.


:




:

































 

 

 

 


I.




(1)

.

. XIII . Daz ist des tanhausers detiht und ist guod hofzuht1

1 Er dünket mich ein zühtie man,

der alle zuht erkennen k,

der keine unzuht nie gewan

und im der zühte nie zeran1).

2 Der zühte der ist also vil

und sint ze manegen dingen guot;

nu wizzent, der in volgen ml,

daz er vil selten missetuot2).

.......................................................

25 Swenne ir ezzt, so sit gemant,

daz ir vergezzt der armen niht;

so wert ir gote vil wol erkant,

ist daz den wol von iu geschiht3).

25 :

La primera è questa:

che quando tu è a mensa,

del provero bexognoxo

imprimamente inpensa 3a).

. , 2:

313 Mit der schüzzel man niht sûfen sol,

mit einem lefel, daz stât wol3b).

315 Swer sich über die schüzzel habt,

und unsûberlichen snabt

mit dem munde, als ein swîn,

der sol bî anderm vihe sîn 3c).

319 Swer sniubet als ein lahs,

unde smatzet als ein dahs,

und rüsset sô er ezzen sol,

diu driu dinc ziment niemer wol 3d).

. Curtesien :

La sedexena apresso con veritae:

No sorbilar dra bocha quando tu mangi con cugial;

Quelle fa sicom bestia, chi con cugial sorbilia

Chi doncha à questa usanza, ben fa s el se dispolia 3e).

. The Booke of nurture and school of good manners3:

201 And suppe not lowde jf thy Pottage

no tyme in all thy lyfe 3f).

33 Kein edeler man selbander sol

mit einem leffel sufen niht;

daz zimet hübschen liuten wol,

den dicke unedellich geschiht4).

37 Mit schüzzeln sufen niemen zimt,

swie des unfuor doch maneger lobe,

der si frevellichen nimt

und in sich giuzet, als er tobe5).

41 Und der sich über die schüzzel habet,

so er izzet, als ein swin,

und gar unsuberliche snabet

und smatzet mit dem mubde sin...6)

45 Sümliche bizent ab der sniten

und stozents in die schüzzel wider

nach geburischen siten;

sülh unzuht legent die hübschen nider7).

45 . , :

346 Swer diu bein benagen hât,

und wider in die schüzzel tuot,

dâ sîn die höveschen vor behuot7a).

. Quisquis es in mensa4:

in disco tacta non sit bucella redacta... 7b)

49Etlicher ist also gemuot,

swenn er daz bein genagen hat,

daz erz wider in die schüzzel tuot;

daz habet gar für missetat8).

53 Die senf und salzen ezzent gern,

die sulen des vil flizic sin,

daz si den unflat verbern

und stozen niht die vinger drin 9).

57 Der riuspet, swenne er ezzen sol,

und in daz tischlach sniuzet sich,

diu beide ziment niht gar wol,

als ich des kan versehen mich 10).

65 Der beide reden und ezzen wil,

diu zwei were mit einander tuon,

und in dem slaf wil reden vil,

der vil selten wol geruon11).

65 . Stans puer in mensam5:

22 numquam ridebis nec faberis ore repleto...11a)

69 Ob dem tische lat daz brehten sin,

so ir ezzet, daz sümliche tuont.

Dar an gedenkent, friunde min,

daz nie kein site so übele stuont12).

81 Ez dünket mich groz missetat,

an sweme ich die unzuht sihe,

der daz ezzen in dem munde hat

und die wile trinket als ein vihe13).

81 . Quisquis es in mensa:

15 qui vult potare debet prius os vacuare..: 13a)

. The Babees Book:

149 And withe fulle mouthe drynke in no wyse l3b).

85 Ir sült niht blasen in den tranc,

des spulgent sümeliche gern;

daz ist ein ungewizzen danc,

der unzuht solte man enbern 14).

85 . The Book of curtasye6:

111 Ne blow not on thy drinke ne mete,

Nether for colde, nether for hete 14a).

94 E daz ir trinkt, so wischt den munt,

daz ir besmalzet niht den tranc;

diu hovezuht wol zimt alle stunt

und ist ein hovelich gedanc 15).

94 . The Babees Book:

155 Whanne ye shalle drynke,

Your mouthe clence withe A clothe 15a).

. Contenance de table7:

Ne boy pas la bouche baveuse,

car la coustme en est honteuse l5b).

105 Und die sich uf den tisch legent,

so si ezzent, daz enstet niht wol;

wie selten die die helme wegent,

da man frouwen dienen sol16).

105 . The Babees Book:

146 Nor on the borde lenynge be nat sene 16a).

109 Ir sült die kel ouch jucken niht,

so ir ezzt, mit blozer hant;

ob ez aber also geschiht,

so nemet hovelich daz gewant17).

113 Und jucket da mit, daz Zimt baz,

denn iu diu hant unsuber wirf;

die zuokapher merkent daz,

swer sülhe unzuht niht verbirt 18).

117 Ir sült die zende stüren niht

mit mezzern, als etlicher tuot,

und als mit manegem noch geschiht;

swer des phliget, daz ist niht guot19).

117, , . Stans puer in mensam8:

30 Mensa cultello, denies mundare caveto 19a).

125 Swer ob dem tisch des wertet sich,

daz er die gürtel witer lat,

so wartent sicherliche u/mich,

er ist niht visch biz an den grat20).

129 Swer ob dem tische sniuzet sich,

ob er ez ribet an die hant,

der ist ein gouch, versifie ich mich,

dem ist niht bezzer zuht bekant21).

141 Ich hoere von sümlichen sagen

(ist daz war, daz zimet übel),

daz si ezzen ungetwagen;

den selben müezen erlamen knübel!22)

 

141 . Stans puer in mensam:

11 Illotis manibus escas ne sumpseris unquam 22a).

157 In diu oren grifen niht enzimt

und ougen, als etlicher tuot,

swer den unflat von der nasen nimt,

so er izzet, diu driu sint niht guot23).

157 . Quisquis es in mensa:

9 Non tangas aures nudis digitis neque nares 23a).

N.B. -. . , , .

. XV . (?) Sensuivent les contenances de la table9

I  
Enfant qui veult estre courtoys Et à toutes gens agreable, Et principalement à table, Garde ces rigles en françois. .
II  
Enfant soit de copper soigneux Ses ongles, et oster lordure, Car se lordure il y endure, Quant ilz se grate yert roingneux. ; .
III  
Enfant dhonneur, lave tes mains A ton lever, à ton disner, Et puis au supper sans finer; Ce sont trois foys à tous le moins. , , .
XII  
Enfant, se tu es bien sçavant, Ne mès pas ta main le premier Au plat, mais laisse y toucher Le maistre de lhostel avant. .
XIII  
Enfant, gardez que le morseau Que tu auras mis en ta bouche Par une fois, jamais n atouche, Ne soit remise en ton vaisseau. , , .
XIV  
Enfant, ayes en toy remors De ten garder, se y as failly, Et ne presentes a nulluy Le morseau que tu auras mors. .
XV  
Enfant, garde toy de maschier En ta bouche pain ou viande, Oultre que ton cuer ne demande, Et puis apres le recrascher. , .
XVII  
Enfant, garde qu en la saliere Tu ne mettes point tes morseaulx. Pour les saler, ou tu deffaulx, Car est deshonneste maniere. .
XXIV  
Enfant, soyes tousjours paisibles, Doulx, courtois, bening, amiable, Entre ceulx qui sierront à table Et te gardes destre noysibles. , .
XXVI  
Enfant, se tu faiz en ton verre Souppes de vin aucunement, Boy tout le vin entierement, Ou autrement le gecte à terre. , .
XXXI  
Enfant, se tu veulx en ta pence Trop excessivement bouter Te seras constraint à rupter Et perdre toute contenance. , .
XXXIV  
Enfant garde toy de frotter Ensamble tes mains, ne tes bras Ne à la nappe, ne aux draps A table on ne se doit grater. , .

1530 De civilitate morum puerilium (. 4)

Mantile si datur, aut humero sinistra aut bracchio laevo imponito.

, .

Cum honoratioribus accubiturus, capite prexo, pileum relinquito. , .

A dextris sit poculum et cultellus escarius rite purgatus, ad laevam

panis.

, .

Quidam ubi vix bene consederint, mox manus in epulas conjiciunt. Id

luporum est...

. ...

Primus cibum appositum ne attingito, non tantum ob id quod arguit avidum, sed quod interdum cum periculo conjunctum est, dum qui fervidum inexploratum recipit in os, aut expuere cogitur, aut si deglutiat, adurere gulam, utroque ridiculus aeque ac miser. , , , . , - , , . , .

Aliquantisper morandum, ut puer assuescat affectui temperare. , .

Digitos in jusculenta immergere, agrestium est: sed cultello fuscinave tollat quod vult, nec id ex toto eligat disco, quod soient liguritores, sed quod forte ante ipsum jacet, sumat.

. , , , , , .

Quod digitis excipi non potest, quadra excipiendum est. To, , quadra.

Si quis e placenta vel artorcrea porrexit aliquid, cochleari ut quadra excipe, aut cochleare porrectum accipe, et inverso in quadram cibo, cochleare reddito.

, , .

Si liquidius est quod datur, gustandum sumito et cochleare reddito, sed ad mantile extersum.

- , , .

Digitos unctos vel ore praelingere, vel ad tunicam extergere, pariter incivile est: id mappa potius aut mantili faciendum.

. .





:


: 2015-05-06; !; : 937 |


:

:

: , , , , .
==> ...

1457 - | 1331 -


© 2015-2024 lektsii.org - -

: 0.037 .