Жаңа индустриялды елдердің бірінші толқынына жататындар: Сингапур, Тайвань, Корея Республикасы.
Жапония төмендегі өнімдердің ең ірі экспорттаушы болып табылады: Радиоэлектроникалық бұйымдар, Робот жасау техникасы өнімі, Автокөлік және теңіз кемелері.
Жасанды және синтетикалық талшықтан жасалған мата өнд. мем.р: АҚШ,Үндістан,Жапония, Корея Республикасы, Тайвань, Қытай,Германия
Жасыл революцияның негізгі компоненттері:ирригацияны ұлғайту түрлері,жаңа сортты дақылдар шығару,техниканы,химикаттарды көп пайдалану
Жаһанданудың көріністері: геосаяси,техника салалары,әлеуметтік экономика
Жеке қызмет көрсету түрлері:тұрмыстық қызмет,мейманхана жұмысы,қоғамдық тамақтандыру
Жеңіл автомобиль көліктерін шығарудан көш. елдер:Жапония,Германия,Қытай,АҚШ,Корея, Франция, Испания, Бразилия,Үндістан,Ұлыбритания
Жеңіл өнеркәсіп құрамындағы алдыңғы қатарлы салалар: Тоқыма, Аяқ-киім, Тігін.
Жеңіл өнеркәсіптің сатылы құрылымы: Шикізат өңдеу,Жартылай дайын өнім,Дайын өнім шығаруды
Жеңіл түсті металдар: титан, магний,аллюминий
Жер көлемі жөнінен Батыс Европадағы үлкені: Франция, Германия.
Жоғарғы тауарлы ауыл шаруашылығы:жоғарғы табысты шаруашылық жүргізу,ауыл шаруашылығын индустриаландыру,интенсивті мал шаруашылығын дамыту.
Жұмыртқа өнд.ірі мем.р:Қытай,АҚШ,Жапония,Ресей,Үндістан, Бразилия, Мексика, Франция, Германия,Ұлыбритания
Жүгері өндіруші мем.р:АҚШ,Қытай, Бразилия,Мексика,Аргентина,Үндіст ан,Франция,Индонезия, ОАР, Украина, Канада
Жүк айналым көрсеткіші бойында ірі әлем порттары: Шанхай, Сингапур, Гонконг.
Жүк тасымалдаудан «арзан жалау» астындағы жетекші елдер: Панама; Мальта; Либерия
Жүн өнд.мем.р:Аустралия,Жаңа Зеландия,Қытай,Ресей,Аргентина
ЖІӨ көлемі жөнінен жетекші елдер: АҚШ, Қытай, Бразилия.
ЖІӨ құрылымында ауыл шаруашылығы үлесі төмен елдер: Ұлыбритания, ГФР, Швейцария.
ЖЭС – да электр энергиясын өндіру көлемі бойынша жетекші елдер тобы: АҚШ, Қытай, Канада.
ЖЭС жұмыс істейтін отын:газ,мазут,кқмір
ЖЭС энергиясы беру бағыттары:Конденсатты отынмен жұмыс істеу станциялары,ЖЭО жылу электр орталықтары арқылы,аралас отынмен жұмыс істеу станциялары
ЗЗЗЗ Зәйтүн өнд. мем.р:Испания,Италия, Греция, Түркия,Сириян,Марокко, Португалия,Египет,Алжир, Иордания Зығыр өнд. мем.р: Ресей,Белорусь, Польша,Франция
ИИИИ
Индияның мемлекеттік тілдері: Қытай, Ағылшын.
Интеграцияның негізгі кезеңдері: Еркін сауда зонасы, Кедендік одақ, Валюталық одақ.
КККК
Какао өнд.мем.р: Кот-д-Ивуар,Индоезия,Гана,Нигерия,Бразилия,Камерун, Эквадор,Того,Папуа-Жаңа Гвинея,Колумбия
Капиталдың таза экспорты бойынша абсолюттік жетекші үш ел: Қытай, Германия, Жапония.
Картоп өндіруші мем.р: Қытай, Үндістан, Ресей,Украина,АҚШ, Германия, Польша,Белорусь, Нидерланд,Франция Кен орындарынан көмірді ашық әдіспен өндіретін елдер: Канада, Мозамбик, Венесуэла.
Коммерциялық энергетикалық ресурстар:мұнай,газ,көмір
Кофе,шай, картоп отаны:Перу,Қытай,Эфиопия
Кофе өнд. мем.р: Бразилия,Вьетнам,Колумбия,Индонезия,Эфиопия,Мексика, Үндістан,Гватемала, Перу,Гондурас
Кофе өндіру бойынша алдыңғы қатардағы Африка елдері: Эфиопия.
Көмір өндірістік алаптары:Рур, Аппалач, Қарағанды
Көмір тиеуге маманданған теңіз порттары:Ньюкасл Ричардс-Бей, Хеиптон-Роудз
Көмірді экспорттаушы елдер:Қытай, Австралия,Индонезия
Көмірмен істейтін электр станцияларға: ЖЭС, ГРЭС. Күкірт,фосфорит, апатит,тұз өндіру жатады: Тау-кен химиясына.
Күнбағыс өнд. мем. р: Ресей, Украина, АҚШ,Аргентина,Қытай,Франция,Үндістан,Румыния, Испания, Венгрия
Күріш өндіруші мем.р: Қытай, Үндістан, Индонезия,Бангладеш, Вьетнам,Мяьнма,Тайланд, Франция, Бразилия,Жапония
Күрішті басты экспорттаушы елдер: Тайланд, Индия, Қытай.
Кілем тоқыма негізгі шикізаты: Джут,Жүн,Химия талшықтары
ҚҚҚҚ
Қағаз және картон шығарудан көш. елдер:АҚШ,Қытай,Жапония,Канада, ГФР,Финляндия,Швеция, Корея, Франция,Италия
Қазіргі замандағы әлемді астық шаруашылығының дамытудағы басты бағытттар:тұтыну географиялық ұлғайту,астық дақылдарының сапасын арттыру,халықаралық сауданы дамыту
Қазіргі кезде меринос жүні өндірілетін елдер: Қырғызстан, Қазақстан, Тәжікстан.
Қазіргі таңда көмірдің барлық түрлерін өндіретін елдер: Қытай, АҚШ, Аустралия.
Қалайы белдеулері: Африка; Оңтүстік Америка; Оңтүстік-Шығыс Азия елдері
Қалайы өнд мем.р: Қытай,Индонезия, Перу,Боливия,Бразилия, Ресей,Малайзия
Қант құрағын өндіруші елдер: Бразилия, Үндістан,Қытай,Мексика, Куба,АҚШ,Пәкістан,Индонезия, Аустралия,Колумбия
Қант қызылшасын өнд. мем.р: Франция, АҚШ,Германия,Қытай, Ресей, Украина, Польша, Италия,Түркия
Қант өнд. мем.р:Бразилия,Үндістан, Қытай,АҚШ, Тайланд,Мексика, Аустралия,Пәкістан,Франция, Германия
Қара металлургия өндірісіндегі технологиялық үрдіс:ферроқорытпа өндіріс, кен өндіру,байыту,балқыту және дайын прокаттар
Қара металлургияны орналастыру факторы: Шикізат көздеріне жақын, Отын шикізат қорына жақын.
Қой басының саны бойынша ірі мем.р:Қытай,Аустралия,Үндістан,Иран,Судан,Жаңа Зеландия, Нигерия, Ұлыбритания,Ауғанстан,ОАР,Эфиопия
Қой еті және жүнін басты өндіруші елдер: Австралия, Жаңа Зеландия, Қытай
Қолайлы белдеулер:Африка,Оңтүстік Америка,Оңтүстік-шығыс Азия елдері
Қорғасыды импорттаушы елдер: АҚШ,Үндістан,Ұлыбритания,Оңтүстік Корея,Қытай,Германия, Испания,Тайвань,Тайланд,Италия,Чехия,Түркия,Индонезия
Қорғасын кені өнд. мем.р: Қытай, Аустралия,АҚШ,Перу, Мексика, Канада,Боливия,Үндістан, Швеция, Польша,Ресей,Ирландия,ОАР.
Қорғасынды экспорттаушы елдер: Аустралия,Германия,Ұлыбритания, Канада,Мексика,АҚШ, Бельгия, Оңтүстік Корея,Жапония, Болгария,Қытай,Қазақстан
Құрлық көліктері: темір жол; автомобиль, құбыр көлігі
Құрлықтағы шекаралары ең ұзын мемлекеттер: Ресей, Қазақстан, Индия.
Құрлықтық шекаралары жоқ мемлекеттер: Австралия, Антигуа және Барбуда, Мадагаскар.
Қызмет көрсетудің жіктелуі: іскерлік қызмет көрсету,әлеуметтік қызмет көрсету,қаржылық қызмет көрсету
Қызмет көрсету саласы:сауда, несие,қаржылық,көлік,байланыс
ЛЛЛЛ
Латын Америка елдері тарихи-географиялық жағынан тоқталады не топтасады: Орта және Мезо Америка,Анд елдері,Латын Америка елдері
Латын Америкасы елдерінің бірігу салдарынан пайда болған аймақтық ұйымдар: МЕРКОСУР, ЛАЭС, ОАГ.
Литосфера ресурстарына жататындар: Жер ресурсы, Топырақ ресурстары, Пайдалы қазбалар.
ММММ
Майлы ауыл шаруашылық дақылдары: Зәйтүн, Рапс, Соя.
Майлы дақылдар:соя,зәйтүн,жер жаңғақ
Мақта жасау үдерісінің бастысы: Жүн жуу,Зығыр өңдеу,Мақта тазалау
Мақта талшығын өнд. мем.р:Қытай,Үндістан,АҚШ,Пәкістан, Өзбекстан,Бразилия,Түркия, Аустралия,Түркмения,Грекия
Мақта, мата өнімдерін экспорттайтын жетекші елдер: Египет, Пакістан, Үндістан
Мақта-мата өнд мем.р: Қытай, Үндістан, Индоезия,АҚШ,Бразилия, Жапония,Италия,Германия, Тайвань, Түркия
Мақтаны өндірудегі жетекші елдер: КХР, АҚШ, Индия.
Мал шаруашылының басты салалары:шошқа,қой-ешкі,мүйәздә ірі қара
Маргарин өнімін алатын жасайтын заттар: Мал майы,Өсімдік май,Қош иісті қоспалар
Машина жасау өнеркәсібі жақсы дамыған дамушы елдер: Корея Республикасы, Бразилия.
Машина жасау өнеркәсібі өнімі экспортынан алдынғы орында: Жапония, АҚШ.
Машина жасау өнеркәсібінен жетекші елдер: АҚШ, Жапония.
Мәдени өімдіктер орталықтары:Абиссина,Үнді-Малай,Жерорта теңізі
Мемелекетті жекелей бір адамның басқару формасы қалай аталады: Монархия.
Мемлекетаралық бірігу достастықтары: Британ достастығы, Француз ұйымы, ТМД.
Мемлекеттер арасындағы ҒТ ынтымақтастық жобалары: кадрлық дайындық,өнеркәсіп мамандану,ҒТ қарым-қатынас
Мемлекеттердің тәуелсіздік мағынасы: Жалпы қабылданған мемлекеттер теңдігі, Мемлекет тәуелсіздігін өзара құрметтеу, Елдердің бір бірінің ішкі істеріне араласпау.
Минералды тыңайтқыштар: азот, калий,фосфор
Монархиялық басқару формасындағы елдер: Марокко, Свазиленд.
Мұнай өнд.мем.р: Сауд Арабиясы,Ресей,АҚШ,Иран,Қытай,Мексика,Канада,Венесуэла,БАӘ,Кувейт
Мұнай өңдеу өнеркәсібінен ТМД-да жетекші: Ресей.
Мұнай тасмалдау бағытттары: Парсы шығанағы-АҚШ, Парсы шығанағы-Батыс Еуропа, Парсы шығанағы-Жапония,Корея Республикасы
Мұнай экспорттаушы елдер ұйымына кіретін (ОПЕК) елдері:Иран,Габон, Алжир
Мұнайды көп тұтынатын елдер: Қытай,Жапония,Германия
Мұнайдың қасиеттері: Жердің шөгінді қабатында кездеседі,Қара және қоңыр түсті болады,Жанатын майлы сұйықтық.
Мұхитқа тікелей шыға алмайтын мемлекеттер: Беларусь, Қазақстан, Өзбекстан.
Мүйізді ірі қара өсіруден жетекші елдер: Қытай,Үндістан,Бразилия
Мырыш өндіруден алдыңғы орындағы елдер: Қытай, Австралия.
Мырышты импорттаушы елдер:Қытай,АҚШ,Германия,Бельгия,Нидерланд,Франция, Тайвань, Италия,Сянган(ҚХР),Түркия
Мырышты қорыту б/ша көш.елдер: Қытай,Канада,Оңт.Корея,Жапония, Үндістан, Аустралия, Испания, Қазақстан,Мексика, Финляндия, Германия, АҚШ, Ресей,Бразилия, Нидерланд,Бельгия, Перу,Норвегия, Намибия, Польша, Франция,Иран,Тайланд,Италия,Болгария
Мырышты экспорттаушы елдер:Канада,Нидерланд,Аустралия,Оңт. Корея,Германия,Испания, Финляндия, Мексика,Қазақстан, Франция
Мыс таулы белдеу және онда мыс өндіретін елдер: Анд,Чили,Перу
Мыс кені қоры жөнінен алдыңғы орындарда: Чили, Замбия.
Мыс кені өнд.көш:Чили,Перу,Қытай, Аустралия,Ресей,Идонезия,Канада,Замбия,Польша, Қазақстан, Иран, Конго(Киншаса),Бразилия
Мысты қандай металмен қосқанда қола латунь,мельхиор алынады: никель,қалайы,мырыш
Мыстың ерекше қасиеті:тотығуға төзімді,жеңіл майысқақтығы,жылу және электр өткізгіштігі
НННН
«НАТО» мүшелері: АҚШ, ГФР, Бельгия
Н.Н.Баранский көрсеткен ЭГӘ елдерге аудандары қалаларға байланысты болатын басты факторлар: орташа жағдай,көршілік жағдай,түпкірдегі жағдай(шеткі)
Негізгі химия салалары: Күкірт қышқылы өндірісі, Калий тыңайтқышы өндірісі, Минералды тыңайтқыштар өндірісі.
ОООО
Оңтүстік Америка құрамына енбейді. Мексика, Сальвадор, Куба.
Оңтүстік-Шығыс Азия мемлекеттерінің ассоциациясы аталады: АСЕАН.
ОПЕК-ке кіретін елдер: Венесуэла, Сауд Аравия, Ирак.
Орман ресурстары бай елдер:Канада,Суринам,Финляндия
Орталық Америка елдеріне жатады: Белиз, Сальвадор,Никарагуа.
Орталық және Шығыс Европа аймағы елдері: Польша, Венгрия, Чехия.
Отар дегеніміз: Саяси және экономикалық дербестік айырылған жер аумағы, Арнайы тәртіппен басқарылатын мемлекет, Шетелдік билік қарамағындағы мемлекет.ь
Отарлық империяның калдыктары көрінісіндегі аймактарға берілген дәрежелер: Теңіз ар жағындағы иеліктер, Теңіз ар жағындағы провинция, Теңіз ар жағындағы департамент.
Отын мен энергетика аз қажет ететін химиялық өнімдер:хлорлы калий,калий магнезия,калий сульфиты
Отын энергетикалық ресурстары кездеседі:шөгінділермен байланысты,ішкі және шеткі иіндерде,ежелгі платформа жамылғысы
ӨӨӨӨ
Өзбекстандағы газ кен орыны: Конанд.
Өзін өзі жариялаған мемлекеттер: Өз аумағын қатаң бақылайтын ішінара мойындалған мемлекеттер, Өздері үміттеніп отырған аумақ бөлігін ғана бақылайтын мемлекеттер, Аумағының көп бөлігін бақылайтын мойындалмаған мемлекеттер.
Өзін-өзі басқара алмайтын аум ақтардағы иеліктері бар елдер:Франция,Нидерланд,Ұлыбритания
Өзін-өзі тәуелсіз деп жариялған елдер: Солтүстік Кипр, Приднестровье, Тайвань.
Өндірісті дамыту басты бағыттары:ғарыштандыру,кешенді автоматтар,биотехнология жедел дамуы
Өнеркәсіптік жас салалар: Робот жасау,Микроэлектроника,атом,аэроғарыш
Өнеркәсіптік салалары орналасу факторлары:шикізатқа бағдар, тұтынушы нарыққа бағдар,арзан отын және электр энергиясы көздеріне қарасты
Өңделген жерлердің деградацияға ұшырау үрдістері: Тұздану, Эрозия, Шөлге айналу.
ПППП
Пайдалану құрамы мен ерекшелігіне байланысты пайдалы қазбалар келесі түрлерге бөлінеді: Жанғыш, Металдық, Металдық емес.
Пайдалы қазбалар бөлінеді:Сарқылмайтын,пайдалану бағытына қарай, құрамы мен пайдалану бағытына қарай
Парламенттік республикаға жататын елдер: ГФР, Италия, Ұлыбритания.
Парсы шығанағында басты мұнай және газ өндіретін елдер: Сауд Арабиясы, Иран.
Полимер материалдарының негізгі органикалық синтезі: Синтетикалық каучук өндірісі, Химиялық талшық өндірісі, Синтетикалық шайыр және пластмасса өндірісі.
РРРР
Радиоактивті металдар: Радий, Уран, Торийн.
Рекреациялық ресурстар басты типтерге бөлінеді: емдеу,танымдық,сауықтыру
СССС
Сары май өнд. мем.р: Үндістан,АҚШ, Германия,Франция, Ресей,Пәкістан, Жаңа Зеландия,Польша, Ирландия,Аустралия
Саяси география зерттеуші ғалымдар:Рудольф Челлен,Фридрих Ратцель, Хельфору Маккиндер
Саяси география оқытады:шекара өзгерісін,саяси карта,топтар, одақтар, мемлекет құрылымы ерекшелігі
Cаяси үдерістердің территориялық ерекшеліктерін зерттейтін ғылым: Саяси география.
Сирек және титан,магний, аллюминий
Сиыр етін экспорттаудан басты экспортер елдер: Австралия, АҚШ.
Солтүстік Америкалық еркін сауда ассоцациясы: НАФТА.
Солтүстік теңізден өндірілетін пайдалы қазбалар түрлері: Мұнай, Газ.
Соя өнд. мем.р: АҚШ,Бразилия, Қытай,Аргентина,Үндістан
Су астындағы тоннель арқылы өтеттін теміржолдар:Чаннель, Сейкап,Дрогден
Су ресурстарымен қамтамасыз етілуінен бірінші орын алатын аймақ: Латын Америкасы.
Сұлы өндіруші мем.р: Ресей,Канада, Польша, АҚШ,Аустралия, Финляндия, Испания,Германия, Ұлыбритания,Швеция
Сүт өнд.ірі мем.р:АҚШ,Үндістан, Ресей,Германия, Франция,Бразилия, Украина, Ұлыбритания, Польша, Нидерланд
Сыр өндіруші мем.р: АҚШ,Франция, Германия,Италия,Нидерланд, Ресей, Аргентина,Ұлыбритания, Польша,Египет
СЭС қай елдерде басым: Канада, Бразилия.
ТТТТ
Табиғи газ өнд. көш. мем.р: Ресей, АҚШ, Канада,Иран,Норвегия,Алжир, Ұлыбритания, Индонезия, Сауд Арабиясы,Нидерланд
Табиғи газды импорттайтын басты елдер:Италия,Жапония,Германия
Табиғи газды ірі импорттаушы елдер: Тайвань, Жапония, Корея Республикасы.
Табиғи газды экспорттаушы ірі елдер: Индонезия, Алжир, Малайзия.
Табиғи жібек өндірісінен ерекшеленеді: Қытай, Индия.
Табиғи каучук өнд. мем.р: Тайлад,Индоезия,Үндістан,Малайзия,Қытай,Вьетнам,Кот-д-Ивуар, Нигерия,
Табиғи каучукты өндіруші негізгі елдер: Тайланд, Индонезия, Малайзия.
