сабақтардағыдай тіл үйренуші – білімді оқытушыдан қабылдаушы объект емес, өз бетімен білім ала алатын, өзін-өзі дамытуға мүмкіндігі бар субъект деп қарап, оқу үдерісін соған лайықтап ұйымдастыруға бет алады.

Жаңа педагогикалық технологияның дәстүрлі әдістемеден басты айырмашылығы – оның оқыту объектісін меңгертуде педагогикалық үдерістің тұтастығын көздеуі. Қазіргі уақыттағы жаңа оқыту технологияларының, жаңаша білім беру үдерістерінің аса қарқынды дамуы дидактикадағы оқыту мазмұны деген компоненттің дұрыс шешілуіне көп байланысты.

Педагогикалық технологиялар тек ақпарат беру ғана емес, құбылысты түсіндіру, дәлелдеу және логикалық қорытынды жасауға негізделеді. Технологияларды педагогикалық тұрғыдан құрастыру төмендегі шарттар негізінде жүзеге асады:

 

– Ақпараттың логикалық құрылымының оқу мазмұнына сай болуы;

 

– Ақпарат көлемі мен оны ұсынудың дидактикалық бірліктерінің өзара сәйкестігі;

 

– Таным үдерісінің жоғары өнімді деңгейде болуы;

 

– Оқытудың жеделдете жүргізілуі;

 

– Дамытушылықтың тиімді жүзеге асуы;

 

– Технологияның бейімділігі;

 

– Оқытушы – тіл үйренуші жұмысының синхрониясы;

 

– Ақыл-ой және дене күшіне түсетін жүктеме мөлшерінің сәйкестілігі.

 

Педагогикалық технология тіл үйренуші мен оқытушының оқу үдерісін жобалап және ұйымдастыруда бірігіп қызмет етуіне қолайлы жағдай туғызатын, жан-жақты ойластырылған педагогикалық іс-әрекеттің үлгісі. Бұл – педагогикалық мақсатқа қол жеткізу жолындағы қолданылатын барлық қисынды ілім, амалдар мен әдіснамалық құралдардың жүйесі, жиынтығы және жүргізілу реті, оқыту мақсаттарына жету жолында сабақ үдерісін ұжымдық әдіс арқылы ұйымдастыру.

 

 

№15 Лекция. Сабақтың тақырыбы: «Педагогикалық тірек – сызбалар»