ISO 9000 - ұйымдар және кәсiпорындардың сапаның менеджментiнiң жүйесiне талаптарын суреттейтiн стандарттардың халықаралық топтамасы.
ISO 9000-шi стандарттардың топтамасы стандартизация бойынша (176 ТК) 176 Халықаралық ұйымның техникалық комитетiмен жасалған. Стандарттардың негiзiне идея және (TQM) сапаның барлығына ортақ менеджментiнiң теориясының жағдайлары жатады.Стандарттардың бiрiншi болжамының өңдеуiнiң жанында ISO 9000 176 (BSI) BS 5750, игерiлген Британдық стандарттар институтының британдық стандартымен негiзге алатынын санауға қабылдаған. Өз кезегiнде, британдық стандарт ВПК салалық стандартта негiзделгенiн болып есептеледi.
ISO 9000-шi стандарттардың топтамасын әлденеше қарады:
бiрiншi болжам 1987 жылда дайындалды;
екiншi болжам 1994 жылда босатып және 1987 жылдың анықтап алған болжамы болды.
үшiншi болжам 1994 жылдың болжамының жолымен батыл қайта қарауын 2000 жылда жасалды;
стандарттың төртiншi болжамы ынтымақсыз шықты: 2005 жылда ISO 9000-2005-шi стандарт, 2008 және 2009 жылдардағы босатқан - стандарттар ISO 9001 және 9004. 2000 жылдың болжамының толық қайта қарауы күтiп тұрғанға қарамастан, косметикалық түзетулермен қанағаттануға шешуге 176ТК - дәлсiздiктер және түрлi оқуларды дұрыстады. ISO 9000 стандарттары өлшемi, жеке меншiк түрлерiнен тәуелсiздегi кез келген кәсiпорын қолданылатын қабылданған стандарттары ретінде әлемнiң 190 елдерiнде қолданылады.
ISO 9000 өнiм сапаның стандарты болып табылмайды және биiк өнiм сапасына тiкелей кепiлдiк бермейдi.
ISO 9001-шi талаптарға сәйкестiк жабдықтаушы және оның серiктестiгiнiң төзiмдiлiгiнiң сенiмдiлiгiнiң кейбiр деңгейi туралы куәландырады. ISO 9001-шi талаптарға сәйкестiк - сол нарыққа кiруге мүмкiндiк беретiн ең төменгi деңгей. ISO 9001-шi өзiмнiң сәйкестiк сертификаты стандарттың талаптарының табысының сыртқы тәуелсiз растауы болып табылады.
Кәсiпорын-жабдықтаушыны өнiм сапасының менеджментiнiң құжатталған жүйесiнiң ISO 9000-тұрақты жұмыс жасауын стандарттардың топтамасының мақсаты. ISO 9000-шi топтаманың стандарттарының бастапқы бағытталғандығы жеткізуші формада серiктестiктердiң арасындағы қатынаста болды.
Топтама (серияға)кiретiн стандарттар
ISO 9000. Менеджменттiң жүйесi туралы сөздiк термин, сапаның қағида менеджментiнiң төбесi. Ағымдағы болжам - ISO 9000:2005. Сапаның менеджментiнiң жүйелерi. Негiзгi ереже және сөздiк.
ISO 9001. Сапаның менеджментiнiң жүйелерiне талаптарының жиынында болады. Ағымдағы болжам - сапаның менеджментiнiң ISO 9001:2008 жүйесi. Талаптар.
ISO 9004. Күрделi, қатаң талапты және үнемi өзгеретiн ортадағы кез келген ұйымды орнықты жетiстiктiң табысына бойынша нұсқауда болады, сапаның менеджментiнiң позициясынан жолдың қолдануы жолымен. Ағымдағы болжам - ұйымның орнықты жетiстiгiнiң табысы үшiн ISO 9004:2009 менеджмент. Сапаның менеджментiнiң негiзiнде жол.
ISO 19011. Менеджмент жүйелерiндегi тексерудi өткiзудiң әдiс суреттейтiн стандарт, соның iшiнде сапаның менеджментi. Ағымдағы болжам - менеджменттiң жүйелерiнiң тексеруi бойынша ISO 19011:2011 директива.
ISO 10000-шi топтаманың (серияның) стандарттары
ISO 10001. Сапаның менеджментi. Тұтынушылардың қанағаттылығы. Ұйымның мiнез-құлығының кодекс қатысты басқару.
ISO 10002. Сапаның менеджментi. Тұтынушылардың қанағаттылығы. Ұйымдардағы тұтынушылардың зарларымен үндеуге бойынша нұсқау.
ISO 10003. Сапаның менеджментi. Тұтынушылардың қанағаттылығы. Ұйымдар төрелiкке бойынша нұсқау тыс.
ISO 10004. Сапаның менеджментi. Тұтынушылардың қанағаттылығы. Барлауға және өлшемге бойынша нұсқау.
ISO 10005. Сапаның менеджментiнiң жүйелерi. Сапа бағдарламаларына бойынша нұсқау.
ISO 10006. Сапаның менеджментiнiң жүйелерi. Жобалардың сапасының менеджментiне бойынша нұсқау.
ISO 10007. Сапаның менеджментiнiң жүйелерi. Кескiннiң менеджментiне бойынша нұсқау.
ISO 10008. Сапаның менеджментi. Тұтынушылардың қанағаттылығы. Электрондық сауда операцияларының бизнес- тұтынушылары үшiн директива. ISO/CD 10008-шi жобаның кезеңiнде стандарт.)
24) Стандарттау бойынша Еуропалық комиссия (CEN)
еуропалық стандартизация бойынша комитет (французша Europ меen de Normalisation, CEN) - түпкi мақсаты (евронорм, EN) еуропалық стандарттардың өңдеуi тауарлармен және қызметтердiң саудасының дамытуына жәрдемдесу жолымен болып табылады, халықаралық коммерциялық емес ұйым. Ұйым 1961 жылда жасалған.
Ұйымдар басқа мақсаттары болып табылады:
ISO және IEC-шi халықаралық стандарттардың CENның ел-мүшелерiндегi бiркелкi қолдану
стандартизация бойынша барлық еуропалық ұйымдармен iстестiк;
(евронормам) еуропалық стандарттар сәйкестiкке сертификация бойынша қызмет түрлерiн ұсыну.
CENның бас қағида жұмысының бiрi ISO жететiн нәтижелер евронорм немесе қосымшаның өңдеуi үшiн сөзсiз ISO қалай негiздiң қолдану халықаралық стандарттары сол болып табылады. Стандарттау жөніндегі еуропалық комитет еуропалық стандарттау және электроника комитетімен бірігіп (Сенэлек) және (Етси) еуропалық стандартизацияның телекоммуникациясы бойынша институтпен Еуропалық стандартизацияның органы сияқты еуроодақпен ресми мойындалды. Еуропалық стандартизацияның комитетiнiң ресми тiлдерi - ағылшын, француз және немiс. Стандартизация бойынша еуропалық комитет (өкiлге бiр-бiрдендерiнiң әрбiр елiнен) 48 мүшесi болады. Штаб-пәтер Брюсселде болады. Ұйым мүшелiк 3 дәрежесi болады:
толық құқықты мүше - бюро дауыс берулерге құқығы болуға басшылық етушi Еуропалық стандартизацияның комитеттiң Бас ассамблеясында техникалық бюроның жұмыстарын қамтамасыз ететiн және жұмыс бағдарламаларын анықтаған еуропалық елдердiң ұлттық стандарттауының 30 ұйымдары. Толық құқықты мүшелер Еуропалық стандарттар ұлттық қабылдауы және атындағыларға қайшы келетiн ұлттық стандарттар қайтарып алуға сияқтуы керек.
қосынды мүшелер - толық құқықты немесе корреспондент-мүше - бұл көршiлiкке органдарДауыстар құқығы болмайтын (ИСО) стандартизациялар бойынша халықаралық ұйымның мүше болатын еуропалық елдер, бiрақ Бас ассамблея жұмыстары және техникалық органдардың жұмыстарындағында қатыса алады.
мүше-әрiптес мүше - бұл геосаясат себептерiне стандартизация бойынша Еуропалық комитеттiң толық құқықты мүшелерiмен болып табыла алмаған (ИСО) стандартизация бойынша халықаралық ұйымның мүше болатын көршiлес Еуропалық елдердiң органдары.
