: . . , . .
5 - 11 1
2005 . . . *, . . **
* , ,
** , . ,
, " " ("theory of mind"). " " , . , ( 5- ) , ( 11 ). 5- 7- . 7 11 , .
: ("theory of mind"), , 5 - 11-.
- . : [3, 11]; [8]; " " [4,11]. " " , , , [9].
. . , . . " " [11]. . . - . J.H. Flavell : , , , , , , , , , . , , [24]. (deception), : (false belief), (appearance-reality distinction), (pretend play), (understanding of mental states in social interaction and communication) [29].
- , , , , , . , [11]. , , , . , . , , . , , . 3- - . , , , - , [1; 29]. , , [27; 28].
|
|
1 , 02 - 06 - 00167().
. 56
, , , , . , . . Wellman . Bartsch [20] , 4- , . " ". [26], , ( , .) [22].
, . , , .. ( ), .
. - "" . , . . [5], , "", : , , .
- - . . " " .
( ), " " . - , , , : , , , , (, , ). ( ). - . .
|
|
.
. , , . " ". , , .
[5,13,21] (, , , ). , . . " ?", : " , , , - " [12, . 117].
, " ". . 5,7,9,11 . - 5 11 .
: 5-, 7-, 9- 11 .
:
1) " ";
2) "";
3) ;
4) .
. 57
. 130 4- : 36 - 5- (17 , 19 ); 30 - 7- (12 , 18 ); 34 - 9- (12 , 22 ); 30 - 11- (14 , 16 ). 2001 . 2002 . "" () ( ( )2.
. , . ( "", " ", " ", "/ .. "); 3- 5- , , ( " - "). , . 1.5 - 2 ( ).
|
|
. 5 ; 4 " ". : , [25]; [11; 19]; [30]. : , , .
1. " .. " [17] 5, 7 9- ; " .. " [16] 11-. . -, , -, , -, . .
2. "" . 1 , , . , 3- , "", "" ( χ 2 = 3.857, p = 0.050): " . . , . ?" : , , , .
2 "" "". , : , , , , , .
3. " " . ; , ; . 11 . (, , , , , , , , , + ) , . [6], (, "" ( N 4), - "" ( N 8), "" ( N 1), - "" ( N 7). 20 1 "" " " (. , WISC) [14]. , : " " (N 3), " , " (N 14), - " , " (N 5), " " (N 13). , , . : " , . . . , . -
|
|
2 "": . . , . . , . . .
. 58
, . , ?" ( N 2). : " . . , . , ?" ( N 3).
- . . - , , , ; - , , , , , , . , ( ) 11 ( 20 ). , 5- 6 , 7- - 9, 9- - 12, 11- - 16; , , ( 12 ). ( - 2 , , ), - (, "04" ). : ; ; , , ; , , ; .
( ). ( ). : ( , - , - ) ( ).
4. " " ; ; , . ( Adobe Photo-shop.5) 23 ( :
10.5 14). 7 , 7 - , 9 - . : ( ), ( ), (, ), () 3. , .
1.
1.3. , . , , , . . .
1.4. . .
1.6. : " ?!" , , : " ..."
2.
1.1. , , , , . . . - .
1.4. .
1.5. , . " ?" - . , : " !"
3.
1.2. . . , . , . .
|
|
1.6. . , . : ", - ?" , , : " .
4.
1.3. . -
3 . . . . .
. 59
, , , . . .
1.7. . . , . , . , .
5.
1.1. , , , , . , .
1.4. .
1.6. : " ?" " ", - .
, , : " ?" ( ); " ?" ( ); " / ?". , : (, ) / (, , , ) / ( , ) / ( , ) / ( , ). ( ).
5. " - " . - "", , . : "" , ( ). 3 - 5 . , , - . . , . , . . : " ? ?" ( , ). : " , ?" ( , ). , , . , " ".
. "SPSS.11". : χ2 . : 5 - 7 , 7 - 9 , 9 - 11 , 5 - 11 . " ", " ". , df = 1, , , . %2 p < 0.05 ( χ 2 = 3.8).
.
1. " "
1.1. , , .
" . . ", " . . ". 5-, 7-, 9- , "" " "; 11- " " " " (. . 1).
, , .
2. ""
2.1. ,
. 60
1. ( ), ,
5 | 7 | 9 | 11 | |
I "" | 14 (38.9%) | 10 (33.3%) | 10 (29.4%) | 5 (16.7%) |
II+ " " | 5 (13.9%) | 4 (13.3%) | 6 (17.6%) | 1 (3.3%) |
II " " | 12 (33.3%) | 8 (26.7%) | 12 (35.3%) | 8 (26.7%) |
III+ " " | 3 (8.3%) | 6 (20.0%) | 3 (8.8%) | 9 (30.0%) |
III- " " | 1 (2.8%) | 1 (2.9%) | 4 (13.3%) | |
IV " " | 1 (2.8%) | 2 (6.7%) | 2 (5.9%) | 2 (6.7%) |
IV- " " | 1 (3.3%) | |||
V " " |
"" .
"", 1. 5- 7-. (" !", " ...") (" ") (" !", ", , ! !"). "" (" ", " ", "; ") (" ", " : , "). .
" " ("", "", "" ""), , . 5-, "", 11- "", . "" . "" "" "" "".
2.2. "", , "".
"", 2. , , "", "". , "" "", . , " , " " " [5, . 60]. 5 - 7- "". 9 11 . , : " , , , , "; " , "; : " - , ", " , ".
2.3. , , .
" ". 5- (, , , ) (, , ). . 7 , ( 5- ). , 7- , , , . 9 11 , 11 , ( , , ). , 11- , , "" -. , , 5- 11- , .. . . -
. 61
2. ""
. 62
3.
2.
3.
3.1. .
" ". . 7- 5- , , , . , . , 7- , - .
3.2. .
" ". (5- 11-) , .. 11 1. " " (. , WISC); (, , , ) (, , -, , , ) ; ( , , , ) ( , , "04" ) .
5- 7-, . 7- 9- . 9 11 .
. 63
. 3.
3.3. - .
" - ". 5 - 7,7 - 9, 9 - 11, 5 - 11 . , 11- , 5-, .
4.
4.1. .
" ". 11- 5- , , . , , . 11- , , .. , .
4.2. .
" ". - , , , . , 5- ( 11-) , : " ", " ". - , 5- 7-, 5- 11-. , . , 5- ( 11-) , "", - "".
. 5- 7- , - . 9- 11- - : , .
4.3. , , , .
" ". 5- , , , , 7- . (, , ) (, , , + ). . , , 5- , , , , " " " ", .
7 - 11- 5- , . , , .
4.4. . : .
" ". (5 7, 7 9, 9 11, 5 11 ) . , , , , . , , , , , ( ), , " , "; - , , ", , ". , ("
. 64
"), , (" ").
, . , , . , , 11- , " " " ". , 11- .
4.5. . : 5- ( ), 11- ( ). - .
" - ". 5 - 7- 7 - 9- . 9- 11- , ; 11- .
, , , : . 7- , - " , " " , ", 5-, , - "" " ". 5- 11- , : - " " " , []".
: , . , , - . 11- 9-, , 5-, . , 11- ", [] , , - " " , , ". , , .
4.6. . : .
" ". . (, ) ; . 11- 5-, . 11- , 5- 9-, . , , 11- , , , , " " ( ) " , , , " ( ).
4.7. .
" ". (, , ) . -
. 65
, . , . , , , , , " ", " , , ".
4.8. , , - .
" ". 7 11 . 11-, - 7-, - 11- 7- . , , 11- , .. , . , , 11- , , " ", , , " ". 7- , , .. , ( , " , ").
4.9. .
" ". , . : -, - , -. - , , .
1. " ", , . " " . , -, .
" " , , , 5-, "" " ", " " 11-, " " " ". " ".
2. "" .
"" . "", "". "" , . : "" - " , " [5, . 62]; "" -", , , " [5, . 60]; "" - " , : , " [5, . 58]; : " ", "-", "", " ", "". . , "" - . . , , : " ... , , , , " [12, . 107]. , , , . , , -
. 66
" " (, !) " " (, ) 7 . , 5-, , .
. [21], (" ", " ", " ") , , , 4- 8- 11- . , . , , . , , - . . , "" , , : , , .
3. " " .
, , " ". , . , - , " ". , , . , . , , " ", , .
, . . [23] : ; , ; , ; ; ; (, , , ..); . , . : , , 40 . , " " , .
4. , " ".
, 4 - 5- [. : 24; 31]. , 5- , 7-, .
5- 7- , : - , - . " ". . . , - . , , ( ) ( ) [10].
5-
. 67
" ". , . , , , , : " , , , , ", , . : ", ..." - , 5- , : " , ...". , , , .
5. , . . : , , , , .
, . . . : " , !", " , !" [15, II, 698].
, , . , . , - . . , , , [13]. , , - . , , - [7].
, 5- "" "", "" " ". , 5- , , . , , , , , . . . , . , , . : " . . : , , , ( - . ., . .) .. , " [2, . 78]. , " ", . , , - . . , , - . "" , "" [18].
, : ; , , ; . . : , , . . , , , " ".
. 68
" ", , . , , , , . . . . " ", . " " , .
1. ., . . .: -, 2000.
2. . . // . . . - / . . . . ., 1993. . 78 - 86.
3. . ., . . 5-, 7-, 9- // : . , / . . . . , 2002. . 173 - 181.
4. . ., . . // . III 25 - 28 2003 .: 8 . .: . -. -, 2003. . 2. . 307 - 310.
5. . . // . . 1999. N 2. . 54 - 65.
6. . . .: , 1980.
7. . . .: , 2001.
8. . ., . . // . 25 - 28 2003 .: 8 . .: . -. -, 2003. . 6. . 466 - 470.
9. . . // / . . . . .: PerSe, 2002. . 270 - 328.
10. . . // XXI / . . . . .: PerSe, 2003. . 526 - 570.
11. . ., . . // . . 2003. N 4. . 54 - 65.
12. . ? .: -, 1993.
13. . . .: , 2000.
14. : . . . / . . . , . . . .: , 1998.
15. : . : 3 . .: , 1993.
16. . . . .: -, 2001.
17. . . . .: -, 2000.
18. Anolli L, Ciceri R. The voice of liar: vocal strategies of good and tense liars // J. of Nonverbal Behavior. 1997. V. 21. N4. P. 259 - 281.
19. Baron-Cohen S., Leslie AM., Frith U. Does the autistic child have a "theory of mind"? // Cognition. 1985. V. 21. P. 37 - 46.
20. Bloom M. Theory of mind and emotion // Perspectives in Psychology, 2003. P. 3 - 8.
21. Bussey K. Children's categorization and evaluation of different types of lies and truths // Child Development. 1999. V. 70. N 6. P. 1338 - 1347.
22. Charman T., Carrol F., Sturge C. Theory of mind, executive function and social competence in boys with ADHD // Emotional and Behavioral Difficulties, 2001. V. 6. N1. P. 31-49.
23. Ekman P., O'Sullivan M. Who can catch a liar? // American Psychologist. 1991. V. 46. N 9. P. 913 - 920.
24. Flavell J.H. Development of children knowledge about the mental world // International J. of Behavioral Development. 2000. V. 24. N 1. P. 15 - 23.
25. Flavell J.H., Green F.L., FlavellE.R., Lin N.T. Development of Children Knowledge about Uncounsciousness // Child Development. 1999. V. 70. N 2. P. 396 - 412.
26. Gardenfors P. Slicing the theory of mind // http: //www.lucs.lu.se/people/Peter.Gardenfors/articles/Slicing ToM.html.
27. Leslie A.M. Pretense and representation: The origins of "theory of mind" // Psychological Review, 1987. N 94. P. 412^26.
28. Leslie A.M. Pretending and believing: Issues in the theory of ToMM // Cognition, 1994. N 50. P. 211 - 238.
29. Park S. Theory of min