Ұйымдасқан қылмыстылықпен күресу проблемаларының ішінде ерекше орын алатыны, кең стек алған қоғамға қауіптілерінің бірі және кең көлемде қанат жайып отырғаны- бандитизм.
Бандитизмнің қоғамға қауіптілігінің ерекшелікгерін келесілерден көреміз:
а) Бір уақытта әртүрлі қоғамдық қатынастар тобына зиян келтіру мүмкіндігі немесе зиян келтіру;
б) Бұндай қылмыстық қызметпен айналысуға бірнеше адамдарды тарту;
в) Жоғары деңгейде ұйымдастырылған қарулы топтың (банданың) болуы және жоспарланып отырған қылмысқа мұқият дайындалуы;
г) Қылмыс жасаудың мақсаты бірнеше рет қару қолданып жүзеге асыру;
Бандитизм қоғамға қауіптілік дәрежесін айқындайтын фактор-бұл қылмыс түрінің даму тенденциясы. 1994 жылы бандитизм фактісі тіркелмеген, 1995 жылы-16, 1997 жылы-53, 1998 жылы-28, 1999 жылдың жарты жылдығында-32, 1999 жылы-58, 2005 жылы- 65, 2006 жылы- 78 оқиға тіркелген.
Қазақстанда бандитизм құрамы тек оқулықтардың кейбір тарауларында ғана көрініс тапқан, ал арнайы теоретикалық тұрғыдан бұл құрам мүлдем талданбаған.
ҚР әрекет етіп отырған қылмыстық кодексінде бандитизм үшін жауаптылық нормалары елеулі өзғерістерғе үшыраған: ҚазССР-нің Қылмыстық кодексімен салыстырғанда, ҚР Қылмыстық кодексінің 237 бабында бандитизм анықтамасы нақты көрсетілген, яғни тұрақты қаруланған топты құру; азаматтарға және мекеме үйымдарға шабуыл жасау мақсатында; бандада мүшелікте болу, шабуылдарға қатысу; алғаш рет сараланған құрам бандитизмнің өзінің қызметтік өкілеттігін пайдаланып жүзеге асыру;48
Республикамызда криминогендік жағдайдың қауіптілігі оның нашарлауы бандитизм үшін жауаптылыққа байланысты көптеген теоретикалық мәселелердің жасалуын қажет етеді. Ол банданың түсінігін нақтылау және оның мазмұнын құрайтын белгілерді анықтау, банданың қатысушылық жүйесіңде алатын орынын, бандитизмді саралау мәселелерін, басқа қылмыс құрамдарымен байланысын анықтауды талап етеді. Бандитизм арнайы субъектісін мұқият талдау қажеттіліктерін талап етеді.
Қолданылған нормативтік актілер мен әдебиеттер тізімі.
І.Нормативтік актілер:
1.1. К,Р Конституциясы. 1995ж. 30 тамыз.
1.2. ҚР Қылмыстық кодексі, 1997ж. І6-шілде.
1.3. ҚР Қылмыстық істер жүргізу кодексі, 1997 ж.16 желтоқсан.
Арнайы әдебиеттер:
Аминов Д.И. «О некоторых подходах к новым признакам организованных преступных групп в уголовном правең /Проблемы борьбы с организованной преступно-стьюхб.М.МП.МВД РФ. 1996,с150./7
С.Комиссаров«Уголовная ответственность за бандитизмңМ. 1983,с 19.10
М.А.Шнейдер «Иные государственные преступления. М.1959г с8.
Курс Советского уголовного права. т4. М. 1970 с!56.12
ҚР Қ.ІЖ.К Алматы 13 желтоқсан 1997ж.
Н.Буровина,Рагитов «Совокупность сложные составы и повторность преступленииң Советская юстиция М. 1982 с 12.14
Советское уголовное право, ч. Особенное, МГУ, 1982,с10915
[.Ю.Б.Мельникова, Т.Д.Устинова «Бандитизм -опасное преступление посягающее на законные права и интересы гражданң /Труды Академии МВД РФ 1995, с96./38
.Ю.М.Антонян. Взаимодействие личности и конкретной жизненной ситуации перед совершением преступленияң в кн: Механизм преступного поведения, коллектив авторов под редакцией В.Н.Кудравцева, М.1980 сЮО.
1.П.С.Дагелъ, Д.П.Котов «Субъективная сторона преступления и ее установлениең Воронеж. 1974г,с83.27
\1.В.Коновалов «Что такое организованная преступная группаң /Законность/ 1993,№8,с27. 2.В.С.Комиссаров «Понятие бандитизма в уголовном правең Вестник Моск. Унив. Сер. 11 Право: 1990, №4, с45.39
12. В. С.Комиссаров. Уголовная ответственность за бандитизм. М.1983 с83.20
13.Г.А.Злобин, Б.С.Никифоров «Умысел и его формың М. 1972, с221.32
14..А.Н.Трайнин «Учение о соучастиең М.1941, с82; П.И.Гримаев, Г.А.Кригер «Соучастие по советскому уголовному правуң М.1959, с98; П. Ф. Тельнов «Иные государственные преступленияң М. 1970, с32 и др.
15. «Понятие преступной организацией и ответственность ее участников по сов.уг.правуң автореферат диссертации канд.юрид.наук. М.1951, с20.
16. АнтонянЮ.М. «Взаимодействие личности и конкретной жизненной ситуации перед совершением преступления» МЛ, 980
17. Водько М.В. «Уголовно-правовая борьба сорганизованной преступностью» М.1999.
18. Гаухман А.Д. «Соучастие в преступлении» МЛ998.
19. Дагель П.С. Котов Д.П. «Субъективная сторона преступления и ее усто-новления» Воронеж 1974.
20. Злобин Г.А, Никифоров Б.С. «Умысел и его формы» МЛ 972
1. [1] Жас-Алаш 22сәуір 2000 жыл
